به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، جامعه هنرمندان شاغل صنایع‌دستی کشور حدود ۵۰۰ هزار نفر است و بر اساس آمار حدود ۲ برابر همین تعداد هم به صورت آزاد در رشته‌های مختلف هنرهای سنتی و صنایع‌دستی مشغول به فعالیت هستند. درحالی‌که بیمه به عنوان یک چتر حمایتی همواره یکی از مشکلات و دغدغه‌های هنرمندان و صنعتگران و نبود قانون فراگیر و کمبود اعتبارات لازم از چالش‌های اصلی دولت برای تحت پوشش قرار دادن شاغلان صنایع‌دستی عنوان می‌شود.
اگر چه قانون قالی‌بافان، بافندگان فرش و شاغلان صنایع‌دستی شناسه‌دار (کددار) در سال ۱۳۸۸ تصویب شد و از آغاز همان سال ۸۸ هزار نفر از شاغلان صنایع‌دستی را تحت پوشش قرار داد، به مرور و به دلایل مختلف ۵۵ درصد از جمعیت تحت پوشش این قانون ریزش کرده و اکنون فقط ۴۰ هزار نفر از مزایای این بیمه برخودار هستند.
اکنون که کرونا به جبهه نبرد اقتصادی پیوسته و کسب‌وکار در بخش صنایع‌دستی دچار خسارت شده است، در دوره‌ای که سیاست‌های اقتصادی بر اساس بودجه بدون نفت، اقتصاد مقاومتی و جهش تولید پی‌ریزی شده، ضرورت دارد دولت و مجلس تدبیر کنند و اجازه ندهند چراغ بازار صنایع‌دستی که یکی از ظرفیت‌های مهم صادرات غیر نفتی است، کم‌فروغ شود.
یکی از گام‌های جبرانی ۱۵ مهر ۹۹ در آئین رونمایی از طرح ملی بخش روستا برداشته شد. رئیس‌جمهوری افزایش یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفری بیمه روستاییان را به عنوان هدیه دولت تدبیر و امید اعلام کرد. از آنجا که بخش عمده هنرمندان صنایع‌دستی در روستاها زندگی می‌کنند این هدیه می‌تواند بخش بزرگی از جامعه صنعتگران صنایع‌دستی را تحت پوشش بیمه قرار دهد که با پیگیری و تلاش وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشور ۱۰ درصد از این هدیه به هنرمندان صنایع‌دستی کشور تعلق گرفته است.
فرهاد فلاح در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا به دیدار نمایندگان تشکل‌های صنایع‌دستی کل کشور با اسحاق جهانگیری در روز جهانی صنایع‌دستی (۲۰ خرداد) اشاره کرد و گفت: نمایندگان حاضر در آن جلسه بزرگترین مشکل صنفی خود را بیمه عنوان کردند که سازمان تأمین اجتماعی قانون بیمه قالی‌بافان، بافندگان فرش و شاغلان صنایع‌دستی کدشناسه‌دار به صورت کامل اجرا نمی‌کند و بخش بزرگی از جامعه صنعتگران تحت پوشش این بیمه نیستند و از فهرست خارج شده‌اند، که نتیجه همان جلسه و پی‌گیری‌هایی که در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی انجام دادیم منجر به دریافت سهمیه ۱۵۰ هزار نفری برای هنرمندان و صنعتگران صنایع‌دستی از محل صندوق بیمه کشاورزان و روستاییان و عشایر شد که رئیس جمهوری در روز ملی روستا (۱۵ مهرماه ۹۹) اعلام کرد.
مدیرکل حمایت از تولید صنایع‌دستی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اظهار داشت: رئیس‌جمهوری روز ملی روستا در جریان بهره‌برداری از طرح‌های مهم روستایی، اعلام کرد که «یک‌میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از روستاییان و عشایر و ساکنان شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر به جمعیت بیمه‌شدگان از محل صندوق بیمه کشاورزان و روستاییان و عشایر اضافه می‌شوند»، که ۱۵۰ هزار نفر از هنرمندان و صنعتگران حوزه صنایع‌دستی هم شامل این طرح شدند.
وی با بیان اینکه اکنون در حال شناسایی و گروه‌بندی و تکمیل اطلاعات هنرمندان و صنعتگران برای استفاده از پوشش بیمه صندوق کشاورزان و روستاییان و عشایر هستیم، گفت: از صنعتگران می‌خواهیم اطلاعات کامل خود را سریع‌تر به معاونت صنایع‌دستی در شهرستان‌ها و استان‌ها بدهند تا از این فرصت و ظرفیت بتوانیم برای ارائه خدمت به آنها با حداکثر ظرفیت بهره‌برداری کنیم.
فلاح، حل و فصل مشکل بیمه صنعتگران را دغدغه همیشگی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی عنوان کرد و گفت: پیش از این از سال ۹۷ با پی‌گیری‌های دکتر مونسان و خانم محمودیان (معاون صنایع‌دستی و هنرهای‌سنتی وزارتخانه)، توانستیم برای پوشش بیمه‌ای صنعتگران صنایع‌دستی یک تفاهم‌نامه با صندوق بیمه کشاورزان و روستاییان و عشایر منعقد کنیم که بیمه روستاییان را پوشش می‌دهد. به استناد یکی از قوانین داخلی صندوق که افراد تحت پوشش بیمه را به شاغلان در شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر هم تسری می‌دهد، توانستیم ۴ هزار نفر از صنعتگران را تحت پوشش بیمه این صندوق قرار دهیم.
فلاح استفاده از صندوق بیمه روستایی را فرصت طلایی برای بیمه شدن بخش بزرگی از خانواده شاغلان صنایع دستی دانست و توضیح داد: در بیمه این صندوق، ۵ درصد سهم بیمه را صنعتگر و ۱۰ درصد را هم سهم دولت به عنوان کارفرما پرداخت می‌کند.
