دکتر امیرحسین زندی شنبه در گفتوگو با خبرنگار ایرنا با بیان این که این آیین و سنت کهن اجدادی ریشه در فرهنگ چند هزار ساله کشورمان دارد گفت: در این آیین که با دورهمیها و نقل داستان ها،حافظ و شاهنامه خوانی و تبادل اطلاعات و اخبار و از حال هم باخبر بودن انجام می گرفت به رسمی هرساله تبدیل و جزئی از فرهنگ ما ایرانیان شد.
وی با اشاره به تاکید صاجبنظران حوزه های روانشناسی و جامعه شناسی به کارکرد مثبت ارتباطات و با هم بودن بیان کرد: این ارتباطات باعث افزایش طول عمر،امید به زندگی ،همبستگی و وفاق اجتماعی میشود، از این رو باید با این آیین ها و رسومی که کارکرد مثبت دارند، با احترام برخورد کرده و آنها را بنا به شرایط اجتماعی و زمانی به جا آورده و تکریم کنیم.
این مدرس جامعه شناسی با اشاره به این که کلمه یلدا واژه ای سریانی به معنای تولد است گفت: در آثار دانشمندان بزرگ ایران زمین مانند ابوریحان بیرونی یلدا را با تولد خورشید و یا جشن خورشید همزمان دانسته اند که امروزه بخشی از فرهنگ ما ایرانیان است و همانطور که می دانیم فرهنگ از انباشت قرن ها آداب و رسوم و ارزش ها شکل گرفته و ما ایرانیان ازپیشینه ای چند هزار ساله برخوردارهستیم.
وی ادامه داد: همه ادیان و آیین هایی که در دورهای از تاریخ در این سرزمین پیدا شدهاند خود را با فرهنگ ایرانی هماهنگ کرده و به بخشی از آن تبدیل شده اند که آن را فرهنگ فراگیر می گوییم و فرهنگ ملی در گذر تاریخ به شالوده ای برای وحدت تبدیل شده که دین ها ،آیین ها و آداب همه اقوام ایرانی را در خود جمع و بین آنها سازگاری ایجاد کرده است.
این جامعه شناس با بیان این که ویروس کرونا همچون شبیخون دورهمی ها را به تهدیدی برای جان ما تبدیل کرده گفت: آیین شب چله که فلسفه آن دورهمی و نشستن پای صحبت بزرگان فامیل و خانواده است امسال با این شرایط میتواند بر عکس عمل کرده و نه تنها کارکرد مثبتی نداشته باشد،بلکه برای بزرگسالان که از گروههای آسیبپذیر در برابر این بیماری هستند تهدیدی جدی باشد.
وی ادامه داد: لازمه امنیت وجلوگیری از آلوده شدن آنها به این ویروس حفظ فاصله فیزیکی و دور بودن این گروه سنی حساس از دیگر افراد فامیل است که با توجه به شرایط شغلی و اجتماعی ممکن است ساعاتی از طول روز را در بیرون از منزل و در اجتماع باشند.
زندی با اشاره به حفظ فاصله فیزیکی و نه فاصله اجتماعی بیان کرد: ما خوش شانس بوده ایم که شیوع کرونا همزمان با رشد تکنولوژی و جهان ارتباطات بوده و این امکان فراهم شده تا ضمن این که فاصله ها را رعایت میکنیم، درفضای مجازی تصویرو صدای یکدیگر را داشته باشیم و ساعاتی را بدین طریق شب یلدا را در کنارخویشاوندان جشن بگیریم .
وی اضافه کرد: این آیین ها بخشی از فرهنگ اجدادی ما هستند و باید تکریم شده و نسل به نسل ادامه یابند اما فرهنگ ذاتی نیستند و دچار تغییرمی شود، لذا با توجه به تغییرات اجتماعی و پیشرفت شتابان تکنولوژی و جهان پر از مخاطرات،ما باید واکنش های خود را با این جهان سازگارو در بسیاری از رفتارهای خود بازاندیشی کنیم.
این جامعه شناس با اشاره به این که شب یلدای امسال مصادف با هفته پرستار است بیان کرد: ضمن تبریک به این عزیزان، با بهترین و عقلانی ترین رفتار قدردان زحمات همه کادر درمان باشیم و مواظب رفتارمان باشیم که در صورت عدم رعایت شیوه نامه های بهداشتی ممکن است بار دیگر این عزیزان را چون ماههای گذشته با رنج و سختی فراوان روبرو کنیم.
شب یَلدا یا شب چلّه یکی از کهنترین جشنهای ایرانی است خانوادههای ایرانی در شب یلدا، معمولاً انواع میوهها از جمله هندوانه و انارو تنقلات و خشکبار را مهیا و بزرگان فامیل با شاهنامهخوانی برای دیگر اعضای فامیل و همچنین فالگیری با دیوان حافظ به جشن می پردازند.
این آیین قدیمی در شهرها و نقاط مختلف ایران به صورت های متفاوت انجام میشده و این آداب و رسوم به عنوان یک سنت دیرینه در بلند ترین شب سال جایگاه ویژه ای بین ایرانیان دارد. همچنین چیدن سفره شب یلدا با تزیین های متفاوت و رنگارنگ با دورهمی های خانوادگی دراین شب ،یلدا را پراز خاطره و شادی کرده است.