مشهد- ایرنا- گرچه تاکید بر زایمان ایمن و کاهش موارد سلیقه‌ای سزارین طی دهه اخیر اولویت وزارت بهداشت با هدف سلامت مادر و کودک و سلامت عمومی جامعه بوده اما پدیده نوظهور و مضری با نام زایمان اشرافی یا لاکچری با انتخاب روز تولد نوزاد در تاریخی رند و کمیاب همچون ۹۹/۰۹/۰۹ در مغایرت با آن سربرآورده است.

 لاکچری یا لاکشری (LUXURY) صفتی معادل لوکس در زبان انگلیسی است، برای اقدام یا شیئی تجملاتی، اشرافی، زینتی و گرانقیمت که گرچه انجام آن و یا داشتنش هیچگونه ضرورتی برای یک زندگی عادی و سالم ندارد اما برخی با هدف خودنمایی اجتماعی و یا لذت فردی در پی آن می‌روند.

انتخاب تاریخهای تقویمی کمیاب و رند برای اقدامی خاص و ماندگار همچون ازدواج و یا تولد نوزاد یکی از مصادیق اشرافی بازیهایی لاکچری است که از چندی پیش در حال رواج بوده و با فرارسیدن روزهایی با اعداد مشابه همچون ۱۳۹۹/۹/۹ که امسال بر زبانهای افتاده، تب آن بالا گرفته است. 

چنین اقدامی برای مواردی همچون عقد قراردادی خاص مانند نامزدی، ازدواج و یا یک قرارداد مهم اقتصادی، سیاسی یا اجتماعی به عنوان خاطره‌ای ماندگار که تبعات منفی در پی ندارد، نه تنها نامعقول به نظر نمی‌رسد بلکه می‌تواند نشانگر حسن سلیقه نیز باشد اما آنگاه که پای کاری حساس و حیاتی همچون تعیین زمان زایمان زنی باردار و تولد نوزاد به میان می‌آید اصرار بر لاکچری بازی می‌تواند بسیار خطرناک همراه با تبعاتی جبران‌ناپذیر باشد.  

وزارت بهداشت به همین خاطر امسال با ابلاغ بخشنامه‌ای به مراکز درمانی و بیمارستانها، نسبت به رصد و پیگیری زایمانها و سزارینهای انجام شده در روز ۱۳۹۹/۹/۹ هشدار داده است زیرا برخی از والدین غافل از خطرات و پیامدهای غیرقابل جبران زایمان زودرس، قصد دارند به هر شکل ممکن با صرف هزینه گزاف فرزندشان در این تاریخ متولد شود.
به اعتقاد متخصصان زنان و زایمان فعال در خراسان رضوی و کلانشهر مشهد تقاضا برای "زایمان لاکچری" حاصل تبلیغات جنجالی رسانه‌های زرد است که زنان باردار را هدف گرفته ولی در واقع امر، در شرایط کنونی فقط دغدغه و اولویت درصد اندکی از خانواده‌ها و مادران بارداری است که از رفاه اقتصادی بالا برخوردار بوده و در چارچوب زندگی تجملی و تظاهرات اشرافی‌گرانه در پی خودنمایی هستند. 

سالانه افزون بر ۱۰۰ هزار مورد زایمان فقط در حوزه جغرافیایی زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد که ۸۰ درصد جمعیت استان شش میلیون و ۴۰۰ هزار نفری خراسان رضوی را در بر می‌گیرد انجام می‌شود. 

پیرو اجرای برنامه‌های تخصصی و اقدامات هدفمند وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای ارتقاء شاخصهای بهداشتی و سلامت عمومی جامعه، ظرف سالهای اخیر بطور میانگین شمار عملهای جراحی سزارین در مراکز درمانی خراسان رضوی به زیر ۴۵ درصد از کل موارد زایمان در این استان کاهش یافته است.

مداخله در زایمان، خطرآفرین است
مسوول امور مامایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به خبرنگار ایرنا گفت: بارداری روندی فیزیولوژیک طبیعی دارد که بر اساس آن هرگاه جنین و محل رشدش یعنی "رحم مادر" بطور طبیعی در روندی عادی آماده شد، انقباضهای رحمی آغاز و نوزاد متولد می‌شود لذا اگر زمان زایمان بخاطر دخالت و دستکاری غیرطبیعی، زودتر و یا دیرتر از زمان طبیعی رخ دهد هم مادر و هم نوزاد در معرض آسیب و پیامدهای غیرطبیعی قرار می‌گیرند. 

فریده فرخی افزود: بر اساس تقسیم‌بندی‌های علمی "زایمان زودرس" پیش از ۳۷ هفته از زمان آغاز بارداری و بین هفته‌های ۳۷ تا ۳۹ بارداری "پیش از موعد" محسوب شده که با مداخله خارجی در زمان مناسب زایمان بواسطه عمل سزارین با عوارضی خطرناک برای مادر و نوزاد همراه است.

