پنجم جمادی الاول سالروز میلاد با سعادت بزرگ پرستار حسینی و اسوه صبر و استقامت حضرت زینب(س) است. این بانوی بزرگ اسلام با شجاعت بی نظیر خویش، پیام عاشورا و کربلا را به تمام نسلها رساند و بدین ترتیب رسالت الهی خود را انجام داد. ایشان همواره در سختترین شرایط در کنار پدر بزرگوارشان به نشر مبانی اسلام میپرداخت و هنگامی که امام حسین(ع) به امامت رسید در واقعه کربلا به همراه کاروان آن حضرت به کربلا رفت. مقام حضرت زینب(س) در حفظ و اعتلای شریعت اسلامی به قدری قابل توجه است که باید از او به عنوان پرچمدار نهضت و انقلاب حسینی نام برد، ایشان در آن برهه و با وجود مصیبت و سختی های بسیار توانست پرچم ولایت را بر دوش بگیرد و در برابر کفر مقاومت کند و با خطابه و روشنگری های خویش موفق شد، لرزه بر کاخ استبدادی امویان بیاندازد و مردم را بیدار کند.
این اسوه صبر و ایثار در کربلا به پرستاری و مراقبت از امام سجاد(ع) و دیگر خاندان اهل بیت (ع) که در جبهه نبرد مجروح شده بودند، می پرداخت اما هرگز از رسالت مهم خود که همانا ترویج اسلام و برملا ساختن حقایق کربلا بود، غافل نشد و با جانفشانی و شجاعت خویش قیام کربلا را در گستره تاریخ، جاودانه ساخت. بنابراین تلاش و ایثار حضرت زینب(س) باید سرلوحه کار تمام پرستاران قرار بگیرد تا به مانند ایشان با روحیه ایثارگری، گذشت و مدیریت بر مشکلات فائق آیند، شیوع همه گیری ویروس کرونا، مصاف و آزمونی دشوار بود که به حق جامعه بهداشتی و درمانی و بخصوص پرستاران از آن سربلند بیرون آمدند و با اقتدا به حضرت زینب(س)، سلامت و عافیت را برای بیماران رنجور، رقم زدند.
در ایران سالروز ولادت حضرت زینب(س) را روز پرستار نامگذاری کردهاند تا در این روز هم به تجلیل از مقام و شخصیت والای آن حضرت پرداخته شود و هم فرصت مغتنمی باشد، برای قدردانی از پرستارانی که لحظه های زندگی خویش را با صبر، حوصله و تحمل سختیهای بسیار برای خدمت به انسان های نیازمند سپری می کنند. تعریف پرستار مشکل است اما در یک کلمه می توان پرستار را تجسم ایثار نامید چرا که یک پرستار از همه داشته های زندگی خود برای ترمیم آلام همنوعش می گذرد.
مهمترین دغدغهها و چالشهای پرستاران
پرستاران یکی از فعال ترین و کلیدیترین نیروهای امدادی تشکیلدهنده نظام بهداشت و درمان را در ایران تشکیل میدهند که خدمات بیبدیلی برای رفاه حال مردم به ویژه در ایام کرونا انجام دادند اما این اسوههای صبر و ایثار با چالشها و دغدغههای متعددی روبه رو هستند که ضرورت دارد، تمام ارگانهای مسوول اعم از مجلس در مقام قانونگذار، سازمان نظام پرستاری در مقام تشکیلات صنفی و دولت به عنوان قوه اجرایی به فکر گشوده شدن راه جدید برای حل مشکلات آنان باشند. روز پرستار، فرصتی مناسب است تا به دغدغههای بسیار این قشر از جامعه پرداخته شود.
نقش این قشر زحمتکش در پیشگیری از بیماری ها و تسهیل در تطابق و تسکین درد و رنج بیمار، ارزنده و قابل تقدیر است اما امروزه و به ویژه با بحران نفسگیر یک ساله گذشته و ورود کرونا به ایران، کمبود نیروی پرستاری در واحدهای درمانی بیش از پیش احساس میشود و این مساله به یکی از اصلی ترین مشکلات و دغدغه های جامعه پرستاران تبدیل شده است در واقع وعده استخدام پرستاران مهمترین وعدهای است که قبل از شیوع کرونا تا بعد از آن مطرح شده است. محمد شریفیمقدم، دبیرکل خانه پرستار ساختار استخدامی در وزارت بهداشت را یک مشکل بزرگ میداند که نه به امروز که بلکه به ۱۰ سال پیش بازمیگردد. او درباره سرانه سلامت و تعداد پرستار توضیح میدهد و میگوید که براساس استاندارد جهانی، برای هر هزار نفر جمعیت، هشت پرستار باید وجود داشته باشد. حال اینکه در ایران، این سرانه به ازای هر هزار نفر، ۵.۱پرستار است. به خاطر همه این کمبودهاست که در ۱۳۹۷خورشیدی در مجلس شورای اسلامی، قانونی وضع شد تا وزارت بهداشت و درمان، سالانه ۱۰ هزار نیروی پرستاری استخدام کند. او بر این باور است که پروسه استخدام و مشغول به کار شدن پرستاران طولانی است و هشت تا ۱۰ ماه زمان میبرد.
شریفی مقدم، ضمن هشدار در خصوص کمبود پرستار میگوید: در حالی که سالانه ۳ هزار پرستار بازنشسته میشوند، این تعداد به دلیل نبود استخدام جدید جایگزین نمیشوند. همچنین در حال حاضر هزاران پرستار در مرخصی استعلاجی هستند و هزاران پرستار دیگر هم کار خود را ترک کردهاند. یکسری از پرستاران هم با وجود اینکه درمان شدهاند، به دلیل باقی ماندن آثار حمله کرونا به ریه و اندامهای دیگرشان، توان کار کردن ندارند.
