به گزارش ایرنا ، استان مازندران از همان ابتدای شیوع کرونا در اواخر سال گذشته به دلیل گردشگرپذیری شاهد آمارهای بالا در ابتلا و درگیری شهرهای مختلف با بیماری کووید-۱۹ بود. بسیاری از کارشناسان از همان ماه‌های نخستین شیوع ، مسافرپذیری و حضور گردشگران را مهم‌ترین علت سرعت و تداوم شیوع می‌دانستند ، اما در کنار این مساله نباید از رفتار و سبک زندگی مردم این استان نیز در جدی نگرفتن دستورالعمل‌های بهداشتی غافل شد.
چندان سخت نیست که بتوان با توجه به روحیه تاثیرپذیری مردم مازندران از یکدیگر اثرات مشکلی چون انکار و شوخی گرفتن ویروس خطرناکی مانند کرونا را تصور کرد. همین مشکل سبب شده است که با گذشتن حدود ۱۰ ماه از شیوع کرونا و آمار افزایشی هر روزه مبتلایان و قربانیان، هنوز در بسیاری محافل این استان می بینیم که عده ای با اصطلاحاتی چون " کرونا کجا بود ؟" یا دست انداختن اطرافیانی که از ماسک ، دستکش و یا مواد ضدعفونی کننده استفاده می کنند ، بقیه را تحریک می نمایند تا بی تفاوت باشند.
با وجود اینکه بسیاری از مردم این استان همواره رعایت پروتکل های بهداشتی را از همان روزهای نخستین جدی گرفتند ، اما برخی با رفتار متکبرانه در برابر این ویروس ، باور به وجود و ابتلای این بیماری و خطرناک بودن آن را دون شان خود می دانند و با تکثیر این فضای ذهنی که پذیرش شرایط هشدار داده شده مخصوص آدم‌های ضعیف و ترسوست ، مانع فرهنگ سازی رفتاری در شرایط کرونایی می شوند.
این درحالی است که بارها و بارها مسئولان ، متخصصان بهداشتی و پزشکان با هشدار در مورد طولانی بودن شیوع کرونا تنها راه حل طولانی مدت را فرهنگ سازی دانسته و سیاست هایی همچون محدودیت و تعطیلی را یک تصمیم آنی و مقطعی می دانند.
با وجود تاکیدات مکرر کارشناسان بهداشتی به ناشناخته بودن رفتار این ویروس و ابتلای هر گروه سنی به آن و حتی آمار بالای ابتلا و فوت جوانانی با بنیه بدنی قوی و سابقه ورزشکاری ، امروز شاهدیم این انکار کردن ها و رفتارهای لجبازانه در برابر ویروس در شیوع بی تفاوتی بین افراد موثر بوده و حتی یک گام جلوتر از نهادینه شدن عمل به دستورات بهداشتی پیش می رود.
برای رویارویی با واقعیت عادی انگاری کرونایی می توان به وضعیت رعایت نکات بهداشتی از جمله استفاده از ماسک در استان اشاره کرد. برای مثال حدود دو هفته پس از موج دوم همه گیری کرونا در تیر ماه امسال آمار استفاده از ماسک در استان به زیر ۵۰ درصد کاهش یافت ، ضمن این که گزارش های میدانی حتی در برخی شهرهای قرمز آماری کمتر از این را نیز نشان می داد.
فضای انکار وجود کرونا و یا خطرناک بودن آن همچنین باعث شده بسیاری از دورهمی ها و حتی مراسم و جشن های عروسی با جمعیت بالا همچنان ادامه داشته باشد و به جولان کرونا دامن بزند. به عبارتی رفقای ناباب کرونایی و ترویج فضای انکار و حضور مسافران امروز از مازندران استانی رنگین با ترکیبی از قرمز و نارنجی ساخته است.
استفاده از ماسک را بی کلاسی می دانستم
پدرام یکی از مبتلایان به بیماری کووید-۱۹ در آمل به خبرنگار ایرنا گفت : من در موج دوم ویروس کرونا در تیر ماه مبتلا شدم چون چند ماه پس از شیوع کرونا یعنی از ماه خرداد دیگر نسبت به رعایت نکات بهداشتی بخصوص استفاده از ماسک بی توجه شدم و راستش را بخواهید پیش دوستانم خجالت می کشیدم که از ماسک استفاده کنم زیرا آن را دون شان خودم به عنوان یک جوان با بنیه و قوی می دانستم.
