به گزارش ایرنا، بازمانده از تحصیل به افراد بین شش تا هفده ساله گفته می شود که یا هرگز به مدرسه نرفته اند یا پس از گذراندن چند سال تحصیلی مدرسه را بنا به دلایل مختلف ترک کرده‌اند.
در حالی که نظام آموزش و پرورش هر ساله در بهاری‌ترین زمانهای فعالیت خود با مشکلات عدیده‌ای در ارتباط با فضای تحصیل و نیروی انسانی و دیگر مسائل مواجه بود در انتهای سال تحصیلی گذشته و امسال با شیوع ویروس کرونا دچار چالشهای نوپدید شده است.
مخاطرات سلامتی دانش‌آموزان و نگرانی بسیار والدین از این بابت در ابتدای سال که همراه با تاکید بر آموزش حضوری در مدارس بود موجب شد که بسیاری از سواددار شدن فرزندان خود به ویژه در پایه اول ابتدایی و پیش دبستانی خودداری کنند.
برخی والدین نیز به سبب افزایش هزینه‌های تحصیل از باب آموزش مجازی و رعایت مسائل بهداشتی و از سویی فشارهای اقتصادی ناشی از تورم، تحریم و کرونا، عطای تحصیل را به لقایش بخشیدند.
بر این اساس و بنا به اعلام وزارت آموزش و پرورش در ابتدای سال تحصیلی جاری ۵۰۰ هزار دانش آموز برای ثبت سفارش کتب درسی اقدام نکردند که از این تعداد، ۲۲۰ هزار نفر در دوره ابتدایی، ۱۵۹ هزار نفر در دوره متوسطه، ۱۵۲ هزار نفر در متوسطه نظری و ۸۲ هزار نفر مربوط به هنرستان‌ها بود.
وجود ۵ هزار بازمانده از تحصیل در اصفهان
در استان اصفهان نیز بنابر گفته رییس آموزش و پرورش دوره دوم ابتدایی اصفهان بالغ بر پنج هزار بازمانده از تحصیل در این دوره وجود دارد که حدود نیمی از آنها شناسایی شده است.
علیرضا سلطانی افزود: از این تعداد بالغ بر یکهزار نفر دانش‌آموزان استثنایی بودند که به دلایل مختلف، تحت آموزش‌پذیری در مدارس عادی و استثنایی نبودند که این افراد مورد پیگیری قرار گرفتند و با اعلام اسامی آنها و تعامل سازمان بهزیستی مورد بررسی قرار گرفتند.
به گفته وی ۲۷۰ از آن تعداد ۲۷۰ نفر در داخل کشور مهاجرت کرده و در استان‌های دیگر ساکن شدند و ۴۴۱ نفر از این دانش‌آموزان به خارج از کشور مهاجرت کردند.
این مسوول افزود: تعدادی از آنها را دانش‌آموزان عشایر، بیماران سخت درمان و برخی را دانش‌آموزان دارای فقر مالی خانوادگی تشکیل دادند.
وی از اقدامات لازم برای رفع مشکلات این دانش‌آموزان با همکاری نهادهایی از جمله بهزیستی، مرکز بهداشت و خیرین اشاره کرد.
وجود ۷۳ دانش‌آموز تارک از تحصیل در دهاقان
بنا به اعلام مسوولان کارگروه انسداد مبادی بی‌سوادی در دهاقان ، ۷۳ دانش‌آموز در سال تحصیلی جاری برای ادامه یا پیگری تحصیل به مدارس مراجعه نکردند.
به گفته اعضای این کارگروه، بیشترین تعداد این افراد را دانش‌آموزان عشایری تشکیل می‌دهند که همراه با گروه‌های عشایری جابجا می‌شوند و باقی آنها به دلایل دیگر شامل مشکلات جسمانی و بیماری‌های زمینه‌ای، بی سرپرستی یا بد سرپرستی و فقر از تحصیل بازمانده‌اند.
