تهران- ایرنا- با گذر از تفلیس در گرجستان، یونسکو این بار شهری در مکزیک را به عنوان پایتخت جهانی کتاب در سال ۲۰۲۲ انتخاب کرد.

به گزارش روز سه شنبه گروه فرهنگی ایرنا، آدری آزولای دبیر کل سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) به توصیه کمیته مشورتی پایتخت جهانی کتاب، گودالاخارای مکزیک را به عنوان پایتخت کتاب جهان در سال ۲۰۲۲ معرفی کرد.

گوادالاخارا شهری است در غرب مکزیک با جمعیتی یک و نیم میلیون نفری که به معماری منحصربه‌فرد و پارک‌های سرسبزش معروف است. این شهر که به عنوان پایتخت فرهنگی مکزیک شناخته می‌شود از سال ۲۰۱۷ به فهرست شهرهای خلاق یونسکو اضافه شد.

کتاب در نقش پادزهر خشونت، برگ برنده مکزیک

برخورداری از یک برنامه جامع برای اتخاذ سیاست‌هایی که از کتاب برای اصلاحات اجتماعی، مبارزه با خشونت و ایجاد فرهنگ صلح استفاده خواهند کرد، از جمله دلایل انتخاب گوادالاخارا به عنوان پایتخت کتاب جهان در سال ۲۰۲۲ بود.

برنامه پیشنهادی این شهر بر سه محور راهبردی تمرکز دارد:

  • بازپس‌گیری فضاهای عمومی از طریق ساماندهی جلسات کتابخوانی در پارک‌ها و دیگر فضاهای در دسترس
  • برگزاری کارگاه‌های خواندن و نوشتن برای کودکان با هدف ایجاد پیوند و انسجام اجتماعی و
  • تقویت هویت محلی با تکیه ارتباطات بین نسلی، قصه‌گویی و شعرخوانی خیابانی

به نقل از پایگاه رسمی سازمان یونسکو، گوادالاخارا در مقام یکی از شهرهای خلاق این سازمان تا به اینجای کار نیز از استعدادهای بومی خود حمایت کرده و از طریق طرح‌های ابتکاری با محوریت هنر رسانه، صنایع خلاق خود را در مسیر توسعه قرار داده است. از جمله این برنامه‌ها می‌توان به نمایشگاه بین‌المللی کتاب معروف این شهر اشاره کرد که پس از نمایشگاه فرانکفورت، بزرگترین نمایشگاه کتاب جهان است. 

گوادالاخارا تحت عنوان پایتخت جهانی کتاب، به استفاده از دارایی‌های فرهنگی خود از جمله کتابخانه‌ها، سالن‌های مطالعه، کتابفروشی‌ها و انتشارات‌های مستقل برای تقویت سیاست‌های مقابله با خشونت ادامه خواهد داد.

عنوان پایتخت جهانی کتاب چیست و به چه شهرهایی اهدا می‌شود؟

پایتخت جهانی کتاب عنوانی است که یونسکو از سال ۲۰۰۱ هر ساله به شهری اهدا می‌کند که در راستای ارتقای جایگاه کتاب اقدامات موثری انجام داده باشد. این عنوان برای شهرها جایزه مالی به همراه ندارد اما انگیزه‌ای‌ست برای ساماندهی فعالیت‌های فرهنگی مربوط به کتاب تا مردم را به کتابخوانی تشویق کرده و در جامعه شوق مطالعه ایجاد کند.  

عنوان پایتخت جهانی کتاب برای شهرهای منتخب از ۲۳ آوریل مصادف روز جهانی کتاب و حق مولف تا ۲۲ آوریل سال بعد اعتبار دارد.

گوادالاخارا در حالی از آوریل سال ۲۰۲۲ به مدت یک سال عنوان پایتخت جهانی کتاب را به یدک خواهد کشید که شیراز هم برای کسب این عنوان نامزد شده بود اما به دلیل اجرا نشدن قانون حق مالکیت معنوی بر اثر، شانس خود را برای اضافه شدن به فهرست پایتخت‌های جهانی کتاب از دست داد.  

مادرید اسپانیا اولین شهری بود که به عنوان پایتخت جهانی کتاب معرفی شد. پس از آن این عنوان به ترتیب به شهرهای اسکندریه (۲۰۰۲)، دهلی نو (۲۰۰۳)، آنتورپ (۲۰۰۴)، مونترال (۲۰۰۵)، تورین (۲۰۰۶)، بوگوتا (۲۰۰۷)، آمستردام (۲۰۰۸)، بیروت (۲۰۰۹)، لوبلیانا (۲۰۱۰)، بوینوس آیرس (۲۰۱۱)، ایروان (۲۰۱۲)، بانکوک (۲۰۱۳)، پورت هارکورت (۲۰۱۴)، اینچئون (۲۰۱۵)، وروتسواو  (۲۰۱۶)، کوناکری (۲۰۱۷)، آتن (۲۰۱۸) و شارجه (۲۰۱۹) رسید. همچنین، در سال ۲۰۲۰ کوالالامپور مالزی پایتخت جهانی کتاب است و در سال ۲۰۲۱ تفلیس گرجستان.