در ادامه گفت و گوی ۲۴ آبان ۱۳۹۹ روزنامه ایران، آمده است: شرکت‌هایی هوایی هزینه‌های مالی خود را به سازمان هواپیمایی ارسال کرده‌اند تا نرخ جدید بلیت هواپیما براساس این هزینه‌ها باشد اما رئیس سازمان هواپیمایی کشوری تأکید کرد این هزینه‌ها برای سازمان قابل قبول نیست. به گفته تورج دهقانی زنگنه، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری شرکت‌ها صورت‌های مالی و آنالیز قیمت خود را ارائه کرده‌اند البته سازمان هم آنالیزهای خودش را دارد. در هر صورت قیمت بلیت پروازهای داخلی بر اساس هزینه شرکت‌ها و قیمت تمام شده بلیت تعیین می‌شود. البته تعدادی از شرکت‌ها هنوز گزارش مالی یک‌ساله خود را به سازمان نداده‌اند که باید هرچه سریعتر این گزارش را ارائه کنند.
او در توضیح قیمت تمام شده بلیت گفت: هزینه یک بلیت و یک صندلی در پرواز رفت و برگشت بر اساس قیمت خدمات فرودگاهی، استهلاک هواپیما و موارد دیگر تعیین می‌شود و بر اساس سرجمع این هزینه‌ها، هزینه تمام شده ایرلاین در مسیر پروازی مشخص می‌شود و بر اساس آن تعیین می‌شود که اگرقرار است قیمت بلیت افزایش یابد چقدر باید باشد.
به گفته مقام سازمان هواپیمایی، صورت مالی که برخی شرکت‌ها به سازمان ارائه کرده‌اند همه نشان می‌دهد که با توجه به افزایش نرخ ارز و شیوع کرونا، ایرلاین‌ها در این یک‌سال متضرر بوده‌اند. این مقام سازمان هواپیمایی گفت: قطعاً در جلسه شورای عالی هوایی نرخ بلیت با توجه به هزینه شرکت‌ها افزایش خواهد داشت.
رئیس سازمان هواپیمایی در واکنش به گزارش مالی شرکت‌ها اما تأکید کرد: مسئولان ایرلاین‌ها هزینه‌هایی را اعلام کرده‌اندکه از نظر سازمان، این هزینه‌ها قابل قبول نیست. ایرلاین‌ها در همین مدت یک‌ماه تخلفاتی را در فروش بلیت داشتند. الان قیمتی که ایرلاین‌ها روی کف نرخ‌ها اظهار می‌کنند قطعاً خلاف است. هر شرکتی اگر هزینه عملیاتی آن در پروازی پایین باشد باید بلیت را به قیمت پایین بفروشد و مثلاً مسیر تهران- مشهد را ۳۰۰ هزار تومان بفروشد اما شرکت‌ها قبلاً با هم توافق کرده بودند که بلیت را در کف قیمتی نفروشند که سازمان جلوی این توافق قیمتی را گرفت.
ماجرا از کجا آغاز شد؟
بعد از آنکه ستاد ملی مقابله با کرونا دستورالعمل جدیدی را به شرکت‌های هواپیمایی ابلاغ کرد، شرکت‌ها خواهان افزایش نرخ بلیت هواپیما در پروازهای داخلی شدند. دستورالعمل ستاد ملی مقابله با کرونا برای کاهش مسافرگیری پروازها بود و براساس آن ایرلاین‌ها موظف شدند از اول آبان با ۶۰ درصد ظرفیت هر پرواز، بلیت‌فروشی کنند. با ابلاغ این پروتکل جدید، ایرلاین با استناد به اینکه کاهش تعداد مسافران موجب ضرر و زیان آنها است، اعلام کردند که قیمت بلیت‌ها هم باید تغییر کند.
بلافاصله بعد از ابلاغیه ستاد ملی مقابله با کرونا، انجمن شرکت‌های هوایی نرخنامه جدید را برای پروازهای داخلی تعیین کرد. در نرخنامه جدید به گفته مقصود اسعدی سامانی، دبیرانجمن شرکت‌ها هوایی، قیمت بلیت با حدود ۸۴ درصد افزایش درنظر گرفته شد. با اینکه انجمن شرکت‌های هواپیمایی تأکید کرده بود با توجه به خصوصی بودن انجمن شرکت‌های هوایی، تعیین قیمت بلیت توسط این انجمن قانونی است، اما محمداسلامی، وزیر راه و شهرسازی به این موضع‌گیری واکنش نشان داد و اعلام کرد انجمن نمی‌تواند قیمت بلیت هواپیما را خارج از ضوابط و مقررات تعیین کند و یکباره نرخ‌ها را بیش از ۸۰ درصد افزایش دهد.
مصوبه اجرا شد
در کش و قوس تعیین قیمت جدید برای پروازهای داخلی، اما مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا در مورد کاهش ۴۰ درصدی ظرفیت مسافری هر پرواز اجرا شد. در این خصوص وزیر راه و شهرسازی تأکید کرد: «پروتکل‌های بهداشتی و مسافرگیری ۶۰ درصدی، به صورت صد درصد در پروازها رعایت می‌شود و ما مرتب گزارش‌های سازمان هواپیمایی کشوری را در این باره رصد می‌کنیم.»
