کتاب که از دیرباز به عنوان تغذیه روح از آن یاد میشود و علامه قاضی طباطبایی در اهمیت آن فرموده است؛ «اگر جوانی در روز کتاب نخواند بداند که بیماراست»، زمانی که داستانش به قلم نویسنده خوش ذوق با قریحه نوشته میشود و روی جلدش رنگ نشاط و امید به زندگی باشد، روح مان تازه خواهد شد.
مروجان کتابخوانی، کتابداران، مربیان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، معلمان، مربیان مهدکودکها، مربیان کانونهای فرهنگی و هنری مساجد و تسهیلگران هستند که باشگاههای کتابخوانی را در شهرها و روستاها تشکیل داده و با «کتاب» این داروی روح بخش زندگی را به کودکان و نوجوانان تزویق میکنند.
این روزها با محدودیتهای کرونای ناسازگار اما این مروجان کتابخوانی که خود را مدیون خندههای کودکان و آرامش کتابخوانی آنها هستند، فعالیتهای خود را به صورت مجازی دنبال میکنند مانند «کُلودَنگِ کتاب و کودک کوک».
کُلودَنگِ کتاب، فرصتی مجازی برای کتابخوانها
"کُلودَنگِ کتاب" نام باشگاه کتابخوانی کودکان و نوجوانان روستای دومشهر میناب در روستای دومشهر تاسیس شده و در این روزهای ناخوش اوج آمار کرونا، فرصتی را برای نوجوانان و جوانان کتابخوان در فضای مجازی ایجاد کرده است.
کُلودَنگ کتاب جا و مکان خاصی ندارد و محل تشکیل نشستها و دورهمیهای نوجوانان کتابخوان بیشتر در دل طبیعت و باغهای اطراف روستا یا حیاط حسینیه و مدرسه ابتدایی روستای دومشهر است.
موسس و پایهگذار باشگاه کتابخوانی کُلودَنگِ کتاب در اینباره گفت: این باشگاه کتابخوانی از سال ۹۳ تاکنون که به صورت رسمی فعالیت میکند و قبل از آن به مدت پنج سال داوطلبانه برای پیشرفت سطح مطالعه کودکان و نوجوانان روستا آنها را با کتابها و قصهها آشنا کردم و این فعالیتها همچنان ادامه دارد.
یاسمن عباسی در گفتوگو با ایرنا بیان داشت: در ابتدا پنج عضو داشت و درحال حاضر حدود ۲۰۰ عضو دارد و با استقبال کودکان و نوجوانان روستای دومشهر و حتی شهرستان میناب قرار گرفته است.
وی که تمام فعالیت باشگاهش را به صورت رایگان و خداپسندانه انجام میدهد، گفت: گاهی برای تهیه کتابهای جدید و به روز برای کودکان از حمایتهای خیرین استفاده میکنم.
موسس باشگاه کتابخوانی کُلودَنگِ از فعالیتهای نوجوانان کتابخوان باشگاه کتابخوانی خود به قصهگویی، نقالی، شاهنامهخوانی، شعرخوانی، داستاننویسی، نوشتن خلاق و شَروِندخوانی اشاره کرد.
عباسی از دستاوردهای باشگاه کتابخوانی کلودنگ کتاب در روستای دومشهر، رشد سطح مطالعه و کتابخوانی کودکان و نوجوانان روستا و افزایش میل به ادامه تحصیل و ریشهکن شدن ترک تحصیل دختران و پسران روستاست.
کتاب بخوانید تا شاد و سرزنده باشید
این معلم و مربی قصهگوی مینابی وجود باشگاههای کتابخوانی در روستاها را ضروری دانست و اضافه کرد: کودکان در باشگاههای کتابخوانی علاوه بر مطالعه کتاب و آشنایی با دنیای دانستنیها و اجرای مسابقات قصهگویی در بخشهای مختلف، وارد گفتوگو میشوند و زمینه ارتباط اجتماعی آن درجامعه ارتقا مییابد.
وی با اشاره به تاثیر کتابخوانی در سلامت روح گفت: کتاب خواندن یکی از راههای اصلی برای پیشگیری از افسردگی است و من به عنوان یک مربی و معلم ادبیات همیشه به شاگردانم توصیه میکنم کتاب بخوانند تا شاد و سرزنده باشند.
این مربی قصهگویی اضافه کرد: کودکان و نوجوانان وقتی کتاب جدیدی را میخوانند در ذهن آنها ثبت و دنیای جدیدی به روی آنها باز میشود در این حالت فرد تصور میکنند که دنیایشان یک قدم به جلو رفته و باعث میشود که اعتمادبهنفس آنها افزایش پیدا کند.
