"آقا هُل نده؛ مگه نمی بینی جا نیست"، "اون شیشه رو باز کن ی نفس بکشیم"، "ماسکتو بزن"؛ این واژه ها دیالوگ هایی است که در روزهای اخیر بین مسافران اتوبوس رد و بدل می شود.
صندلی ها پر، ۲ ردیف مسافر روبروی هم ایستاده و در این بین، سه نفر هم که به زحمت خود را در اتوبوس خط تجریش - راه آهن جا داده اند هر چند لحظه یکبار، سر خود را از شیشه بیرون می آورند تا نفسی تازه کنند.
یکی از آنها می گوید: نفس کشیدن بین این همه مسافر در شرایط عادی هم سخت است چه برسد به این وضع کرونایی.
این مسافر به طعنه می افزاید: اتوبوس و مترو خیلی خلوت بود، لطف فرمودند ساعت کاری را کم کردند تا همه کرونا بگیریم.
مسافری دیگری هم که ۲ ماسک بر صورت زده می گوید: "اینجور که کرونا قربانی می گیره تاچند وقت دیگه اتوبوس و مترو خود به خود خلوت میشه. "
در حین این مکالمه ناگهان صدای شیپوری مانند ترمزی که راننده اتوبوس کشید، موجب شد تا مسافران به هم برخورد کنند؛ اینجا خبری از فاصله اجتماعی نیست و صدای غُرغُر مردم خطاب به راننده بلند شد؛ راننده هم با صدای بلند می گوید: تقصیر من نبود؛ موتوری پیچید جلوی اتوبوس مجبور شدم ترمز کنم.
بعد هم مسافری خطاب به راننده می گوید: با این وضع رانندگی و اتوبوس تا خِرخِره پُر، کرونا را حتما شکست می دهیم.
بالاخره اتوبوس در ایستگاه ولیعصر توقف می کند؛ هوا کم کم رو به تاریکی می رود و وارد ایستگاه مترو می شوم. پس از حدود ۱۰ دقیقه انتظار با زور و فشار وارد واگن مترو می شوم؛ مرد میانسالی به مزاح به من می گوید: "خوب خودتو جا کردی. "
او ادامه می دهد: از وقتی ساعت کاری مترو کم شده مجبورم زودتر از سرکارم بزنم بیرون؛ با این دخل و خرج هم که نمیشه تاکسی و اسنپ سوار شد اما بازهم خداروشکر.
مسافری دیگر که به صحبت های ما گوش می داد، نیز می گوید: کرونا مگه فقط از ساعت ۸ به بعد میاد بیرون که این تصمیم گرفته شد؛ قبلا دیرتر از سر کارم بیرون می زدم تا مترو خلوت تر باشه اما الان مجبورم تو این شلوغی برگردم منزل.
پسری ۲۲ ساله که خود را مسافر هر روز مترو معرفی می کند نیز معتقد است: از دیروز که ساعت کاری مترو کم شده تعداد مسافرها چند برابر شده و جا برای سوزن انداختن هم نیست چه برسه به فاصله یک و نیم متری و فاصله اجتماعی.
مسافری دیگر هم می گوید: واگن ها آنقدر شلوغ بود که ۲ قطار رد شد اما نتوانستم سوار شوم. به نظرم کاهش ساعت کاری مترو تصمیمی غیرکارشناسی است و باید هرچه زودتر به قبل بازگردد.
شهرداری: کاهش ۲۰۰ هزار مسافری مترو و اتوبوس تهران
براساس مشاهدات میدانی خبرنگار ایرنا، شهروندان از افزایش تعداد مسافران مترو و اتوبوس به دلیل محدودیت های اعمال شده گلایه دارند اما با این وجود، معاون شهردار تهران از کاهش ۲۰۰ هزار مسافری حمل و نقل عمومی پایتخت خبر می دهد.
سیدمناف هاشمی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران دراین باره می گوید: ما تصمیمات ستاد ملی مقابله با کرونا را اجرا می‌کنیم و از یاد نبریم که شهرداری پیشنهاد کاهش ساعت فعالیت حمل و نقل عمومی را ارائه نکرده است.
او با این حال اذعان می کند: البته اجرای این تصمیم سبب کاهش حداکثر ۲۰۰ هزار مسافر در مترو و اتوبوسرانی می‌شود.
هاشمی این را هم می گوید که ستاد ملی مقابله با کرونا، به شهرداری کلانشهرها دستور داده تا ساعت فعالیت حمل و نقل عمومی کاهش داده شود اما اینکه تصمیم کاهش ساعت فعالیت حمل و نقل عمومی کارشناسی شده بوده یا خیر را باید از ستاد ملی مقابله با کرونا پرسید.
به گفته این مقام مسئول، اگر تصمیمات دیگری هم ستاد ملی مقابله با کرونا درباره حمل و نقل عمومی بگیرد، شهرداری تهران آن را اجرا می‌کند.
معاون شهردار تهران از سوی دیگر یادآور می شود: بنابر نظر کارشناسان بهتر بود که کاهش ساعت فعالیت این ۲ وسیله نقلیه عمومی در ساعات اوج ترافیک اتفاق می‌افتاد اما مساله این است که جمعیت به سطح شهر آمده و معابر اصلی و فرعی شهر قفل می‌شد بنابراین به اجبار ساعات پایانی فعالیت مترو و اتوبوسرانی کاهش داده شد.