به گفته مدیر آموزش و پرورش دهاقان، پس از شیوع بیماری کرونا بدون درنگ آموزش از طریق پیام رسان‌ها ادامه یافته است و تعدادی از دانش‌آموزانی که برای آموزش مجازی مشکل داشتند با همکاری خیران برای اخذ تسیهلات معرفی شدند و بیش از ۲۰ میلیون تومان بسته اینترنتی به افراد بی‌بضاعت اهدا شد.
دانش‌آموزان عشایر به دلیل زندگی در طبیعت از استعداد بالایی برخوردار هستند ولی هرساله آغاز سال تحصیلی با کوچ عشایر همزمان است و دانش آموزان با تأخیر امر آموزش را پیگیری می‌کنند.
امسال به دلیل شیوع بیماری کرونا شرایط برای آموزش دانش‌آموزذن عشایر سخت شد زیرا آنها به دلیل نداشتن بضاعت مالی قادر به تهیه ملزومات آموزش الکترونیکی نبودند.
بنا به گفته مسوولان آموزش و پرورش و بنا به تاکید بر اهمیت استمرار آموزش دانش‌آموزان عشایر ، امور عشایر و شوراهای عشایر همگام با سایر نهادها برای حل مشکلات وارد عمل شدند.
ضرورت شناسایی بازماندگان از تحصیل
شناسایی بازماندگان از تحصیل و مهمتر از آن پیشگیری از جا ماندن از تحصیل به گفته جامعه شناسان اقدامی ضروری برای ممانعت از ورود آنها به دنیای آسیب‌های اجتماعی است.
یک پژوهشگر اجتماعی در اصفهان به خبرنگار ایرنا گفت: دانش‌آموزان در طلایی‌ترین دوران فراگیری آموزش به سر می‌برند و به هر دلیلی فاصله گرفتن از این فرصت می‌تواند آنها را به یک وادی نامناسب بکشاند.
فخری رضایی افزود: از سویی هر ساله بنا به آمارهای اعلام شده از سوی دستگاه تعلیم و تربیت تعدادی از دانش‌آموزان فضای آموزشی را ترک می‌کنند و یا به دلایل مختلف از تحصیل باز می‌مانند.
وی اضافه کرد: این در حالی است که دلایل مختلفی از جمله فقر، مشکلات خانوادگی، مهاجرت و بیماری موجب بازماندگی از تحصیل دانش‌آموزان می‌شود.
این جامعه‌شناس، ورود زودهنگام این افراد به بازار کار و در قالب کودکان کار و یا کشیده شدن آنها به باندهای مواد مخدر و مسائل انحرافی برای آنها تهدیدی جدی محسوب می‌شود.
وی بر این اساس وظیفه دستگاه تعلیم و تربیت را شناسایی هرچه سریعتر این دانش‌آموزان قبل از آغاز سال تحصیلی و ایجاد شرایط تحصیل برای آنها به هر شکل ممکن دانست.
کرونا مشکلات دانش آموزان بازمانده از تحصیل را افزایش داد
رضایی با اشاره به شرایط کنونی جامعه به لحاظ شیوع ویروس کرونا گفت: امسال وضعیت دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل با اضافه شدن مشکلات ناشی از کرونا و نگرانی خانواده‌ها و فشارهای اقتصادی در نتیجه این بیماری تغییر و به نوعی افزایش یافته است.
به گفته وی با وجود تمامی این مشکلات و با توجه به تغییر آموزش از حضوری به مجازی لازم است علاوه بر آموزش و پرورش سایر نهادهای مسوول رسیدگی به محرومیت وارد عمل شوند و با شناسایی این دانش‌آموزان امکان تحصیل آنها را در فضای خارج از مدرسه مهیا کنند.
۲۷۵۱ نفر دانش آموز بازمانده پایه اول در اصفهان
رییس آموزش پیش‌دبستانی و دوره اول ابتدایی اداره‌کل آموزش و پرورش اصفهان گفت: در آبان ماه امسال از سوی وزارت آموزش و پرورش تعداد ۲ هزار و ۷۵۱ نفر دانش آموز بازمانده پایه اول به استان معرفی شدند.
