در روزهایی که ویروس کرونا طعم زندگی را به کام همه تلخ کرده و برخی محدودیت ها در کشور اجباری شده، یادآوری ایثار سفیدپوشانی که در صحنه مقابله با این مهمان ناخوانده در خط مقدم قرار دارند و قدردانی از زحمات آنان کمترین کاری است که می توان برای این قشر انجام داد.
ماه های سخت کرونایی در کشور با فعالیت‌های خالصانه پرسنل درمان به ویژه پرستاران سخت کوش مراکز مختلف بیمارستانی به سختی طی شده و این قشر زحمتکش با خستگی ماه‌ها تلاش برای حفظ سلامت بیماران در این شرایط سخت، مشغول ارائه خدمات هستند و در این مسیر به گفته نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، از مجموع ۱۱۰ هزار پرستاری که در مراکز درمانی کشور فعالیت می‌کنند، تاکنون ۳۲ هزار نفر به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند که نشان‌دهنده ابتلای بیش از ۳۰ درصدی این قشر است.
به بهانه هفته پرستار با چند نفر از آنان که در مسیر تامین سلامت جامعه در خط مقدم امداد رسانی به بیماران کرونایی استان یزد مشغول به فعالیت هستند، گفت و گویی انجام شد که در ادامه واگویه های آنان آمده است.
نفس ما با نفس‌نفس زدن بیماران به شماره می‌افتد
فاطمه طحانی پرستار ۴۵ ساله یزدی است که حدود ۹ ماه گذشته نفس به نفس بیماران مبتلا به کرونا خدمت کرده و زهر این ویروس هزارچهره را با چشیده و در نبرد نابرابر با آن، تا مرز شکست هم رفته اما با لطف خداوند و معجزه امید، فرصت دوباره‌ای برای زندگی پیدا کرده است وی ۱۳ سال است که به حرفه پرستاری مشغول است و این حرفه را از روی عشق و علاقه انتخاب کرده است.
وی در گفت و گو با گزارشگر ایرنا با بیان اینکه در طول این سال‌های در بخش‌های مختلف بیمارستانی فعالیت کرده ام ، افزود: در اسفندماه سال گذشته سرپرستار بخش انکولوژی بزرگسالان بیمارستان شهید صدوقی بودم که با شیوع کرونا و کمبود نیرو در بخش مراقبت ویژه برای کمک به همکارانم به صورت داوطلبانه به بخش آی سی یو منتقل شدم.
این پرستار نمونه کشوری اضافه کرد: هنگامی که تعداد مبتلایان در استان افزایش یافت و مراکز درمانی استان با کمبود تخت بستری روبرو شدند، بخش انکولوژی بیمارستان برای بیماران کرونایی در نظر گرفته شد دوباره به بخش برگشتم ظرف یکساعت با کمک دیگر پرستاران این بخش را برای بیماران مهیا کردیم و برای تهیه برخی از امکانات و تجهیزات پزشکی از خیرین کمک گرفتیم تا بیماران با کمبود اکسیژن یا دیگر دستگاه‌ها با مشکل مواجه نشوند.
طحانی ادامه داد: من از اول اسفندماه تا پایان فروردین ماه به مدت ۲ ماه برای ارائه خدمات به بیماران در بیمارستان بودم و اصلاً به منزل نرفتم و وقتی هم که به آغوش خانواده ام بازگشتم به کرونا مبتلا شده بودم و تا زمان بازگشت به خانه، خانواده ام در جریان بیماری من قرار نداشتند.
وی افزود: پس بهبودی بیماری دوباره به بخش آمدم و از هیج تلاشی برای بیماران کرونایی دریغ نکردم و اکنون هم ما پرستاران تا پای جان ایستادیم در این مدت بسیاری از کادر درمان خود و خانواده های آنان به کرونا مبتلا شدند و یا حتی نزدیکترین افراد خانواده خود را از دست دادند، اما دوباره به بیمارستان آمدند و فعالیت خود ادامه داد.
طحانی افزود: از اول اسفند تا کنون روزهای سختی را پشت سرگذاشتیم و با خاطرات و روزهای تلخی روبرو بودیم، نفس‌های که بالا نمی‌آمد، بی تابی ها خانواده‌ها و سرفه‌های بی امان، با نفس نفس زدن بیماران نفس ما نیز به شماره می‌افتاد، از شهروندان انتظار داریم صبر و تحمل داشته باشند و مراسم و جشن‌ها را بخاطر عزیزانمان به بعد موکول کنیم تا عزیزانمان کنارمان بمانند.
تقدیر و تشکر یک بیمار با ارسال نامه
وی با مرو خاطرات تلخ و شیرین در ذهن خود گفت: یک خانم ۳۶ ساله در بخش بستری بود حالش اصلاً خوب نبود و امیدی به زنده بودن او نبود اما با یاری خدا، تلاش تیم پزشکی و پرستاران این بیمار پس از یکماه بهبود یافت و به آغوش خانواده اش بازگشت که این بسیار خوشایند بود.
طحانی اضافه کرد: این بیمار پس از مدتی نامه‌ای برای بخش پست کرده بود و در آن نوشته بود، من سلامتی خودم را مدیون شما پرستاران می دانم و اگر تلاش‌های شبانه روزی شما نبود اکنون در کنار خانواده ام نبودم؛ دستان همه شما را می بوسم .
وی با بیان اینکه بسیاری از بیماران کرونایی با پرستاران بخش همچنان ارتباط دارند، اظهار داشت: همین برای ما بس است و یک خدا قوت کافی است و ما پرستاران به بدون هیج چشم داشتی به حرفه خود ادامه می‌دهیم.
