به گزارش ایرنا، موج اعتراضات گسترده علیه مواضع ضد اسلامی «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه که طی روزهای گذشته به راه افتاد هنوز هم فروکش نکرده است. در ادامه اعتراضات، روز شنبه ۱۷ آبان ماه مردم داکار پایتخت سنگال در پاسخ به درخواست جنبش «مبارزه با اسلام هراسی» به رهبری «عثمان سونکو» کاندید سابق ریاست جمهوری سنگال تظاهرات گسترده‌ای علیه مکرون و فرانسه برگزار کردند و با سردادن شعارهایی خواستار محدودیت روابط با فرانسه شدند. حمایت مکرون از چاپ و انتشار کاریکاتورهای توهین‌آمیز و ضد اسلامی در نشریات فرانسوی و اظهارات وی در افراطی خواندن مسلمانان در هفته‌های گذشته موجی از خشم را در کشورهای اسلامی به دنبال داشته است که هنوز هم ادامه دارد.
اعتراض‌های گسترده مسلمانان جهان به سیاست‌های ضداسلامی دولت فرانسه و درخواست‌ها برای تحریم کالاهای فرانسوی سبب شده است که مکرون از موضع خود عقب‌نشینی کند. در پی بالاگرفتن خشم جهان اسلام، رئیس جمهوری فرانسه برای توجیه رفتار خود هفتم آبان ماه در گفت‌وگو با شبکه «الجزیره» قطر به طور تلویحی از موضع پیشین خود عقب‌نشینی کرد و مدعی شد که او قصد اهانت به اسلام را نداشته است و احساسات مسلمانان در قبال کاریکاتورهای اهانت‌آمیز را درک می‌کند. افزون بر عذر خواهی تلویحی مکرون، «ژان ایو لودریان» وزیر امور خارجه فرانسه در سفر به مصر سفر پس از دیدار با رئیس جمهوری و وزیر امور خارجه این کشور روز یکشنبه ۱۸ آبان در یک نشست خبری مدعی شد فرانسه احترام عمیقی نسبت به اسلام قائل است. ما با تروریسم مبارزه می‌کنیم و تروریسم دین را به گرو گرفته و تروریست‌ها افرادی افراطی هستند.
استفاده مکرون از واژه‌ها و مفاهیم برای رهایی از بحران
انتشار کاریکاتوری اهانت‌آمیز در یک نشریه فرانسوی در هفته‌های گذشته و حمایت‌های مکرون از این موضوع، خشم جوامع اسلامی را برانگیخت. در پی افزایش احساسات ضد فرانسوی در میان کشورهای اسلامی، رئیس جمهور فرانسه در پیامی توییتری به دو زبان عربی و انگلیسی گفت که هیچ چیزی سبب عقب‌نشینی فرانسه نخواهد شد. اما وقوع اعتراض‌ها و ادامه خشم و نفرت گسترده مسلمان در سراسر دنیا علیه فرانسه و مکرون نتیجه بخش بود و این اعتراض‌ها رئیس جمهوری فرانسه را در گوشه رینگ قرار داد. او پس از این موضوع در گفت‌وگو با الجزیره ادعا کرد که صحبت‌های وی تحریف شده است. این عقب نشینی تلویحی مکرون در حالی است شماری از تحلیلگران معتقدند که هدف وی از این عقب نشینی و توجیه، تلاشی برای فروکش‌کردن اعتراض‌های روزافزون علیه خود و جلوگیری از تحریم کالاهای فرانسوی در کشورهای اسلامی است.
«حسام شاکر» کارشناس مسائل کشورهای اروپایی به روزنامه «عربی ۲۱» مصر گفت: اظهارات مکرون با الجزیره بیانگر این نیست که فرانسه از موضع خود عقب‌نشینی کرده است. بلکه این موضوع بیانگر آن است که وی به حجم بحران و ایجاد فاصله میان جهان اسلام و فرانسه پی‌برده است. مکرون به طور آشکار از موضع خود عقب‌نشینی و عذرخواهی نکرد. مکرون با هوشمندی خود و با استفاده از واژه‌ها و مفاهیم مختلف تلاش کرد بحران را کنترل کند،مکرون با هوشمندی خود و با استفاده از واژه‌ها و مفاهیم مختلف تلاش کرد بحران را کنترل کند. اما اگر پاریس می‌خواهد به طور واقعی این بحران را کنترل کند نه تنها در سطح کلی روابط باید برای بهبود چهره خود تلاش کند، بلکه این کشور باید با استفاده از مفاهیم واقعی در این زمینه عمل کند. این در حالی است که به نظر می‌رسد فرانسه آمادگی چنین اقدامی را ندارد.