وی ادامه داد: مداخله در زایمان به هیچ عنوان از دیدگاه علمی صحیح نبوده لذا هر اقدام غیرعلمی، غیرقانونی نیز تلقی می‌شود.
این متخصص مامایی گفت: در تقسیم بندی‌های پیشین فقط زایمان زودتر از ۳۷ هفته "زودرس" محسوب می‌شد اما بر اساس تقسیم‌بندیهای جدید مبتنی بر آخرین یافته‌های علمی، زایمان بین۳۷ تا ۳۹ هفته بدون علت کاملا مشخص علمی نیز پیش از موعد بوده و هیچ طبیبی مجاز به انجام آن نیست.
وی افزود: همچنین در صورت وجود سابقه قبلی سزارین، به تعویق انداختن زمان آن هم ممکن است منجر به "سزارین اورژانسی" گردد که منجر به عوارضی برای مادر و نوزادش است.
فرخی تاکید کرد: به همه مادران و پدران بطور موکد گوشزد می‌شود که به منظور زایمان ایمن برای مادر و نوزاد می‌بایست اجازه داد تا در زمان مناسب طبیعی آنگاه که جنین رسیده و انقباضهای رحمی به خودی خود و بدون مداخله خارجی شروع می‌شود، نوزاد متولد شود. 

وی گفت: بر اساس دیدگاه علمی متکی بر لزوم حفظ سلامتی، اصرار بر این است که تا هیچگونه مداخله‌ای به هیچوجه در روند زایمان صورت نگیرد. 

آسیبهای قلبی، ریوی و عصبی حاصل تولد لاکچری 
مدیر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز به خبرنگار ایرنا گفت: والدین اجازه دهند زایمان با روند طبیعی فیزیولوژیک و با نظر جمعی گروه سلامت شامل پزشک متخصص زنان، ماما و رابط مرکز بهداشت انجام شود و به هیجوجه تحت تأثیر القائات غیرعلمی و سلیقه‌ای همچون تولد در تاریخ خاص قرار نگیرد. 
دکتر محمد احمدیان افزود: هر مادر باردار در طول فرآیند بارداری آموزشهای آمادگی زایمان را فرا می‌گیرد که یکی از موضوعات مهم آن "زمان زایمان" است. این کلاسهای هشت ساعته بخاطر اهمیتش در حفظ سلامتی مادر و نوزاد حتی در شرایط کنونی شیوع ویروس همه‌گیر کرونا هم تعطیل نشده بلکه شیوه برگزاری آن از حضوری به مجازی تغییر کرده است.
وی بهترین و مناسبترین زمان زایمان را موعد طبیعی فیزیولوژیک آن ذکر و بیان کرد: زایمان پیش و پس از این زمان طبیعی هم برای مادر و هم برای نوزاد بسیار خطرناک است.

این پزشک متخصص ادامه داد: زایمان غیرطبیعی مغایر با موعد فیزیولوژیک آن ضمن آسیب‌رسانی به رحم زن، سبب فقدان شیردهی مطلوب شده و همچنین به قلب، ریه، دستگاه مهم عصبی و نیز ایمنی حیاتی بدن نوزاد آسیب می‌زند.
وی گفت: ظرف سالهای تمایل خانواده‌ها نسبت به تولد نوزاد در تاریخهای رند بیشتر شده زیرا بررسیها نشانگر موارد بیشتر از حد معمول تولد در چنین روزهای است بطوری که آمار زایمان در چنین روزهایی حداقل دو برابر تعداد روزهای عادی ثبت شده است.

دکتر احمدی افزود: همچنین موارد آسیب‌ ناشی از چنین اقدامی بیشتر در زایمانهای نخست و دوم زنان باردار مشاهده می‌شود زیرا بخاطر کسب تجربه و آگاهی عینی مادر نسبت به خطرات آن، از زایمان سوم به بعد اینگونه خطاها و اشتباهات دیده نشده‌اند.

وی گفت: زنان باردار در چارچوب کلاسهای آموزشی پیش از زایمان، ضمن تشویق به زایمان سالم و طبیعی، آگاهی و هشدارهای لازم را در خصوص آسیبهای وارده به مادر و فرزند در زایمان پیش از موعد دریافت می‌کنند.
زایمانهای لاکچری رصد می‌شوند
رییس سازمان نظام پزشکی مشهد نیز به خبرنگار ایرنا گفت: همه پزشکان بر اساس سوگندنامه‌ حرفه‌ای، در درجه نخست مراقب سلامت کامل نوزاد و مادر هستند.
دکتر علی بیرجندی‌نژاد افزود: تمامی موارد زایمان در تاریخ رند معروف به لاکچری در موعد ۹ آذر ماه ۱۳۹۹ در سطح شهرستان و کلانشهر مشهد رصد شده و تحت پیگیرد قانونی قرار می‌گیرد.

