علی رسولیان روز سه‌شنبه در نشست کارگروه ساماندهی مبادلات مرزی خراسان رضوی افزود: یکی از مهمترین بخشها برای توسعه صادرات کالا از استان، رسیدگی به وضعیت مرز دوغارون، تسهیل تردد کامیونهای صادراتی و ارتقای کیفیت خدمات دستگاه‌های متولی در مرز است، از سوی دیگر برای حل مشکلات مرز دوغارون، زمینه برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی با حضور مسوولان افغانستان فراهم شده تا برای این موضوع تبادل نظر انجام شود.
وی ادامه داد: دوغارون مرزی نیست که بتوان به راحتی از حجم تردد کامیونهای صادراتی و ترانزیتی در آن کاست لذا چاره‌ای جز شبانه روزی کردن ارایه خدمات در این مرز نداریم.
معاون استاندار خراسان رضوی با تاکید بر ایجاد مشوق‌هایی برای افرایش راندمان کاری کارمندان و تعداد نیروهای انسانی دستگاه‌های متولی مستقر در مرز گفت: کارکنان بخش صدور گذرنامه بیشترین فشار کاری در مرز را متحمل می‌شوند و نحوه فعالیت کارکنان در این بخش می‌تواند صف متقاضیان در مرز را افزایش یا کاهش دهد لذا به هر طریق ممکن باید تعداد کارمندان بخش گذرنامه را افزایش داد و خدمات رسانی آنان را در دو نوبت ساماندهی کرد.
وی افزود: در صورت دو نوبته شدن فعالیت کارکنان مرزبانی و اداره گذرنامه در مرز، باید کارکنان گمرک نیز به صورت دو نوبته فعالیت داشته باشند که تحقق این مهم نیازمند جذب نیروی انسانی جدید در این بخش است و باید هر چه سریعتر در این زمینه اقدام شود.
رسولیان با اشاره به کمبود باسکول و ضعف اینترنت در آن سوی مرز دوغارون ادامه داد: باید ساماندهی این دو بخش به عنوان یک مطالبه جدی از سوی ایران به دولت افغانستان اعلام شود زیرا با افزایش ساعات کاری در مرز، نبود باسکول و اینترنت مطلوب در گمرک اسلام قلعه افغانستان مشکلات دوغارون را بیشتر خواهد کرد.
وی درباره اجرای طرح جامع منطقه ویژه اقتصادی دوغارون نیز گفت: در صورتی که سازمان مسوول در موعد مقرر نتواند طرح جامع را مصوب و زمینه سرمایه گذاری را فراهم کند مجبور به اتخاذ تدابیر دیگری خواهیم شد.
معاون استاندار خراسان رضوی افزود: با تاکید استاندار همه مصوبات نشست شورای ساماندهی مبادلات مرزی لازم الاجراست و این شورا قانونی است و ساعات نشستهای آن باید مرتب و مشخص باشد.
افزایش دو برابری تعداد کامیونها در مرز
معاون فرماندار تایباد نیز در این نشست مرز دوغارون را یکی از تنفسگاه‌های تجاری کشور دانست و گفت: طی دو ماه اخیر تعداد کامیونها در این مرز دو برابر شده است و در پی افزایش ساعت کاری در مرز دوغارون، فعالیت دستگاه‌های متولی از ۶ صبح تا ۲۲ در حال انجام است.
عبدالرضا سپهری افزود: از آنجا که کار در مرز فرسایشی است، نیروهای انسانی در مرزبانی، گمرک و اداره گذرنامه باید تقویت شوند زیرا نیروی انسانی فعلی جوابگوی افزایش ساعت کاری انجام گرفته در مرز نیست.
وی ادامه داد: از ابتدا تا ۱۲ آبان ماه ورودی کامیون از افغانستان ۸.۲ درصد و خروجی کامیون از دوغارون ۲۰.۹ درصد افزایش یافته به طوری که در هر ساعت ۱۸ کامیون از مرز دوغارون خارج می‌شود و از تعداد کامیونها در توقفگاه‌های مرز کاسته شده است.
