«ابراهیم رحیم‌پور» در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، درباره سفر وزیر امور خارجه به پاکستان و مناسبات تهران و اسلام‌آباد گفت: ایران و پاکستان دو همسایه کشور با حدود ۹۵۹ کیلومتر مرز مشترک هستند که از پیوندهای مشترک فراوانی در مسائل دینی، فرهنگی، تاریخی، زبانی و اقتصادی و... برخوردار هستند.
وی با بیان اینکه مناسبات تهران و اسلام‌آباد از زمان تشکیل کشور پاکستان، همواره دوستانه بوده است، اظهار داشت: ایران به پاکستان در چند مرحله به ویژه جنگ سوم پاکستان و هند، کمک‌های بزرگی کرده است که این موضوع، تاثیرات مردمی زیادی داشت و موجب شد پیوندهای مردمی دو کشور بیش از پیش شده و عمیق‌تر شود.
ناکامی عربستان و آمریکا برای استفاده از ظرفیت پاکستان علیه ایران
این کارشناس ارشد مسائل شبه قاره با بیان اینکه کشورهای مختلفی مانند عربستان و آمریکا در مقاطع مختلفی تلاش کردند از ظرفیت پاکستان علیه ایران استفاده کنند، تصریح کرد: پیوندهای مردمی و درهم‌آمیختگی روابط و مناسبات دو کشور موجب شد، آنها به موفقیت نرسند هرچند که عربستان به دلیل هزینه‌های فراوانی که در پاکستان داشته، افراد زیادی را در درون سیستم سیاسی و امنیتی پاکستان تربیت کرده است.
رحیم‌پور با بیان اینکه مردم پاکستان به دلیل مسلمان بودن، به ایران به عنوان یک کشور مسلمان گرایش داشتند، خاطرنشان کرد: گرایش‌های زیادی به زبان و ادبیات فارسی در پاکستان وجود دارد. زبان فارسی تا چندی پیش زبان نخست و اصلی مردم این کشور بود و حتی سرود ملی آنها به زبان فارسی است. شاعران و نویسندگان زیادی در پاکستان هم هستند که به ایران گرایش داشته و به زبان فارسی شعر گفته و کتاب نوشته‌اند که از جمله آنها اقبال لاهوری است.
مناسبات ایران و پاکستان محدود به دولت‌ها نیست
پاکستان در زمان جنگ ایران و عراق، روابط نزدیکی با ایران داشت و تلاش زیادی هم برای پایان جنگ انجام داد. بندر کراچی به عنوان مهمترین بندر پاکستان کمک‌های زیادی به ما انجام داد و ما از طریق این بنادر بسیاری از کالاهای خود را وارد می‌کردیم تا از خطر حمله ناوهای عراقی و آمریکایی مصون بماند.
وی با بیان اینکه روابط مردمی دو کشور موجب شده تا مناسبات ایران و پاکستان محدود به دولت‌ها نباشد، خاطرنشان کرد: مناسبات دو کشور با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، گسترش یافت و هر دولتی که در این کشور از هر گرایشی بر سرکار آمده، روابط نزدیکی با ایران داشته است، هرچند در مقاطعی فراز و نشیب‌هایی در روابط دو کشور وجود داشته است.
این دیپلمات پیشین با اشاره به مناسبات دو کشور بعد از انقلاب ابراز داشت: پاکستان در زمان جنگ ایران و عراق، روابط نزدیکی با ایران داشت و تلاش زیادی هم برای پایان جنگ انجام داد. بندر کراچی به عنوان مهمترین بندر پاکستان کمک‌های زیادی به ما انجام داد و ما از طریق این بنادر بسیاری از کالاهای خود را وارد می‌کردیم تا از خطر حمله ناوهای عراقی و آمریکایی مصون بماند.
تلاش برای جبران غفلت‌ها نسبت به همسایگان در هفت سال گذشته
رحیم‌پور درباره سفر محمدجواد ظریف به اسلام‌آباد هم بیان کرد: همسایگان اولویت نخست سیاست خارجی ایران هستند. ایران و پاکستان مسائل زیادی در خصوص همه زمینه‌ها با یکدیگر دارند. روابط آنها در سطح ممتازی قرار دارد و همین مسئله موجب شد تا دو کشور رایزنی‌های مستمری با یکدیگر داشته باشند که در سطوح مختلف انجام شود.
وی افزود: شاید در گذشته نسبت به روابط ایران با همسایگانی مانند پاکستان غفلت‌هایی وجود داشت اما در طول هفت سال گذشته تلاش شده این غفلت‌ها جبران شده و مناسبات ایران با این کشورها توسعه پیدا کند.
همکاری‌های اقتصادی ایران و پاکستان در سطح مطلوب نیست
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی با اشاره به رفت و آمدهای انجام شده مقامات دو کشور یادآور شد: ظریف به عنوان وزیر امور خارجه سفرهای زیادی به اسلام‌آباد انجام داده و همتایان ایشان هم سفرهای در حد مطلوبی انجام داده‌اند. همچنین هم آقای روحانی به اسلام‌آباد سفر کرده‌اند و هم نواز شریف و هم عمران خان، نخست‌وزیران پیشین و کنونی پاکستان به تهران سفر کرده‌اند.
رحیم‌پور با تاکید بر اینکه ایران با پاکستان در زمینه‌های سیاسی، بین‌المللی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی و امنیتی همکاری‌های خوبی دارد، عنوان کرد: متاسفانه علیرغم تلاش‌هایی انجام شده، همکاری‌های اقتصادی ایران و پاکستان در سطح مطلوب و آنچه شایسته است، قرار ندارد بنابراین انتظار می‌رود بخش مهمی از رایزنی‌های ظریف در اسلام‌آباد با موضوع افزایش همکاری‌های اقتصادی و رفع موانع موجود باشد.
