به گزارش ایرنا، استان قزوین در حالی کمتر از یک درصد خاک کشور را دربرگرفته است که به دلیل بهره مندی از خاک حاصلخیز و اقلیم مناسب حدود ۴ تا ۵ درصد محصولات کشاورزی ایران را تولید می‌کند.
سالانه بیش از چهار میلیون تن انواع محصولات باغی، زراعی و دامی در قزوین به تولید می رسد، با این وجود صادرات محصولات کشاورزی قزوین به دلیل فقدان زیرساخت های مناسب و متمرکز در این حوزه مانند سالن های نگهداری و انبار، سورتینگ و بسته بندی دارای آمار قابل توجهی نیست.
براساس آمارهای ارایه شده از سوی گمرک و سازمان صنعت، معدن و تجارت این استان، در سال جاری ۲۰ هزار و ۸۱۵ تن محصولات کشاورزی به ارزش حدود ۳۰ میلیون دلار و در سال گذشته نیز ۳۵ هزار و ۵۰۰ تن به ارزش حدود ۴۹ میلیون دلار از این استان به خارج از کشور صادر شده، البته بخشی از صادرات محصولات کشاورزی قزوین به دلایل مختلف از جمله نبود پایانه از سایر استان ها انجام می شود.
با هدف کمک به تقویت صادرات محصولات کشاورزی (باغی، زراعی و دامی) این استان، نخستین پایانه صادراتی کشاورزی قزوین با حمایت های دولتی و با سرمایه گذاری بخش خصوصی در دست اجرا است و فاز نخست آن در سال جاری به بهره برداری می رسد.
نزدیک بودن قزوین به فرودگاه های بین المللی تهران و اتصال به خط آهن سراسری مرکز به غرب، شرق و شمال کشور و نزدیکی به دریای مازندران و برخورداری از قابلیت های بالای کشاورزی موجب می شود تا با راه اندازی این پایانه شاهد تحول در صادرات بخش کشاورزی قزوین باشیم.
پایانه صادراتی کشاورزی قزوین قابلیت عرضه و صادرات روزانه سه هزار تن محصول را دارد
در پایانه صادرات کشاورزی قزوین علاوه بر سالن های نگهداری، سردخانه ها، خط سورتینگ و بسته بندی محصولات کشاورزی، مکان هایی چون نمایشگاه دائمی، هتل، سالن مزایده، رستوران و جایگاه سوخت و تعمیرگاه خودروهای باری و اتصال به خط آهن نیز پیش بینی شده است.
در سال های اخیر یک سرمایه گذار بخش خصوصی موفق شده تا با عبور از بوروکراسی های اداری و دریافت مجوزهای لازم کار ساخت نخستین پایانه صادراتی محصولات کشاورزی استان قزوین در شهرستان آبیک را آغاز کند.
این سرمایه گذار معتقد است ارایه تسهیلات ارزان قیمت و با سود پایین به صادرکنندگان و تولیدکنندگان ضروری است و این موضوع یکی از راه های مهم جهش تولید و صادرات به شمار می رود.
مهرزاد نجفیان سرمایه گذار نخستین پایانه صادراتی محصولات کشاورزی استان قزوین در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: این طرح جزو پروژه های ملی است و بهره برداری از آن می تواند موجب رشد صادرات محصولات کشاورزی استان شود.
وی یادآور شد: فاز اول این طرح با ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی در شهرستان آبیک در حال اجراست و امیدواریم آن را در دهه مبارک فجر امسال آماده بهره برداری کنیم.
این فعال بخش خصوصی گفت: فاز اول این طرح دارای سوله های نگهداری، سردخانه، خط سورتینگ و بسته بندی انواع محصولات کشاورزی به مساحت هشت هزار و ۲۰۰ متر مربع است که نصب سوله های آن تقریباً به پایان رسیده و تجهیز آنها را به زودی آغاز خواهیم کرد.
وی با بیان اینکه سیلوی ذخیره سازی غلات این پایانه نیز در سال های قبل احداث و به بهره برداری رسیده است، افزود: با اجرای فازهای بعدی این طرح مساحت سالن های نگهداری، سردخانه ها، خط سورتینگ (سوا و جدا کردن ) و بسته بندی کالا در این پایانه به ۲۰ هزار متر مربع افزایش می یابد.
نجفیان، اشتغالزایی مستقیم این طرح را ۱۰۰ نفر و میزان سرمایه گذاری آن را نیز هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال عنوان کرد و گفت: پیش بینی می شود در این پایانه به عنوان ترمینال توزیع و صادراتی، روزانه سه هزار تن انواع محصولات کشاورزی بسته بندی و به بازارهای داخلی و خارجی ارسال شود.
