گستردگی کرونا به ابعاد مختلف اقتصادی و اجتماعی محدود نشده و شاهد نفوذ و تاثیرگذاری عمیق کرونا در سیاست و آینده سیاسی مردم جهان نیز هستیم. موضوع کرونا، همانطور که شاهد بودیم ، یکی از اصلی‌ترین مباحث مورد بحث در مناظرات انتخاباتی آمریکا و حتی تعیین نتیجه نامزد منتخب بود. در ایران نیز گمانه زنی ها درباره انتخابات آینده ریاست جمهوری، نامزدها و فرآیند حضور مردم در پای صندوق‌های رای ارتباط زیادی با کرونا پیدا کرده است چنان که چند روز قبل "جمال عرف" معاون سیاسی وزارت کشور کرونا را شگفتی ساز انتخابات ۱۴۰۰ نامید و گفت: قطعا باید این بیماری را هم به عنوان یک شگفتی ساز برای انتخابات ۱۴۰۰ هم ببینیم و همه تمهیدات لازم و تجاربی که در همه پرسی روسیه، پارلمان کره جنوبی و انتخابات آمریکا انجام شد، ببینیم که کدام را می توانیم اجرا کنیم.
پیش از این نیز "مصطفی معین" وزیر علوم دولت اصلاحات در مورد تاثیر کرونا بر انتخابات آینده ریاست جمهوری گفته بود: با توجه به کیفیت انتخابات اخیر مجلس، شاید در کوتاه مدت آثار و نتایج سیاسی محسوس و واقعی رخ ندهد ولی شاید در میان مدت بر انتخابات ریاست‌جمهوری تأثیرگذار باشد و در بلندمدت به اصلاحات ساختاری در جهت دموکراتیزه شدن بیشتر کشور منجر شود. همه اینها علاوه بر تغییر رویکرد حکومت و رفتار مسئولان به تلاش مسئولانه نخبگان و جامعه مدنی نیز بستگی دارد.
در این باره و درخصوص ابعاد سیاسی کرونا در انتخابات ۱۴۰۰ و آینده سیاسی مردم ایران و جهان با "طیبه سیاوشی" نماینده سابق مجلس و فعال مدنی گفت و گو کردیم. مشروح این گفتگو به قرار زیر است:
نقش کرونا در تعیین سرنوشت انتخابات ها
در ابتدای این گفتگو طیبه سیاوشی به نقش و تاثیر کرونا در انتخابات اخیر آمریکا اشاره کرد و گفت: با نگاه تحلیلی به نتایج انتخابات آمریکا، می‌توان به راحتی یکی از عوامل پیروزی جو بایدن را موضوع کرونا دانست. موضوعی که زندگی همه مردم جهان را در حال حاضر و در حدود یک سال است که درگیر خود کرده و صاحب نظران و کارشناسان سیاسی نیز معتقدند اگر کرونا نبود؛ پیروز انتخابات آمریکا به جای جو بایدن، دونالد ترامپ بود. به دلیل همین فراگیری و گستردگی موضوع کرونا در ابعاد مختلف زندگی خصوصی وعمومی مردم، در انتخابات آینده نیز بحث کرونا به طور جدی می‌تواند در تعیین سرنوشت نامزد منتخب مردم بسیار تاثیر گذار باشد؛ چرا که برای مردم بسیار مهم و حیاتی است که فردی که قرار است در رأس امور سیاسی و اجرایی کشور قرار گیرد در مواجهه با کرونا در ابعاد مختلف اقتصادی و اجتماعی و همچنین رفع مشکلات و پیامدهای حاصل از آن چه رویکرد و اقداماتی انجام خواهد داد.
ارتقا جایگاه سیاستمداران زن با مدیریت و مهار کرونا
وی در ادامه درباره تاثیر موضوع کرونا در سیاست و ارتقای جایگاه زنان سیاستمدار گفت: در شرایط کنونی جایگاه و نقش زنان هم از اهمیت و توجه ویژه تری برخوردار شده است؛ چنانکه سیاستمداران زن موفق زیادی در سطح جهان که توانستند به مهار و مدیریت کرونا در ابعاد مختلف اقتصادی و اجتماعی اقدام کنند و به نوعی بحران کرونا را مدیریت کردند، موفق شدند در سطح ملی و حتی جهانی جایگاه های بهتری نیز دست یابند. برای نمونه نخست وزیر استرالیا و نیوزلند، صدراعظم آلمان و کشور سوئد را می‌توان به عنوان نمونه های موفق در این حوزه نام برد.
حضور پزشکان در مناسب عالی سیاسی و اجرایی
سیاوشی در ادامه به تحلیل مناسبات جدید سیاسی در جهان و در شرایط کرونایی پرداخت و اظهار داشت: تحلیلگران در ارتباط با انتخابات آینده در سراسر جهان نیز بر اهمیت حوزه بهداشت در انتخاب سیاستمداران تاکید فراوان دارند. حوزه سلامت و بهداشت اصلی‌ترین اولویت تمام انسان ها در سراسر دنیا محسوب می شود از این رو انتخاب کاندیدای منتخب نیز در شرایط همه گیری کرونا ارتباط نزدیکی با موضوع بهداشت و سلامت مردم خواهد داشت؛ حتی این پیش بینی نیز در میان کارشناسان سیاسی و تحلیلگران وجود دارد که مقامات عالی رتبه کشورها در آینده همچون صدراعظم، نخست وزیر یا ریاست جمهوری از میان پزشکان انتخاب شوند.
کرونا؛ شرط لازم و نه کافی در تعیین سرونوشت انتخابات ۱۴۰۰
کشور ما هم ناگزیر از این قاعده جهانی نخواهد بود و به طور قطع با توجه به مشکلات اقتصادی که ویروس کرونا برای دولت و ملت ایران به وجود آورده، انتخاب سیاستمداری که بتواند با حل مشکلات ناشی از کرونا فشار و بار اقتصادی ناشی از این بیماری را کاهش دهد برای مردم بسیار حائز اهمیت خواهد بود. اهمیت این موضوع در کشور ما دو چندان خواهد بود چرا که سیاستگذاری در ایران عمدتاً قائم به فرد است، برخلاف دیگر کشورهای دنیا که سیاستمداران دارای پشتوانه های تشکیلاتی و حزبی هستند، از این رو انتخاب فردی که بتواند در موضوع کرونا و مهار و مدیریت آن ایده ها و رویکردهای علمی و عملی ارائه دهد، می تواند در تعیین و انتخاب او نقش مهمی را ایفا کند. در تایید این روند و تحلیل می توان به اخبار و اطلاعاتی که در ماه های اخیریه صورت شایعه پخش شده مراجعه کرد که خبر از معاون اولی یا یک پست اجرایی بلندمرتبه در دولت بعدی برای آقای نمکی وزیر فعلی بهداشت و درمان دولت تدبیر می‌دهد.
وی در پایان متذکر شد: کرونا ویروس عنصر مهمی در انتخاب مردم ایران است ولی همه آن نیست چون مشکلی اساسی مانند، تحریم باید از سر راه مردم برداشته شود و از آنجایی که اقبال کمی به انتخابات سال ۹۸ بود باید دید چه عامل مهمی می تواند به مردم برای ورود به عرصه انتخابات انگیزه دهد. ولی در هرحال کسانی مبارزات انتخاباتی را در دست می گیرند که در این شرایط بحران کرونا در عین انعطاف پذیری وهمدردی(بامردم) و دغدغه مندبودن و عمل دسته جمعی و گوش دادن(به ویژه به مقامات بهداشتی) و احترام به همکاری شجاعت لازم را هم داشته باشند.