پاکستان به شدت تحت فشار آمریکا است
به گفته معاون پیشین وزارت امور خارجه، ضروری است ایران و پاکستان مناسبات و همکاری‌های اقتصادی‌شان را ارتقا بخشیده و گسترش دهند زیرا وقتی دو کشور از روابط توسعه‌یافته اقتصادی با یکدیگر برخوردار باشند آنگاه مناسبات این دو کشور تعمیق بیشتری پیدا کرده و کمتر کشور ثالثی می‌تواند بر آن تاثیر بگذارد.
وی به فشارهای آمریکا به پاکستان اشاره کرد و گفت: پاکستان در شرایط کنونی و جدید، به شدت تحت فشار ایالات متحده است. آمریکایی‌ها کمک‌های مالی‌شان را به پاکستان بسیار کاهش داده و از سوی دیگر، مناسبات‌شان را در پنج، شش سال اخیر با هند بسیار توسعه داده‌اند. این مسئله موجب شده تا پاکستان آن نقش، جایگاه و اهمیت سابق را برای آمریکا نداشته و بسیار ضعیف شده باشد اما علاقه قلبی پاکستان، توسعه همه‌جانبه مناسبات با ایران است.
مسائل مرزی گاهی بر همکاری‌های ایران و پاکستان سایه می‌اندازد
رحیم‌پور درخصوص همکاری‌های امنیتی و مرزی دو کشور هم اظهار داشت: مسائل امنیتی و مرزی از موضوعات مهم جاری میان ایران و پاکستان است که گاهی این موضوع، بر تمامی ابعاد همکاری‌ها و مناسبات دو کشور سایه انداخته است.
وی با تشریح شرایط پاکستان تصریح کرد: استان مرزی پاکستان با ایران، استان بلوچستان است که حدود ۴۰ درصد آن کشور است اما فقط ۱۰ درصد جمعیت پاکستان در آن زندگی می‌کند و بسیار هم از نظر اقتصادی ضعیف بوده و فقیر هستند.
مرزهای ایران اولویت ارتش پاکستان نیست
سرزمین بزرگ و با جمعیت اندک و فقیر بلوچستان پاکستان موجب شده تا ارتش این کشور تمایل زیادی برای حضور در این منطقه نداشته باشد. از سوی دیگر، مرزهای افغانستان و هند برای ارتش پاکستان اهمیت بیشتری دارد. در واقع، مرزهای ایران اولویت ارتش پاکستان نیست. همین موضوع، بر ناامنی در مرزهای ایران و پاکستان و حضور گروه‌های تروریستی در آن منطقه را تاثیر داشته است.
این کارشناس ارشد مسائل شبه قاره اضافه کرد: سرزمین بزرگ و با جمعیت اندک و فقیر بلوچستان پاکستان موجب شده تا ارتش این کشور تمایل زیادی برای حضور در این منطقه نداشته باشد. از سوی دیگر، مرزهای افغانستان و هند برای ارتش پاکستان اهمیت بیشتری دارد. در واقع، مرزهای ایران اولویت ارتش پاکستان نیست. همین موضوع، بر ناامنی در مرزهای ایران و پاکستان و حضور گروه‌های تروریستی در آن منطقه را تاثیر داشته است.
رحیم‌پور با بیان اینکه مسئولان ایرانی همواره در دیدار با مقامات پاکستان بر حفظ امنیت مرزها تاکید کرده‌اند، خاطرنشان کرد: پاکستانی‌ها هرچند قول‌هایی برای مراقبت و حراست بیشتر از مرزهایشان داده‌اند اما این قول‌ها زیاد قابل اتکا نیستند. ایران در مرزهای مذکور سرمایه‌گذاری‌هایی انجام داده اما چون طرف پاکستانی آنچنان که لازم است سرمایه‌گذاری نکرده، امنیت در آنجا دائمی و ثابت نیست.
پاکستان نمی‌خواهد بین ایران و عربستان مجبور به انتخاب شود
وی درباره تلاش‌های اسلام‌آباد برای میانجیگری میان تهران و ریاض و ایران و آمریکا هم ابراز داشت: اسلام‌آباد انگیزه قوی و شدیدی برای بهبود مناسبات ریاض و تهران دارد. آنها ایران و عربستان را دو بال جهان اسلام می‌دانند و تنش‌های میان دو کشور موجب نگرانی آنها می‌شود. آنها می‌ترسند میان ایران و عربستان مجبور به انتخاب شوند چراکه با یکی همسایه بوده و پیوندهای مشترک عمیق و فراوانی دارد و از با دیگری، مناسبات دینی، اقتصادی و امنیتی تنگاتنگی دارند.
این دیپلمات پیشین با اشاره به میانجیگری‌های پیشین پاکستان بیان کرد: هم نواز شریف و هم عمران خان رایزنی‌های زیادی برای بهبود مناسبات ایران و عربستان انجام دادند اما این رایزنی‌ها و میانجیگری‌ها از سوی ریاض مورد استقبال قرار نگرفتند.
رحیم‌پور ادامه داد: آنها سال گذشته هم برای کاهش تنش میان ایران و آمریکا تلاش‌هایی را انجام دادند اما آنها دیگر آن جایگاه سابق را برای ایالات متحده ندارند و حرف‌شان در کاخ سفید چندان مورد اعتنا قرار نگرفت.