به گزارش روز یکشنبه معاونت تحقیقات وزارت بهداشت، دکتر رضا ملک زاده از نویسندگان مطالعه جهانی «سیر قد و وزن کودکان و نوجوانان طی سال های ۱۹۸۵ تا ۲۰۱۹ است که توسط امپریال کالج لندن و با همکاری محققانی از سراسر جهان از جمله ۸۵ محقق از ایران انجام و نتایج آن در مجله لنست منتشر شد.
وی در این تحقیق به تشریح روند رشد قدی و وزنی دختران و پسران نوجوان ایرانی در رتبه بندنی جهانی پرداخت.
ملک زاده با اعلام صعود ۲۷ و ۴۸ پله ای رتبه قد پسران و دختران نوجوان (۱۹ ساله) ایرانی در رتبه بندی جهانی، گفت: قد پسران ۱۹ ساله ایرانی از رتبه «۹۳ » (۱۷۰.۷ سانتی متر) در سال ۱۳۶۴ به رتبه «۶۶» (۱۷۵.۶ سانتی متر) و قد دختران ۱۹ ساله ایرانی از رتبه «۱۴۲» ( ۱۵۶.۹ سانتی) به رتبه «۹۴» (۱۶۱.۲ سانتی متر) در جهان صعود کرده است.
صعود ۴۲ پله ای دختران نوجوان ایرانی در رتبه بندی جهانی «توده بدنی»
وی با یادآوری رتبه دختران و پسران نوجوان ایرانی در شاخص «توده بدنی» (BMI) - اندازه گیری نسبت قد به وزن که نشانه وزن مناسب فرد نسبت به قد اوست - رتبه بندی جهانی قد و وزن نوجوانان سراسر جهان، گفت: میانگین توده بدنی دختران ۱۹ ساله ایرانی در حال حاضر ۲۲.۳ و پسران ۲۲.۲ است.
به گفته معاون تحقیقات وزیر بهداشت، رتبه نوجوانان ایرانی در شاخص «توده بدنی» رتبه بندی جهانی، به ترتیب برای دختران از ۱۴۹ به ۱۰۷ و برای پسران از ۱۳۱ به ۱۲۸ رسیده که نشانگر افزایش نگران کننده میانگین توده بدنی بویژه در بین دختران نوجوان (۴۲ پله افزایش) است.
افزایش بیش از ۲۰ درصدی شیوع «اضافه وزن» در بین نوجوانان ایرانی
رییس پژوهشکده بیماری های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران همچنین اظهار داشت: حدود چهار دهه گذشته، دختران و پسران نوجوان ایرانی در شاخص «اضافه وزن» از رتبه ۹۶ و ۱۰۵ در جهان به ترتیب به رتبه های ۶۸ و ۸۱ رسیده اند که نشانگر صعود ۲۸ و ۲۴ پله ای در «اضافه وزن» است.
ملک زاده تصریح کرد: همچنین شیوع اضافه وزن در دختران نوجوان ایرانی طی این مدت، از ۶ درصد به بیش از ۲۶ درصد و در پسران ایرانی از سه درصد به ۲۴ درصد رسید که حاکی از افزایش بیش از ۲۰ درصدی میزان شیوع اضافه وزن است.
صعود قابل تامل دختران و پسران نوجوان در رتبه جهانی «چاقی»
وی با هشدار نسبت به صعود قابل تامل رتبه «چاقی» نوجوانان ایرانی در رتبه بندی جهانی طی چهار دهه گذشته گفت: رتبه چاقی دختران نوجوان ایرانی در جهان از ۹۸ به ۵۵ و پسران از ۱۱۳ به ۷۴ صعود کرده و به ترتیب، ۴۳ و ۳۹ پله بدتر شده است.
وی افزود: در همین مدت، شیوع چاقی در بین دختران نوجوان ایرانی نیز از ۶ دهم درصد به حدود ۹ درصد و در پسران از ۲ دهم درصد به حدود هفت درصد رسیده است.
چرا باوجود موفقیت در رشد قدی، شاهد رشد چاقی در نوجوانان کشور هستیم؟
معاون تحقیقات وزیر بهداشت سپس به تشریح زمینه ها و علل موثر در رشد قدی و وزنی کودکان و نوجوانان پرداخت و گفت: رشد قدی نوجوانان ایرانی نشان دهنده موفقیت نظام سلامت ایران در سیاست «بهبود تغذیه کودکان و مادران باردار» با ٢ محور «بهبود تغذیه» و «آموزش تغذیه سالم» شامل برنامه های مکمل یاری آهن، غنی سازی آرد با آهن و اسید فولیک، غنی سازی شیر با ویتامین دی، مکمل یاری ویتامین آ اجرای برنامه مداخله ای کاهش شیوع سوء تغذیه کودکان، برنامه بین بخشی بهبود وضع تغذیه کودکان زیر ۵ سال - برنامه های ادغام یافته سلامت کودکان مناطق روستایی - بسیج ملی تغذیه سالم (آموزش همگانی تغذیه سالم و اصلاح رفتارهای غذایی در گروه های سنی) و بسیاری از برنامه های اجرا شده دیگر برای کنترل کمبود ریزمغذی ها و پیشیگیری از آن در ایران است.