مشاهدات خبرنگار «ایران» از پروازها در فرودگاه مهرآباد هم نشان می‌دهد ایرلاین‌ها قانون جدید را برای جلوگیری از شیوع کرونا در پروازها اجرا می‌کنند و مسافران به‌صورت یکی در میان در صندلی‌ها جای داده می‌شوند. اما در مورد نرخ بلیت در این مدت، نشست‌های مختلفی میان متولیان بخش هوایی با انجمن شرکت‌های هوایی و نمایندگان ایرلاین‌ها برگزار شده است. در آخرین تصمیم، مقرر شد شرکت‌های هوایی صورت‌های مالی و هزینه ایرلاین مربوط به یک‌سال گذشته را به سازمان هواپیمایی ارائه کنند تا بر اساس این هزینه‌ها در مورد نرخ جدید بلیت هواپیما تصمیم‌گیری شود.
فروش بلیت بر اساس نرخنامه انجمن
با توجه به گزارش‌های مالی شرکت‌های هوایی، قرار است امروز در نشست شورای عالی هوایی در مورد نرخ بلیت تصمیم‌گیری شود اما مشاهدات ما و اذعان مسئولان و رؤسای شرکت‌های هوایی نشان می‌دهد که ایرلاین‌ها بلیت پروازهای داخلی را بر اساس نرخنامه جدید انجمن شرکت‌های هوایی می‌فروشند و عملاً تغییر نرخ بلیت اتفاق افتاده است.
یکی از مسئولان سازمان هواپیمایی در گفت‌وگو با «ایران» با تأیید فروش بلیت پروازها براساس نرخنامه جدید گفت: قیمت بلیت مربوط به سال ۹۸ و بر اساس دلار ۱۱ هزارتومانی بود اما امسال نرخ دلار به‌طور متوسط ۲۵ هزار تومان است پس نمی‌توانیم مانع شرکت‌ها از فروش بلیت بر اساس نرخنامه جدید باشیم. در غیر این‌صورت با توجه به کاهش ظرفیت پروازها بر اساس دستورالعمل ستاد ملی مقابله با کرونا، ضرر و زیان شرکت‌ها بیشتر از انتظار خواهد بود. اما نمی‌توانیم بگوییم شرکت‌ها گرانفروشی کرده‌اند بلکه قیمت بلیت بر اساس همان نرخنامه انجمن است.
در نرخنامه جدید قیمت بلیت هواپیما، انجمن شرکت‌های هوایی نرخ کف و سقف را برای هر مسیر پروازی اعلام کرده است. این نرخ بر اساس هزینه شرکت‌ها، کلاس پروازی، خدمات، میزان تقاضا... تعیین شده است اما آنچه در این مدت شاهد آن بودیم این است که ایرلاین‌ها بلیت را در هیچ پروازی براساس کفت قیمتی نمی‌فروشند و معمولاً بلیت براساس قیمت متوسط یا سقف قیمتی فروخته می‌شود. یعنی شرکت‌ها دامنه نرخ بلیت را محدود کرده‌اند. مقام سازمان هواپیمایی با تأیید این موضوع به ما توضیح داد که «ایرلاین‌ها بلیت را بر اساس جدول قیمتی که انجمن شرکت‌های هوایی داده بود فروختند و هیچ شرکتی قیمت را بالاتر از قیمت انجمن نبرده است ولی اقدامی که شرکت‌ها کردند این بود که بلیت‌های کلاس ارزان تر را نفروختند مثلاً به جای فروش بلیت تهران-مشهد در کف قیمتی ۳۹۰ هزارتومان، ایرلاین‌ها قیمت ۴۹۶ هزار تومان را در نظر گرفتند. با این عملکرد، این‌گونه القا شد که ایرلاین‌ها گرانفروشی کردند درحالی که از قیمت تعیین شده انجمن عدول نکردند و مثلاً بالاترین قیمت بلیت پرواز تهران -مشهد را ۷۰۰ هزار تومان فروختند و این همان سقف قیمتی بود که انجمن تعیین کرده است. با توجه به تخلف ایرلاین‌ها و رعایت نکردن کف قیمتی سازمان هواپیمایی به آنها اعلام کرد که ملزم هستند بلیت تمام کلاس‌های پروازی را بفروشند و نرخ‌های پایین را هم به مشتری اعلام کنند.»
به این ترتیب به شرکت‌های مسافری الزام شده است که دامنه نرخ‌ها باید حتماً در اختیار مسافر قرار گیرد و مسافر بتواند از همه دامنه‌های نرخی استفاده کند که برنامه‌ریزی شده است.
حال قرار است امروز شورای عالی هواپیمایی متشکل از نمایندگان وزارت راه و شهرسازی، سازمان هواپیمایی کشوری، وازرت اقتصاد و دارایی، سازمان برنامه و بودجه و شرکت‌های هوایی نرخ نهایی بلیت پروازهای داخلی را تعیین کنند. شواهد نشان می‌هد که احتمال افزایش قیمت‌ها با توجه به تغییر نرخ ارز وجود دارد ولی این افزایش ممکن است با نرخنامه انجمن شرکت‌های هوایی متفاوت باشد.