او که بیش از ۷۰ درصد ریه اش بر اثر ابتلا به ویروس کرونا درگیر شد ، افزود : جدا از اینکه چه روزهای سختی را در دوران نقاهت گذراندم ، اکنون چهار ماه است که به دلیل آسیب جدی ریوی خواب و خوراک ندارم. پزشکان متخصص معتقد هستند که برخی از آسیب های ویروس هیچگاه برطرف نمی شود. باید اعتراف کنم که این حال و روز من نتیجه غرور و غلبه نگاه دیگران بر عقل من بوده است.
پدرام که اکنون ۳۰ سال دارد ، گفت : تاکنون بیش از ۵۰ میلیون تومان برای مشکلات ریوی خودم که از ابتلا به کرونا ایجاد شد خرج دوا و دکتر کردم اما هنوز حتی نمی توانم خوب نفس بکشم.
وی با اظهار این که به دلیل آسیب های جدی ناشی از بیماری کووید-۱۹ برخی روزها و شب ها آرزوی مرگ می‌کند ، افزود : اکنون می فهمم که چه اشتباهی کردم که عقلم را به دست و حرف رفیق های نابابی سپرده بودم که هر بار ماسک می زدم با تمسخر به من نگاه می کردند و می گفتند " اینها همه بچه بازی است " و یا " اگر قرار باشد به این حرف ها گوش کنی دیگر نمی توانی از خانه ات خارج شوی و باید خودت را زندانی کنی " . حتی وقتی دوستان و خانواده مرا به مهمانی دعوت می کردند و امتناع می کردم ، می گفتند که در این نوع جمع ها کرونا وجود ندارد چون فقط با یکدیگر رفت وآمد داریم و با غریبه ها ارتباط نداریم.
این آسیب دیده کرونایی گفت : امروز دارم چوب بی توجهی به گفته های پزشکان و متخصصان را می خورم که با وجود اینکه هر روز در تلویزیون و شبکه مجازی می دیدم اما هر بار مغلوب حرف های دوستانم می شدم بدون این که توجه داشته باشم باید به حرف متخصصان و پزشکان گوش بدهم.
صبا یکی دیگر از مبتلایان به بیماری کووید-۱۹ که اکنون ۱۷ سال دارد ، به خبرنگار ایرنا گفت : اوایل نکات بهداشتی را دقیق رعایت می کردم و نه تنها همه جا از ماسک استفاده می کردم بلکه کمتر در جمع دوستانه و خانوادگی حاضر می شدم ، اما بارها به همین دلیل توسط دوستانم مورد تمسخر قرار گرفتم.
وی افزود : علاوه بر این ، در هر جمعی حاضر می شدم اغلب افراد که دوستان یا اعضای خانواده بودند ویروس کرونا را جدی نمی گرفتند و تقریبا هیچکس از ماسک استفاده نمی کرد. همین مساله باعث شد رفته رفته من هم خجالت می کشیدم ماسک استفاده کنم و اکنون سه هفته است که درگیر ویروس کرونا شدم و در این مدت بدترین شرایط زندگی ام را پشت سر گذاشتم.
تیپ مهم تر از جان
دکتر صابران از پزشکان عمومی و خانواده مازندران به خبرنگار ایرنا گفت: به جز افراد مسن که یا به دلیل روابط خانوادگی یا استفاده ناصحیح از تجهیزات بهداشتی به بیماری کووید-۱۹ مبتلا می شوند، اغلب جوانان به دلیل بی توجهی به حداقل های بهداشتی گرفتار این بیماری می گردند.
وی تعاملات اجتماعی را بیشترین محرک استفاده از تجهیزات بهداشتی و همچنین به توجهی به آن دانست و افزود : متاسفانه جوان ترها به دلیل شرایط سنی بسیار تاثیرپذیر هستند و همین امر باعث می شود شاهد تاثیر منفی آنها بر یکدیگر در بی توجهی به دستور العمل های بهداشتی پیشگیری از کرونا باشیم.