«ساری عرابی ویِری» نویسنده و تحلیلگرسیاسی مصری هم در گفت‌وگو با روزنامه عربی ۲۱ مصر گفت: اظهارات مکرون نشان داد که او اندکی از موضع خود عقب‌نشینی کرده است. اما این عقب‌نشینی، آشکار و کافی نیست. بلکه او تنها برای مهار بحران و فروکش کردن خشم مسلمان این کار را کرده است. این عقب‌نشینی حیله‌ای بیش نیست که سرپوشی از غرور، خود بزرگ‌بینی آن را فراگرفته است.
«بسام روبین» سرهنگ بازنشسته ارتش اردن و کارشناس راهبردهای اقتصادی و امنیتی در روزنامه الکترونیکی «رای الیوم» نوشت: مکرونِ راستگرای افراطی با رفتارهای خود خواسته است عکس‌العمل مسلمانان را ارزیابی کند تا به سطح دیگری از توهین منتقل شود، اما مسلمانان که بارها در برابر بسیاری از توطئه‌ها علیه خود سکوت می‌کردند این بار واکنش متفاوتی برخلاف انتظار افراط‌گرایان نشان دادند. مکرون و اطرافیان وی نمی‌توانند در برابر احساسات ۲ میلیارد مسلمان مقاومت کنند. در چنین شرایطی عذر خواهی وی از مسلمانان برای رهایی از بحران خودساخته یک ضرورت است.
«عبدالباری عطوان» تحلیلگر و مفسر بزرگ جهان عرب هم در گزارشی که در روزنامه الکترونیکی «رای الیوم» منتشر کرد، گفت: اظهارات جنجال‌آفرین مکرون سبب اتحاد ۲ میلیارد مسلمان شده است و مسلمان اکنون در یک جبهه قرار گرفته و از اعتقادات و پیامبر خود دفاع می‌کنند و همه اختلاف‌های مذهبی و ملی‌گرایانه کم‌رنگ شده است.
برخی تحلیلگران عرب نیز می گویند: عقب نشینی مکرون از اظهارات اهانت آمیز خود علیه مسلمان نشان داد که اگر مردم جهان اسلام با هم متحد شوند می‌توانند به خواسته‌های خود برسند. درخواست‌ها برای تحریم کالاهای فرانسوی، مکرون و کشور وی را در شرایط تنگنایی قرار داد. اتحاد مسلمانان در این زمینه می‌تواند ضربه سختی را بر راستگرایان افراطی در سراسر اروپا وارد کند. شرایط کنونی فرانسه به دلیل شیوع ویروس کرونا وخیم است. در صورتی که مسلمانان یک ماه کالاهای فرانسوی را تحریم کنند این کشور به مرز ورشکستگی خواهد رسید. مکرون هم با درک چنین خطراتی مجبور شد از موضع خود عقب‌نشینی کند.رئیس جمهوری فرانسه در رفتار با اسلام و مسلمان اشتباه بزرگی را مرتکب شد و با اقدامی نژادپرستانه و کج بینی سیاسی شکاف عمیقی در روابط فرانسه و جهان اسلام ایجاد کرد.
عبدالباری عطوان تحلیلگر و مفسر بزرگ جهان عرب در این زمینه در روزنامه رای‌الیوم نوشت: اینکه مکرون در مصاحبه با شبکه الجزیره بر این موضوع تاکید کرد که احساسات مسلمانان درباره کاریکاتور اهانت‌آمیز علیه حضرت محمد (ص) را درک می‌کند و مواضع تند خود از این کاریکاتورها را توجیه و ادعا می‌کند که علت واکنش‌ها، دروغ‌ها و تحریف سخنان وی بود، بیانگر آن است که وی از موضع خود عقب‌نشینی کرده است. اما این عقب‌نشینی بیش از آن که به سود منافع کشورهای اسلامی باشد به سود خود فرانسه خواهد بود که کالاهایش در بیشتر کشورهای اسلامی به فروش می‌رسد. باید گفت که رئیس جمهوری فرانسه در رفتار با اسلام و مسلمان اشتباه بزرگی را مرتکب شد و با اقدامی نژادپرستانه و کج بینی سیاسی شکاف عمیقی در روابط فرانسه و جهان اسلام ایجاد کرد که ترمیم آن نیاز به سپری‌شدن چندین سال زمان دارد. اکنون به یقین عذرخواهی وی از مسلمانان نخستین و مهمترین گام است، اما باید منتظر ماند و دید آیا مکرون دست به اقدام جدی‌تری در این زمینه خواهد زد؟