به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، فضای انتخاباتی کشور آرام آرام آماده اعلام موضع و تصمیم نهایی جریان‌ها، احزاب و شخصیت‌های سیاسی درباره سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری می‌شود. شماری از احزاب اصلاح طلب و تشکل‌های اصولگرا وعده اعلام مواضع رسمی خود را در روزها و هفته‌های آینده داده اند، برخی دیگر اما برنامه های انتخاباتی را هم تدوین کرده و حتی رایزنی‌هایی را با شخصیت های موردنظر خود برای نامزدی در انتخابات آغاز کرده اند. گرچه ماهیت مهم انتخابات ریاست جمهوری انتظار فعالیت بیشتر و تحرکات سریع تر سیاسی-رسانه ای را به وجود می آورد اما نباید شرایط خاص این روزهای کشور هم نادیده گرفته شود. فضای سرد انتخاباتی بیش از هرچیزی به شیوع کرونا و محدود شدن بسیاری از نشست ها و حتی جلسات احزاب و گروه ها منجر شده است. دشواری های معیشتی و اقتصادی از یک سو و کاهش امید و اعتماد مردم به احزاب و شخصیت های سیاسی هر دو جریان هم از دیگر عوامل کم تحرکی انتخاباتی است. با این حال و با توجه به برخی اظهارنظرها و نیز مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که خواسته یا ناخواسته در ایران مهم ارزیابی می شود؛ می توان در هفته های آینده شاهد اعلام مواضع و برنامه های انتخاباتی از سوی احزاب و گروه‌های سیاسی بود.
اصلاح طلبان کاندیدای حزبی می‌خواهند؟
جناح چپ سیاسی در موضوع تحرکات انتخاباتی را می توان به دو دسته فعالان و مرددان تقسیم کرد. دسته فعالان برای حضور موثر در انتخابات با هر کیفیتی و با اصلح موجودین در تکاپو هستند و حتی برنامه اداره کشور برای نامزد متبوع و رییس جمهوری احتمالی تدوین کرده و با اعضایی از حزب و تشکل خود هم وارد گفت وگو شده اند. نمونه این دسته از اصلاح طلبان حزب کارگزاران سازندگی است که به گفته «حسین مرعشی» سخنگوی این حزب فعالیت های انتخاباتی آن ها به مرحله تدوین برنامه و تعیین مصادیق هم رسیده است و از این مصادیق اسحاق جهانگیری و محسن هاشمی تا امروز پیشنهاد حزب برای نامزدی در انتخابات را نپذیرفته‌اند و کارگزاران هم با برنامه جسورانه اقتصادی در پی یک دولت فنی و کار است.
دسته مردد آن گروه از اصلاح طلبانی هستند که حضور به هر قیمت و با هر کیفیت در انتخابات را با توجه به تجربه انتخابات مجلس یازدهم چندان صحیح نمی دانند. این گروه درباه نوع کنش سیاسی که بتواند ایده های اصلاح طلبانه را به جامعه معرفی کرده و آن را ترغیب به رای دادن کند، از یک سو و درباره نوع تعاملی که بتواند شورای نگهبان و نهادهای ناظر دیگر را ترغیب به اعتماد و احراز صلاحیت کند؛ از سوی دیگر در شک و تردید به سر می برند. حزب اتحاد ملت را در این دسته می‌توان جای داد. حزبی که طی هفته های گذشته اظهارنظر رسمی پیرامون انتخابات نداشت اما «حسین نورانی نژاد» سخنگوی این حزب در تازه ترین گفت و گوی خود با رسانه ها از پیگیری منظم موضوع انتخابات در جلسات شورای مرکزی خبر داده و تصریح کرده است: «سناریوهای انتخاباتی به زودی طی بیانیه‌ای اعلام خواهد شد اما بنا داریم با کاندیدای خودمان حضور پیدا کنیم، کاندیدایی که وفادار به گفتمان اصلاح‌طلبی باشد.»
نورانی نژاد در بخش دیگری از گفت و گوی خود به موضوع نامزد حزبی اشاره کرده است که به نظر می رسد مورد توجه دیگر اصلاح طلبان هم قرار گرفته است. سخنگوی حزب اتحاد ملت تاکید کرده است: «اینکه گفته می‌شود کاندیدا از حزب باشد لزوماً به معنای اینکه عضو حزب باشد نیست، بلکه نیاز است فردی که مورد حمایت قرار می‌گیرد، به این گفتمان باور داشته باشد.»
«علی صوفی» دبیرکل حزب پیشرو اصلاحات هم در این زمینه گفته است: «اگر اصلاح طلبان بخواهند درباره ورود به انتخابات و معرفی کاندیدا تصمیم بگیرند قطعا این کار را با استفاده از ساز و کار اجماعی خود انجام خواهند داد، بنابراین کاندیدای حزبی معنا ندارد.»