عباسی که از ابتدای شروع بکار باشگاه کتابخوانی خود کتابهای مورد نیاز کودکان روستا را از کتابخانه شخصی خودش تامین و با امانت دادن کتابهایش به کودکان و نوجوانان روستای دومشهر باعث افزایش علاقه آنان به کتابخوانی شده، هفته کتاب و کتابخوانی را نیز فرصتی مهم برای خانوادههای کتابخوان دانست.
این مروج کتابخوان در روستای دمشهر میناب افزود: در این هفته نیز اعضای باشگاه کتابخوانی کلودنگ کتاب ۵۰۰ جلد کتاب در دو بخش کودک و نوجوان از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان هدیه گرفتند و این بهترین هدیه در هفته کتاب و کتابخوانی بود.
عباسی ابرازداشت: فعالیتهای شعرخوانی و قصهگویی کودکان و نوجوانان هم در طول سال افزایش یافته و تاکنون در چندین جشنواره قصهگویی استانی و حتی کشوری صاحب مقامهای برتر شدهاند.
وی دراین باره عنوان کرد: اعضای باشگاه کتابخوانی کُلودَنگِ کتاب درنخستین جشنواره ملی قصه گویی روستاییان و عشایر موفق با کسب رتبه دوم کشوری(یاسمن عباسی)، رتبه سوم کشوری توسط حورا کریمی و کسب رتبه چهارم کشوری توسط آسیه صادقی شد.
یاسمن عباسی، موسس باشگاه کتابخوانی کلودنگ کتاب، از اعضای قدیمی انجمن اهل قلم و انجمن کتابخانههای شهرستان میناب، شاعر و داستاننویس است و از کودکی قصهگویی را از والدینش آموخته است.
پدر و مادر یاسمن عباسی از قصه گویان و شروند خوانان قدیمی روستای دومشهر هستند و آسیه صادقی مادر یاسمن عباسی صاحب چندین رتبه کشوری، منطقهای و راه یافته به جشنواره بینالمللی قصه گویی تهران است.
باشگاه کتابخوانی کودک کوک
باشگاه کتابخوانی «کودککوک» نیز یکی دیگر از باشگاه کتابخوانی در استان هرمزگان است که فعالیت خود را از ۴ سال پیش در این استان آغاز کرده است.
مدیر باشگاه کتابخوانی «کودککوک» در این باره گفت: باشگاه کوک فراتر از یک باشگاه کتاب به ترویج و فعالیتهای مرتبط با ترویج کتابخوانی در استان توانسته خودش را هم تراز با شبکه رابطین کتابخوانی کشور برساند.
هانیه هادینژاد در گفتوگو با ایرنا افزود: ساخت کتابخانه و ارسال به مناطق محروم، تهیه کتاب برای کتابخانههای روستایی و محلات، تامین بستههای فرهنگی ویژه خانوادههای بی بضاعت بخشی از فعالیتهای باشگاه کوک در کنار فعالیتهای تعریف شده آن است.
وی ادامه داد: ماهیت باشگاههای کتابخوانی ترویج کتاب و کتابخوانی است و دستور العمل سختی ندارد و با حداقل ۱۰ نفر میتواند یک باشگاه کتاب را در اداره کل ارشاد شهرستان و یا استان ثبت کرد.
این تسهیلگر و مروج کتابخوانی گفت: قبل از شروع کرونا باشگاه کتاب کوک با برگزاری اردوهای ویژه کتاب در شهرستان و کارگاههای آموزش کتابخوانی توانست توجه خانوادهها را به سمت اهمیت مطالعه جلب کند اما با شیوع کرونا این کار با تهیه کلیپهای معرفی کتاب، کارگاههای مجازی و برگزاری مسابقات مجازی دنبال میکند.
هادینژاد افزود: در هفته کتاب و کتابخوانی امسال نیز باشگاه کوک با ویژه برنامههای خود توانسته توجه مخاطبان کتاب را جلب کرده و با برگزاری نخستین جشنواره کتاب من، مسابقه کتابخانه من، مسابقه تصویرگری کتاب(من تورا به تصویر میکشم) و تقدیر از برندگان مسابقات کتابخوانی در این هفته رسالت ترویج فرهنگ کتابخوانی خود را دنبال کند.
اهدا ۲ هزار ۵۰۰ جلد کتاب با هدف ترویج کتابخوانی تخصصی
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان هرمزگان نیز امسال به مناسبت بیستوهشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران و در راستای شعار «دانایی؛ مانایی» با کتاب همراه شد و سرفصل برنامههای هفته کتاب را اهدا کتاب قرار داد تا ثابت کند همچنان در کنار یار مهربان میماند و برای شکوفایی اندیشه های کودکان و نوجوانان فردا تلاش میکند.
