این کتاب تحلیلی است بر آثار هفت شاعر ملی فارسی‌زبان ایران: فردوسی، خیام، نظامی، مولوی، سعدی، حافظ و عبید زاکانی، همچنین بررسی آثار شاعران نوپرداز.
گردآورنده این مجموعه که خود از فعالان حوزه ادب و نویسندگان شیرازی است، به‌شیوه گفت‌وگویی و با همنشینی طولانی با عبدالعلی دستغیب این کتاب را تدوین کرده است. هفت شهر شعر در دوجلد، ۳۰۰ نسخه و ۷۴۰ صفحه در قطع وزیری از سوی نشر کتاب سرزمین منتشر شده است.
مهماندوست مولف کتاب دوشنبه در گفت و گو با ایرنا درباره ساخت و پرداخت این اثر ادبی، با اشاره به اینکه آشنایی با عبدالعلی دستغیب زمینه فراهم‌آمدن کتاب هفت شهر شعر بوده است، عنوان کرد: از دوران دبیرستان با مقالات آقای دستغیب که در مجله فردوسی چاپ می‌شد آشنا شدم؛ سپس در دوره تحصیل در دانشسرای راهنمایی ایشان استاد ما شد و دوستی با او آغاز.
مهماندوست که سال‌ها در شهرستان فسا تدریس می‌کرد، از منتقد شیرازی به دور افتاده بود؛ اما با بازگشت به شیراز و ماندگاری در این شهر، به گفته خودش، دستکم دو یا سه شب در هفته، در محفل گفت‌وگو با وی حضور داشته و درباره مسائل مختلفی از فلسفه، تاریخ، سیاست، دین و ادبیات سخن می‌گفته‌اند.
او ادامه داد: روزی برآن شدم که از گفته‌های این محافل یادداشت بردارم؛ به همین ترتیب طی مدت‌ها، دفترهای بسیاری پر شد؛ اما چون صحبت‌ها پراکنده بود، سامانی نیافت تا اینکه به ایشان پیشنهاد دادم به‌صورت موضوعی با من سخن بگوید و در قالب گفت‌وشنود اثری را گرد هم آوریم.
به گفته مولف کتاب هفت شهر شعر کار نگارش کتاب از مهرماه ۱۳۹۳ آغاز شد و موضوع نیز "شاعرانگی ایرانیان و علل گرایش ایرانیان به شعر و شاعری" برگزیده شد.
مهماندوست ابراز داشت: حدود ۲ سال درباره این موضوع باهم صحبت کردیم، ابتدا از کلیاتی درباره شعر و شاعری و اینکه شعر چیست و چرا ایرانیان تا این حد به شعر و شاعری وابسته‌اند سخن رفت، در فصل دوم از هفت شاعر ملی ایرانیان سخن به میان آمد که جلد اول این کتاب به نقد و بررسی اشعار آن‌ها اختصاص یافته است.
او این شاعران را فردوسی، خیام، نظامی، مولوی، حافظ، سعدی و سرانجام عبید زاکانی برشمرد و درباره علت حضور عبید در میان شاعران دیگر گفت: جایگزینی عبید در میان این شاعران به دلیل بررسی و شناساندن ژانر عجیب، دشوار و بسیار هنرمندانه طنز است؛ به بیان دیگر عبید از منظر طنز در این گروه جای می‌گیرد و از این لحاظ در میان ایرانیان جایگاه خاصی دارد و آثارش ارزشمند شمرده می‌شود.
مهماندوست با بیان اینکه جلد دوم کتاب هفت شهر شعر به ادبیات معاصر و شاعران امروز اختصاص دارد، اظهار داشت: این جلد با گفت‌وگوهای عمیق، تازه و مستند درباره تجدد و مدرنیته آغاز می‌شود و به پرسش‌های نظیر اینکه چرا ایرانیان به تجدد روی آوردند، انقلاب مشروطه و تاثیر آن بر جامعه ایرانی و به ویژه چگونگی ظهور و بروز در شعر و داستان پاسخ می‌دهد.
او عنوان کرد: عبدالعلی دستغیب در این بخش، افزون پرداختن به تمام کسانی که در حوزه ادبیات پس از مشروطیت به نوگرایی روی آوردند، عوامل ظهور شخصیتی همچون نیما یوشیج را بررسی می‌کند و به نقد و تفسیر بسیاری از شعرهایش می‌پردازد.
به گفته مهماندوست در ادامه شاگردان نیما از جمله احمد شاملو و مهدی اخوان ثالث بررسی شده‌اند، سهراب سپهری، فروغ فرخزاد، نادر نادرپور و نصرت رحمانی دیگر شاعرانی هستند که در این مجموعه درباره آن‌ها سخن رفته است.
این مولف درباره چگونگی گردآوری مطالب در این کتاب نیز گفت: در جلسات گوناگون، گاه به مطالبی برمی‌خوردیم که به سند و ماخذ اصلی نیاز داشت؛ در این زمان، استاد دستغیب موضوع مورد بحث را به زمان دیگری واگذار می‌کرد و در جلسات بعد با ارائه سند و مدرک مطالبی را به آن می‌افزود؛ درنتیجه اثری گرد آمده که گرچه به‌صورت گفت‌وشنود است، سویه پژوهشی نیز دارد.
او افزود: نکته دیگری که این کتاب را از کتاب‌های همانند ممتاز می‌کند، اشاره جا به جا به دانشمندان، فلاسفه، شاعران و اندیشمندان غربی است که برای اثبات نظریات استاد دستغیب به فراخور نیاز در جلد اول و دوم گنجانده شده است.
مهماندوست ابراز داشت: استاد ادبیات دانشگاه شیراز، دکتر محمد مرادی پس از خواندن این اثر ابراز کرده که شایسته است که این کتاب را دانشنامه ای فرهنگی ادبی و هنری بنامیم.
مولف کتاب هفت شهر شعر اظهار کرد: این کتاب برآورنده نیازهای ادبی و فرهنگی افراد معمولی علاقه‌مند به ادبیات و نیز دانشجویان رشته ادبیات است یا کسانی که در این زمینه به‌صورت تخصصی مطالعه می‌کنند.