بر اساس اعلام اداره کل راه آهن شرق، این منطقه ریلی در مجموع ۹۵۰ کیلومتر خط آهن شامل ۷۷۶ کیلومتر خط اصلی و دهها کیلومتر خطوط انشعابی و فرعی برای مصارف صنعتی و تجاری دارد و این راه آهن در سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و یزد گسترده شده است.
این اداره کل با ۳۹ ایستگاه باری و مسافری از ایستگاه کاشمر در جنوب مشهد آغاز و به ایستگاه جندق در استان یزد ختم می‌شود که در طول مسیر خود معادن، صنایع و کارخانجات مختلف و شهرستانهای بزرگ و کوچکی همچون تربت‌حیدریه، فیض آباد، گناباد، فردوس، بشرویه، طبس، خواف، رشتخوار، چمن آباد و سلامی را به هم متصل می‌کند.
هفته گذشته راه آهن خواف - هرات به صورت رسمی به بهره برداری رسید و به نوعی در این منطقه ریلی از تربت‌حیدریه تا ایستگاه مرزی شمتیغ توسعه یافت و توسعه خطوط در این منطقه از خراسان رضوی به همین اخبار خلاصه نشد.
معاون ساخت و توسعه راه‌آهن در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل جمهوری اسلامی ایران در خصوص توسعه خطوط ریلی در شرق کشور به خبرنگار ایرنا گفت: کریدور ریلی شرق کشور با دو طرح دارای ردیف بودجه در مجموع ۹۰۰ کیلومتر طول دارد.
عباس خطیبی افزود: بخش نخست این طرح عظیم شامل راه آهن چابهار - زاهدان به طول ۶۲۸ کیلومتر است و هم اکنون ۴۵ کیلومتر از عملیات ریل گذاری آن انجام شده و بقیه نیز در حال ساخت است.
راه آهن بیرجند - یونسی نیازمند ۴۰ هزار میلیارد ریال
وی ادامه داد: طرح دوم به طول ۲۷۰ کیلومتر شامل خط آهن زاهدان - زابل - بیرجند - قاین - گناباد و اتصال به راه آهن بافق - مشهد در ایستگاه یونسی واقع در خراسان رضوی است و احداث آن نیازمند ۴۰ هزار میلیارد ریال اعتبار است.
معاون ساخت و توسعه راه‌آهن در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل جمهوری اسلامی ایران گفت: هم اکنون از بخش شمالی این طرح از ایستگاه یونسی عملیات احداث خط تا گناباد به طول ۵۰ کیلومتر آغاز شده که ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی در بخش زیرسازی داشته است.
وی افزود: در محدوده بیرجند نیز ۲۵ کیلومتر عملیات زیرسازی به سوی قاین تعریف شده که اجرای آن سال گذشته آغاز شد و اکنون کارگاه‌های شرکت پیمانکار مشغول فعالیت می باشند.
خطیبی ادامه داد: صندوق توسعه ملی بودجه ای برای ساخت راه آهن بیرجند - یونسی با مشارکت بخش خصوصی تصویب کرده است البته از طرفی به دنبال جذب برخی اعتبارات از بودجه عمومی برای این طرح هستیم.
وی گفت: در حال حاضر شرکت پروژه تاسیس شده و اقدامات بعدی در خصوص مذاکره با بانک عامل جریان دارد و تخصیص نهایی بودجه گام بلندی برای راه آهن بیرجند- یونسی خواهد بود.
۲۸ هزار میلیارد ریال بودجه از صندوق توسعه ملی
نماینده مردم گناباد و بجستان در مجلس شورای اسلامی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: احداث خط آهن بیرجند - یونسی با مصوبه صندوق توسعه ملی ۲۸ هزار میلیارد ریال بودجه گرفته است.
محمد صفایی دلویی افزود: این مقدار بودجه مصوب شده تا تبدیل به تخصیص اعتبار فرایندهایی دارد اما آنچه مهم است مصوبه هیات امنای صندوق توسعه ملی برای این پروژه است.
عضو شورای اسلامی شهرستان گناباد نیز در باره تاثیر این پروژه گفت: بهره برداری از این خط ریلی دستکم در شهرستان گناباد در زمینه جابه‌جایی مسافر و بار بر زندگی مردم تاثیر قابل توجهی خواهد داشت.
پروژه ملی راه آهن موجب رونق اقتصاد گناباد
مهناز علایی افزود: با توجه به وجود برخی صنایع و معادن و یک پایانه بارگیری پسته در گناباد و دوری این معادن و واحدهای صنعتی از کارخانجات فرآوری، احداث این خط ریلی موجب توسعه و رونق فعالیت معادن و صرفه اقتصادی بیشتر برای این صنعت در شهرستان می شود.
وی به رفت و آمد بسیار مسافران بین بیرجند و گناباد اشاره کرد و ادامه داد: سفرهای ریلی در مقایسه با رفت و آمدهای جاده‌ای آسان تر است لذا هم از نظر جابه‌جایی مسافر و هم از نظر بار شایسته است در جانمایی ایستگاه های راه آهن در حوالی منطقه خزری خراسان جنوبی توجه ویژه‌ای شود.
نماینده شورای اسلامی شهرستان گناباد در شورای اسلامی استان گفت: در حال حاضر جانمایی ایستگاه‌ها در مناطق جنوبی این شهرستان به گونه‌ای است که مراکز جمعیتی روستایی و شهر کاخک به این ایستگاه ها دسترسی ندارند.
وی افزود: مشکل اصلی برای این گونه پروژه ها نه تصویب بودجه بلکه تخصیص اعتبار است که اغلب حدود ۵۰ درصد بودجه مصوب است.
علایی ادامه داد: علاوه بر این پرداخت به پیمانکاران در پروژه های محلی در قالب سهام با سررسید سال ۱۴۰۱ است که در مناطق شهرستانی مانند گناباد نمی‌تواند برای پیمانکاران جذاب باشد.
طول پروژه راه آهن بیرجند تا ایستگاه یونسی ۲۷۰ کیلومتر است که در حال حاضر ۳۲ کیلومتر در حوزه استان خراسان جنوبی و ۵۸ کیلومتر از مبداء ایستگاه یونسی تا گناباد در استان خراسان رضوی در مجموع حدود ۹۰ کیلومتر در دست اجراست.