پس از کلی گلهگذاری و شکایت، از من خواست تا دقایقی را در میان این کادر و همکارانش در یکی از مراکز آزمایشگاهی تشخیص طبی دولتی یزد حاضر شوم و پای درد دل آنها بنشینم و من هم به بنا بر رسالت خبری خود قبول کردم.
فردای همان روز به سراغ آنها رفتم؛ وقتی وارد جمع آنها شدم همه به استقبالم آمدند و از اینکه یادی از نیروهای آزمایشگاهی نکرده بودم گله داشتند و من جز عذرخواهی، متاعی در کیسه نداشتم.
ورود من به جمع آنها به گونهای کاملاً محرمانه انجام شد تا به قول خودشان بعداً مورد بازخواست بزرگان بهداشت و درمان قرار نگیرند و مواخذه نشوند.
گوش جان به بانوان و آقایان آزمایشگاهی سپردم که تعدادشان بیش از ۱۰ نفر بود و به نمایندگی از دیگر همکارانشان در استان یزد سخن میگفتند.
یکی یکی شروع به سخن کردند و از اینکه در هیاهوی کرونا از همه نوشتیم و گفتیم اما یادی از نیروهای آزمایشگاهی نکردیم گله کردند، از اینکه اصلاً دیده نشدند و از آنها و مشکلاتشان یادی نشد.
آنها گفتند که به دنبال سهم خواهی نیستند اما از حداقلهای حقوق خود بیبهره هستند و به خاطر همین، دل پرخونی دارند، از اینکه دیده نمیشوند و از اینکه پرداختی آنها قابل قیاس با دیگر بخشها نیست از اینکه همچون پزشکان و پرستاران، "نظام آزمایشگاهی " ندارند.
یکی از آنها گفت: ما نه فقط نزد مدیران ارشد خودمان بلکه پیش چشم عوام و خواص هم به حساب نمیآییم، سالیان سال است که نیروهای آزمایشگاهی در مراکز درمانی، چشم انتظار کورسویی امید برای برقراری و اعمال "نظام آزمایشگاهی" همانند دوستان پرستار هستند.
دیگر همکار او هم رشته سخن را به دست گرفت و ادامه داد: قانون سختی کار برای ما به طور کامل محقق نشده است؛ آیا کسی که با انواع مواد بیولوژیکی خطرناک مانند خون سر و کار دارد نباید شغلش در زمره کارهای سخت و زیان آور به حساب آید؟
وی پرسید: آیا کار کردن با نمونه بیماران عفونی و بسیاری از بیماریهای مسری شامل سختی کار نیست؟ خیلی از دوستان ما پس از ۳۰ سال کار کردن با عوارض ناشی از کار و بیماریهای مختلف دست و پنجه نرم میکنند که همه اینها ناشی از همین عوارض است.
یکی از خانمهای آزمایشگاهی هم با مظلوم خطاب کردن همکاران خود گفت: چشم همه دنیا به دانش گروهی از همین دوستان است که در خط مقدم تشخیص برای پیدا کردن راهی برای درمان و انشاالله واکسن کرونا هستند.
به گفته وی در باب مظلومیت این گروه همین نکته بس که با نگاهی گذرا به پرداخت مزایا و حقوقها در بخش خصوصی و مقایسه آن با این پرداخت در بخش دولتی میتوان به عمق مشکلات آنها پی برد.
یکی دیگر از خانمهای حاضر در این نشست دوستانه هم به ظرفیتهای استخدام در این رشته که سهم بسیار اندکی را به خود اختصاص داده اشاره کرد و یادآور شد: این موضوع هم جای تعجب و تأمل دارد.
وی اضافه کرد: از مدیران دانشگاه علوم پزشکی یزد انتظار میرود که پاسخگوی مطالبه به حق نیروهای آزمایشگاهی باشند زیرا برخی از آنان با حدود ۲۰ سال سابقه هنوز تبصرهای و شرکتی هستند و امنیت شغلی ندارند.