مریم حضرتی معاون پرستاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ماه گذشته در گفت وگویی با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: هفت هزار و ۶۵۰ نیروی جدید پرستاری از ابتدای سال ۹۸ تاکنون به صورت پیمانی و قراردادی برای بهبود خدماترسانی به بیماران، جذب مراکز درمانی کشور شدهاند. مجوز جذب هفت هزار نیروی دیگر نیز از طرف معاون توسعه منابع و مدیریت وزارت بهداشت اخذ شده که تلاش میکنیم حداقل ۵۰ درصد آنها را تا پایان سال جاری به سیستم کادر درمانی کشور با توجه به شرایط موجود اضافه کنیم. وزارت بهداشت در جهت حفظ ارزش و حرمت پرستاران و همچنین جلوگیری از کار فرسایشی آنان در تلاش است با اجرای طرحهای مختلف، روحیه و انگیزه پرسنل را افزایش داده و مزایای آنان را نسبت به خدمات ارایه شده ارتقا دهد.
پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت سالروز میلاد با سعادت حضرت زینب کبری(س) به گفت وگو با «غلامرضا گوگونانی» پرستار و سوپروایزر یکی از بیمارستان ها پرداخت.
**ایرنا: به نظر شما مهمترین و اصلیترین دغدغه جامعه پرستاری کشور چیست؟
***گوگونانی: عدم اجرای صحیح و کامل قانون ارتقا بهره وری و مزایای مشاغل سخت و زیان آور، عدم اجرای فوق العاده ویژه در احکام کارگزینی، عدم اجرای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری، ذینفع بودن شرکت های طرف قرارداد با پرستاران شرکتی و عدم رعایت کامل شرح وظایف از جمله مهمترین دغدغههای امروزه جامعه پرستاری کشور محسوب می شود که توجه و تلاش در جهت رفع این مشکلات می تواند، اراده جامعه پرستاری کشور را در جهت تامین سلامت و بهداشت کشور راسخ تر کند و بدین ترتیب گامی برای برطرف شدن دغدغه های این قشر برداشته شود.
**ایرنا: ضمن اشاره به چالش ها و مشکلاتی که کادر درمان و به ویژه پرستاران از زمان همه گیری ویروس کرونا با آن دست به گریبان بوده اند، موانع موجود را در مسیر رویارویی با این بیماری بیان کنید؟
***گوگونانی: همراهی و ایثار جامعه پرستاری با آغاز همه گیری ویروس کرونا، صحنه هایی زیبا از گذشت و فداکاری این قشر را به تصویر کشید و خاطره هایی را از دوران دفاع مقدس در اذهان مردم تداعی کرد. آنها در این برهه جهت مراقبت بیماران از هیچ کوششی دریغ نکردند و با وجود کمبود نیروی پرستار و با علم به اینکه مبارزه با کرونا میدان نبردی است که ممکن است خود نیز درگیر شده و به فیض شهادت یا جانبازی نایل شوند اما با توکل به خدا و با عشق و علاقه و اخلاص از بیماران پرستاری کردند.
ما برای آنکه ایران
گوهری تابان شود
خون دلها خورده ایم
ما برای آنکه ایران
خانه خوبان شود
رنج دوران برده ایم
**ایرنا: پرستاران و کادر حوزه سلامت به ویژه در دوران کرونا چه توقعی از مردم و رسانهها دارند؟
***گوگونانی: ماه های سخت کرونایی در کشور، یادآور تلاش خالصانه کادر درمان به ویژه پرستاران در مراکز مختلف بیمارستانی بود با توجه به در پیش بودن شب یلدا، مردم بدانند که این میهمانیها را بعد از مهار کرونا هم میتوانند برپا کنند، چراکه اگر شخصی از میهمانان ناقل بدون علامت باشد و به میهمانی برود، جان سالمندان آن خانه را به خطر میاندازد. به روزهای پایانی کرونا نزدیک شدهایم و در این روزها جان خود و عزیزانتان را به خطر نیندازید و همگان با رعایت تمام پروتکل های بهداشتی را تا ریشه کنی کامل این بیماری همکاری خود را با مسوولان بهداشتی ادامه دهند و رسانه ها نیز حمایت گر قشر درمان باشند. هموطنان می بایست از رفت و آمدهای غیرضرور در سطح شهر پرهیز کنند چرا که با این کار بیماران ناقل میدان امنیت را برای دیگران بیشتر می کنند.
**ایرنا: به نظر شما دولت و مسوولان مربوطه چگونه میتوانند مشکلات جامعه پرستاری کشور را حل کنند و اصلی ترین مطالبات این قشر چیست؟
***گوگونانی: با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری که تلاش پرسنل پرستاری و درمانی را جهاد فی سبیل الله توصیف کردند، لازم است تا مسوولان به خصوص سران سه قوه و وزارت بهداشت توجه ویژه ای برای احقاق مطالبات قانونی و به حق جامعه ولایتمدار پرستاری با اصلاح قوانین در تعارض با منافع نظام سلامت به ویژه در ایام کرونایی داشته باشند. مشکلات پرستاران با تبدیل روز پرستار به هفته پرستار حل شدنی نیست. پرستاران می خواهند که به حق و شایسته در جایگاهشان دیده شوند. معوقات مالی کارانه و اضافه کار پرداخت به روز باشد. خانواده شهدای سلامت از مزایای بنیاد شهید و پرسنل پرستاری درگیر کرونا را که بستری شده اند و هنوز از عوارض آن رنج می برند از مزایای جانبازی یا ایثارگری بهرهمند شوند.