این پزشک خانواده گفت : برخی مواقع افراد حتی با وجود دارا بودن علائم مشوک ابتلا به ویروس کرونا بدون استفاده از ماسک به درمانگاه مراجعه می کنند و حاضر نیستند از تجهیرات بهداشتی برای رعایت امنیت دیگران استفاده کنند. همچنین برخی مراجعان با وجود اینکه اعضای خانواده خود را بر اثر ابتلا به کرونا از دست دادند حاضر به استفاده از تجهیزات بهداشتی و رعایت پروتکل های کرونایی نیستند و این کار را به نوعی کسر شان می دانند.
صابریان ادامه داد : متاسفانه در این نوع نگرش ها به ویروس خطرناک کرونا نظرات اطرافیان بسیار اثرگذار است و افراد برای اینکه در میان جمع خانواده یا دوستان تحقیر نشوند از رعایت بهداشت و نکات امنیتی سلامت خودداری می کنند.
این پزشک خانواده تاکید کرد : خجالت کشیدن به خاطر رعایت پروتکل های بهداشتی به منظور حفظ سلامت و جان می تواند برای افراد بسیار گران تمام شود و در برخی مواقع مرگ نتیجه همینگونه رفتارها است پس نباید در برابر کرونا از هیچ اقدام محافظتی غافل شویم.
صابریان افزود : اینکه برخی می گویند استفاده از ماسک تیپ ما را به هم می ریزد ، یک اشتباه جدی و پر تعداد به خصوص در میان جوانان است که باید با فرهنگ سازی آن را تغییر داد.
تاثیر سبک زندگی در جدی گیری کرونا
کارشناس مسائل اجتماعی بهزیستی مازندران هم اظهار داشت: علت اصلی جدی نگرفتن کرونا توسط برخی از افراد جامعه و ادامه نوع زندگی عادی ریشه در سبک زندگی و باورهای فرهنگی دارد.
لیلا فرقانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : نباید در بی توجهی به خطرات ویروس کرونا گروه سنی را جدا کرد زیرا آن طور که از گروه سنی مبتلایان مشاهده می‌شود طیف وسیعی از کودکان تا افراد مسن را در بر می گیرد و بیشترین علت ابتلا نیز بی توجهی به نکات بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی است .
وی ادامه داد : برای ریشه یابی چرایی عدم توجه به خطرات ویروس کرونا نیاز است پژوهش های میدانی گسترده ای انجام شود ، اما آن طور که از ظواهر امر پیداست چه در رعایت و چه در عدم رعایت پروتکل های بهداشتی اطرافیان از جمله دوستان نزدیک و اعضای خانواده بیشترین نقش را ایفا می کنند.
این جامعه شناس معتقد است : افرادی که بر اساس نظر دیگران یا غرور ، نسبت به خطرات ویروس کرونا و آسیب های آن بی توجه هستند و استفاده از شیوه های جلوگیری را کم اهمیت می دانند، هنوز کرونا را جدی درک و لمس نکرده اند ، زیرا اگر باور داشته باشند که این ویروس می تواند منجر به مرگ آنها شود تغییرات اساسی در شیوه زندگیشان می دادند و ما شاهد کاهش آمار مبتلایان نیز می بودیم.
فرقانی گفت : بینش فردی و جمعی در جلوگیری از یک پدیده خطرناک همچون ویروس کرونا یک امر ضروری است ولی باید به یاد داشته باشیم که ظهور وبروز ناگهانی این ویروس نیز مانع از شکل گیری چنین بینشی شده است.
وی به راه حل جلوگیری از عادی انگاری و بی توجهی به شیوه های پیشگیری ویروس کرونا اشاره کرد و گفت: به دلیل غیر منتظره بودن کرونا توجیه فرهنگی و ایجاد باور در میان مردم بسیار سخت و پیچیده است ، مردمی که ممکن است قرن هاو نسل ها با چنین پدیده ای مواجه نشوند و حتی وجودش را باور ندارند.
این جامعه شناس بهترین شیوه را حساس سازی مداوم و اطلاع رسانی لحظه ای دانست و افزود : اینکه به طور مداوم جامعه اخبار و خطرات ناشی از ویروس کرونا به خصوص تبعات بی توجهی را دریافت کند می تواند در رفتار عمومی بسیار موثر باشد.
فرقانی تاکید کرد : اطلاع رسانی درباره تجربه بیماران کرونایی، تحلیل محتوای پیامدهای این ویروس و انتشار اخبار واقعی و عریان تبعات ابتلا به این ویروس می تواند در حساس سازی جامعه بسیار موثر باشد.