وی ادامه داد: بر این اساس هر مرکز درمانی و بیمارستانی که تعداد زایمان و عمل سزارین در آن ظرف این روز خاص بطور غیراستاندارد افزایش یافته باشد مورد بررسی دقیق حرفه‌ای قرار می‌گیرد.

رییس سازمان نظام پزشکی مشهد به تهدید سلامت نوزادانی که زودتر یا دیرتر از موعد متولد شوند اشاره و بیان کرد: مشکلات تنفسی، آسیبهای ریوی و مغزی، ابتلاء به بیماری یرقان یا زردی و دیابت از عواقب زایمان لاکچری برای کودک بیگناهی است که چینی سناریویی بر وی تحمیل می‌شود. 
وی گفت: ارگانهای مهم بدن جنین همچون مغز و ریه‌هایش در هفته‌های ۳۷ و ۳۸ بارداری و زمانی که هنوز در حال رشد است به حداکثر تکامل خود می‌رسند لذا جنین بنابر بر هر علتی پیش از تاریخ طبیعی اتمام مدت بارداری نوزاد و متولد شود دچار "زایمان زودرس" شده و سلامتش برای همیشه در معرض تهدید قرار می‌گیرد. 

پایش عمل های سزارین 
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در گفتگو با خبرنگار ایرنا به پایش مستمر تمامی مراکز درمانی زیر پوشش این دانشگاه در خصوص انجام سزارین غیر موجه و بدون اندیکاسیون اشاره و بیان کرد: تمامی استانداردهای لازم در این زمینه به مراکز درمانی ابلاغ شده لذا در صورت بروز هرگونه تخلف، برخورد قانونی صورت می‌گیرد.
دکتر شاپور بدیعی افزود: بازدید مراکز درمانی توسط کارشناسان اداره مامایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به صورت سرزده انجام می‌شود. 

وی ادامه داد: با توجه به تمایل برخی از والدین به تولد فرزندشان در تاریخ سلیقه‌ای ۱۳۹۹/۹/۹ دانشگاه علوم پزشکی مشهد با هدف صیانت و حفظ سلامت مادر و نوزاد، پایشهای دقیق، حرفه‌ای و برنامه‌های نظارتی را بطور جدی‌ به اجرا درآورده است.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: بر این اساس علاوه بر دریافت آمار عملهای سزارین در همه مراکز درمانی، اطلاعات دریافتی با دیگر داده‌ها از سامانه‌های در اختیار، راستی‌آزمایی شده تا با موارد تخلف به فوریت برخورد جدی قانونی صورت گیرد.

۳۰۰  متخصص زنان در مشهد فعالیت دارند
دبیر انجمن پزشکان متخصص زنان شاخه خراسان رضوی گفت: ۳۰۰ پزشک متخصص زنان و زایمان یعنی ۸۰ درصد پزشکان متخصص این رشته در خراسان رضوی هم‌اینک در کلانشهر مشهد فعالیت دارند. 
دکتر مریم میرپور در گفتگو با خبرنگار ایرنا افزود: تاریخهای لاکچری برای زایمان، پیش از اینکه یک واقعیت جاری در سطح جامعه باشد جنجالی رسانه‌ای است زیرا بسیاری از زنان باردار اصلا نسبت به آن آگاهی نداشته و یا توجهی به چنین چیزهایی ندارند لذا آنچه در باب زایمان لاکچری شنیده و دیده می‌شود بطور عمده یک جریان تبلیغاتی به نظر می‌رسد. 

وی ادامه داد: درصد بسیار اندکی از زنان باردار که در رفاه اقتصادی کامل قرار داشته و دغدغه‌ای در زندگی ندارند به دنبال زایمان لاکچری هستند لذا اکثریت زنان باردار جامعه ما ضمن توجه کامل و عمل به توصیه‌های تخصصی پزشک، فقط به سلامت فرزندانشان و زایمان دور از هر خطر و عواقب اهمیت می‌دهند.
دبیر انجمن پزشکان متخصص زنان شاخه خراسان رضوی گفت: سالهای اخیر آمار عمل سزارین در این استان و سطح کشور کاهش چشمگیری داشته اما باید توجه داشت که جراحی سزارین در علوم پزشکی ممنوعیت مشروط (اندیکاسیون) داشته لذا در صورت وجود شرط ضروری و علت موجه پزشکی قابل انجام است.

وی افزود: بر این اساس انجام عمل جراحی سزارین فقط در مواردی تجویز و اعمال می‌شود که برای حفظ جان و سلامتی مادر و نوزاد واجب بوده و راهی به جز سزارین برای تامین این هدف حیاتی وجود ندارد.