به گزارش ایرنا، به تازگی شرکت‌کنندگان در یک نشست تخصصی با عنوان «هم‌اندیشی ارزیابی نقش ایران و آمریکا در روند صلح افغانستان» که به تازگی در دفتر خبرگزاری صدای افغان (آوا) در تهران برگزار شد در ارزیابی نقش ایران و آمریکا در روند صلح افغانستان، با اشاره به نقش مخرب و منفی آمریکا در مذاکرات دوحه تأکید کردند که نشست دوحه، ابزاری در خدمت انتخابات هفته اینده ریاست جمهوری آمریکا است.
در این هم‌اندیشی صاحب نظران بر جایگاه سازنده و اهمیت ایران در روند صلح افغانستان تأکید کرده شد و متفق القول اعلام کردند که آمریکا نه به خاطر ملت افغانستان و ساختن این کشور که خود آنرا ویران کرد، بلکه با هدف نیل به اهداف منطقه‌ای خود در این کشور حضور دارد.
سید عیسی حسینی مزاری در این وبینار تأکید کرد که نقش آمریکا در مذاکرات دوحه نقش منفی خواهد بود، اما نقش ایران، مثبت و سازنده است، زیرا صلح در افغانستان و منطقه، به معنی صلح در ایران خواهد بود. چرا که ایران از ابتدای دوران جهاد تاکنون به دنبال صلح در این کشور بوده است.
وی با تاکید بر اینکه صلح واقعی در کشور، صلحی است که تحت مالکیت افغانستان باشد و کشورها بگذارند افغان‌ها خود تصمیم بگیرند، تصریح کرد که اگر آمریکایی‌ها به دنبال صلح در افغانستان اند، می‌بایست زمینه حضور ایران را نیز در نشست‌های مربوط به صلح افغانستان فراهم کنند.
ابوالفضل ظهره‌وند، سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در افغانستان نیز با بیان اینکه در ۳۰ سال گذشته درگیر مسائل افغانستان بوده و حتی در گروه قبرس که به کنفرانس بن انجامید، طراح روند صلح در این کشور بود، گفت: "در نشست گروه قبرس مطرح کردیم که همه چیز باید به رهبری افغان‌ها باشد و ما باید فقط بسترساز باشیم".
وی با بیان اینکه نقش مخرب آمریکایی‌ها در روند صلح افغانستان از همان ابتدا و در گروه قبرس کلید زده شد، با اشاره به دستاوردهای نداشته آمریکا در افغانستان در دو دهه گذشته، تأکید کرد که نخبگان باید با از خودگذشتگی افغانستان را از این وضعیت بیرون کنند.
سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در افغانستان با بیان اینکه ایران و افغانستان یک روح در دو جسم اند و این را تاریخ بیان می‌کند و در عین حال دشمنان این وضعیت را نمی‌خواهند، ادامه داد که آمریکایی‌ها منطقه را به فتنه کشانده و اکنون به دنبال فرار هستند و به هیچ‌کسی هم پاسخ‌گو نیستند.
به باور ظهره‌وند ترامپ می‌خواهد این همه سرمایه‌گذاری در افغانستان را فقط برای یک انتخابات به هم بریزد و از طرف دیگر، مقامات آمریکا نیز در این زمینه با هم اختلاف دارند.
وی در مورد مذاکرات دوحه نیز گفت که آمریکا به عنوان حمله کننده و طالبان به عنوان ویران‌کننده افغانستان با هم توافق کردند و حالا می‌گویند که اشرف غنی در دوحه مذاکره کند، بنابراین این مسئله از اساس بی بنیاد است.
سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در افغانستان تصریح کرد که این فرآینده صلح نبوده، بلکه فرآیند تخریب و تجزیه افغانستان است.
ظهره‌وند با بیان اینکه ایران در خدمت مردم افغانستان است، خاطرنشان کرد که ایرانی ها هم انتظار احترام را دارند.