یکی دیگر از نیروهای آزمایشگاهی هم که خیلی حساب شده و طبقه بندی شده سخن میگفت محقق نشدن "نظام آزمایشگاهی" مانند پرستاران، مقایسه وضعیت حقوق و دستمزد در بخش خصوصی و دولتی، نداشتن امنیت شغلی (بطوریکه که هنوز عدهای تبصره ۳ ماده ۲ و بعضی شرکتی هستند) و همچنین ظرفیتهای پذیرش در این بخش را از مشکلات موجود نیروهای آزمایشگاهی اعلام کرد.
وی با بیان اینکه وضعیت موجود، ما را به آینده ناامید کرده افزود: وقتی یک نیروی ازمایشگاهی ۱۲ ساعت کار میکند به همان میزان برای او محاسبه میکنند و این در حالیست که بخشهای دیگر وقتی به همین میزان کار میکنند هفت ساعت بیشتر برای آنها منظور میشود که این عادلانه نیست.
به سبزه نیز آراسته شد
اما به تازگی نامهای از سوی معاون درمان وزارت بهداشت به استانها واصل شده و در آن با هدف تأمین فوقالعاده سختی پرسنل درگیر با کرونا، ضرایبی برای شاغلین مختلف در نظر گرفته شده که ظاهراً این ضرایب براساس مواردی مانند میزان درگیری، سختی کار و خطرآلودگی تعیین شده است.
اکنون نیروهای آزمایشگاهی به این ابلاغیه و نحوه توزیع ضرایب اعتراض دارند و آن را عادلانه نمیدانند و به عقیده آنها، این نیروها در این طبقه بندی جزو پایینترین سطوحِ درگیر درنظر گرفته شده و همسنگ پرسنل اداری بیمارستانها قرار گرفتهاند.
"این در حالیست که محیط آزمایشگاه حتی قبل از پاندمی کووید ۱۹ نیز یکی از آلودهترین و پرخطرترین محیطهای کاری جهان محسوب میشده و سختگیرانه ترین پروتکلهای محافظتی در آزمایشگاهها اجرا میشده است و کارکنان آزمایشگاهها همواره در معرض خطرناکترین عوامل بیماریزای بیولوژیک قرار داشته و دارند".
"در نامه اخیر معاونت درمان وزارت بهداشت متأسفانه جایگاه پرسنل آزمایشگاه دیده نشده و زحمات این قشر در تمام مراحل تشخیص تا درمان نادیده گرفته شده است، زحماتی چون نمونهگیری از تمام بیماران و موارد مشکوک، آنهم از نزدیکترین فاصله به محوطه دهان و بینی، سپس ارتباط نزدیک و دائمی با حجم بسیار بالایی از نمونههای افراد مشکوک و انجام تستهای مختلفی اعم از pcr در تمام مراحل که در مخاطرهآمیزترین شرایط انجام میشوند".
جامعه آزمایشگاهی صرفاً گله مندی و نارضایتی از بعد و اختلاف مالی قضیه نبوده و ندارند بلکه نادیده گرفته شدن اهمیت و نقش تعیین کننده این قشر هم آنها را ناخرسند کرده است.
کار آنها تست و آزمایش روی خونهای آلوده، ویروسهای کشنده، ادرار و مدفوع، میکروب، قارچ، انگل، مواد شیمیایی و پرتوهای مختلف است. کاری که عملاً ماهیت سخت و زیانآور دارد ولی از حقوق و مزایای کارهای سخت و زیانآور محروم بودهاند.
آنها ساعتها در اتاقهای دربسته با نمونههای حاوی بیماریهای خطرناک سروکار دارند، یک لحظه غفلت یا خستگی کافی است تا به بیماری ناعلاجی دچار شوند، افراد گمنامی که هر ساله تعدادی از آنها به بیماریهای مختلف و خطرناکی چون سل و هپاتیت مبتلا میشوند و حتی برخی از آنها جانشان را از دست میدهند، درحالیکه هیچ حمایتی از آنها صورت نمیگیرد.
امید است وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، نیم نگاهی هم به سفیدپوشان گمنام و بیادعای آزمایشگاهها داشته باشد.