دانشگاه‌ها برای تربیت نسل جدید دانشجویان ایده‌محور کارآفرین چاره‌ای جز رفتن به سمت دانشگاه‌های نسل سوم ندارند.
دانشگاه‌های نسل سوم به دانشگاه‌های کارآفرین معروف هستند و دانشجویان خود را نیز کارآفرین تربیت می‌کنند تا فرایند کارآفرینی و توسعه فضای کسب و کار از دانشگاه ها آغاز شود.
دانشگاه‌های نسل اول به طور معمول در بخش آموزشی و مبتنی بر فعالیت‌های تعلیمی و دانشگاه‌های نسل دوم در حوزه پژوهشی و مبتنی بر فعالیت‌های تحقیقاتی فعالیت می‌کردند، اکنون دانشگاه‌های نسل سوم به عنوان کارآفرین و مبتنی بر کارآفرینی و حل مسائل جامعه با رویکرد علمی و نظام یافته در تعامل با محیط پیرامونی شناخته می‌شوند.
در دانشگاه نسل سوم، محور و مأموریت کانونی نظام دانشگاهی، کارآفرینی است و در تمامی گروههای علمی، آموزش کارآفرینی همسو با طبیعت و ویژگی هر گروه علمی و در گروههای فنی و مهندسی و پزشکی، آموزش کارآفرینی و توسعه مهارت بر مبنای نیازهای هر گروه و رشته علمی، باید مورد توجه باشد.
به دلیل وجود دیدگاه‌های مختلف درباره نقش مرکز رشد در دانشگاه‌های نسل سوم خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) با ویشتاسب سلیمانیان بروجنی رییس مرکز رشد دانشگاه شهرکرد این موضوع را در یک گفت وگو پیگیری کرده است.
ایرنا: در خصوص مرکز رشد دانشگاه شهرکرد و اهداف این مرکز توضیح دهید؟
ویشتاسب سلیمانیان بروجنی: از طریق مرکز رشد دانشگاه شهرکرد،به دانشجویان، دانش‌آموختگان و استادان دارای ایده و محصول (از جمله وسیله، وب‌سایت، فناوری، اپلیکیشن) کمک‌هایی در قالب برگزاری کارگاه‌ها، جلسات، مشاوره و نظارت‌ها ارائه می‌شود و آن‌ها را با مقوله‌هایی همچون مدیریت شرکت، مشکلات حقوقی شرکت‌ها، مباحث مالیاتی، بازاریابی، تکنولوژی آشنا می‌سازند و در نهایت به عنوان شرکت رشدیافته به جامعه تحویل داده می‌شوند.
هدف مرکز رشد، توسعه فناوری در دانشگاه‌ها و عبور دانشگاه از نسل یک و۲ به نسل سه و چهار است.
دانشگاه نسل اول دانشگاه‌های آموزشی و نسل دوم، دانشگاه‌های آموزشی و پژوهشی است، در دانشگاه‌های نسل سوم سعی برآن است که پژوهش‌های دانشگاه‌ها به سمت فناوری، تولید محصول و اشتغالزایی برود، همچنین دانشگاه‌های نسل ۴ به دنبال کسب درآمد و در واقع درآمدزایی هستند.
یکی از راه‌های اشتغالزایی، ارائه و تولید محصول با دو ویژگی نوآوری و پیچیدگی نسبت به محصولات مشابه است. همچنین با توجه به معضل بیکاری دانش آموختگان، نیاز است دانشجویان و استادان به سمت دانشگاه‌های نسل۳ و تولید محصول بروند.
ایرنا: رابطه بین مرکز رشد دانشگاه و بخش کارآفرینی چیست؟
سلیمانیان بروجنی: موازی‌کاری بین این ۲مرکز وجود ندارد، فعالیت مرکز کارآفرینی متنوع‌تر است و در زمینۀ معرفی نیروی کار به شرکت‌ها و مراکز صنعتی فعالیت می‌کند.
مرکز رشد نیز به دنبال رشد و توسعۀ یک تیم است و به دنبال معرفی نیرو به صنایع و شرکت‌ها نیست، در واقع این مرکز در زمینۀ تبدیل ایده به محصول فعالیت می‌کند.
ایرنا: چه حمایت‌هایی از افراد صاحب ایده و کارآفرینان صورت می‌گیرد؟
سلیمانیان بروجنی: در ۲ مرحله به طرح‌ها کمک می شود،مرحله اول که «رشد مقدماتی» یا «پیش رشد» نامیده می‌شود، به متقاضیان تا مرحله ساخت محصول کمک می‌شود.
در این مرحله تا سقف ۲۵ میلیون تومان به صورت اقساط به متقاضیان کمک مالی داده می‌شود. درصدی از این مبلغ بدون سود و درصدی سود کم بهره۴% دارد.
در مرحله دوم یا مرحله «رشد» هدف اصلی فروش محصولات است و در این مرحله تا سقف ۷۰ میلیون تومان به متقاضیان کمک مالی می‌شود.
با این وجود اگر واحدی خاص به مبلغ بیشتری احتیاج داشته باشد، در صورتی که محصول آن از نوآوری و پیچیدگی لازم برخوردار باشد، امکان پرداخت تسهیلات بیشتر به آن‌ها وجود دارد.
یکی از مواردی که مرکز رشد به آن توجه می‌کند، بررسی همه جانبه وضعیت شغلی متقاضیان و توانایی بازپرداخت تسهیلات و کمک‌های مالی است به صورتی که توان بازپرداخت وام را داشته باشند و بدهکار نشوند. به عبارتی نباید یک فارغ التحصیل بیکار را به یک فارغ التحصیل بیکار بدهکار تبدیل کرد.
