به گزارش ایرنا، دیابت یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در یک قرن اخیر است که در اثر کاهش میزان انسولین در بدن ایجاد می‌شود و سلامت فرد را تهدید می‌کند.
متاسفانه روند افزایش مبتلایان به این بیماری در استان قزوین سریع و نگران‌کننده است و به گفته کارشناسان حوزه بهداشت و درمان، این استان با بیش از ۳۴ هزار بیمار دیابتی در رتبه ۲۲ کشور قرار دارد و کاهش نرخ دیابت نوع ۲ از ۴۰ سال به دوران نوجوانی نزدیک می‌شود.
به گفته مسوولان انجمن حمایت از بیماران کلیوی استان قزوین هم اکنون یک هزار و ۳۵۰ نفر از بیماران دیالیزی و پیوندی استان که دارای بیماری دیابت هستند تحت پوشش این انجمن قرار دارند و با مسائل و مشکلات ناشی از کمبود دارو و هزینه تامین آن دست به گریبان هستند.
با توجه به پاندمی کووید ۱۹ پیشگیری از دیابت بیش از پیش اهمیت دارد و مبتلایان به دیابت در صورت ابتلا به این بیماری بیشتر در معرض خطر عوارض شدید آن قرار می‌گیرند.
این در شرایطی است که شیوع بیماری کرونا، اعمال محدودیت‌های فیزیکی و توصیه به خانه‌نشینی، برخی از بیماران را از رسیدگی و نظم همیشگی در روند درمان دور کرده است و با گذشت ۱۰ ماه از شیوع کرونا شواهد نشان می‌دهد میزان آسیب‌پذیری و عوارض کرونا در بیماران زمینه‌ای بسیار بیشتر از سایر افراد ارزیابی شده است.
صحبت از بیماری‌های خاص شاید آمارهای محدودی از ابتلا به بیماری‌ها را در ذهن انسان تداعی کند، اما واقعیت امر این است که این روزها بیماری دیابت پا را فراتر از محدوده ابتلا عده‌ای محدود نهاده است و می‌توان گفت به یکی از پر ابتلاترین بیماری‌ها تبدیل شده است.
دیابت بیماری سخت و همگانی است
بیماری دیابت به گفته فاطمه اشدری مدیر انجمن کلیوی استان قزوین به علت ناتوانی بدن در تولید یا مصرف انسولین پدید می‌آید، که درنهایت می‌تواند به نارسایی کلیه منجر شود.
مدیر انجمن بیماران کلیوی استان قزوین در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: هرساله تعداد زیادی از افراد جامعه به نارسایی کلیه مبتلا می‌شوند که درصد قابل توجهی از آنها را مبتلایان به دیابت تشکیل می‌دهند؛ مشکل کلیوی افراد دیابتی بیشتر به دلیل اختلال در کارکرد گلومرول‌ها که در واقع محل تصفیه خون در کلیه هستند، ایجاد می‌شود.
اشدری افزود: در مراحل ابتدایی بیماری کلیوی، پروتئین در ادرار ظاهر می‌شود، در مرحله بعدی، کلیه‌ها توان دفع مواد زائد مانند اوره را از دست می‌دهند و رفته رفته شدت بیماری افزایش پیدا می‌کند و در نهایت می‌تواند به نارسایی کامل کلیه منجر شود.
وی خاطرنشان کرد: در بیشتر مبتلایان به دیابت نوع یک، نشانه‌های اختلالِ کلیه ۱۵ تا ۲۰ سال بعد دیده می‌شود و اگرچه شیوع نارسایی کلیه در دیابت نوع ۲ کمتر است، ولی با سرعت بیشتر و معمولا در مدت ۱۰ سال بروز می‌کند.
بیماری دیابت جدی گرفته شود
رییس انجمن حمایت از بیماران کلیوی استان قزوین، مهمترین توصیه را به بیماران دیابتی، کنترل منظم قند خون، وزن و کاهش مصرف پروتئین عنوان کرد و گفت: باید بیماری دیابت را جدی بگیریم و برای پیشگیری از پیدایش عوارض دیابت، قند خون در محدوده طبیعی ۱۱۰ تا ۷۰ میلی‌گرم نگاه‌داشته شود و به توصیه‌های پزشکان توجه لازم صورت گیرد.
