استان خراسان جنوبی سال ۱۳۸۳ زمان تاسیس شامل سه شهرستان بیرجند، نهبندان و سربیشه بود و اکنون ۱۱ شهرستان دارد اما از هویت‌یابی خراسان جنوبی سال‌ها می‌گذرد.
احساس خرسندی از هویت‌یابی خراسان جنوبی در همه مردم و مسوولان این استان وجود دارد و همه نیز به تغییرات و گام‌هایی که در این سال‌ها برای توسعه، پیشرفت و ارتقای جایگاه استان در کشور برداشته شده، آگاهند اما گاهی سلیقه‌ای عمل کردن مدیران در این خطه به حدی عمیق شده که باز هم تا رسیدن به اهداف مطلوب و دستیابی به میانگین شاخص‌های توسعه در کشور راه زیادی در پیش است.
شاید از این روست که امروز به اذعان بسیاری از کارشناسان، نخبگان و مدیران خراسان جنوبی، این استان به ریل‌گذاری برای توسعه همه جانبه و پایدار نیاز دارد تا تغییرات مدیریتی که اجتناب ناپذیر است در روند کلی پیشرفت استان در بخش‌های مختلف خلل ایجاد نکند و در واقع همه تلاش‌ها، تدوین اسناد توسعه و اجرای پروژه‌های مختلف مانند قطعات یک پازل برای تکمیل آن عمل کنند.
واقعیت دیگر این است که در سال‌های اخیر به ویژه در سه سال اخیر اقدامات شاخص و حتی جهشی برای ایجاد و توسعه زیرساخت‌های خراسان جنوبی، محرومیت‌زدایی، جذب اعتبارات ملی، ورود شرکت‌های توسعه گرای دولتی به استان، امضای تفاهم‌نامه‌های متعدد با دستگاه های حاکمیتی در کنار برنامه‌های دولت انجام شده اما گام‌های دیگری نیاز است تا خراسان جنوبی بر ریل توسعه به سوی چشم‌انداز مشخص و مدون حرکت کند.
بنابراین برای توسعه استان باید گام‌های محکم‌تر و استوارتری برداشته شود و آن هم فقط با جایگزینی سیستم به جای سلیقه ممکن خواهد شد تا خراسان جنوبی بتواند با توجه به توانمندی‌ها و قابلیت‌های فراوان خود از جمله در بخش کشاورزی، معدن، مرز، گردشگری و ترانزیت کالا به جایگاه مد نظر برسد.
همچنین بزرگترین مرز مشترک کشور با افغانستان، وجود چهار بازارچه مرزی و همسایگی با ۶ استان کشور، ظرفیت‌های بسیار خوبی برای تجارت و بازرگانی است که بسیاری از آنها باید بالفعل شود.
خوشبختانه یکی از اولویت‌های مدیریت عالی استان در دوره جدید نیز همین موضوع نگاه بلند مدت به توسعه و ریل‌گذاری برای آینده عنوان شده است به طوری که استاندار خراسان جنوبی هفته گذشته یک روز پس از ورود به استان در دیدار نماینده ولی فقیه در خراسان جنوبی گفت: هواپیمای توسعه استان همچنان در حال حرکت است، فقط خلبان آن عوض شده و قرار نیست با این تغییر و جابه‌جایی، کارها بخوابد.
حمید ملانوری افزود: بنده با این نگاه که تنها هفت یا هشت ماه استاندار باشم، به خراسان جنوبی نیامده‌ام، اگرچه مقدرات را نمی‌توان پیش بینی کرد اما با نگاه بلند مدت کارها را پیش خواهیم برد.
استاندار خراسان جنوبی از برنامه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت خود و ریل‌گذاری امور برای آینده استان گفت و افزود: آنچه در انجام همه فعالیت‌ها مدنظر قرار دارد، این است که تمامی کارها باید پیوست فرهنگی داشته باشند.
امروزه مدیریت عالی با برنامه‌ریزی و ریل‌گذاری محقق می‌شود و زمینه توسعه هر بخش را فراهم می‌کند و دیگر نمی‌توان بدون چشم‌انداز و مسیر شفاف و درست مدیریت کرد بنابراین لازم است شیوه مدیریت سنتی که در آن سلیقه جای سیستم را گرفته، به مدیریت حرفه‌ای و سیستم محور تغییر کند.
به نظر می‌رسد لازم است ابتدا سند مدونی توسط خبرگان بخش‌های مختلف و مسوولان اجرایی در همه حوزه‌های استان تهیه شود و چشم‌اندازهای بلند مدت توسعه در آن دیده شود به عنوان مثال بدانیم چهار سال بعد خراسان جنوبی در شاخص‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی چه میزان باید پیشرفت داشته باشد.
همچنین اسناد توسعه استانی باید شکل عملیاتی داشته باشد تا مدیران بتوانند طبق آن اسناد گام بردارند و هر مدیری که پس از هر مدت، جایگاه مدیریتی را ترک و این مسوولیت را به دیگری واگذار می‌کند مسیر روشنی مقابل مدیر جدید برای ادامه حرکت باشد و کل مجموعه هم دستخوش تغییرات مکرر نشوند.
مدیران استان باید در نظر داشته باشند یک مدیر ارشد باید به تمامی حوزه‌های کاری‌اش به تناسب اهمیت، نزدیک و مسلط باشد اما با تک تک آنها فاصله کافی داشته تا در یک یا چند مورد فرعی غرق نشود و یک مسیر ثابت برای توسعه استان را در نظر بگیرد تا پس از واگذاری مدیریت به مدیران بعدی قطار توسعه استانی از ریل خارج نشود؛ اینجاست که که داشتن خط مشی ثابت در مدیریت استان به جای بکارگیری سلیقه اهمیت می‌یابد.
به هر صورت باید توجه داشت که نوع نگاه برنامه‌ریزان کشور بیشتر مبتنی بر شاخص جمعیت یا جمعیت بیشتر است که سبب افزایش تعداد نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی و در نتیجه دسترسی بیشتر به تریبون‌های عمومی یا حق رای بیشتر در فرآیندهای تصمیم‌گیری شده است در حالی که خراسان جنوبی از نظر وسعت سومین استان و از نظر جمعیت بیست و هشتمین استان کشور است.
خوشبختانه از آنجایی که در دولت تدبیر و امید، برنامه محوری، نگاه سیستمی و برنامه‌ریزی مبتنی بر نیازها و نگاه کارشناسی تقویت شده، امیدواریم این روند با قوت بیشتر ادامه یابد تا شاهد توسعه بیش از پیش استان خراسان جنوبی در همه ابعاد باشیم.