تولید و دسترسی به واکسن ایرانی به دلیل همه گیری ویروس کرونا و همچنین آمار بالای مرگ و میر ناشی از بیماری کووید -۱۹، از اصلی ترین دغدغه مردم و مسئولان در تمامی کشورهای جهان است. در ایران نیز همزمان با شیوع این بیماری دانشمندان و متخصصان ایرانی تلاش گسترده ای را برای دستیابی به واکسن آغاز کردند. واکاوی شبکه های اجتماعی در بازه زمانی ۲۳ آبان ماه تا ۲۴ آذر ماه امسال نشان می دهد که اخبار و اطلاعات درباره این کشف مهم و همچنین تحلیل های کارشناسان از مراحل ساخت، میزان تاثیرگذاری و همچنین زمان توزیع واکسن از مهمترین محورهای موضوعی پیرامون تولید واکسن ایرانی در شبکه های اجتماعی بوده است.
بیشترین بازدید کاربران در تلگرام مربوط به آخرین تحولات مرتبط با ساخت، تولید و همچنین میزان اثرگذاری واکسن ایرانی بوده است. همچنین زمان حدودی ارائه واکسن ایرانی با استناد به میزان بازدیدها و همچنین بازنشر اخبار از مهمترین دغدغه های کاربران تلگرام بوده است. دربازه زمانی یاد شده بیش از ۲۵ هزار پست اصلی درباره واکسن ایرانی منتشر شده و این مطالب بیش از ۷۰ میلیون بار دیده شده اند.
تعداد بازدید: ۷۲,۸۸۳,۷۹۶
در توییتر نیز کاربران توییتر فارسی، علاوه بر انتشار اخبار تولید و بهره برداری واکسن ایرانی به تلاش متخصصان ایرانی در این حوزه اشاره کردند. همچنین در توییت های مختلفی از توانایی بالای علمی و تخصصی دانشمندان ایرانی از جمله شهید فخری زاده در دستیابی به واکسن ایرانی کرونا سخن به میان آروده شده است. در توییتر و در بازه زمانی مذکور بیش از ۲ هزار توییت درباره واکسن ایرانی نوشته شده و این توییت ها بیش از ۷۷ هزار بار لایک شدند. نوسانات مختلفی در نمودار واکسن ایرانی در توییتر و تلگرام وجود دارد و نقطه اوج های مختلفی در این روند مشاهده می شود؛ عمده نقاط اوج مانند ۷ آذر ماه مربوط به اعلام زمان توزیع واکسن ایرانی در سال ۱۴۰۰ بوده است.
تعداد لایک: ۷۷,۱۱۰
تعداد ریتوئیت ها: ۹,۶۲۵
در صفحات اینستاگرامی و بررسی صفحات رسانه های فارسی زبان خارجی نیز پوشش خبری نسبتا گسترده ای به مراحل مختلف تولید واکسن ایرانی و اظهار نظر مسئولان وزارت بهداشت و همچنین اعضای ستادملی کرونا پرداخته شده است و پست های مختلف و متعددی به این موضوع اختصاص داده شد. به دلیل مشکلاتی که هشتگ کرونا در پیج های اینستاگرامی ایجاد کرده و برخی کاربران از هشتگ های مربوط به کرونا در پست های تبلیغاتی و نامرتبط استفاده می کنند، تعداد پست های خالص و مرتبط با حوزه واکسن ایرانی در واکاوی انجام شده در حدود ۴۰۰ پست بوده که همین تعداد نیز بیش از یک میلیون بار بازدید شده اند.