وی اظهار داشت: در این طرح همچنین مکان هایی چون نمایشگاه دائمی، هتل، سالن مزایده، غذاخوری (رستوران) و جایگاه سوخت و تعمیرگاه خودروهای باری و اتصال به خط آهن نیز پیش بینی شده است.
این سرمایه گذار بخش خصوصی با بیان اینکه با ایجاد خط آهن به طول ۳.۵ کیلومتر این پایانه با خط آهن سراسری (قزوین-تهران) متصل می شود، افزود: ۲.۵ کیلومتر از این مسیر ریل گذاری و خط آهن در آن قرار گرفته و یک کیلومتر باقی مانده نیز در دست اجراست.
نجفیان اظهار داشت: قبلاً مسوولان شرکت راه آهن به ما در خصوص اجرای این خط آهن قول مساعد داده بودند و قرار شد تا این شرکت در این خصوص به ما ملزومات و قطعات بدهد اما بنا به دلایلی این کار محقق نشد و ناچار شدیم تا با هزینه های خود ملزومات را تهیه کرده و خط آهن را به راه آهن سراسری متصل کنیم.
وی افزود: نزدیکی به ۲ فرودگاه مهم و بین المللی مهرآباد و امام خمینی (ره) نیز از مزایای این پایانه است و فرصت خوبی را برای تقویت صادرات محصولات کشاورزی قزوین و استان های همجوار به خارج فراهم می کند.
نجفیان، پیش خرید محصولات کشاورزی از کشاورزان را در دستور کار این پایانه پس از آغاز به فعالیت عنوان کرد و اظهار داشت: با بهره برداری از این پایانه تولید محصولات کشاورزی در قزوین هدفمندتر می شود و کشاورزان قبل از شروع فصل کشت می دانند باید چه محصولی بکارند.
این سرمایه گذار با بیان اینکه هنوز تسهیلاتی برای اجرای این طرح دریافت نکرده است، گفت: البته استانداری و جهاد کشاورزی پیگیر هستند تا تسهیلات مورد نیاز و درخواست شده زودتر به دستمان برسد.
نجفیان خاطرنشان کرد: بدون شک یکی از راه های مهم تحقق جهش تولید و صادرات ارایه تسهیلات ارزان قیمت به فعالان این بخش هاست.
وی با بیان اینکه انتظار داریم تا تسهیلاتی که در اختیار سرمایه گذاران به ویژه برای طرح های کلانی چون پایانه های کشاورزی اختصاص می یابد با سود پایین و کم بهره باشد، افزود: بازدهی و بازگشت سرمایه در این طرح ها زمان بر بوده و به سادگی اتفاق نمی افتد.
باید در کنار ایجاد پایانه، موانع صادرات کشاورزی قزوین را از میان برد
برای تقویت صادرات محصولات کشاورزی استان قزوین باید در کنار موضوع پایانه، به موارد دیگر نظیر مشوق های صادراتی، تسهیلات ارزان و رعایت استاندارد تولید محصول نیز توجه کرد.
رئیس اتاق بازرگانی قزوین ضمن آنکه ظرفیت های صادراتی کشاورزی این استان را قابل توجه می داند اما چالش های مهمی را نیز پیش روی این بخش متصور است که از کنترل ها و نظارت های بهداشتی و قرنطینه ای برای رعایت استانداردهای مد نظر کشورهای مقصد صادراتی گرفته تا مشوق های ویژه برای صادرکنندگان و ایجاد زیرساخت های لازم در حوزه نگهداری، سورتینگ و بسته بندی و حمل و نقل را شامل می شود.
وی، ایجاد پایانه صادراتی را لازم و نه کافی می داند و معتقد است موانع صادرات حوزه کشاورزی مانند یک زنجیر به یکدیگر متصل و پیوسته هستند و برای رفع آنها باید به صورت واحد اقدام کرد.
مهدی بخشنده رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی قزوین در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: قزوین به واسطه اقلیم و آب و خاک مناسب از ظرفیت های بسیاری در حوزه کشاورزی بهره مند است که شاید حتی خود کشاورزان این استان نیز به آن واقف نباشند با این وجود حتی بازارهای داخلی نیز محصولات کشاورزی قزوین را چندان نمی شناسند چه برسد که از بازارهای بین المللی و جهانی در این خصوص توقع داشته باشیم.
وی با بیان اینکه موانع صادرات محصولات کشاورزی قزوین مانند یک زنجیره به هم پیوسته هستند و باید همزمان به رفع آنها اقدام کرد، افزود: در حال حاضر یک سازوکار مناسب برای نگهداری، بسته بندی و حمل و نقل این محصولات وجود ندارد و به همین دلیل بسیاری از فرصت های عرضه و حضور محصولات استان به بازارهای داخلی و صادرات آنها به خارج از کشور از دست می رود.