ملک زاده افزود: با وجود اجرای سیاست های موفق نظام سلامت ایران در بهبود تغذیه کودکان که علاوه بر تاثیر قابل توجه بر پیشگیری از بیماری ها و کاهش مرگ و میر کودکان زیر پنج سال و مادران باردار در ایران - به عنوان یکی از موفق ترین کشورهای جهان در این شاخص - در رشد قدی آنها طی سال های نوجوانی هم بسیار موثر بوده است، اما شاهد شیوع چاقی و اضافه وزن در دختران و پسران نوجوان و حتی بزرگسالان ایرانی هستیم.
وی شیوع نگران کننده اضافه وزن و چاقی در نوجوانان ایرانی باوجود کسب موفقیت در رشد قدی را عمدتا ناشی از اصرار خانواده ها بر پرخوری فرزندان و در کنار آن، کم تحرکی و کمبود شدید فعالیت های فیزیکی کافی در نوجوانان بویژه در بین دختران، به دلایل متعدد از جمله کمبود امکانات و زمینه های فرهنگی برای ورزش مستمر آنها دانست.
وی گفت: یکی از مهم ترین سیاست های نظام سلامت ایران، پیشگیری از بیماری های مزمن غیرواگیر است که ۸۶ درصد بار بیماری ها در ایران را به خود اختصاص داده اند و اهداف این سیاست، توسط کمیته اجرایی، تعیین و دنبال می شوند.
معاون وزیر بهداشت تصریح کرد: در سیاست پیشگیری از بیماری های مزمن غیرواگیر، توجه بسیار ویژه ای به برنامه های مداخله ای پیشگیری از چاقی و اضافه وزن شده است؛ چرا که رد پای چاقی در بسیاری از بیماری ها همچون بیماری های قلبی عروقی، سکته های قلبی و مغزی، فشار خون بالا، دیابت، سرطان های متعدد، بیماری های مزمن تنفسی و ... وجود دارد و افراد چاق در هنگام ابتلا به این بیماری ها، بیشتر در معرض خطر قرار می گیرند.
ملک زاده تاکید کرد چنانچه در اپیدمی کووید۱۹ هم، افراد چاق بیش از سایرین تحت تاثیر عوارض و مرگ های ناشی از این بیماری قرار گرفته اند.
۳۰ میلیون ایرانی دارای «چاقی» و «اضافه وزن» هستند
وی با بیان این که سرانه مصرف کالری ایرانی‌ها طی چهار دهه گذشته از ۲ هزار به بیش از سه هزار کالری رسیده است و ۸۰ درصد جامعه ایران تحرکی کافی و مستمر ندارند، گفت: شیوع اضافه وزن و چاقی در ایران طی مدت یاد شده، واقعا هراس انگیز شده است. ۳۰ میلیون ایرانی دارای «چاقی» و «اضافه وزن» هستند و شمار افراد چاق، ۵.۵ برابر و افراد دارای اضافه وزن، بیش از ۳.۵ برابر شده است.
ملک زاده خواستار پرهیز افراد از پرخوری و فراهم سازی زمینه های لازم برای افزایش فعالیت های فیزیکی کافی و ورزش مستمر همگانی در کشور شد.
به گزارش معاونت تحقیقات وزارت بهداشت، جدیدترین مطالعه «سیر قد و وزن کودکان و نوجوانان جهان» که به رهبری دکتر مجید عزتی استاد امپریال کالج لندن انجام شده، مبتنی بر داده های ۲۱۸۲ مطالعه و بررسی قد و وزن ۶۵ میلیون کودک و نوجوان (۵ تا ۱۹ ساله) در ۲۰۰ کشور جهان طی سالهای ۱۹۸۵ - ۲۰۱۹ بوده است.
اختلاف ۲۰ سانتی متری بلندقدترین و کوتاه قدترین کشورها به دلیل کیفیت تغذیه!
بر اساس نتایج این مطالعه، قد افراد اگرچه متاثر از ژنتیک است، اما تاثیر تغذیه مناسب در دوران کودکی افراد، در روند رشد قدی آنها طی دوران نوجوانی، نیز بسیار موثر است.
نتایج این مطالعه نشان داد قد و وزن کودکان سنین مدرسه که نشانگر سلامت و کیفیت رژیم غذایی آنهاست، در سراسر جهان بسیار متفاوت است؛ به طوری که بین جوانان ۱۹ ساله در بلندقدترین و کوتاه قدترین کشورها، ۲۰ سانتی متر اختلاف وجود دارد.