تاکید بر اینکه کاندیدای حزبی معنا ندارد از سوی برخی احزاب اصلاح طلب با تلاش برخی دیگر از آن ها برای اقناع یکی از اعضای حزب متبوع خود گرچه دو نوع دیدگاه متفاوت است اما به نظر می رسد با مشخص شدن نامزدی که مورد حمایت اکثریت اصلاح طلبان به ویژه رهبر اصلاحات قرار دارد؛ این تفاوت دیدگاه چندان مشکل ساز نباشد. کارگزاران و اتحاد ملت تدارکات انتخاباتی خود را آغاز کرده و خواهند کرد پیش از این مجمع روحانیون مبارز هم پنجم آبان ماه در جلسه آنلاین، کمیته‌ای از اعضای خود را مامور کرد تا شرایط انتخاباتی مردمی و آزاد را بررسی کرده و برنامه‌ای برای ورود موثر مجمع در بحث انتخابات و شرایط لازم برای مشارکت فعال تهیه و در جلسه بعدی مجمع ارائه کند. با مشخص شدن رییس جمهوری تازه آمریکا فاز تازه ای از تحرکات انتخاباتی اصلاح طلبان هم آغاز خواهد شد.
اصولگرایان هم در تدارک انتخاباتی هستند
جریان راست سیاسی در ایران با توجه به اینکه دو دغدغه مشارکت مردم و احراز صلاحیت را مانند رقیب خود حس نمی کند با فراغ بال و آرامش بیشتر و البته با تحرکات وسیع تر در میدان رقابت های انتخاتی حاضر شده اند. گرچه برخی تشکل های سنتی آن مانند جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از تعیین مصداق و دخالت در انتخابات کنار کشیده اند اما دیگر گروه ها مانند جامعه روحانیت مبارز و جبهه پیروان خط امام و رهبری مجدانه پیگیر موضوع انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم هستند. بر همین اساس «غلامرضا مصباحی مقدم» سخنگوی جامعه روحانیت مبارز هم رسانه ها را به صبوری دعوت کرده و گفته است: «اگر صبر کنید یکی دو هفته دیگر خبرهای تازه ای از برنامه های انتخاباتی اصولگرایان خواهیم داشت.»
«سید کمال سجادی» سخنگوی جبهه پیروان امام و رهبری و نیز دبیرکل جامعه اسلامی کارمندان از تشکیل کمیته ای در تشکل متبوع خود خبر داده و در تشریح برنامه های انتخاباتی گفته است: «برای انتخابات ریاست جمهوری برخی از کاندیداهایی که اعلام آمادگی کردند تا با آن ملاقات کنیم و برنامه‌های خود را تشریح کنند، را در نظر گرفته‌ایم و به تناوب با ایشان دیدار می‌کنیم.» به نظر می رسد منظور سخنگوی جبهه پیروان خط امام و رهبری از افرادی که اعلام نامزدی کرده اند، حسین دهقان، وزیر دفاع پیشین باشد که به صورت صریح برای نامزدی در انتخابات آینده اعلام آمادگی کرده است. دهقان چندی پیش در جلسه جبهه پیروان حضور یافته بود. با این توصیفات و با توجه به نشانه هایی از عدم حضور «محمدرضا باهنر» دبیرکل این تشکل در انتخابات به نظر می رسد سردار دهقان از مهم ترین گزینه های مطرح برای جبهه پیروان است اما از آن مهم تر آغاز تحرکات هرچند مجازی این تشکل در فاصله باقی مانده تا انتخابات است.
جبهه پایداری هم به نظر می رسد هنوز در تصمیم گیری مردد است و شاید به همین دلیل است که «محمدجواد ابطحی» عضو این تشکل در پاسخ به این سوال که دل آیت الله مصباح الان بیشتر به آمدن حجت الاسلام ابراهیم رئیسی برای انتخابات است یا سعید جلیلی؟، گفته است: «هیچ کدام. از نظر من آقای مصباح نگاه می کند می بیند چه کسانی می آیند و نامزد می شوند. کدام شان آن ارزش ها و شاخص ها را در گفتار و کردار و اندیشه شان دارند و توانمند هستند. آقای رئیسی فکر نمی کنم بیاید و این مسئله سالبه به انتفاء موضوع است.»
کنار کشیدن ضمنی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از انتخابات ریاست جمهوری آینده گرچه به شوک در اردوگاه اصولگرایی تعبیر شد اما مرور مواضع این نهاد سنتی اصولگرا در انتخابات گذشته نشان می‌دهد که یا در پی انزوای خودخواسته هستند یا میدان فراخی برای میدانداری خود نمی‌یابند. اختلاف نظر میان اصولگرایان هم کمتر از اصلاحات نیست و آن ها هم گرچه منکر این موضوع هستند اما از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تا اندازه ای متاثر خواهند بود و بنابراین هفته های آتی برای آن ها هم می تواند فصل افزایش تحرکات و تصمیمات انتخاباتی باشد.