تهران - ایرنا - پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری سوم نوامبر حدس و گمان ها را درباره رویکرد دولت جدید آمریکا در قبال تحولات جهانی تقویت کرده است و بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که چرخش های مهمی در سیاست خارجی ایالات متحده روی خواهد داد. 

به گزارش ایرنا، یکی از مهمترین مناطق جهان که سیاست دولت جدید آمریکا و تیم بایدن بر آن متمرکز خواهد شد منطقه راهبردی خاورمیانه است، بر اساس پیش بینی ها و اعلام تحلیلگران، دولت جدید آمریکا متفاوت از سیاست های ترامپ  در روابط خارجی ایالات متحده رویکردی جدیدی در این منطقه اتخاذ خواهد کرد. 
در همین پیوند پایگاه خبری میدل ایست نیوز نوشت: همزمان با شکل گیری دولت جدید رئیس جمهوری منتخب جو بایدن، نفس ها در خاورمیانه حبس شده است. ارتباط منحصر به فرد اسرائیل با رئیس جمهوری دونالد ترامپ که بر روابط نزدیک جرد کوشنر، داماد و مشاور ترامپ، و بنیامین نتانیاهو مبتنی بود، در دولت بایدن تکرار نخواهد شد و عربستان سعودی هم احتمالا دوران سخت افزایش نظارت کنگره در زمینه حقوق بشر را پیش روی خود خواهد داشت.

رهبران منطقه همچنین خیلی زود به این نتیجه می رسند که بایدن لزوما دیدگاه آنها در خاورمیانه به ویژه درباره ایران را قبول نخواهد داشت. اما جدای از مسائل و احتمالا مشکلات سیاسی، منطقه خاورمیانه می تواند منتظر سود و منافع اقتصادی پیروزی بایدن باشد.
مواضع بایدن درباره سه موضوع کلیدی احتمالا فضای مناسب تری را برای اقتصاد خاورمیانه فراهم کند که یکی از مولفه های اصلی تحول در منطقه در دراز مدت است.
هماهنگی و همکاری بیشتر در مقابله با همه گیری کووید-19
بسیاری از دولت ها در یک سال گذشته دریافته اند که کنترل همه گیری و عادی سازی اقتصادی با یکدیگر رابطه ای جدایی ناپذیر دارند. ایالات متحده با داشتن بالاترین نرخ ابتلا و سرانه مرگ و میر در جهان به شدت برای کنترل و رسیدگی به بدترین بحران بهداشت عمومی در یک قرن گذشته به مشکل برخورده است.

اقتصاد در نتیجه بالاترین نرخ بیکاری و پایین ترین اشتغال زایی از زمان رکود بزرگ، ویران شده است. ایالات متحده در دوران ترامپ از هماهنگی و همکاری بین المللی برای مقابله با همه گیری کرونا خودداری کرد. روابط ضعیف آمریکا با شرکا در آنسوی اقیانوس های اطلس و آرام و تهدید به خروج از سازمان بهداشت جهانی شرایط را وخیم تر کرد.
اولویت بایدن کنترل همه گیری در ایالات متحده خواهد بود. او قرار است خیلی سریع یک گروه ویژه متخصص برای کمک به مبارزه با همه گیری تشکیل دهد و به مردم درباره ویروس کرونا و اهمیت عمل به دستورالعمل های بهداشت عمومی اطلاع رسانی کند. او احتمالا در چند هفته آتی برنامه مفصلی برای مبارزه با همه گیری کرونا ارائه خواهد داد و بلافاصله پس از ورودش به کاخ سفید آن را عملی خواهد کرد. این یک امر خوشایند برای بازارها خواهد بود و قطعا به یک برنامه مشخص و قاطع برای بازگشت بزرگ ترین اقتصاد جهان به مسیر درست واکنش مثبتی نشان خواهند داد.
بایدن علاوه بر اقدامات داخلی در صدد بازسازی اتحادهای مهم بر خواهد آمد احتمالا با شرکای بین المللی تماس خواهد گرفت و در تلاش برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات، داده ها و پیشرفت درباره همه گیری و درمان های بالقوه همکاری با آنها را آغاز خواهد کرد. این اقدامات می تواند اطمینان مورد نیاز را به اقتصادهای جهانی و زمینه را برای ثبات و رشد اقتصادی در ایالات متحده فراهم کند. این مساله همچنین به نفع بازارهای جهانی از جمله بازارهای خاورمیانه خواهد بود. این منطقه به شدت متکی به انرژی، تجارت جهانی، تجارت و جهانگردی است و همه این موارد به شدت در نتیجه کاهش تقاضای جهانی تحت تاثیر قرار گرفته اند.
تنظیم بازار انرژی و بازگشت به حفاظت از محیط زیست
شکی نیست که سیاست انرژی بایدن با مدل دولت پیش از آن تفاوت خواهد داشت. بایدن در دومین مناظره ریاست جمهوری موضع خود را روشن و اصرار کرد که با گذشت زمان، از «صنعت نفت» فاصله خواهد گرفت و به سمت انرژی های تجدیدپذیر پیش خواهد رفت.