استاد محمد اسماعیل قاسمیار شرکت کننده دیگر این وبینار و عضو سابق شورای عالی صلح افغانستان با اشاره به روند تحولات دو دهه گذشته در افغانستان، ابراز تعجب کرد از اینگه چگونه رژیم طالبانی که در یک ماه با حمله آمریکا از بین رفت، با حضور پررنگ نیروهای سازمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و آمریکا، دوباره به یک نیروی بزرگ در افغانستان تبدیل شده است؟!
وی از طالبان انتقاد کرد که از توافق با آمریکایی‌ها خوشحال هستند، اما هم‌وطنان خود را همچنان می‌کشند.
قاسمیار تصریح کرد که نشست دوحه، ابزاری در خدمت انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و بهره‌برداری‌های استراتژیک از آن است.
وی با بیان اینکه افغان ها باید مالک و رهبر روند صلح باشند، بر ضرورت به دست آمدن اجماع ملی، منطقه‌ای و جهانی برای صلح در افغانستان تأکید کرد.
مشاور بین‌المللی شورای عالی صلح با بیان اینکه ایجاد شورای عالی مصالحه ملی را به فال نیک می‌گیرد، اما تأکید کرد که این اقدام کافی نیست.
قاسمیار ابراز امیدواری کرد که در مورد محتوای مذاکرات صلح همچنان باید بیشتر فکر شود.
وی ضمن استقبال از نقش جمهوری اسلامی ایران در روند صلح افغانستان، خواستار نقش سازنده و فعال‌تر ایران در روند صلح این کشور شد.
جعفر حق‌پناه، استاد دانشگاه و مدیر میز افغانستان در انجمن علوم سیاسی ایران دیگر شرکت کنندگان این نشست تخصصی بود که در بخشی از سخنان خود تصریح کرد: "روند صلح دوحه به این سرعت که پیش می‌رود، راه به جایی نخواهد برد، زیرا اجلاس دوحه از یک ضعف ساختاری رنج می‌برد که ناهماهنگی در سه سطح داخلی افغانستان، منطقه‌ای و بین‌المللی است".
وی تأکید کرد که طراحان صلح دوحه، در صورتی که منافع خود را در خطر ببینند، از طریق روندها و تلاش‌های سلبی و جایگزین، بدون اینکه خود به صورت واضح نقشی داشته باشند، وضعیت در افغانستان و این روند را به هم خواهند زد و بی‌ثباتی ادامه خواهد داشت.
وی با اشاره به محورهای مختلف منطقه‌ای و جهانی پیرامون مسئله افغانستان، تصریح کرد که تاکنون دیگران نگذاشتند جمهوری اسلامی ایران بتواند ابتکار عمل خود را در روند صلح افغانستان داشته باشد، در حالی که تهران این توانایی را دارد که بالاتر از همه کنش‌گران، بخش قابل توجهی از مردم، احزاب و گروه‌های مختلف افغانستان را گردهم بیاورد، مزیتی که امریکا، پاکستان و دیگران فاقد آن هستند.
حق‌پناه پیش‌بینی کرد که در آینده، به تدریج از نقش آمریکا در افغانستان کاسته شده و نقش دولت‌های منطقه پررنگ‌تر و برجسته می‌شود که یکی از این دولت‌ها، جمهوری اسلامی ایران است.
وی تأکید کرد که ایران جدای از بحث آمریکا، باید حرکت ایجابی خود را در افغانستان تعریف کند تا در کنار دیگر بازیگران، یک نقش محوری تر در این کشور داشته باشد.
صلح دوحه در ۲۲ شهریور ماه با حضور مقامات خارجی و افغانستانی در پایتخت قطر آغاز بکار کرد که این روند تاکنون بدون هیچ پشرفتی ادامه داشته و سیاستمداران افغانستان بر این باور است که گفت وگوی دوحه به بن‌بست خورده است.