مانند اجرای طرح تمیم(تامین محتوای یکپارچه مراکز کانون) که با رونمایی از ۵۶ عنوان کتاب از ناشران مختلف، در کنار ۷ عنوان از کتابهای کانون، ۵۰ عنوان کتاب بریل برای استفاده کودکان و نوجوانان نابینا، ۲۰ عنوان کتاب آوای کانون و ۲ عنوان نشریه آفرینش کودکی و نوجوانی به تمامی مراکز فرهنگی هنری کانون استان هرمزگان.
کارشناس مسوول فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هرمزگان گفت: در طول این هفته ۲ هزار ۵۰۰ جلد کتاب با هدف ترویج کتابخوانی تخصصی به مراکز فرهنگی و هنری و باشگاههای کتابخوانی روستایی اهدا شده است.
نعیم اسدی در گفتوگو با ایرنا افزود: بخشی از اهدای کتاب به اعضای فعال بخش مکاتبهای در روستاهای سرخون، ایسین، گچین، دوربنی قشم نیز تعلق گرفت.
معرفی ۳۰ کتاب ویژه کودکان دوره اول و دوم ابتدایی
کارشناس ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هرمزگان با بیان اینکه کتابهای خوب کودکان را دانا میکند و مهارت و خلاقیت را در کودکان پرورش میدهد، ابرازداشت: در شرایط امروز به ویژه که امکان برگزاری برنامههای حوزه کتاب وجود ندارد، شنیدن کتابهای صوتی نیز مطالعه محسوب میشود و به کودکان شما کمک میکند تا به کتاب علاقهمند شوند.
فاطمه غلامزاده نخلی در گفتوگو با ایرنا بیان داشت: در روزهای ۲۶ و ۲۷ آبان به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی ۱۸ نشست و ۹ ساعت آموزش تحت عنوان تلویزیون اینترنتی کتاب با هدف تعیین محتوا برای گروههای سنی مختلف و معرفی ۳۰ کتاب ویژه کودکان ۷ تا ۱۲ سال محصل در دوره اول و دوم ابتدایی انجام شد.
وی ادامه داد: این آموزشها با موضوعاتی از جمله «آشنایی با ادبیات معاصر، انتخاب کتاب خوب، خانوادگی کتاب بخوانیم، باسوادی، کتابهای علمی برای حفظ محیط زیست، شاهنامه بخوانیم، پیکرگردانی در قصههای بومی در هرمزگان» با شرکت مربیان فعال حوزه کودک و نوجوان و والدین آنها برگزار شد.
تلویزیون اینترنتی بستری آموزشی با محوریت کتابخوانی
مجری طرح تلویزیون اینترنتی کتاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هرمزگان با اشاره به معرفی آثار کتاب محور از این تلویزیون گفت: «لطفا بگو لطفا، از نزدیکتر نگاه کن، سگی که قارقار میکرد، به کبوتر اجازه نده اتوبوس براند، ماجراهای کوتی کوتی، تومادر منی؟، مورچگان، بازیهای محلی ایران، جلسه درجا کفشی و عجیب و غریب ته دریا» بخشی از کتابهای معرفی شده از تلویزیون اینترنتی کتاب کانون بود.
این کارشناس حوزه کتاب کودک و نوجوان هدف از راهاندازی تلویزیون اینترنتی کانون را شناسایی جایگاه کتاب در میان خانوادهها با دعوت از مربیان، کارشناسان و فعالان حوزه کتاب و تولید و انتشار پادکستهایی با موضوع کتاب عنوان کرد و افزود: در هفته کتاب امسال چندین نشست نقد کتاب نیز درحال برگزاری است.
درحال حاضر ۱۵ مرکز ثابت، ۲ مرکز پستی و ۲ مرکز سیار در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هرمزگان فعال هستند.
بیست و هشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران امسال از روزشنبه ۲۴ تا ۳۰ آبان جاری در سراسر کشور با شعار «دانایی؛ مانایی» درحال برگزاری است، در حالی که شیوع بیماری کرونا بستر اجرای این برنامهها را بهطور کامل به فضای مجازی منتقل کرد.
در سال ۱۳۷۲ خورشیدی ۲۴ آبان به عنوان روز کتاب و کتابخوانی تعیین شد. در سالهای گذشته هفته پایانی آبان ماه، هفته کتاب نامگذاری شده است.
نخستین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران در روزهای چهارم تا دهم دی سال ۱۳۷۲ با پیام رهبر فرزانه انقلاب اسلامی برگزار شد.