بایدن و یا ترامپ کدام یک رئیس جمهوری بعدی آمریکا خواهد بود؟ این پرسشی است که ماهها است نقل محافل سیاسی و رسانه ای در کل دنیاست. واقعیت است که حجم قدرت اقتصادی آمریکا (۲۱ تریلیون دلار تولید ناخالص ملی) که یک چهارم کل تولید ناخالص جهانی را در اختیار دارد و از سوی دیگر میزبانی از نهادها و سازمان های مهم جهانی اعم از سازمان ملل و سازمان های تابعه و تخصصی این نهاد؛ باعث شده که سرنوشت انتخابات در آمریکا برای همه کشورهای ریز و درشت دنیا حساس و مهم باشد. همچنین تفاوت رویکردی ترامپ و بایدن نسبت به مدیریت سیاست و اقتصاد جهانی این حساسیت را دو چندان کرده است. از منظری تداوم ریاست جمهوری ترامپ، استمرار رویه یکجانبه گرایی، تضعیف نهادهای بین المللی و افزایش جنگ های تجاری و تعرفه ای است. در برابر بایدن به عنوان سیاستمدار سنتی و صاحب شناسنامه در سپهر سیاست آمریکا، الگوهای رفتاری قابل پیش بینی دارد.
طبیعی است که هر کدام از الگوهای رفتاری حامیان و مخالفانی در دنیا داشته باشد. چهار سال زمامداری ترامپ می تواند چراغ راهنمای خوبی برای شناسایی حامیان و مخالفان ترامپ در اختیارمان بگذارد. مشخصا اتحادیه اروپا در صف مخالفان ترامپ قرار دارد و مطلوب این کشورها روی کار آمدن بایدن دموکرات است. نظرسنجی که در بریتانیا (you Gov)صورت گرفته حدود ۱۳ درصد پاسخ دهندگان گفته اند که تمایل دارند ترامپ بار دیگر پیروز انتخابات شود. در برابر ۶۱ درصد حامی بایدن بودند و از تمایل درونی شان برای پایان دوره سیاست ورزی ترامپ در سوم نوامبر سخن گفته اند. در کشورهایی مثل عربستان سعودی، چین و کره شمالی این دیدگاه مطرح است که در صورت پیروزی احتمالی بایدن، سخت گیری های حقوق بشری تشدید خواهد شد.اما موضوع های مطرح در حوزه ی چین، هند و روسیه در صورت انتخاب بایدن یا ترامپ متفاوت تر است.
شرایط خاکستری و معماگونه چین
چین به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهانی شرایط معماگونه نسبت به انتخابات آمریکا دارد. با اینکه روابط چین و آمریکا در دوره ترامپ دوران پرتنشی را سپری کرد اما هنوز رهبران چین مشخص نکرده اند که از رقیب ترامپ یعنی بایدن حمایت کنند و طرفدارش باشند. در دوره ترامپ روابط دو قطب اقتصاد جهانی تحت تاثیر موضوع جنگ تعرفه ها، روابط پرفراز و نشیبی را طی کرده است. ترامپ دو غول بزرگ کمپانی چینی یعنی هوآوی و تیک تک(Tik Tok) را مورد تحریم قرار داد. وی همچنین آشکارا و صراحتا چین را به هندل کردن پاندمی کرونا ویروس متهم کرد و در نهایت رفتار چین را در مواجهه با مسلمانان ایغور و هنگ کنگی ها محکوم کرد. برای چینی ها هسته و نیت اصلی سیاست ترامپ مشخص است و اینکه دنبال حفظ برتری قدرت اقتصادی و صنعتی آمریکا در برابر کنترل چین است. مساله در اینجاست که بایدن هم نگاه مثبتی به دولت چین ندارد. بایدن در اظهاراتی، شی جین پینگ رئیس جمهوری چین را انسانی سرکش توصیف کرده و اعلام کرده که رویکردش در برابر چین، مقابله با سیاست های این کشور در موضوع هنگ کنگ و مسلمانان ایغورها خواهد بود. این امر باعث شده که سمپاتی خاص از سوی رهبران حزب کمونیست چین نسبت به روی کار آمدن بایدن شکل نگیرد و دولت چین رسما اعلام کرده که انتخابات آمریکا موضوعی کاملا داخلی برای مردم آمریکاست و دولت چین هیچ علاقه مندی به روی کار آمدن هر کدام از نامزدها ندارد.
