محمد سالاری روز جمعه در گفت وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، گفت: به رغم اجماع نسبی و ظاهری اصولگرایان در این مقطع، در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ و حتی شوراهای شهر شاهد اختلافات جدی میان آنها خواهیم بود. آنها با رویکرد ردصلاحیت و کنار گذاشتن اصلاحطلبان باور دارند پیروز تمام قد انتخابات ۱۴۰۰ خواهند بود و آن موقع است که بر سر منافع بخشی، حزبی و گروهی شاهد اختلاف خواهیم بود و قطعا دو قطبی «انقلابی» و «انقلابی تر» درون جریان اصولگرا نمود بیشتری پیدا میکند.
عضو شورای شهر تهران ادامه داد: عملکرد مجلس یازدهم به نحوی پیش میرود که برخلاف تصورات، در آینده کار برای جریان اصولگرا بسیار سخت میشود. کسانی که به آنها رای دادهاند به تدریج به این نتیجه می رسند که شاخصهای مورد ادعای نمایندگان فعلی در زمان انتخابات، بیشتر معطوف به ناسزا گفتن، فریاد زدن، خشونت و آرزوی اعدام رقیب است. موضوعاتی که در ۶ ماه اخیر دست کم دو تذکر رسمی و علنی رهبر انقلاب را به همراه داشته است.
تهدید عملکرد مجلس یازدهم برای اصولگرایان در انتخابات
سالاری، درباره تاثیر عملکرد مجلس یازدهم در نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰، گفت: نمیگویم خیلی، اما حتما تاثیرگذار است. اگر استراتژی و ریل گذاری که انجام دادند به همین سیاقی باشد که در کنشهای عمده نمایندگان تاکنون دیدیم، قطعا عملکرد مجلس یازدهم تهدید جدی برای جریان اصولگرایی به ویژه طیف سنتی این جریان خواهد بود.
این فعال سیاسی عنوان کرد: خیلی از اصولگرایان و مردمی که به این جریان رای دادند انتظار داشتند که بعد از ۶ ماه آنها بتوانند با توجه به انتقاداتی که به دولت داشتند، راهکارهای عملیاتی و عینی را تجویز کنند که منجر به بهبود نسبی شرایط شود. اما آنها صرفا استراتژی حمله و تخریب تمام عیار دولت را آن هم از جایگاه مجلسی که قرار است در راس امور باشد و کنار سایر قوا به حل مشکلات کمک کند، در دستور کار قرار دادند. برخی نمایندگان مجلس جایگاه پارلمانی خود را به سطح یک فعال جناحی تنزل دادند.
سالاری یادآور شد: قطعا صاحب نظران، تئوریسین ها و ریش سفیدان جریان اصولگرا که از گذشته فهم کاملی از فضای سیاسی و اجتماعی کشور دارند، در این فضا به شدت نگران هستند که ادامه این رویکرد تخریبی به ضرر آنها تمام شود. افرادی چون علی لاریجانی و محمدرضا باهنر که در حاشیه قرار گرفته اند و در طیف عقل گرای اصولگرا قرار دارند، با توجه به تجربیاتشان به این امر معتقدند که بدون حضور رقیب نمیشود امور را اداره کرد. بنابراین نمایندگان مجلس با این کارنامه تاکنون ثمری برای مردم و حتی طرفداران خود نداشتهاند و مجلس یازدهم با ادامه این رویکرد می تواند تهدیدی جدی برای جریان اصولگرایی در انتخابات ۱۴۰۰ باشد.
این فعال حزبی در پاسخ به پرسشی درباره «اقدام برخی از نمایندگان برای انجام کارهای اجرایی تحت عنوان نظارت میدانی، آیا ورود زودهنگام اصولگرایان به صحنه انتخابات ۱۴۰۰ است»، گفت: نباید نیت خوانی کنیم اما احتمالش زیاد است که اصولگرایان تحت عنوان نظارت میدانی نگاهی به انتخابات داشته باشند. اما در کل این رویکرد در راستای ایفای نقش نمایندگی است و به نظرم اشکالی ندارد.