از سوی دیگر مدیرعامل شرکت بهره برداری مترو تهران و حومه درباره کاهش ساعت کار مترو معتقد است که این طرح خوب است و اگر تنها انتقاد کنیم و کمک به اجرای مصوبات نکنیم، هیچ وقت نمی‌توانیم از پس بیماری کرونا برآییم.
فرنوش نوبخت می گوید: ما تابع سیاست‌های کلی ستاد مقابله با کرونا هستیم و قبل از اینکه منطقی بودن یا نبودن یک طرح را ارزیابی کنیم، برای به اجرای درآمدن آن باید همکاری داشته باشیم، چرا که ستاد مقابله با کرونا مصالحی را در نظر می‌گیرد که در راستای حفظ جان شهروندان است.
به گفته او، از روز گذشته مشغول رصد شرایط در مترو هستیم و نظارت و مانیتور آمار و تراکم را انجام داده و گزارش و نظرات خود را به ستاد کرونا منعکس خواهیم کرد تا از این نظرات استفاده کنند.
نوبخت در عین حال تصریح می کند: نظر آقای حریرچی و وزارت بهداشت صراحتا بر این است که مترو باید تعطیل باشد و کرونا تعارف ندارد؛ نمی‌شود مدام انتقاد کنیم که طرح‌ها فایده‌ای ندارد. ما در شرکت مترو تابع دستورات و مجری آن هستیم و باید همه را تشویق کنیم به مصوبات پایبند باشند و اگر کار واجب ندارند، در خیابان‌ها حضور پیدا نکنند.
طرح غیرکارشناسی است
تصمیم کاهش ساعت فعالیت ناوگان حمل و نقل عمومی پایتخت اما انتقاد برخی از اعضای شورای شهر تهران را برانگیخت؛ در این رابطه محمدعلیخانی رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورا با اشاره به سرگردانی مسافرها در شب اول اجرای این طرح گفته که این تصمیمی کاملاً غلط و اشتباه است.
او درعین حال معتقد است: با توجه به اینکه سفرها کاهش پیدا نکرده، به شدت مخالف کاهش ساعت فعالیت حمل و نقل عمومی در پایتخت هستیم.
علیخانی همچنین راهکار مبارزه با کرونا در مترو و اتوبوس را گسترش ناوگان حمل و نقل عمومی عنوان و اضافه می کند: تا زمانی که سفر وجود دارد و مردم بر سر کار حاضر می‌شوند، باید ساعات فعالیت حمل و نقل عمومی متناسب با تعداد و ساعت سفر باشد.
او همچنین تصریح می کند: وقتی خبر اعلام کاهش ساعت کاری حمل و نقل عمومی پایتخت را شنیدم از مسئولان شهرداری علت را جویا شدم، آنها اعلام کردند این تصمیم در شورای معاونان شهرداری گرفته شده و پس از آن به ستاد ملی مقابله با کرونا پیشنهاد داده شده است و ستاد نیز کاهش ساعت فعالیت حمل و نقل عمومی را تصویب کرده است.
از سوی دیگر زهراصدراعظم نوری رئیس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران نیز از ارسال نامه‌ای به شهردار تهران و ضرورت رصد دقیق‌تر حمل و نقل عمومی و اصلاح و بازنگری کاهش ساعت کاری آن خبر داد.
او که خود به تازگی از شر ویروس کرونا خلاص شده است، اعلام کرده که این اقدام و تصمیم شهرداری بدون مشورت شورای شهر انجام گرفته و سبب بروز مشکلاتی برای شهروندان شده است.
نوری خاطرنشان می کند: مطالعاتی در سطح شهر تهران توسط کمیته سلامت شورای شهر انجام و مشخص شد که حمل و نقل عمومی در شیوع کرونا از درصد پایینی برخوردار است اما کاهش ساعت فعالیت حمل و نقل عمومی بر ازدحام جمعیت می‌افزاید و سبب بیشتر شدن پیک حجم مسافران و تراکم جمعیت خواهد شد و این موضوع انتقال ویروس و شیوع بیشتر را به همراه خواهد داشت.
احتمال تجدید نظر وجود دارد
به گزارش ایرنا، حمل و نقل عمومی برای شهر ۹ میلیونی تهران موضوع ساده ای نیست که راحت بشود از آن گذشت و کوچکترین تصمیمی چه درست و چه غلط در این باره قطعا تبعاتی غیرقابل کتمان برای شهر و شهروندان در پی دارد.
در این رابطه برخی رسانه ها به نقل از انوشیروان محسنی بندپی استاندار تهران نوشته اند که اگر با اجرای مصوبه فعالیت حمل‌ونقل عمومی تا ساعت ۲۰، حجم مسافران افزایش پیدا کند، باید مصوبه تجدیدنظر شود و تجدیدنظر این موضوع در اختیار شهرداری است.
بنابر آنچه که گفته شد باید منتظر ماند و دید که در روزهای آینده فشار افکار عمومی موجب شکست این طرح خواهد شد یا خیر؟