لازم است دانشجویان را به سمت اشتغال پایدار سوق داد و تنها به تزریق پول تکیه نکرد. چه بسا تزریق پول به تنهایی می‌تواند نتیجه معکوسی به دنبال داشته باشد.
ایرنا: مهمترین چالش‌ها و مشکلاتی که مرکز رشد با آن مواجه است چیست؟
سلیمانیان بروجنی: نرخ بیکاری در چهارمحال و بختیاری بسیار بالاست، آنچه باعث رشد و قوی شدن مراکز رشد سایر استان‌ها می‌شود، حمایت همه جانبۀ مسئولان استان است.
در واقع لازم است مسئولان استان چهارمحال و بختیاری، به مراکز تحقیقاتی توجه ویژه‌ای داشته باشند و منافع دیر بازده را فدای منافع زودگذر نکنند.
حمایت لازم از سمت دانشگاه صورت می‌گیرد، اما نیازمند حمایت مسئولان استان است، در این خصوص لازم است جلساتی در سطح استان برگزار شود، مشکلات واحدها در جمع مسئولان مطرح و برای آن‌ها راه حل ارائه شود.
برای مثال واحدهایی در سطح استان وجود دارد که محصول خاصی تولید می‌کنند اما به دلیل گمنام بودن، محصول آن‌ها هنوز بِرند نشده است، درواقع نیاز است در استان برندسازی و از محصولات داخلی حمایت شود و در صورت لزوم از وارد کردن محصولات مشابه جلوگیری شود.
مشکل دیگر در خصوص ساختمان مرکز رشد است که در دوره‌ای از طرف استانداری به دانشگاه اهدا شده و در دوره‌ای دیگر استانداری ورود پیدا کرده و ساختمان را باز پس گرفته است.
در حال حاضر ۲ طبقه در دست استانداری و یک طبقه در اختیار مرکز رشد دانشگاه قرار دارد، با توجه به جایگاه ویژه مرکز رشد و نیاز به فضای زیاد و ویژه برای این مرکز لازم است بحث‌های حقوقی حل شود یا مکانی به این مرکز اختصاص داده شود.
نکتۀ مهم دیگر در خصوص فرهنگ سازی است. خانواده‌ها فرهنگ فناوری را درک نکرده‌اند، به عبارتی خانواده‌ها فرزند خود را به گونه‌ای که به دنبال آشنایی با پارامترهای اقتصادی، استقلال مالی، اشتغالزایی و درآمد زایی باشند، تربیت نکرده‌اند و فرزندان تا سنین بالا تنها مصرف کننده‌اند.
دوره‌هایی در این خصوص برگزار شده است و در برخی از شهرستان‌ها به ویژه لردگان که فرزندان از سنین پایین‌تر به دنبال اشتغالزایی می‌روند، استقبال بیشتری به عمل آمد و نتایج خوبی به همراه داشت.
اما در شهرستان‌هایی که این آموزش‌ها به فرزندان داده نشده است، استقبال چندانی صورت نگرفت.
درصد زیادی از مراجعه‌کنندگان بومی استان نیستند و این به دلیل بی‌اطلاع افراد از فرهنگ فناوری و تسهیلات ارائه شده از سوی این مرکز می‌باشد.
به طور کلی نبود فرهنگ‌سازی در نهایت منجر به کم بودن تعداد متقاضیان در استان می‌شود، در صورتی که در شهرهای بزرگ با توجه به تعداد زیاد متقاضیان، در نهایت بهترین‌ها را از میان آن‌ها گلچین می‌کنند اما این اتفاق در استان چهارمحال و بختیاری رخ نمی‌دهد.
ایرنا: در زمان شیوع ویروس کرونا، فعالیت‌های مرکز رشد دانشگاه شهرکرد چگونه انجام و پیگیری می‌شود؟
سلیمانیان بروجنی: با توجه به شرایط موجود، واحدهای فناوری را نمی‌توان ملزم به حضور در مرکز کرد، با این وجود کار آن‌ها پیگیری می‌شود، فعالیت بسیاری از آن‌ها در زمینۀ استارتاپ، نرم افزار و این مقولات است که در منازل به صورت دورکاری انجام می‌گیرد.
همچنین برخی از کارگاه‌ها به صورت مجازی و با حضور ناظران و جلساتی با همین ساز و کار با حضور واحدهای فناوری، ناظران، مسئولان مرکزی برگزار می‌شود.
تمام پرداخت‌ها و معرفی به بانک‌ها با وجود شیوع ویروس کرونا همچنان به قوت خود باقی مانده است.
لازم است واحدهای فناوری از طریق شبکه‌های مجازی مجازی به ویژه اینستاگرام، به عنوان کانال کمکی و کم هزینه‌ترین زیرساخت موجود ، جهت معرفی، توسعه و فروش محصول خود اقدام کنند.
به گزارش ایرنا، هشت هزار دانشجو در ۲۱۰ رشته گرایش در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه شهرکرد به عنوان دانشگاه مادر چهارمحال و بختیاری مشغول تحصیل هستند و این نهاد علمی دارای هشت دانشکده کشاورزی، منابع طبیعی، فنی و مهندسی، علوم، ریاضی، دامپزشکی، ادبیات و هنر است.
هم‌اینک ۳۶۰ عضو هیات علمی در این دانشگاه فعال هستند که تعدادی از این استادان جزو یک درصد اعضای هیات علمی برتر کشور به شمار می‌روند.