بیمه صنعتگران در سال اول رایگان است / دولت ۱۵درصد حق بیمه را در سال اول تقبل کرده است
مدیرکل حمایت از تولید صنایع‌دستی کشور با اشاره به اینکه دولت در سال اول اجرای طرح بیمه صنعتگران از صندوق کشاورزان، رورستاییان و عشایر، همه ۱۵درصد حق بیمه را بر عهده گرفته است، گفت: در سال اول اجرای این طرح دولت علاوه بر پرداخت ۱۰درصد سهم بیمه خود، ۵ درصد حق بیمه صنعتگران را هم تقبل کرده است و در سال اول بیمه صنعتگران از صندوق بیمه کشاورزان، برای هنرمندان صنایع دستی، رایگان می‌شود.
فلاح افزود: در سال دوم اجرای طرح بیمه صنعتگران، دولت از حق سهم بیمه هنرمندان صنایع‌دستی ۴درصد را پرداخت می‌کند و فقط یک درصد از سهم بیمه به عهده خود صنعتگر خواهد بود، به همین ترتیب و به صورت پلکانی در سال سوم ۳درصد، سال چهارم ۲ درصد و در سال پنجم دولت یک درصد و از سال ششم به بعد صنعتگر ۵درصد سهم حق بیمه خود را کامل و دولت هم ۱۰درصد سهم خود را پرداخت می‌کند.
فقط ۴۰ هزار نفر صنعتگران تحت پوشش قانون صنعتگران کدشناسه‌دار هستند
فلاح با بیان اینکه گروهی از هنرمندان صنایع‌دستی جزو مشاغل انفرادی محسوب می‌شوند، رابطه کارگری-کارفرمایی ندارند و خوداشتغال هستند، به برخی مشکلات بیمه‌ای صنعتگران اشاره کرد و ادامه داد: سال ۱۳۸۸ دولت به عنوان کارفرما ۲۰ درصد از سهم بیمه صنعتگران خویش‌فرما را تقبل کرد، و ۷ درصد از سهم بیمه را هم خود هنرمندان پرداخت می‌کردند که به قانون بیمه‌های اجتماعی قالی‌بافان، بافندگان فرش و شاغلان صنایع‌دستی کدشناسه‌دار منجر شد و همان سال حدود ۸۸ هزار نفر صنعتگر صنایع دستی تحت پوشش این قانون بیمه قرار گرفتند.
مدیرکل حمایت از تولید صنایع‌دستی کشور افزود: در خود این قانون (صنعتگران بیمه کدشناسدار) تصریح شده بود که ادامه اجرای آن برای سال‌های بعد، منوط به تأمین اعتبار لازم است که البته دولت و سازمان برنامه‌وبودجه نتوانستند اعتبار مناسب را برای تداوم آن فراهم کند و سازمان تأمین اجتماعی هم به دلایل گوناگون افراد تحت پوشش این بیمه را کاهش داد.
وی به موانع و چالش‌های قانون بیمه صنعتگران کدشناسه‌دار اشاره کرد و افزود: در بیشتر مواقع هنگامی که بازرس سازمان بیمه به کارگاه‌های این گروه از صنعتگران صنایع‌دستی مراجعه می‌کرد، اگر در محل کار خود حاضر نبودند، آنها را از فهرست حذف و از بیمه محروم می‌کرد، در صورتی که این گروه از صنعتگران انفرادی کار می‌کنند و مجبور هستند خرید و تأمین مواد اولیه و انجام امور اداری و بازاریابی محصولات را خودشان انجام دهند بدیهی است که در کارگاه خود تمام وقت حضور ندارند.
مدیرکل حمایت از تولید صنایع‌دستی کشور اظهار داشت: در حال حاضر ۴۸ هزار نفر از صنعتگران (حدود ۵۵ درصد) از تحت پوش قانون بیمه کدشناسه‌دار حذف شده‌اند و فقط ۴۰ هزار نفر از صنعتگران تحت پوشش قانون بیمه قالی بافان، بافندگان فرش و شاغلان صنایع دستی کدشناسه‌دار قرار دارند.
۸۱۲ صنعتگر را در سال ۹۸ و ۹۹ توانستیم بیمه کنیم
فلاح افزود: علی اصغر مونسان اواخر سال ۹۷ استثنائاً توانست ۳ میلیارد تومان اعتبار از سازمان برنامه‌وبودجه دریافت کند و از سال ۹۸ توانستیم ۸۱۲ نفر جدید را بیمه کنیم و با حمایت سازمان برنامه‌وبودجه و پیگیری وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در سال ۹۹ هم تا الان توانستیم بیمه این ۸۱۲ نفر را ادامه دهیم؛ البته تعهد بیمه‌ای ما برای این تعداد برای دو سال ۹۸ و ۹۹ است و ظاهراً از سال آینده این گروه باید خودشان حق بیمه را پرداخت کنند.
به گزارش ایرنا، از آغاز دولت تدبیر و تا آذر ماه ۹۹ با صدور و تمدید ۳۷۱ هزار و ۲۴۰ مجوز فعالیت در حوزه تولیدات صنایع دستی، ۲۷۸ هزار ۱۳۳ اشتغال ایجادشده است، این در حالی است که در دولت یازدهم ۲۰۱ هزار و ۲۴۰ مجوز تولیدی صنایع‌دستی صادر یا تمدید شد که منجر به ایجاد ۱۲۸ هزار و ۱۳۳ اشتغال در این حوزه شد و در دولت دوازدهم با صدور ۱۷۰ هزار مجوز فعالیت تا آذر ماه ۹۹ برای حدود ۱۵۰ هزار نفر شغل ایجاد شده است.