تعداد بازدید: ۱,۰۹۶,۷۹۱
تعداد لایک: ۱,۱۶۵,۰۴۰
تعداد کامنت ها: ۶۶,۰۴۴
در ادامه به مهمترین و پربازدید ترین اخبار و تحلیل های مرتبط به واکسن ایرانی در شبکه های اجتماعی پرکاربرد پرداخته شده است:
تلگرام و خبرهای خوب از تولید و ارائه واکسن ایرانی
اظهارات کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو درباره ساخت واکسن ایرانی که در قالب توییت و گفت و گو مطرح شده بود، مورد توجه کانال های مختلف تلگرامی قرار گرفت و بارها بازنشر داده شد. جهانپور در توییتی پربازدید در تاریخ ۲۳ آبان ماه، نوشته بود: تا این لحظه ۵ واکسن ایرانی در فهرست کاندیداهای واکسن کووید١٩ سازمان جهانی بهداشت قرار گرفته‌اند. ۲۳۳۲۵۴ بازدید
جهانپور همچنین در این باره در ۱۴ آذرماه گفت: نخستین واکسن ایرانی کرونا مبتنی بر فناوری ویروس غیرفعال شده یا Inactived است. دو واکسن ایرانی دیگر همزمان با فناوری mRNA که تکنولوژی مورد استفاده در واکسن مادرنا و فایزر است اینک در مرحله مطالعه حیوانی و پیش بالینی هستند که احتمالا بزودی به مرحله مطالعه بالینی خواهند رسید. ۲۲۱۸۷۶ بازدید
ایرج حریرچی معاون وزیر بهداشت نیز درباره ارائه واکسن ایرانی به سازمان جهانی بهداشت که در تلگرام منعکس شد، گفته است: اخیراً چهار مورد از این واکسن‌ها را به سازمان جهانی بهداشتی ارائه کرده‌ایم، به طوری که از پیشرفت‌های ایران در این حوزه ابراز شگفتی کرده‌اند. ۲۰۳۲۱۵ بازدید
اظهارات حسن روحانی درباره فراهم کردن مسیر ساخت واکسن ایرانی و همچنین واردات آن نیز در کانال های تلگرامی با بازدید زیاد کاربران مواجه شد: برای تهیه واکسن مطمئن تلاش می‌کنیم رئیس‌جمهور: مقدمات و مسیر ساخت واکسن ایرانی کرونا با اتکا به توانایی دانشمندان و مراکز تخصصی فراهم شده و خرید آن از خارج از کشور نیز در دستور کار است. مانع‌تراشی دولت آمریکا به عنوان یک اقدام ننگین خاطر جهانیان خواهد ماند. ۱۹۹۸۵۴بازدید
سعید نمکی وزیر بهداشت نیز درباره مراحل تهیه و تولید واکسن ایرانی و خرید از خارج از کشور نیز گفته است: نمکی: از ۳ مسیر به دنبال واکسن کرونا هستیم وزیر بهداشت: ۴ منبع را برای خرید ۱۸ میلیون دوز واکسن کرونا انتخاب کرده‌ایم. قرارداد مشترک تولید داخل و با دانش بیرون را نیز دنبال می‌کنیم. ۲ واکسن ایرانی کرونا هم از هفته آینده اجاره ورود به فاز انسانی خواهند گرفت. ۱۹۷۲۲۲ بازدید
نمکی همچنین درباره جدیدترین جرحله بهره برداری از واکسن های ایرانی در ۵ آذرماه گفت:یکی از واکسن‌های ایران اجازه تست روی انسان را گرفت و از هفته آینده کار روی انسان را بعد از گذراندن تست‌های حیوانی آغاز خواهیم کرد. نهایتا بین ۴۱ تا ۴۲ میلیون دوز واکسن را برای ۲۰ تا ۲۱ میلیون نفر از جمعیت‌مان داریم تدارک می‌بینم؛ واکسن کووید-۱۹ دو دوزه است و باید در دو مرتبه تزریق کرد. ۱۸۵۲۴۷ بازدید
مینو محرز عضو ستاد ملی مقابله با کرونا با حمایت از تولید واکسن ایرانی و دل نبستن به واکسن خارجی گفته است: نباید دل بسته واکسن‌های خارجی کرونا باشیم. واکسن ایرانی در مرحله آزمایش انسانی است و امیدواریم بتوانیم با تولید آن به زودی از بحران کرونا عبور کنیم. باید دقت کنیم که در خوش‌بینانه‌ترین حالت، واکسن‌های آمریکایی به مصرف داخلی خودشان می‌رسد. شرکت‌های تولید واکسن در هندوستان نیز قادر هستند به تولید انبوه واکسن دست پیدا کنند که این امر حداقل یک سال زمان می‌برد. ۱۸۸۴۴۴ بازدید
