به گزارش روز دوشنبه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، رییس کمیسیون حمل و نقل و ترانزیت این اتاق گفت: برای رفع مشکل تامین واگنهای تجاری در این استان، این کمیسیون به همراه کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی استان باید شرکتی را ایجاد کنند.
احمد زمانیان یزدی در نشست کمیسیون ترانزیت و حمل و نقل اتاق بازرگانی خراسان رضوی افزود: تامین واگن سالهاست که از کانالهای مختلف همچون اتحادیه صادرکنندگان و کمیسیون حمل و نقل اتاق بازرگانی این استان در حال پیگیری است اما این مشکل همچنان به قوت خود باقی است.
وی ادامه داد: ترافیک کامیونها در جاده‌های کشور و مرزهای زمینی و هزینه‌های سنگین شناورهای رو - رو (حمل و نقل ترکیبی ریل به شناور) در بنادر شمالی کشور، اعتراض فعالان حوزه ترانزیت و حمل و نقل بین المللی را در پی داشته است.
رییس کمیسیون حمل و نقل و ترانزیت اتاق بازرگانی خراسان رضوی گفت: هزینه حمل با شناورهای رو - رو، از بندر انزلی هزار و ۵۰۰ دلار است و باید به آن حق الزحمه راننده تا بندرآکتائو به میزان ۵۰ دلار را نیز اضافه کرد که در مجموع هزینه رفت و برگشت سه هزار و ۱۰۰ دلار است.
وی به مکاتبات انجام گرفته از سوی انجمن شرکتهای بین‌المللی حمل و نقل در این زمینه اشاره کرد و افزود: پیشنهاد کردیم چنانچه دولت تسهیلات ۸۰ درصدی به این انجمن ارائه دهد، انجمن آمادگی خرید شناور رو-رو را دارد.
زمانیان یزدی با اشاره به مشکل محدودیتهای مرزی برای عبور کامیونهای تجاری ادامه داد: مرزهای ترکمنستان همچنان بر روی کامیونهای ایرانی بسته است، دو تا سه ماه قبل توافقاتی انجام گرفت و ترکمنستان به طور آزمایشی برای مدتی مرز را برای تعداد محدودی ناوگان حمل و نقل جاده ای باز کرد تا کامیونهای ایرانی در نقطه صفر مرزی بارهای خود را به کامیونهای ترکمنی تحویل دهند، ما به این موضوع اعتراض داریم زیرا نگرانیم این اقدام به یک رویه ثابت تبدیل شود.
وی گفت: اخیرا ترکمنستان اعلام کرد که علاوه بر سرخس، مرزهای لطف آباد و اینچه برون را نیز به همین صورت باز خواهد کرد تا کالای ایرانی را بر روی خودرو ترکمنستانی بار کرده و حمل توسط ترکمنها انجام گیرد.
رییس کمیسیون حمل و نقل و ترانزیت اتاق بازرگانی خراسان رضوی افزود: از دیدگاه ما این شکل از عبور کامیونها از مرز ترکمنستان برای مدت محدود ایرادی ندارد اما تبدیل آن به رویه ثابت قابل قبول نیست، چون ضربه بزرگی به شرکتهای حمل و نقل ایرانی وارد می‌کند.
بخش خصوصی باید شرکتی را به منظور واردات واگن ایجاد کند
عضو هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: تامین واگن مسئله ۲۰ ساله استان می باشد که به رغم پیگیریهای فراوان هنوز حل نشده است.
کاظم شیردل افزود: کشور ترکمنستان واگنهای خود را به بخش خصوصی واگذار خواهد کرد و شرکت راه آهن جمهوری اسلامی نیز می‌گوید امکانات لازم برای واردات واگن را در اختیار ندارد. لذا پیشنهاد می‌شود، در صورت امکان بخش خصوصی در کنار راه آهن، به طور مستقیم از ترکمنستان واگن وارد کند.
وی ادامه داد: در گذشته واردات واگن از تاجیکستان و ازبکستان به خراسان رضوی میسر بود اما اکنون این امکان فراهم نیست، این روش که به ۵۰ تا ۶۰ شرکت مجوز داده شود تا واگن وارد کنند نیز مطلوب نیست، زیرا هزینه‌ها افزایش یافته و واگنها با قیمت زیاد خرید و فروش خواهند شد.
بخش خصوصی خود نسبت به تامین واگن اقدام کند
رییس بازرگانی راه آهن خراسان نیز در این نشست گفت: تامین واگن خصوصی از کشور ترکمنستان کار بسیار آسانی است، راه آهن وثیقه ۵۰۰ میلیونی می پذیرد تا شرکتهای خصوصی، خود برای تامین واگن اقدام کنند.
موسی صفایی افزود: اگر بخش خصوصی واگن می‌خواهد باید تضمین لازم بسپارد و واگن وارد کند و تابع ضوابط باشد.