وی ادامه داد: اگر این اقدام نمایندگان، رییس مجلس و کمیسیونهای تخصصی در استانها و در پروژههای اجرایی در راستای برون رفت از وضعیت دشوار کنونی باشد قطعا مردم و جریان اصلاحات از آن استقبال میکنند اما جریانات سیاسی و مردم با هوشمندی تشخیص میدهند چه افرادی با رویکردهای عوام فریبانه میخواهند با این اقدامات و کارهای نمایشی و انتخاباتی انجام دهند و چه کسانی که در راستای ایفای وظیفه نظارتی به این بازدیدها میروند. بنابراین آحاد جامعه این موضوعات را درک می کنند و به آن پاسخ مقتضی خواهند داد.
تقلیل نگاه ملی به جناحی؛ بزرگترین اشتباه مجلس یازدهم
سالاری خاطرنشان کرد: برخی از نمایندگان بر مبنای وعده ای که به مخاطبان خود دادند با دولت برخورد و فکر میکنند با پایان یافتن دولت دوازدهم، بهزعم خودشان انتخابات ۱۴۰۰ ریاست جمهوری را پیروز میشوند بنابراین در آینده نمیتوانند از تخریب و شعار استفاده کنند و باید خودشان پاسخگوی مردم در همه حوزهها باشند بنابراین خیلی عجله دارند تا همه ناسزاها، هجمه ها و تقابلات را در زمان باقی مانده عملیاتی کنند.
رییس شورای مرکزی حزب همبستگی ایران اسلامی ادامه داد: هر فردی که در جایگاه نمایندگی مینشیند باید با کنار گذاشتن نگاه بخشی، به منافع عمومی و همه جریانهای سیاسی فکر کند و در پی این باشد که چه راهبرد و رویکردی میتواند منجر به بهبود وضعیت اقتصادی و درمان آسیبهای اجتماعی شود. ولی متاسفانه تقلیل نگاه ملی به رویکرد جناحی همچنان ادامه دارد و به باورم مهمترین اشتباه استراتژیک مجلس یازدهم همین موضوع است.
به راه انداختن سونامی طرحها از سوی برخی نمایندگان
سالاری درباره تصویب کلیات طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری از سوی مجلس یازدهم گفت: اساسا انتقادی که به مجلس یازدهم وجود دارد این است که «سونامی طرحها» راه انداخته است. دولتیها میگویند در سالهای گذشته لوایح کارشناسی شده زیادی را در موضوعات مختلف به مجلس ارائه کرده اند اما نمایندگان به جای در دستور کار قرار دادن این لوایح در کمیسیونها، برای خودشان طرح ارائه میدهند.
این فعال اصلاح طلب ادامه داد: در طرح مربوط به قانون انتخابات مجلس یازدهم، متاسفانه شاهد نادیده گرفتن جمهوریت نظام و جایگاه احزاب و نهادهای مدنی هستیم. انتظار این بود با گذشت چهار دهه از حیات نظام مقدس جمهوری اسلامی، فرایند تصمیمگیریها به تدریج به سمت تحزب پیش برود اما متاسفانه همچنان میبینیم که در رویکرد تمرکزگرایانه این طرح، جایگاه احزاب و نهادهای مدنی نادیده گرفته شده است.
سالاری بیان کرد: در این طرح آمده است که نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری باید برنامههای مکتوب در حوزه های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ارائه و ۵ نفر مشاور برای این برنامهها معرفی کنند تا فردی به عنوان رجل سیاسی و نامزد ریاست جمهوری تایید شود! این نگاه بسیار تقلیل گرایانه است.
قائم مقام حزب همبستگی ادامه داد: دراین طرح شاهد قیود مختلفی در حوزه اعتقادی و مذهبی هستیم مثلا نوشته شده که نامزد ریاست جمهوری باید توانایی علمی پاسخگویی به شبهات و تهدیدات در حوزه های دینی و مذهبی را داشته باشد. اساسا ادبیات این طرح، کلی و تفسیر پذیر است و از جنس شاخصهایی است که نهادهای نظارتی میتوانند بگویند که این شخص توانایی علمی در پاسخگویی به شبهات مذهبی و اعتقادی را ندارد یا دارد که عملا میتواند زمینه ردصلاحیت بیشتر را فراهم کند.