اشدری با بیان اینکه در مراحل اولیه، تغذیه صحیح و مصرف دارو می‌تواند به مدیریت این عارضه کمک کند، افزود: به دلیل استرس ایجاد شده در عروق خونی و به دلیل بالا بودن قند خون، افراد دیابتی مستعد ابتلا به بیماری‌های کلیوی هستند اما کنترل قند خون می‌تواند از بروز این عارضه مرگبار جلوگیری کند و در حقیقت کنترل قند خون حتی می‌تواند در برخی افراد دیابتی مشکلات کلیوی را معکوس کند.
وی اضافه کرد: هنگامی‌که بیماری کلیوی در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود، اقداماتی برای پیشگیری از پیشرفت آن صورت می‌گیرد که بسیاری از این اقدامات شامل رژیم غذایی سالم، استفاده از داروها و انسولین و مراقبت‌های منظم قند خون در کنترل بیماری دیابت نیز حائز اهمیت است.
اشدری ادامه داد: مرحله نهایی در بیماری دیابت احتمالا دیالیز و نهایتا پیوند کلیه است که به خودی خود دشواری‌های فراوانی را برای بیماران دیابتی به همراه دارد از این رو توصیه همه پزشکان، مدیریت شرایط برای جلوگیری از رسیدن به این مرحله است.
شیوع بیماری کرونا، دسترسی به داروهای گران دیابت را دشوار کرده است
رییس انجمن خیریه حمایت از بیماران کلیوی استان قزوین با بیان اینکه تامین دارو مهمترین مشکل بیماران پیوندی و دیالیزی است، گفت: در شرایطی فعلی،کمبود دارو و هزینه سرسام آور تامین آن برای بیماران دیابتی، مسائل و مشکلات این قشر از جامعه را دو چندان کرده است.
اشدری با بیان اینکه بیماران پیوندی و دیالیزی در این شرایط کرونایی در مضیقه مالی قرار دارند، افزود: جمعیت هلال احمر و دانشگاه علوم پزشکی اگرچه در این زمینه قدم‌هایی را برای تسهیل در دریافت داروی این افراد برداشته‌اند، اما همچنان این مشکل برای بسیاری از بیماران برای تامین هزینه‌های درمان وجود دارد.
وی با بیان اینکه بیماران پیوندی باید تا پایان عمر دارو مصرف کنند در غیر این صورت موجب پس زدن کلیه می‌شود، تاکید کرد: این در شرایطی است که هزینه تامین داروها برای بسیاری از این خانواده‌ها سنگین است و شرایط اقتصادی ایجاد شده در جامعه، افزایش قیمت دارو و هزینه پیوند کلیه نیز این وضعیت را تشدید کرده است.
اشدری با بیان اینکه بیماران کلیوی در این شرایط کرونایی برای تامین مخارج زندگی مجبور به خارج شدن از منزل هستند، افزود: این افراد بیشتر در معرض بیماری کرونا قرار دارند و نیازمند حمایت مالی خیران و مسوولان هستند.
۳۴هزار و ۷۹۱ قزوینی درگیر دیابت شناسایی شده‌اند
آمارها نشان از افزایش تعداد بیماران دیابتی در استان نسبت به کشور حکایت دارد که یک زنگ خطر برای مسوولان و خود مردم برای انجام اقدامات پیشگیرانه و مراقبتی است.
ربیس گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیر واگیر استان قزوین گفت: تعداد بیماران دیابتی تحت پوشش مراکز و پایگاه‌های خدمات جامع سلامت در استان قزوین ۳۴ هزار و ۷۹۱ بیمار است که با توجه به آمارها و تحقیقات از تعداد بیشتری برخوردار است.
نسرین تنکابنی افزود: آمار رو به افزایش مبتلایان به دیابت در کشور و استان قزوین علامت خطر و هشداری است که لزوم نظارت و شناسایی زودهنگام بیماران و افراد در معرض ابتلا را بیش از پیش مشخص می‌کند.
