هر یک از معاونت های وزارت آموزش و پرورش در راستای اجرای اهداف سند تحول بنیادین بسته های تحولی را تدوین کردند که در این میان ۲۵ برنامه تحولی طراحی شد. در این میان بسته تحولی مکان یابی مدارس یکی از ۲ بسته تحولی مربوط به سازمان نوسازی مدارس کشور است.
طرح‌های تحولی «آجر به آجر» و «استقرار سامانه مکان‌یابی مدارس»، بسته های تحولی سازمان نوسازی مدارس کشور است که به گفته رییس سازمان نوسازی مدارس با توجه به اهمیت اجرای اسناد بالادستی و به ویژه زیرنظام فضا و تجهیزات این طرح به منظور اجرای هرچه بهتر اسناد طراحی شده است.
در واقع این طرح به منظور برنامه‌ریزی برای مکان‌یابی و تخصیص بهینه فضاهای آموزشی، نقش کلیدی و تاثیرگذار در فرایند تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان تنظیم شده و علاوه بر مهیا کردن امکان حصول به عدالت اجتماعی، می تواند بر کیفیت آموزشی نیز بیفزاید.
استقرار سامانه مکان یابی مدارس کمک می کند تا تعبیه مناسب در جانمایی مجدد مدارس جدید در مکان ها صورت گیرد، به طور مثال پژوه های آموزشی بسیاری در مناطقی از کشور وجود دارد که ظرفیت دانش آموزی آن خالی است و این امکان وجود دارد که کاربری های دیگر غیرآموزشی برای آن در نظر گرفت. همچنین مدارس بسیاری در جریان سیل های اخیر آسیب دیدند و به جانمایی مجدد برحسب اطلاعات منطقه ای نیاز دارند.
این طرح تحولی در زیر نظام فضا و تجهیزات به موضوعات مکان یابی توجه کرده است و شاخصه های مهم مکان یابی را در سامانه در نظر می گیرد.
مهراله رخشانی مهر روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا درباره طرح مکان یابی مدارس گفت: برای طرح مکان یابی مدارس یک پیشنهاد به هیات دولت فرستاده شده است که به زودی در کمیسیون زیربنایی مطرح می شود و قرار است پس از تصویب این پیشنهاد، مصوبه هیات دولت هم گرفته شود تا بر این اساس همه دستگاه ها ملزم به همکاری با سازمان نوسازی برای وارد کردن اطلاعات باشند.
وی با بیان اینکه شاخصه های مکان یابی مدارس احصا شده است، افزود: همچنین تهیه نرم افزار برای وارد کردن و جمع آوری اطلاعات صورت گرفته و در ۲ منطقه به صورت پایلوت راستایی آزمایی شده است.
معاون وزیر آموزش و پرورش یادآور شد: گام بعدی در طرح تحولی مکان یابی این است که اطلاعات ۴ استان از جمله زنجان و خراسان شمالی در نرم افزار وارد شود.
رخشانی مهر خاطرنشان کرد: این طرح درحال حاضر وارد فاز عملیاتی و اجرایی جمع آوری اطلاعات شده است و اصطلاحات فضای موجود و اطلاعات مورد نیاز برای این سامانه جمع آوری می شود.
وی با بیان اینکه مطالعات جمعیت شناسی هم برای استان های مورد نظر آغاز شده است، گفت: پیش بینی می شود تا مهر ۱۴۰۰، اطلاعات این ۴ استان هم وارد شود و پس از آن فاز بعدی که وارد کردن اطلاعات ۲۷ استان دیگر است، شروع شود.
رییس سازمان نوسازی مدارس افزود: نرم افزار مکان یابی مدارس، کاربردی و مناسب است و جای آن در سیستم تصمیم گیری کشور خالی بود، این نرم افزار براساس برنامه زیر نظام فضا و تجهیزات و سند تحول بنیادین تنظیم شده است.
به گزارش ایرنا، رخشانی مهر پیشتر گفته بود: در تدوین این بسته تحولی، تنظیم رابطه بهینه و خردمندانه بین مکان، جمعیت و نظام آموزشی در کشور مدنظر است. به نحوی که در مناطق مختلف کشور بتوان با کمترین هزینه، موجب ایمنی و دسترسی مناسب دانش‌آموزان و معلمان به مدارس شد و زمینه‌های شکوفایی استعدادهای تحصیلی، فرهنگی و اجتماعی را با بهره‌گیری از فضاهای مطلوب، آسایش اقلیمی و استاندارهای جهانی فراهم کرد.
معاون وزیر آموزش و پرورش یادآور شد: در استقرار نظام مکان‌یابی مدارس، باید با توجه به تحولات جمعیتی و پراکنش فضاهای موجود، با رعایت ضوابط و اصول فنی مانند همجواری، ویژگی‌های محیطی، شعاع دسترسی، اقلیم و ظرفیت، زمین مناسب انتخاب شود.
وی خاطرنشان کرد: تخصیص منابع به مناطق نیازمند و در نتیجه ایجاد عدالت آموزشی در مناطق محروم، استانداردسازی فرآیند مکان‌یابی و ساخت‌وساز هدفمند مدارس بر اساس تحولات جمعیتی، هزینه‌کرد بهینه اعتبارات و موقوفات خیرین مدرسه‌ساز، جلوگیری از ساخت و سازهای غیرضروری و ساماندهی وضع موجود فضاهای آموزشی، امکان برنامه‌ریزی میان مدت و بلندمدت برای مناطق مختلف کشور در سطح ملی و استانی، توجه به مخاطرات محیطی و افزایش ایمنی دانش‌آموزان از اهداف این برنامه است.
رخشانی مهر افزود: بر اساس مطالعات انجام شده، انتظار داریم پس از استقرار این سامانه، چرخش‌های تحول‌آفرین از ساخت‌وسازهای سلیقه‌ای فضاهای آموزشی به ساخت‌وساز هدفمند و بر اساس تحولات جمعیتی و مطالعات آمایش سرزمین، از ساخت‌وسازهای غیرضروری به ساماندهی و بهینه‌سازی وضع موجود، از ساخت مدارس کوچک به احداث فضاهای آموزشی متوسط و بزرگ، از اتلاف منابع در بعضی مناطق به هزینه‌کرد بهینه در مناطق نیازمند، از بی‌توجهی به مخاطرات محیطی به افزایش ایمنی دانش‌آموزان، از برنامه‌ریزی کوتاه مدت بر اساس تقاضای امروز به برنامه‌ریزی‌های میان مدت و بلندمدت بر اساس تقاضاهای آتی اتفاق بیفتد.