سالاری یادآور شد: با همین شرایط هم در بحث احراز صلاحیتها شاهد نگاه تحدیدی بودیم و هستیم، این طرح نیز بر دامنه تفسیرها میافزاید و نهایتا منجر به محدود کردن حضور سلایق مختلف در فرایند انتخابات میشود. مثلا در شاخص مدیر یا مدبر بودن نامزد ریاست جمهوری، عباراتی نظیر روحیه آرمانخواهی، برخورداری از روحیه تکلیف مداری و مدیریت جهادی به کار رفته است، سوال این است که این عبارت باید از سوی چه کسی و با کدام معیار سنجیده شود؟ به نظر می رسد این طرح با هدف محدود کردن مشارکت سلایق مختلف در انتخابات تدوین شده است و امیدواریم در تصمیم گیری نهایی دوستان با تجربه مجلس از تداوم این رویه جلوگیری کنند و نهایتا شورای نگهبان مانع تصویب آن شود.
اعتقادی به تکروی در انتخابات ۱۴۰۰ نداریم
سالاری، درباره برنامه حزب همبستگی ایران اسلامی برای حضور در انتخابات ۲۸ خردادماه ۱۴۰۰ ریاست جمهوری، گفت: حزب همبستگی ایران اسلامی یکی از احزاب پیشگام جریان اصلاحات، از سوی شماری از نمایندگان دوره های پیشین مجلس تاسیس شد و نخستین تشکل اصلاحطلبی بود که پس از دوم خرداد ۷۶ در کمیسیون ماده ۱۰ قانون نحوه فعالیت احزاب و گروههای سیاسی به ثبت رسید.
این فعال اصلاح طلب، راهبرد حزب همبستگی برای انتخابات ریاست جمهوری را متاثر از تصمیم گیری درون جریانی توصیف کرد و افزود: به عنوان عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاحات و شورای عالی سیاست گذاری جبهه اصلاح طلبان، استراتژی حزب همبستگی قطعا مشارکت حداکثری در انتخابات ۱۴۰۰ است. بنابراین راهبرد حزب برای معرفی نامزد تابع جریان اصلاحات است که وقت مناسب درباره آن توضیح میدهیم.
سالاری درباره اینکه اگر نامزد واحد اصلاح طلبان برای انتخابات ۱۴۰۰ رد صلاحیت شد آیا به نامزد حداقلی و نیابتی بسنده میکنید، گفت: قطعا راهبرد حزب همبستگی ایران اسلامی همان تصمیم جریان اصلاحات است و این تشکل در این باره هیچ اعتقادی به تکروی در پروژه ملی چون انتخابات ریاست جمهوری ندارد و به اعتقاد من کلیت جریان اصلاحات به دنبال کاندیدای نیابتی تخواهد بود و نظر حزب همبستگی هم همین است.
وی با ابراز امیدواری درباره معرفی نامزد واحد اصلاح طلبان، از نهادهای نظارتی خواست با توجه به وضعیت عمومی کشور با رویکرد حضور و مشارکت حداکثری، فرصت حضور گزینه جریان اصلاحات را فراهم کنند.
سالاری درباره معرفی نامزد ناب اصلاح طلبی و یا داوطلب نیابتی هم عنوان کرد: میان اصلاح طلبان سه نگاه در ارتباط با نحوه گزینش نامزد انتخاباتی وجود دارد. یک نگاه همان استفاده از نامزد نیابتی و حتی اجاره ای است که به حضور در انتخابات تحت هر شرایطی اولویت میدهد.
وی در توضیح نگاه دوم اصلاح طلبان به انتخابات، یادآور شد: این رویکرد باور دارد که باید نهادهای نظارتی و حاکمیتی زمینه انتخابات آزاد را فراهم کنند تا همه جریانهای سیاسی و اقشار جامعه مطابق قانونی بتوانند نمایندگان خود را به دلخواه انتخاب کنند در غیر اینصورت به صحنه انتخابات ورود نمی کنند.