وی با بیان اینکه به طور کلی دیابت در سه گروه نوع یک، نوع ۲ و دیابت بارداری طبقه‌بندی می‌شود، اظهار داشت: در دیابت بارداری، بانوان باردار دچار افزایش قند خون شده و به دیابت مبتلا می‌شوند که در این افراد معمولا بعد از بارداری قند خون آنها به حد طبیعی برمی‌گردد و این افراد ریسک ابتلا به دیابت را در سن بالا خواهند داشت.
تنکابنی اضافه کرد: فرزندان این مادران دچار دیابت نخواهند شد ولی وزن بالای این نوزادان، شانس ابتلا به دیابت را در آینده افزایش می‌دهد.
رییس گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیر واگیر استان قزوین افزود: در حال حاضر آمار و ارقام نشان می‌دهد سن ابتلا به دیابت نوع ۲ در استان کاهش یافته و به دوران نوجوانی رسیده است که به نوع زندگی، تغذیه، فعالیت بدنی و چاقی افراد بستگی دارد.
عوارض ناشی از کرونا در بین دیابتی‌ها حادتر است
رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیر واگیر استان قزوین گفت: افراد دیابتی در شرایط کرونا باید بیش از پیش مراقب باشند چون در بیماری کرونا یکسری افراد در معرض خطر داریم که اگرچه ابتلا به کرونا در آنها بیشتر از دیگران نیست ولی عوارض و آسیب‌های کرونا در بین این افراد بالاتر است.
تنکابنی اضافه کرد: این افراد مانند بیماران قلبی و عروقی، دیابت، بیماری‌های تنفسی و به عبارت دیگر همه مبتلایان به بیماری‌های غیر واگیر در صورت کنترل نامناسب بیماری خود در صورت ابتلا به بیماری کووید ۱۹ دچار عوارض بیشتری خواهند شد و دیده شده است که هم با عوارض بیشتری درگیر هستند و هم احتمال مرگ‌ومیر در این افراد بیشتر خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: در این شرایط توصیه ما به بیماران دیابتی این است که حتما به مصرف منظم و کافی داروهای خود توجه داشته باشند و به پزشک خود به موقع مراجعه کنند.
این مسوول گفت: همچنین این بیماران باید کنترل کنند تا قند خون آنها در حد طبیعی باشد، چون متاسفانه برخی از بیماران دیابتی در شرایط شیوع کرونا کمتر به پزشک معالج مراجعه می‌کنند بنابراین باید شرایطی برای این افراد فراهم شود تا قند خون آنها مداوم کنترل شود.
رییس گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیر واگیر استان قزوین گفت: بیماران دیابتی در این ایام حتی در صورتی که امکان حضور در مطب پزشکان خود را ندارند با ارتباط تلفنی می‌توانند وضعیت خود را به صورت مدام چک کنند و در صورت نیاز اندازه و میزان مصرف داروها را تنظیم کنند.
تنکابنی افزود: بر اساس سرشماری‌های انجام شده در سال ۹۵ استان قزوین از نظر تعداد مبتلایان به دیابت در جایگاه ۲۲ کشور قرار دارد با این حال هدف ما این است که با آموزش نکات لازم، تعداد مبتلایان را ثابت نگه داریم و حتی کاهش دهیم.
دیابتی‌ها مراقب تغذیه خود باشند
کرونا سلامتی بیماران دیابتی را تهدید می‌کند و لازم است خود این بیماران، مراقبت و کنترل لازم را نسبت به این بیماری بیش از گذشته داشته باشند.
مدیر گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی قزوین و رییس انجمن تغذیه استان قزوین گفت: بیماری دیابت به‌گونه‌ای است که رژیم درمانی خاصی را برای فرد می‌طلبد و به عبارتی اگر بتوانیم الگوی غذایی سالم و مناسبی را برای این افراد در نظر بگیریم می‌توانند زندگی با نشاط و سالمی را داشته باشند.
