چند سالی است دانشگاه های علم و صنعت، امیر کبیر و صنعتی شریف با طراحی و ساخت ماهواره هایی همچون امید، نوید، ناهید، پیام، دوستی و ظفر نقش پررنگی در حوزه فضایی کشور داشته اند؛ هر چند پرتاب برخی از آنها به دلیل بروز مشکلاتی نتیجه بخش نبود اما به گفته مرتضی براری معاون وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و رییس سازمان فضایی کسب رتبه های هفت تا ۱۲ جهانی در دانش‌های جدید و جایگاه یازدهم در حوزه فضایی، به این معناست که راه را درست رفته ایم.
مجید قاسمی روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا در بررسی ارتباط صنعت و دانشگاه در حوزه فضایی افزود: یکی از حوزه های موفق ارتباط صنعت و دانشگاه بخش فضایی و ساخت ماهواره است که باید مورد توجه سایر صنایع قرار گیرد. سرمایه گذاری این حوزه توسط بعضی از نهادهای کشور روی طراحی و ساخت ماهواره انجام شد و از اساتید دانشگاه های مختلف بهره گیری و پروژه پرتاب ماهواره با موفقیت انجام شد.
وی ادامه داد: در حال حاضر ایران جزو ۱۰ کشوری است که به فضا ماهواره پرتاب کرده اند که تمام این موفقیت ها حاصل ارتباط صحیح صنعت و دانشگاه است. علاقه مندان زیادی در میان دانشگاهیان در بخش فضایی داریم که نیاز به حمایت دارند.
عضو هیات علمی دانشکده مکانیک دانشگاه خواجه نصیر اظهار داشت: نیاز است در بخش کلان کشور همان طور که از صنعت هسته ای برای ارتقای بیشتر حمایت می شود، صنعت فضایی نیز مورد حمایت قرار گیرد تا نخبگان مستعد با انگیزه بیشتری در این حوزه فعالیت کنند.
کم کاری صنعت در ارتباط گیری با دانشگاه
قاسمی در بررسی ارتباط صنعت و دانشگاه با بیان اینکه این ارتباط نسبت به سال های گذشته تغییر زیادی نکرده است، گفت: با تلاش شرکت های دانش بنیان و استارتاپ هایی که مورد حمایت مقام معظم رهبری نیز قرار گرفته اند و همچنین تحریم ها و مشکلات فروش نفت، صنایع نسبت به گذشته مجبور شدند ارتباط بیشتری با استارتاپ ها و دانشگاهیان داشته باشند.
عضو هیات علمی دانشگاه خواجه نصیر در پاسخ به اینکه ارتباط صنعت و دانشگاه باید چگونه باشد، تصریح کرد: اتفاق بسیار خوبی که اخیرا افتاده است، این است که دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اساتید با استفاده از دانش خود نیازهای صنعت را بررسی و رفع می کنند، اما این موضوع به منزله ارتباط صنعت و دانشگاه نیست.
وی در ادامه اظهار داشت: ارتباط صنعت و دانشگاه به معنای واقعی یعنی صنعت نیازهای فعلی و آینده خود را به دانشگاه های مختلف ارایه کند تا آنها این نیازها را رفع کنند. در کشورهای پیشرفته صنعت اساتید مطرح را شناسایی و با ابزارهای مختلف از آنها بهره گیری می کند.
قاسمی ادامه داد: اینکه اساتید بخواهند به دنبال همکاری با صنایع باشند، تنها زمان و انرژی آنها را تلف می کند و به طور کلی اساتید وظیفه ای در ارتباط گیری ندارند. صنعت باید در دانشگاه ها به دنبال رفع نیازها و ارتقای تکنولوژی خود باشد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه صنعت در ارتباط گیری با دانشگاه کم کاری می کند، اظهار داشت: نیاز است صنایع به دنبال سود کوتاه مدت نباشند و مقداری از سرمایه خود را در دانشگاه ها استفاده کنند؛ در نتیجه افرادی که در آن پروژه شرکت داشته و فارغ التحصیل می شوند برای همان صنعت سودمند هستند. همچنین وجود دفتر تحقیق و توسعه در صنایع الزامی (R&D) است.
وی ادامه داد: صنعت وظیفه دارد که برنامه ریزی کند که به دنبال چه جایگاهی در کشور، منطقه و دنیا است و به طور کلی هدف خود را مشخص کند. در مرحله بعد اساتید مورد نظر را شناسایی کرده و پروژه ها را تقسیم بندی کنند. دانش بنیان ها حلقه ای میان صنعت و دانشگاه بودند که خود به خود نیازهای صنعت را شناسایی کرده و در راستای آن شرکت هایی را تاسیس می کنند. برخی از دانش بنیان ها نیازهای صنعتی نیست و در حوزه خدمات به جامعه مثل تاکسی های اینترنتی است که موفق بوده اند.
قاسمی عنوان کرد: در حال حاضر در بیشتر مواقع اساتید از جامعه صنعت درخواست پروژه می کنند که این موضوع باید بالعکس باشد و صنعت به دنبال جذب اساتید باشد.