وی با تاکید بر اینکه، مساله تامین واگن را باید با شرایط جدید تصمیم گیری کرد، ادامه داد: در حال حاضر در بسیاری از کشورها واگنها به بخش خصوصی واگذار شده است.
رییس بازرگانی راه آهن خراسان گفت: اداره کل راه آهن قادر به پرداخت هزینه‌های دموراژ به کشور ترکمنستان نیست، این نهاد در بخش دموراژ واسطه میان بخش خصوصی و کشور ترکمنستان است.
وی افزود: برخی به عمد قیمت واگن را در کشور ترکمنستان افزایش می‌دهند که این مسئله به صادرات آسیب می‌زند، هرچقدر هم اداره کل راه آهن در صدد کاهش هزینه‌ها باشد از پس قیمت واگن در ترکمنستان برنمی‌آید.
صفایی ادامه داد: کشور ازبکستان اگر بخواهد واگن دولتی از طریق ترکمنستان به ایران ارسال کند، در این صورت یا ترکمنستان مانع می‌شود یا این واگنها به بازرگان ایرانی به فروش می‌رسد، زیرا کشور ترکمنستان با کشور ازبکستان به این نتیجه رسیده‌اند که ۵۰ درصد واگنهای ازبک توسط ترکمنستان استفاده شود و ۵۰ درصد را به بازرگان ایرانی تحویل دهند.
وی گفت: ما باید با شرایط کشورهای ترکمنستان و ازبکستان خود را وفق دهیم، حال از آنجا که واگن در ترکمنستان خصوصی است به ما واگن دولتی نمی‌دهند.
رییس بازرگانی راه آهن خراسان افزود: کشور ترکمنستان از ساعت ورود واگن به ایران تا ساعت خروج، روزانه ۳۲ فرانک از ایران حق استفاده می‌گیرد و حال برای پرداخت آن باید از بانک مرکزی ارز خارجی دریافت کنیم، در حالی که راه آهن منشاء ارز دولتی ندارد و باید آن را از سامانه نیما تامین کند.
وی ادامه داد: راه‌آهن سهم توقف واگنهای خصوصی را به پنج درصد کاهش داده و سیاست راه آهن، کنترل خروج ارز از کشور و تسهیل در بازگشت آن است.
صفایی گفت: مکانیزم لازم برای حذف هزینه‌های گزاف واگنهای وارداتی از کشور ترکمنستان باید از مجاری قانونی پیگیری شود که این مسئله در سطح اختیارات اداره کل راه آهن استان نیست، اداره کل راه آهن در حق توقف تجدید نظر کرده است.
وی افزود: رویکرد راه آهن در خصوص توقف واگن ها درآمدزایی نیست بلکه این مسئله از خطوط قرمز اداره کل راه آهن است.
محدودیتهای کشور ترکمنستان مختص به ایران نیست
عضو هیات مدیره انجمن صنفی شرکتهای حمل و نقل بین‌المللی خراسان رضوی نیز گفت: ترکمنستان کشوری است که از دیرباز هیچ تعاملی با ایران نداشته و کرونا نیز مزید برعلت شده است با این حال چندین جلسه طی چند روز گذشته در وزارت امور خارجه برگزار شده است.
ابراهیم عطایی افزود: محدودیتهای کشور ترکمنستان مختص به ایران نیست و ازبکستان و ترکیه نیز از این قاعده مستثنی نیستند و در تعاملات خود با این کشور، مشکلات جدی دارند.
رییس اداره ترانزیت اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: تعطیلی مرزهای ترکمنستان از چهارم اسفند ماه پارسال آغاز شد، مذاکراتی انجام گرفت که چندان نتیجه بخش نبود، کشور ترکمنستان رویه خود را برای تمامی کشورها به صورت همان شیوه‌ای که در مرز سرخس پیاده کرده است، اجرا می‌کند و از فروردین ماه این مسئله ادامه دارد.
حمید محمدی فاز افزود: راه‌اندازی شناور رو - رو بندرانزلی و امیرآباد مسیر جایگزینی در مقابل محدودیتهای کشور ترکمنستان بود که باعث شد دولت ترکمنستان از مواضع خود قدری پایین آید.
وی ادامه داد: کشور ترکمنستان به هیچ شرکت تجاری خود اجازه خروج نمی‌دهد و اولویت خود را سلامت می داند و کشور ترکیه با توجه به جنگ قره باغ تمایل دارد مسیر ایران را بازگشایی کند.
مشکل دریافت هزینه خواب واگن از شرکتهای حمل و نقل توسط راه آهن و محاسبه هزینه توقف و کرایه با فرانک و دلار از دیگر مشکلاتی بود که توسط مدیران برخی شرکتهای حمل و نقل بین‌المللی در این نشست مطرح شد.