مریم جوادی با بیان اینکه توصیه‌های که برای افراد دیابتی انجام می‌شود برای همه افراد در ۲ نوع دیابت می‌تواند مفید باشد، تصریح کرد: دیابت به ۲ شکل وابسته به انسولین و غیر وابسته وجود دارد که از نظر برنامه غذایی تا حدودی فرق می‌کند، اما آن چیزی که در دیابت دارای اهمیت است کنترل مصرف یکسری مواد غذایی قندی، غذاهای سرخ شده و چرب، انواع نوشابه‌های گازدار، آبمیوه‌های صنعتی و گازدار و لبنیات پرچرب است.
وی با تاکید بر اینکه بیماران دیابتی باید با گروه‌های مختلف و جایگزین غذایی آشنا باشند و بتوانند از رژیم‌های غذایی متخصصان تغذیه استفاده کنند و در برنامه غذایی خود تنوع ایجاد نمایند.
جوادی با بیان اینکه این مساله در دیابت نوع یک و ۲ بسیار ضروری است، اضافه کرد: مهمترین عامل بروز دیابت نوع ۲، اضافه وزن بوده، چون عامل به وجود آورنده این نوع دیابت، مقاومت به انسولین است.
وی تصریح کرد: نکته دیگر در تنظیم قند خون استفاده از یک برنامه غذایی ساعتی است به این معنا که در یک ساعت مشخص از شبانه‌روز صبحانه، میان وعده، نهار، عصرانه، شام و میان وعده قبل خواب داشته باشند و همچنین ساعت خواب خود را نیز تنظیم کنند که به تنظیم هورمون‌ها و متابولیسم‌ها منجر می‌شود.
مدیر گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی قزوین با بیان اینکه توصیه ما در مورد تغذیه، استفاده از موادی است که به تنظیم قند خون کمک می‌کند، افزود: علاوه بر کنترل وزن و فعالیت بدنی منظم، مصرف نان و غلات سبوس دار، انواع سبزی‌ها شامل کلم، هویج و کرفس به دلیل اثرات آنتی اکسیدانی که دارند نقش حفاظتی در بروز دیابت نوع ۲ دارند.
وی استفاده از حبوبات به خصوص نخود را به دلیل دارا بودن مقادیر زیاد روی توصیه کرد و اظهار داشت: حبوبات نه تنها به کاهش قند خون بلکه به تسهیل ترشح انسولین نیز کمک می‌کند و جزو مواد غذایی ضروری برای این دسته از بیماران است.
جوادی تصریح کرد: همچنین توصیه می‌شود بیماران از آبمیوه و سبزیجات به شکل خام و پخته استفاده کنند و براساس میزان قند خون و داروی خود از آب سبزی و میوه استفاده نمایند.
برای مقابله با کرونا باید سیستم ایمنی بدن تقویت شود
مدیر گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی قزوین با بیان اینکه بیماران دیابتی برای مقابله با کرونا باید سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنند، گفت: بیماران دیابت برای پیشگیری از بیماری کرونا باید یک برنامه غذایی منظم و فعالیت بدنی مرتب در منزل داشته باشند.
جوادی با بیان اینکه بیماران دیابتی، فعالیت بدنی و ورزشی در منزل داشته باشند، افزود: مصرف ویتامین دی از طریق نور خورشید و مکمل‌های دارویی و همچنین استفاده از مایعات به اندازه کافی توصیه می‌شود.
وی تاکید کرد: نکته بسیار مهم توجه به اعتقادات دینی و مذهبی است که سلامت معنوی را برای ما رقم می‌زند و آرامش بیشتری را برایمان فراهم می‌کند از این رو دعای هفتم صحیفه سجادیه که مقام معظم رهبری تاکید کردند از جمله دعاهایی است که مربوط به ایام بیماری بوده و به سلامت جسم و روح ما منجر می‌شود.
جوادی اضافه کرد: به هر حال باید پذیرفت پاندمی ایجاد شده در جهان تمامی ابعاد زندگی بشر را تحت تاثیر خود قرار داده است، طبیعتا با همه آسیب‌هایی که برای بیماران ایجاد کرده است همه افراد جامعه تحت تاثیر کرونا قرار دارند و چیزی که بیش از همه باید مورد توجه قرار گیرد حفظ آرامش، رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و سلامت جسمی و روانی است.