او در موقعیت های مختلف به این مساله اشاره کرده که در اولین روز ریاست جمهوری خود به توافق نامه آب و هوایی پاریس خواهد پیوست. اگرچه این اقدام احتمالا تاثیر فوری در مناسبات انرژی ایالات متحده نخواهد داشت، اما از برنامه دولت بایدن برای دنبال کردن راه حل های انرژی پاک حکایت دارد.
بایدن همچنین احتمالا مقررات و محافظت از محیط زیست را تشدید خواهد کرد که به معنای تولید کمتر نفت و گاز در آمریکا خواهد بود و از این رو، معادلات جهانی تامین انرژی را تغییر خواهد داد. با توجه با پایین ماندن سطح تقاضا، عرضه کمتری انرژی توسط ایالات متحده می تواند تاثیری با ثبات کننده بر قیمت ها داشته باشد و بر ظرفیت و رشد انرژی ایالات متحده تاثیر بگذارد.
اگرچه پیامدهای سیاست های انرژی بایدن در دراز مدت احتمالا منفعتی برای صادرکنندگان خاورمیانه ندارد، اما در کوتاه و میان مدت به نفع آنها می شود. اقتصادهای کشورهای خلیج فارس و اقتصادهای متکی به آنها- چه از طریق حمایت مالی مستقیم و چه غیرمستقیم- می توانند به یک چشم انداز مثبت درآمدی بیاندیشند. احیای اقتصاد جهانی همراه با تثبیت قیمت نفت می تواند به بهبود عمومی اقتصاد پس از آسیب های همه گیری کمک کند.
تاکتیک های مختلف در قبال چین و تاثیر آن بر اقتصاد خاورمیانه
جنگ تجاری چین باعث ایجاد اختلال در زنجیره های تامین، افزایش تنش و هزینه های تجارت جهانی و عدم اطمینان در میان شرکت ها و سرمایه گذاران شده است. اگرچه برخی اقدامات دولت ترامپ در مقابله با چین را درست می دانند، اما درباره شیوه این مقابله و مزایای استراتژی برای ایالات متحده شک و تردید زیادی وجود دارد. استفاده از تعرفه های وارداتی و دیگر موانع تجاری به عنوان ابزاری برای استفاده در مذاکرات تجاری موفقیت محدودی داشته است. مطالعات متعدد نشان داده اند که بیشتر هزینه های تعرفه ها بر خانواده ها و شرکت های آمریکایی تحمیل شده است. در رابطه با کارگران، تصویر چندگانه و مبهم است و برخی صنایع از این رویکرد سود برده و برخی ضرر کرده اند.

بایدن احتمالا به موضع گیری جدی علیه چین ادامه خواهد داد، اما قطعا برخی از روش های حمایت گرایانه مورد استفاده ترامپ را عکس خواهد کرد. بایدن به وضوح رویکرد قاطعانه تری نسبت به دولت اوباما در پیش خواهد گرفت، اما مشخص نیست که چگونه می تواند چین را به اعمال تغییرات اساسی در کسری تجاری، حقوق مالکیت معنوی و انتقال اجباری فناوری وادار کند.

بایدن با وجود چالش های اقتصادی قابل توجه در داخل کشور، به جنگ تجاری با چین خاتمه خواهد داد تا به رشد اقتصادی جهانی کمک کند و اقتصاد ایالات متحده را به حالت عادی بازگرداند. این نتیجه برای اقتصادهای خاورمیانه که به تجارت و تجارت جهانی متکی هستند و برای رفاه اقتصادی خود به یک زنجیره تامین جهانی کارآمد احتیاج دارند، خوشایند خواهد بود.

کشورهای خاورمیانه مشتاق حفظ و رشد روابط اقتصادی با ایالات متحده و چین هستند و نمی خواهند مجبور به جانب داری از هیچ کدام از آنها شوند. کاهش تنش های تجاری بین دو اقتصاد بزرگ جهان این امکان را برای خاورمیانه فراهم می آورد تا با دو کشور روابط موثر داشته باشند.
دولت بایدن شاید دوای درد اقتصاد خاورمیانه نباشد، اما بی شک تاثیر مثبتی بر این منطقه خواهد داشت. این منطقه باید از روند رشد اقتصادی جهانی ناشی از تغییرات سیاست بایدن و اثرات بالقوه یافتن واکسن کووید-19 استفاده کند.

همه گیری یک فرصت نادر برای ازسرگیری اقتصادها فراهم آورده و این در حالی است که وضعیت سیاسی و اقتصادی ایالات متحده پس از دوران نابسامان ریاست جمهوری دونالد ترامپ به حالت عادی باز خواهد گشت.