نسرین باباپور در گفت و گو با ایرنا افزود: بیشترین سهم مربوط به شهر اصفهان با یکهزار و ۴۷۲ نفر و مناطق کاشان، خمینی‌شهر، نجف آباد و شاهین شهر با ۶۳۱ نفر بود.
وی اضافه کرد: از این تعداد تاکنون ۸۰۶ دانش آموز شناسایی و تعداد ۱۸۲نفر آنان جذب شده اند.
به گفته باباپور برخی از علل جذب نشدن دانش‌آموزان، ممانعت اولیا از ثبت نام به علت شیوع بیماری کووید ۱۹ ، بیماری سخت درمان، کودکان بدسرپرست و با معلولیت جسمی و ذهنی شدید، فقر مالی خانواده، مهاجرت، فوت و باطل نشدن شناسنامه و بروزرسانی نشدن اطلاعات و آدرس دانش آموزان در سامانه های موجود ودیگر موارد بوده است.
انسداد مبادی بی‌سوادی مهمترین رسالت آموزش و پرورش
وی خاطرنشان کرد: در راستای شناسایی و جذب کودکان بازمانده از تحصیل و توسعه عدالت آموزشی، برنامه انسداد مبادی بی سوادی در اولویت‌های حوزه معاونت آموزش ابتدایی قرار گرفته است.
رییس آموزش پیش‌دبستانی و دوره اول ابتدایی اداره‌کل آموزش و پرورش اصفهان، شناسایی، جذب، آموزش و نگهداشت کودکان لازم‌التعلیم ۶ تا ۱۲ سال واجد شرایط ثبت نام در پایه اول، جلوگیری از بازماندگی از تحصیل و پیشگیری از ترک تحصیل با ارتقای کیفیت آموزشی را از جمله اهداف کلی طرح انسداد مبادی بی‌سوادی برشمرد.
وی یادآور شد: در زمان حاضر ۴۹۱ هزار و ۴۳۹ دانش آموز ابتدایی در استان مشغول به تحصیل هستند که این آمار نسبت به سال گذشته دارای رشد صعودی است اما همچنان با چالش کودکان بازمانده و تارک تحصیل روبرو هستیم.
وی به برخی اقدامات صورت گرفته در این راستا اشاره کرد و گفت: طرح موضوع در شورای آموزش و پرورش و ابلاغ مصوبات به سایر دستگاه‌ها از طریق استاندار به فرمانداری‌ها و سایر دستگاه‌ها و نهادها مبنی بر همکاری و مساعدت در امر شناسایی و جذب کودکان بازمانده از تحصیل و برگزاری جلسه انسداد مبادی بی سوادی ویژه معاونان و کارشناسان نواحی و مناطق برای شناسایی و جذب دانش آموزان بازمانده و تارک از تحصیل انجام شده است.
باباپور تماس با اولیای دانش آموزان بازمانده از تحصیل و توجیه آنها برای ثبت نام در مراکز آموزشی، بررسی علل و عوامل بازمانده از تحصیل از طریق احصا اطلاعات دانش آموزان بازمانده با همکاری معاونت بهداشت و درمان دانشگاه علوم پزشکی و ثبت احوال را از دیگر اقدامات صورت گرفته برای این منظور برشمرد.
وی برگزاری جلسات و هماهنگی با خیرین و موسسات مردم نهاد در راستای تهیه گوشی و یا پرداخت هزینه‌های درمان کودکان دارای بیماری سخت درمان و بی‌بضاعت و شناسایی و تشکیل بانک اطلاعاتی معلمان بدون مرز به منظور حمایت تحصیلی کودکان بازمانده از تحصیل بیمار، مشکلات اقتصادی و دیگر موارد را از مهمترین اقدامات برای انسداد مبادی بی سوادی در استان برشمرد.
استان افزون بر پنج میلیون نفری اصفهان بیش از ۹۵۰ هزار دانش آموز و ۲۴ شهرستان دارد.