یکی از مشکلاتی که این روزها برنامه‌سازان تلویزیونی و تولیدکنندگان محتواهای فرهنگی با آن دست به گریبان هستند بحث رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی و الزامات پیشگیری از شیوع کروناست. از سویی باید برای مردمی که دائم تشویق به ماندن در خانه می‌شوند برنامه تولید شده و آنان ترغیب به گذراندن بخشی از ساعات خود از طریق تماشای تلویزیون شوند و از سوی دیگر برنامه‌سازان و تولیدکنندگان محصولات فرهنگی در این دوران تحت فشار رعایت موارد بهداشتی و حفظ سلامت عوامل هستند. از سوی دیگر بحث تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی بر تمام این موارد سایه افکنده و کار را برای این فعالان فرهنگی دشوار می‌سازد؛ بر این اساس و به رغم عدم افزایش آنچنانی در بودجه تولیدات، هزینه‌ها به شدت افزایش یاففته و شرایط را دشوار ساخته است.
گفت وگوی خبرنگار فرهنگی ایرنا با سیاوش ابراهیم زاده کارگردان، تهیه کننده و مدیر تولید سینما و تلویزیون را می‌خوانید.
برنامه‌سازان مشکلات متعددی دارند
ابراهیم‌زاده در ابتدا و با تاکید بر این نکته که کرونا تنها یکی از مشکلات برنامه سازی است که پس از برجستگی مشکل اقتصادی در جایگاه دوم قرار می‌گیرد، گفت: برنامه‌سازان به صورت کلی مشکلات متعددی دارند؛ تفاوت اساسی در دوران کرونا این است که این بیماری محدودیت‌هایی را به لحاظ برنامه‌سازی ایجاد کرده‌است.
محدودیت‌هایی مانند منع رفت‌وآمد، رعایت فاصله اجتماعی، استفاده از ماسک و… باید توجه داشته باشیم این‌ها صرفاً مشکلات ایام کروناست اما مشکلات برنامه‌سازی و برنامه‌سازان بسیار گسترده‌تر از این مباحث است.
وی افزود: یکی دیگر از موارد قابل ذکر در مشکلات برنامه‌سازی ایام کرونا بحث قرنطینه و تعطیلات است؛ وقتی شهر تعطیل است بحث رفت‌وآمد به یکی از موضوعات مناقشه‌برانگیز تبدیل می‌شود.
همچنان که پذیرایی و حمل‌ونقل برای برنامه‌سازی ایجاد مشکل می‌کند و بر این اساس هرچقدر هم که شیوه‌نامه‌های بهداشتی رعایت شود عوامل برنامه در معرض خطر هستند.
برنامه‌هایی که با کاهش کیفیت تولید می‌شوند
کارگردان برنامه کارستان و تهیه کننده برنامه تهران گرد که درحال حاضر درحال تولید یک برنامه استودیویی می‌باشد (که نخواست در مورد برنامه صحبت شود) در مورد مشکلات ایام کرونا گفت: ما امروز با دو مشکل اساسی درگیر هستیم که یکی بحث کرونا و دیگری مباحث اقتصادی و گرانی همه اقلام مورد نیاز برای کار تولیدی و برنامه‌سازی است.
وی افزود: آن قدر که مشکلات اقتصادی درحال حاضر ما را در برنامه‌سازی دچار بحران ساخته، کرونا مؤثر نبوده است؛ تولید یک برنامه مستلزم مجموعه‌ای از هزینه‌هاست که عبارت‌اند از: پذیرایی، حمل‌ونقل، اسکان، دستمزد، عوامل، تجهیزات و لوکیشن. شاید در برنامه‌سازی‌های گزارشی لوکیشن خیلی مورد توجه نباشد (البته آن هم بحث دکور و فضا را دارد) اما این مورد موضوعی است که به‌شدت بر روند برنامه‌سازی‌های دارای لوکیشن اثر می‌گذارد.
ابراهیم زاده تصریح کرد: هزینه‌های ما امروز (حداقل) ۵ برابر شده‌اند درصورتی‌که برآوردهای برنامه سازی شاید ۱۰ درصد افزایش یافته باشد. این موضوعی است که برای ما برنامه‌سازان مشکلاتی جدی را ایجاد کرده است؛ بر این اساس نمی‌شود پاسخ‌گوی هزینه‌ها بود و این مسئله باعث می‌شود که از کیفیت تولید یک برنامه به شدت کاسته شود.
این مشکل جدی است که وجود دارد و کرونا این مشکل را مضاعف کرده است چراکه در این بحث‌های گرانی‌ها بحث رعایت پروتکل‌ها هم وجود دارد که آن‌ها هم هزینه‌بر هستند و نوعی از وسواس را در بحث پذیرایی و حمل‌ونقل و… ایجاد می‌کند. بر این اساس برنامه‌ها ساخته می‌شوند و برنامه‌ای متوقف یا لغو نمی‌شود اما به دلایلی که برشمردم کیفیت برنامه‌ها به‌شدت افت می‌کند و این موضوع اجتناب‌ناپذیر است.
کاهش تولید برنامه پاک کردن صورت مسئله است
وی در پاسخ به این پرسش که آیا بهتر نیست از تولید برخی برنامه‌ها چشم‌پوشی کرده و کیفیت باقی مانده برنامه‌ها را بالا ببریم گفت: به هرحال ظرفیتی وجود دارد که قابل چشم‌پوشی نیست؛ هر روز به شبکه‌های تلویزیونی مان اضافه می‌کنیم و شبکه‌های اینترنتی افزایش می‌یابند و همه این‌ها خوراک لازم دارند؛ ضمن اینکه در ایامی که مردم در خانه‌ها هستند و فرصت دیدن برنامه‌ها را دارند باید برنامه تولید شود.
اینکه از برنامه‌ها بزنیم و تولید نکنیم پاک کردن صورت مساله است چراکه هر زمان که مشکل اقتصادی پیش می‌آید کسانی که در حوزه فرهنگ کار می‌کنند با مشکل جدی مواجه می‌شوند به این علت که از اولویت خارج هستند. درصورتی که اولویت می‌تواند همین مسائل باشد و به این وجه فرهنگی قضیه توجه شود.
ابراهیم زاده تاکید کرد: اتفاقاً در چنین ایامی تولید برنامه‌سازی نباید محدود و یا لغو شود بلکه باید کیفیت آن بالاتر رود و بودجه بیشتری برای آن در نظر گرفته شود.