این عضو برجسته ستاد ملی مقابله با کرونا درباره زمان ارائه واکسن ایرانی نیز ابراز داشت: واکسن ایرانی کرونا تا خرداد۱۴۰۰ آماده است. ۱۷۲۵۴۶بازدید
وی همچنین با بیان اینکه استفاده از واکسن هیچ گونه خطر مرگ و میر برای استفاده کنندگان ندارد، افزود: مینو محرز: اگر کرونا نگرفته بودم اولین‌نفر واکسن ایرانی را می‌زدم. در ایران رسم است که تیم سازنده واکسن ابتدا واکسن را روی خودشان امتحان می‌کنند. واکسن ایرانی مانند واکسن چین و روسیه، ویروس ضعیف شده است. واکسن ضعیف شده اصلا مرگ و میر ندارد. یک عمر است از ویروس ضعیف شده استفاده می‌کنیم. از مردم خواهش می‌کنم که کمی صبر کنند. همه‌چیز درست خواهد شد. اگر مردم رعایت را ادامه دهند کم‌کم به اواخر کرونا می‌رسیم. ۱۷۰۲۵۸ بازدید
مصطفی قانعی دبیر کمیته علمی ستاد ملی مقابله #کرونا نیز در خصوص زمان اراده واکسن کرونا گفت:اگر بخواهیم قول واکسیناسیون جمعی را به مردم کشورمان بدهیم احتمالا مهر ماه سال ۱۴۰۰ است. تمام واکسن‌ها در مرحله پره کلینیکال یا قبل از بالینی قرار دارند. امید می‌رود حداقل ۴ واکسن بتوانند در اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ فاز ۳ انسانی را آغاز کنند. واکسن‌هایی هم که در ایران تولید میشود همان‌هایی است که در چین، هند، آمریکا و... تولید میشود و متفاوت از آنها نیست. بازدید ۱۶۲۴۵۷
محمد رضا صالحی فوق تخصص بیماری های عفونی و استاد دانشگاه علوم پزشکی درباره چگونگی انتخاب داوطلبان واکسن اظهار داشت: قرار است لینکی در فضای مجازی قرار داده شود و داوطلبان ۱۸ تا ۵۰ ساله در این لینک نام نویسی کنند و بر اساس شرایط، تعدادی را مشمول دریافت واکسن قرار می‌دهیم.۱۶۰۲۵۷ بازدید
توییتر و پیشرفت متخصصان ایرانی در مرحله تست انسانی واکسن
علیرضا وهاب‌زاده مشاور مطبوعاتی وزیر بهداشت درباره آخرین تحولات تولید و ارائه واکسن ایرانی، ۱۷ آذرماه، توییت زد: واکسن کرونای تولیدی در ستاداجرایی حضرت امام، تنها واکسنی است که مجوز تست انسانی را دریافت کرده از نزدیک شاهد بودم که بین متخصصان درباره روند علمی تحقیقات و موفقیت این واکسن، اتفاق نظر و اجماع وجوددارد. داوطلبانه حاضرم در مرحله تست انسانی واکسن ایرانی کرونا، شرکت و آن را تزریق کنم. ۲۳۸۲ لایک
وهاب زاده همچنین در یک رشته توییت در باره آخرین اخبار مرتبط با واکسن ایرانی نوشت:چند توضیح درباره واکسن کرونا: تامین واکسن خارجی و تولید واکسن ایرانی بر فرض تامین ارز و گذشتن از سد تحریمها و خط پولی بانکی و قبول شرکت‌های خارجی برای فروش واکسن کرونا به ایران اولا:تا ۳ماه آینده، هیچ کشوری امکان تامین نامحدود واکسن را ندارد ونهایتا میتوانند محدود تولید کنند. ۱۷۵۵ لایک
سیدنظام الدین موسوی نماینده دوره یازدهم مجلس نیز در این باره نوشته است: اولین واکسن ایرانی کرونا که توسط ستاد اجرایی فرمان امام(ره) تولید شده، موفق به دریافت کد اخلاق شد. بله! "همت" اگر سلسله جنبان شود، در اوج تحریمها هم میشود بجای وادادگی و چشم دوختن به دست بیگانه، با بهره گیری از توان داخلی، در والاترین مرزهای علم و فناوری خوش درخشید. فتبارک الله! ۱۸۸۵ لایک
حجت نیکی ملکی، سخنگوی ستاد اجرایی فرمان امام نیز در این باره توییت زد: خبر_خوب اولین واکسن ایرانی کووید ۱۹ که متعلق به شرکت شفا فارمدِ ستاد اجرایی فرمان حضرت امام است کد اخلاق گرفت ان شاالله بتواند بعون الله و تلاش مجاهدانه جوانان و دانشمندان ایرانی مرحله تست انسانی را هم با موفقیت طی کند. ۱۵۴۴ لایک