عضو شورای شهر تهران، در تشریح نگاه سوم یا رویکرد میانی و غالب جریان اصلاحات و همچنین مطلوب حزب همبستگی، تاکید کرد: این رویکرد به حضور قطعی در فرآیند انتخابات و ایجاد فضای مشارکت حداکثری باور دارد تا بتواند گفتمانی نزدیک به مطالبات مردم در فضای عمومی کشور را جاری و ساری کند. منتها در فرآیند معرفی نامزد باید داوطلب اصلاح طلب را معرفی کنیم و در این باره باید با حاکمیت گفت وگویی صورت بگیرد.
لزوم نزدیکی گفتمان اصلاحات به مطالبات مردم
سالاری درباره آسیب شناسی جریان اصلاحات گفت: پس از فاصله گرفتن مردم از اصولگرایان، شاهد دوری آنها از اصلاحات به عنوان جریان اصیل درون نظام هستیم. این روزها بحث آسیبشناسی درون جریانی و اساسا موضوع مانیفست و بازنگری در گفتمان اصلاحات مطرح است و به موازات آن برخی از احزاب و اشخاص اعتقاد دارند در این مقطع گفتمان اصلاح طلبان باید نزدیک به مطالبات مردم باشد.
عضو شورای مرکزی حزب همبستگی، درباره ضرورت گفت و گوی اصلاح طلبان با نهادهای حاکمیتی اظهار داشت: همزمان شورای هماهنگی جبهه اصلاحات به شکل اجماعی باید به این تصمیم برسد تا ساز و کار یا شورای گفت و گو با حاکمیت را تشکیل دهد. آن شورا که متشکل از همه ذینفعان و تصمیم گیران جریان اصلاحات است مبتنی برخی شاخصها و استراتژی، شورای گفت و گویی را تشکیل دهد که امیدواریم به نتیجه برسد.
سالاری افزود: جریان اصلاحات همواره در پی گفت و گو بوده است. زمان حیات آیت الله هاشمی رفسنجانی به نوعی بخشی از مطالبات و موضوعات جریان اصلاحات از سوی او منتقل میشد. بعد از فوت او هم اشخاص دیگری به شکل مقطعی این کار را انجام دادند.
وی یادآور شد: اما اشکال اساسی این است که امروز جریان اصلاحات یک شورا و نهاد منسجم و مشخص و اعلام شده برای گفت و گو ندارد و ما در اصل دنبال این هستیم که این موضوع را در این بازه زمانی و قبل از انتخابات ریاست جمهوری به نتیجه برسانیم و حزب همبستگی ایران اسلامی یکی از احزابی است که تشکیل شورای گفت و گو را پیشنهاد کرده است.
مشارکت حداقلی عامل موفقیت جناح رقیب
سالاری درباره فضای رقابت انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ و احتمال رقابت درون جریانی اصولگرایان در این انتخابات، گفت: فضای انتخابات ۱۴۰۰ بیشتر به نهادهای نظارتی ارتباط دارد. متاسفانه وقتی انتخابات مجلس یازدهم را میبینیم به نظر میرسد که دستکم برخی به این رویکرد رسیدهاند که با مشارکت حداقلی هم میشود انتخابات را برگزار کرد.
این فعال اصلاح طلب گفت: حتی بخشی از جریان رقیب این موضوع را در جامعه و فضای رسانه ای بدون رودربایستی مطرح می کند. جالب است که اذعان دارند که موفقیت آنها در گرو مشارکت حداقلی مردم در انتخابات است که این نگاه آسیب زا است و خلاف منویات بنیان گذار کبیر جمهوری اسلامی، رهبر انقلاب و اصل جمهوریت نظام است.
سالاری افزود: اگر مشارکت حداقلی رویکرد نهادهای نظارتی باشد قطعا دوقطبی اصولگرایی و اصلاح طلبی را شاهد نخواهیم بود همچنان که در مجلس یازدهم چنین شد. ما در اینجا شاهد فاصله گیری از اصل جمهوریت نظام بودیم. انتظار و امید ما به عنوان جریانی که دل در گرو نظام و انقلاب دارد این است که به شعارهای اولیه انقلاب درباره عدالت اجتماعی، پررنگ بودن نقش مردم در تصمیم گیریها و تصمیم سازیها رجوع کنیم.