البته در گزارشهایی که موسسات اطلاعاتی آمریکا ارائه داده اند این موضوع دیده می شود که چینی ها ترجیح می دهند ترامپ غیر قابل پیش بینی دوباره انتخاب نشود. با این مساله هم در میان تحلیل گران چینی مطرح است که سبک مدیریتی ترامپ فرصتی طلایی برای رشد بیشتر چین در طی چهار سال اینده است. روزنامه چینی گلوبال تایمز به عنوان رسانه رسمی در چین در گزارش اش آورده که برای چین بهتر است که بایدن روی کار بیاید. بایدن نرم تر و قابل مذاکره تر از ترامپ است.
بایدن و ترامپ هر دو گزینه هایی مطلوب برای هند
هند دیگر قدرت بزرگ جهانی هم از نزدیک انتخابات آمریکا را دنبال می کند. سفر ترامپ به هند در ماه فوریه با استقبال ستاره های ورزشی و در میان حضور ۱۰۰ هزار نفر در استادیوم کریکت فاز جدیدی در تعاملات استراتژیک روابط دهلی نو و واشنگتن ایجاد کرد. به گمان بسیاری سفر ترامپ به مثابه کودتایی برای "نارندا مودی" نخست وزیری هند برای تقویت موقعیت سیاسی اش در هند بود. به عبارتی مودی از از روابط اش با ترامپ برای ارتقای جایگاه اش استفاده کرد. جالب اینجاست که طبق نظر سنجی موسسه پیو(Pew) ۶۰ درصد مردم هند نگرش مثبت به آمریکا دارند. مهم ترین مساله هند، چین و پاکستان است که با هر دو این کشور نزاع مرزی هم دارد. برای همین در نزاع اخیرشان با چین، حمایت کاخ سفید و کمپین بایدن را داشتند. این مساله باعث خوشایندی بیشتر دولتمردان هند از دولت آمریکا شد. برای هند، بایدن هم شخصیت مطلوب و ایده الی است به خصوص اینکه خانم "کاملا هریس" پیوند های نژادی با هند از مادر بزرگ اش دارد. "ویوک میشارا" از پژوهشگران ارشد هندی معتقد است که بایدن مطلوبیت بیشتری نسبت به ترامپ برای مردم هند دارد. سخت گیری ویزا و ممانعت از کار برای غیر آمریکایی ها همگی عواملی است که باعث ترجیح بیشتر مردم هند به ریاست جمهوری بایدن باشد.
از نگاه دوستانه ترامپ تا نگاه منتقدانه بایدن به روسیه
طی چهار سال گذشته، روسیه در کانون شایعات ارتباطات پشت پرده کمپین ترامپ قرار داشت. امروز هم این کشور با توجه به شرایط تحریمی اش از سوی آمریکا دنبال روزنه ای برای گشایش روابط با این کشور و برون رفت از وضعیت سخت اقتصادی اش است. طبق نظر سنجی های صورت گرفته عموم مردم روسیه باور دارند که ترامپ نگاه دوستانه به روسیه دارد. در همین ماه گذشته آگوست ترامپ به دستیاران اش گفته بود که تمایل دارد قبل از انتخابات نشست صمیمی با پوتین بگذازد. در برابر بایدن نگاه انتقادی خاصی به روسیه دارد. گفته می شود وقتی بایدن در سال ۲۰۱۱ به مسکو سفر کرد؛ پیشنهاد داده بود که پوتین دیگر به رقابت های ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۲ باز نگردد.
برایند نگرش ها در جهان به خصوص در قاره سبز نسبت به انتخابات آمریکا از مطلوبیت افکار عمومی جهانی به ریاست جمهوری بایدن حکایت دارد. شخصیت آرام و قابل پیش بینی بایدن در کنار توجه به اصل چندجانبه گرایی و امنیت جمعی باعث شده که بخش اعظم افکار عمومی در جهان تمایل به روی کار آمدن بایدن از درون آرای الکترال کالج آمریکا داشته باشند.