نماینده فعالان اقتصادی بخش خصوصی استان قزوین گفت: سالهاست از ضرورت صادرات محصولات کشاورزی این استان سخن گفته می شود اما این موضوع به دلیل بوروکراسی های موجود در نظام اداری کشور و عدم پشتیبانی لازم از سرمایه گذاران آنطور که باید محقق نشده است.
بخشنده در ادامه با اشاره به طرح در دست ساخت پایانه صادرات محصولات کشاورزی قزوین از سوی سرمایه گذار بخش خصوصی در شهرستان آبیک، گفت: اجرای این طرح می تواند به رشد صادرات محصولات کشاورزی استان کمک کند اما تحقق این موضوع و موفقیت این طرح نیازمند حمایت و همراهی همه جانبه دستگاه های مسوول و مدیران استانی است.
بخشنده ادامه داد: به نظر می رسد حمایت های لازم از سرمایه گذار این طرح انجام نشده، چرا که برای پیاده سازی و اجرای چنین طرح های بزرگ سرمایه گذاری باید همه اجزای دستگاه های دولتی پای کار باشند و موانع را با سرعت از میان بردارند که این طور به نظر نمی رسد.
وی با بیان اینکه نمی توان ارایه تسهیلات با نرخ سود بالا را به عنوان حمایت از سرمایه گذار عنوان کرد، افزود: نباید از سرمایه گذاران بخش خصوصی انتظار داشت با دریافت تسهیلات بانکی با سود بالا بتوانند اقدام بزرگ و تحول زایی در حوزه صادرات داشته باشند.
این فعال بخش خصوصی همچنین گفت: ارایه تسهیلات ارزان قیمت و مشوق های صادراتی انگیزشی می تواند راه را برای توسعه صادرات محصولات کشاورزی کشور از جمله استان قزوین هموار کند.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی قزوین از صادرات محصولات کشاورزی استان به عنوان موضوعی مغفول واقع شده یاد کرد و اظهار داشت: البته با توجه به استعدادهای بالای قزوین در تولید انواع محصولات کشاورزی، تنها یک پایانه صادراتی در این خصوص کافی نیست و استان می تواند در مناطق مستعد دارای چندین پایانه باشد که تحقق این موضوع نیازمند حمایت ویژه از سرمایه گذاران و حذف بوروکراسی و کاغذبازی های اداری و صدور مجوزها بدون اتلاف وقت برای سرمایه گذار است.
وی همچنین اظهار داشت: اگر بخواهیم پایانه صادرات محصولات کشاورزی قزوین در راستای اهداف خود حرکت کند باید همه دستگاه های اجرایی و نظارتی اعم از سازمان های جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت، دامپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی، استاندارد، گمرک، راه آهن و راهداری و حمل و نقل جاده ای پای کار بوده و هم افزایی لازم را داشته باشند در غیر این صورت تغییر خاصی را در آمار صادرات محصولات کشاورزی استان شاهد نخواهیم بود.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی قزوین، تنها چالش پیش روی صادرات محصولات کشاورزی استان را مربوط به فقدان پایانه ندانست و گفت: برای صادرات محصولات کشاورزی به خیلی از کشورها باید استانداردهای تولید محصول رعایت شده و میزان سموم باقی مانده بر روی محصول به میزانی که آنها تعیین کرده اند باشد که در این بخش دچار مشکل هستیم.
وی اظهار داشت: معمولاً در کشورهای توسعه یافته محصولات کشاورزی ابتدا در یک مکان قرنطینه شده و پس از بررسی از حیث رعایت استانداردها و انجام آزمون های بهداشتی و اطمینان از سلامت آنها؛ اجازه ورودشان به بازارهای داخلی و خارجی داده می شود اما در کشور ما چنین رویه ای هنوز حاکم نیست که یکی از علل قابل توجه نبودن صادرات محصولات کشاورزی ما به خارج نیز در همین موضوع نهفته است.
رئیس اتاق بازرگانی صنایع و معادن و کشاورزی قزوین ادامه داد: دولت باید در راستای صیانت از سلامت شهروندان و ایجاد فرصت های صادراتی چنین رویه ای را در پیش بگیرد و هزینه های آن را نیز متقبل شود تا هزینه های تولید افزایش نیابد که مابه ازای آن ۲ ارمغان حفظ و ارتقای سلامت مردم و افزایش درآمدهای ارزی به دست می آید.
بخشنده تاکید کرد: برای اینکه در حوزه صادرات محصولات کشاورزی به اهداف خود دست پیدا کنیم باید ابتدا استفاده نابه جا از کودها و سموم شیمیایی را متوقف کرده و نظارت های مراقبتی و بهداشتی در این بخش را افزایش دهیم و سپس زیرساخت های صادراتی مانند پایانه و ترمینال نگهداری، بسته بندی و حمل و نقل را مطابق با استانداردهای روز جهانی ایجاد کنیم.