وی عنوان کرد: امیدواریم با توجه به مشکلات و چالشهای جدی که جامعه و نهادهای مدنی با آن مواجه است که فضای تحریمهای ظالمانه مزید بر علت شده، زمینه حضور همه جریان های سیاسی درون نظام را فراهم شود. در چنین شرایطی قطعا جریان اصلاحات با توجه به آسیبشناسی و ساز و کارهایی که اندیشیده، عکس اصولگرایان به نامزد واحد خواهد رسید.
بایدن نه «ایده آل» بلکه «فرصت مطلوب»
سالاری درپاسخ به اینکه انتخاب جو بایدن برای ریاست جمهوری آمریکا را برای کشورمان تهدید میداند یا فرصت، گفت: یکی از رسانهها از من نقل قولی منتشر کرد تحت عنوان «ترامپ یا بایدن هیچ فرقی ندارند» اما این تیتر انتخابی آن رسانه بود، در صورتی که محتوای صحبت من این نبود. باور دارم در ارتباط با ایران میان دموکرات و جمهوری خواه اشتراکات جدی و زیادی وجود دارد و اختلاف نظر خیلی زیادی در نحوه مواجهه با ایران ندارد. اما اساسا ترامپ یک پدیده خاص میان روسای جمهوری گذشته آمریکا محسوب میشود و در این چارچوب بایدن را میتوان نه «ایده آل» بلکه «فرصت مطلوب» تلقی کرد.
عضو شورای شهر تهران ادامه داد: برجام زمان معاونت ریاست جمهوری بایدن منعقد شد و او همواره در داخل آمریکا و سطح بین المللی، برجام را یکی از دستاوردهای دولت اوباما اعلام میکرد. بنابراین سعی میکند به برجام برگردد کما اینکه در فضای انتخابات آمریکا بارها این موضوع را رسما اعلام کرد. منتها اگر استراتژی ما برای بهرهگیری ازاین فرصت مطلوب نباشد او توان اجماع جهانی علیه ما را خواهد داشت.
سالاری اضافه کرد: حزب همبستگی ایران اسلامی باور دارد جریان اصلاح طلب و اصولگرا در کنار رهبر انقلاب و دولت باید راهبردی واحد مبتنی بر منافع ملی با در نظر گرفتن اصل عزت و اقتدار داشته باشد. قطعا دوستان اصولگرا بهویژه طبقه عقلانی این جریان هم در باطن به مذاکره اعتقاد دارند اما همواره سعی کردند جریان اصلاحات را درموضوع مذاکره زیر سوال ببرند، تخریب کنند و بگویند که این جریان در اصل غربزده است و دل در گرو غربیها دارد و با این رویکرد به منافع ملی ضربه بزنند.
وی یادآور شد: اعتقاد دارم به موازات اتخاذ چنین رویکردی باید سعی کنیم از فضای دوران پساترامپ برای نزدیکی بیشتر با کشورهای همسایه استفاده کنیم. متاسفانه ترامپ در غفلت ما موفق شد فاصله جدی را میان ایران و کشورهای منطقه ایجاد کند. همچنین در موضوعات مربوط به منافع ملی باید از بیان سخنان افراط گونه پرهیز کنیم و فکر نکنیم که این سخنان افراطی موجب عزت و اقتدار میشود بلکه اقتدار خودمان را در تصمیم گیریها نشان دهیم و فضا را برای دشمنان فراهم نکنیم تا میان ما و همسایگان اختلاف بیندازند.
سالاری افزود: دولت در این موضوع باید از همه اختیارات قانونی خود استفاده کند و مانع هرگونه فرصت سوزی شود و موانع را با صراحت به مردم بگوید و دچار خودسانسوری نشود تا بتواند از این فرصت برای بهبود اقتصاد کشور استفاده کند.