معاون فرماندار تایباد گفت: در حالی که خروج کامیونها از مرز دوغارون سرعت گرفته است در گمرک اسلام قلعه افغانستان دوباره معطل می‌مانند، لذا بیشتر کامیونهای ترانزیتی به دلیل ناامنی در آنسوی مرز حاضر نیستند بعد از ساعت ۱۷ از مرز دوغارون خارج شوند لذا در توقفگاه می‌مانند، برای حل این موضوع باید مذاکراتی با طرف افغانستانی انجام شود.
وی افزود: اجرای طرح جامع منطقه ویژه اقتصادی دوغارون چند سالی است که معطل مانده لذا درصدد هستیم این کار را به شرکت توسعه عمران دوغارون واگذار کنیم تا هر چه سریعتر این طرح را اجرا کند.
کاهش توقف کامیونها در پشت مرز
ناظر گمرکات خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: با افزایش ۵۰ درصدی ساعات کار در مرز دوغارون، تعداد کامیونهای معطل مانده در پشت مرز از سه هزار و ۳۰۰ دستگاه به هزار و ۹۰۰ دستگاه کاهش یافته است.
امید جهانخواه با اشاره به افزایش ۲۰ درصدی خروج کامیونها از سه معبر مرزی در دوغارون افزود: در صورتی که طرف افغانستانی تشریفات گمرکی را به موقع انجام داده و ساعات کاری را افزایش دهد، خروج کامیونها در مرز می‌تواند روزانه به بیش از ۷۵۰ دستگاه برسد.
وی ادامه داد: از ابتدای امسال تا ۲۵ آبان ماه هزار و ۸۵۴ تن کالا به ارزش ۳۲ میلیون دلار از مرز دوغارون صادر شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل حدود ۳.۵ درصد در وزن و ارزش افزایش داشته است.
ناظر گمرکات خراسان رضوی گفت: در این مدت ترانزیت کالا از دوغارون ۵۲ درصد و از منطقه ویژه اقتصادی دوغارون ۳۱۰ درصد افزایش داشته که مقایسه این ارقام با میزان صادرات از این مرز نشان دهنده تمرکز بیشتر فعالیتهای منطقه مرزی دوغارون بر کامیونهای ترانزیتی می‌باشد.
وی با اشاره به کمبود نیروی انسانی در گمرکات خراسان رضوی افزود: باید برای جبران کمبود نیروی انسانی در گمرک دوغارون و گمرک خواف تدابیر ویژه اتخاذ شود.
دوغارون مهمترین مرز صادراتی ایران و مهمترین مرز زمینی کشور افغانستان برای ارتباط با دنیای خارج به ویژه اروپا و کشورهای حوزه خلیج فارس به شمار می‌رود، همچنین یکی از مهمترین معبرها در مسیرهای ترانزیتی مهم جهان از جمله کریدور حمل و نقل بین‌المللی شمال - جنوب و کریدور حمل و نقل اروپا، قفقاز، آسیا، کریدور ۱۶ هزار کیلومتری جاده ابریشم، کریدور ریلی تار و بزرگراه آسیایی می‌باشد.
گمرک دوغارون با قدمت ۱۰۰ ساله در زمره پنج گمرک برتر کشور و فعالترین گمرک خراسان رضوی پس از گمرک مشهد و تنها گمرک مستقل در این استان محسوب می‌شود که تمام ترانزیت کالا به افغانستان از طریق آن صورت می‌گیرد.
بیشترین حجم کار این گمرک، ترانزیت کالا از طریق بندرعباس است و کالاهای تجار افغانستانی، پاکستانی و گاه هندی و دیگر ملل همسایه افغانستان از طریق کشورهای حوزه خلیج فارس به گمرک‌های بندرعباس، بندر لنگه و دیگر گمرکات مرزی آن کشورها منتقل و از آنجا به گذرگاه رسمی دوغارون ترانزیت می‌شوند.
تایباد در ۲۲۵ کیلومتری جنوب شرقی مشهد قرار دارد.