راه اندازی پایانه به صادرات محصولات کشاورزی قزوین از دیگر استان‌ها پایان می دهد
پایانه صادراتی کشاورزی قزوین به راه آهن سراسری متصل است و علاوه بر ظرفیت توزیع به نقاط مختلف کشور امکان صادرات مستقیم محصولات استان به کشورهای همسایه و اروپا را فراهم می کند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی قزوین نیز معتقد است با راه اندازی پایانه صادراتی، زمینه مناسبی برای رونق کشاورزی و بهبود وضع میعشت کشاورزان استان و همچنین فرصت مناسبی برای ارزآوری به کشور فراهم می شود.
وی همچنین فعالیت این پایانه را باعث قطع شدن روند صادرات محصولات کشاورزی قزوین از دیگر استان ها به دلیل نبود زیرساخت های لازم صادراتی می داند.
فاطمه خمسه رئیس سازمان جهاد کشاورزی قزوین در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: پایانه صادرات محصولات کشاورزی یکی از نیازهای مهم و دیرینه استان بود که با سرمایه گذاری بخش خصوصی و تلاش های جهاد کشاورزی و مدیریت عالی استان به نتیجه رسیده و به زودی شاهد بهره برداری فاز اول آن خواهیم بود.
این مسوول با بیان اینکه به دلیل نبود پایانه صادراتی در استان بسیاری از کشاورزان و صادرکنندگان محصولات خود را به ناچار از سایر استان ها صادر می کنند، افزود: با بهره برداری از این پایانه شاهد حل این مشکل خواهیم بود.
خمسه اظهار داشت: فعال سازی این پایانه همچنین به رونق کشاورزی و بهبود معیشت کشاورزان استان کمک کرده و توجیه اقتصادی فعالیت های مربوط به زراعت و باغبانی در قزوین را افزایش می دهد، ضمن آنکه باید این طرح را فرصتی مناسب برای ارزآوری به کشور قلمداد کنیم.
وی با بیان اینکه پایانه صادراتی کشاورزی قزوین با احتساب سیلوهای آن قادر به ذخیره سازی و آماده سازی حدود ۱۰۰ هزار تن انواع محصولات کشاورزی برای عرضه را خواهد داشت، اظهار داشت: این طرح در زمینی به مساحت ۱۶ هکتار در دست اجراست و امیدواریم فاز اول آن در مساحت ۴.۵ هکتار پیش از پایان سال جاری به بهره برداری برسد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی قزوین گفت: این مجموعه با داشتن سردخانه بالای صفر به ظرفیت ۱۵ هزار تن و سردخانه زیر صفر به ظرفیت ۵ هزار تن و همچنین سالن بسته بندی میوه تازه به ظرفیت ۱۸ هزار و سالن بسته بندی سبزی و صیفی جات تازه به ظرفیت ۶ هزار از پتانسیل بالایی برای صادرات محصولات تازه خوری کشاورزی استان برخوردار است.
وی با بیان اینکه این پایانه همچنین از سیلو نیز برخوردار است، سیلوی ذخیره سازی غلات این مجموعه به ظرفیت ۳۰ هزار تن نیز از پیش احداث و فعال شده است.
خمسه افزود: با تلاش های انجام شده خط آهن سراسری به این پایانه متصل شده و زمینه مناسبی برای توزیع محصولات کشاورزی قزوین از این مکان به سایر استان ها و همچنین صادرات مستقیم به کشورهای همسایه از جمله ترکیه و افغانستان، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان و همچنین روسیه و اروپا فراهم شده است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی قزوین با بیان اینکه قزوین از خاکی مناسب برای پرورش و تولید انواع محصولات کشاورزی صادرات محور برخوردار است، اظهار امیدواری کرد با آغاز به کار این پایانه، صادرات محصولات کشاورزی استان به جایگاه واقعی و شایسته خود برسد.
راهکار:
راه اندازی پایانه صادرات محصولات کشاورزی در قزوین بدون شک به رشد و تحول صادرات این بخش کمک می کند و یک فرصت طلایی به شمار می رود اما این طرح تنها یک پازل از زنجیره صادرات محصولات کشاورزی است.
باید برای رسیدن به یک آمار مناسب و قابل قبول در این حوزه سایر پازل ها مانند مشوق های انگیزشی برای صادرکنندگان، تسهیلات ارزان قیمت، تولید محصولات کیفی و رعایت استانداردها در آنها، برقراری تعاملات تجاری بین کشورها و شناسایی بازارهای هدف خارجی نیز به طور جدی در دستور کار قرار داد.