یکی از کاربران فعال توییتری درباره نقش شهید فخری زاده در تولید واکسن ایرانی نوشت: اخیراً سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع، واکسن ایرانی کرونا را تا مرحله تست انسانی پیش برده بود؛ ریاست این سازمان را دکتر #محسن_فخری_زاده بر عهده داشته است. امید که برخورد با عوامل نفوذی داخلی، در کنار پیگیرد عوامل ترور، در دستور کار دستگاههای ذیربط قرار گیرد. ۲۱۴۵لایک
اینستاگرام و پوشش خبری رسانه های فارسی زبان خارجی از تولید واکسن ایرانی
یکی از رسانه های فارسی زبان خارجی زبان، با نقل قول از کیانوش جهانپور رییس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت نوشت: واکسن ایرانی کرونا مشابه واکسن های مدرنا و فایزر است. واکسن ایرانی با تکنولوژی ویروس کشته شده تولید میشود. در برخی کشورها هم واکسن کرونا با همین شیوه ساخته شده است و به هر حال استراتژی مشابه دیگر واکسن هاست. ۱۳۲۴۵۷ لایک
این رسانه در پست دیگری به تولید واکسن ایرانی از قول رییس کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا پرداخت و نوشت:همان قولی که داده بودیم یعنی تا خرداد ۱۴۰۰ واکسن‌های ایرانی کرونا قابل تزریق هستند. سه واکسن ایرانی کرونای شرکت‌های دانش بنیان قرار است تا پایان دی ماه مجوز ورود به فاز انسانی تولید واکسن را دریافت کنند.۹۱۴۵۸ لایک
این رسانه فارسی زبان خارجی در بازتاب بخشی از اظهارات مینو محرز آورده است: واکسن ایرانی بر روی موش، خرگوش و میمون آزمایش شده و در هر سه مورد موفقیت‌آمیز بوده است. واکسن کرونایی که تولید شده، درواقع ویروس ضعیف شده است و مانند واکسن‌هایی است که در کشورهای چین و روسیه ساخته شده ایمنی این واکسن در بخش حیوانی خوب بوده است و بالای ۷۰ درصد ایمنی داشته است اگر خیلی خوشبینانه فکر کنیم، در سال جدید و اواخر بهار می‌توانیم این واکسن را داشته باشیم . ۷۱۸۵۷ لایک
رسانه فارسی زبان دیگری با اختصاص چند پست مختلف در اینستاگرام به تولید واکسن ایرانی پرداخت و با بازتاب سخنان ایرج حریرچی درباره آخرین تحولات حوزه تولید واکسن نوشت: معاون وزیر بهداشت ایران در مورد مراحل ساخت واکسن ایرانی کووید۱۹ گفت که اقدام به ساخت واکسن کرونا د راین کشور تحت نظارت سازمان بهداشت جهانی صورت می گیرد. ایرج حریرچی گفته که اقدامات اولیه تولید این واکسن بصورت مشترک با چند کشورانجام شده و در صورت نهایی شدن به اطلاع مردم خواهد رسید به گفت آقای حریرچی در صورت تایید سازمان بهداشت جهانی تا دو هفته آینده واکسن کرونای ایرانی وارد فاز آزمایش انسانی می شود و در صورت موفقیت به بازارعرضه خواهد شد. ۵۵۴۷۵ لایک
یکی از صفحات اینستاگرامی پرطرفدار نیز با انتشار تصاویر از مراحل تولید واکسن ایرانی کرونا، نوشت: انتشار چند عکس از تلاش خستگی‌ناپذیر محققان ایرانی برای ساخت واکسن کرونا، دریکی از سایت‌های دارویی ایزوله، بازتاب گسترده‌ای در فضای مجازی داشت در توضیح این تصاویر که برای نخستین‌بار توسط یک فعال فضای مجازی منتشر شده، نوشته شده است: تلاش بی‌وقفه شبانه‌روزی و مجاهدانه محققان تولید واکسن کرونا، این تصاویر امروز (یکشنبه) ساعت ۴ صبح در یکی ازسایت‌های تولید واکسن ستاد اجرایی گرفته شده است. ۴۴۲۱۸ لایک