همراهی همسرم قوت قلب من بود
طحانی که دارای سه فرزند و یک نوه است، افزود: همسرم از روزهای اول کرونا به من گفت اکنون همچون روزهای دفاع مقدس و این همه جبهه دیگر است و نباید سنگرها را خالی گذاشت ، همراهی همسرم قوت قلب من بود که بتوانیم با روحیه در کنار بیماران خدمت کنم.
این پرستار ادامه داد: پرستاران بازوان اصلی مبارزه با بیماری کووید ۱۹ و در خط مقدم مبارزه با این بیماری هستند، آنها تمام لحظات زندگی خود را در کنار بیماران سپری می‌کنند و با خوشی آنها خوش و با ناخوشی آنها دلگیر می‌شوند.
وی گفت: من از شهروندان یک سوال دارم؟ استفاده از یک ماسک پارچه‌ای ساده، سخت‌تر است یا تحمل شرایطی که شبانه‌روز در بیمارستان باید ماسک اکسیژن روی صورتتان باشد و نفس‌کشیدن‌تان وابسته به آن باشد؟ آن هم در شرایطی که اصلاً معلوم نیست از روی آن تخت بلند شوید یا نه… من این شرایط را تجربه کرده‌ام و می‌گویم تلخی آن روزها و شب‌ها با هیچ‌چیز قابل مقایسه نیست.
عاشق شغل پرستاری هستم
پروانه بدر آبادی یکی دیگر از پرستارانی است که در بخش مراقبت‌های آی سی یو بیمارستان شهید صدوقی یزد مشغول به فعالیت است. گفت: با وجود تمام سختی‌هایی که پرستاری دارد آن را با عشق و علاقه انتخاب کردم و قرار باشد به دوران کنکور برگردم باز این رشته و حرفه را انتخاب می‌کند.
وی که ۲۹ سال سابقه کاردارد افزود: از سختی‌های این حرفه هرچی بگویم کم است چرا که همواره با جان آدم‌ها سر و کار داریم و از روزهای خوب و خوش زندگیمان مثل عیدها می‌گذریم و به دور از خانواده مشغول خدمت رسانی هستیم.
این پرستار با بیان اینکه شیوع ویروس کرونا سختی کار پرستاران را چند برابر کرده، گفت: هم اکنون با بحران سختی روبرو هستیم و هر روز جلوی چشمانمان افرادی جانشان را از دست می‌دهند و با صحنه‌هایی روبرو هستیم که زندگی به کام‌مان تلخ می‌شود.
وی با بیان اینکه نخستین بیماری که جواب آزمایش‌ها کرونای او مثبت شد در بخش ما بستری بود، افزود: در ابتدا این ویروس ناشناخته بود برای همه به ویژه کادر درمان با ترس و اضطراب همراه بود چون ما در دل این بیماری قرار گرفته بودیم اما با ایمان به آیه «وَ تَوَکَّلْ عَلَی اللَّهِ وَ کَفی بِاللَّهِ وَکِیلًا» و رعایت پروتکل‌های بهداشتی به فعالیت خود ادامه دادیم.
بدرآبادی که یک فرزند ۹ ساله دارد گفت: پرستاران از اسفند سال گذشته تاکنون گاهی حتی از دیدن خانواده و بغل کردن فرزندان خود به دلیل اینکه ممکن بود، ناقل ویروس باشند، محروم شدند.
وی که در مهرماه سالجاری به کرونا مبتلا و هشت روز در بیمارستان بستری بوده افزود: اکنون هم با رعایت پروتکل‌های بهداشتی تلاش می‌کنم خود و خانواده ام را از مبتلا شدن به این ویروس دور نگه دارم.
وی تصریح کرد: رشته پرستاری، رشته‌ای سخت و پرمشغله اما شیرین و جذاب است و پرستاران نسبت به بیماران خود متعهد هستند و خدمتی که این قشر ارائه می‌کنند با مادیات قابل قیاس نیست.
بهبودی بیمار بهترین خاطره و مرگ آن بدترین خاطره
این پرستار با یادآوری خاطرات تلخ و شیرین حرفه‌اش در دوران کرونا ، گفت: طبیعتاً خاطرات شیرین حرفه پرستاری مربوط به بهبودی بیماران است و خاطرات بد مربوط به مرگ آنان که از هزاران امید و آرزوی خود برای ما صحبت کرده و سخت‌ترین بخش کار ما اطلاع به خانواده فرد متوفی است که در روزهای سخت کرونایی به دفعات مجبور به این کار می‌شویم و در بسیاری از مواقع همکار تماس گیرنده نیز با خانواده متوفی به گریه افتاده و همدردی می‌کند.
وی اظهار داشت: برخی از خاطرات تلخ هرگز از ذهنمان بیرون نمی‌رود یادم است یک خانم باردار در بخش ای سی یو بستری بود که به کرونا مبتلا شده بود، حالش خوب نبود، طبق دستور پزشک سزارین شد و فرزندش متولد شد اما پس از چند روز کرونا ریه‌های او را کامل درگیر کرد و فوت کرد، هنگامی این مادر درگذشت و به سردخانه منتقل شده بود ، ۲ فرزند دیگرش در آی سی یو به دنبال مادر خود بودند اما دیگر از مادرشان خبری نبود، واقعاً دیدن این صحنه‌ها برای پرستاران خیلی دردناک است.
پرهیز از دورهمی خانوادگی
وی با بیان اینکه از برگزاری مراسم، جشن‌ها و دورهمی ها خانوادگی خودداری شود، گفت: همراهی مردم کلید اصلی مبارزه با بیماری کروناست که امیدواریم این مهم تا شکست نهایی این ویروس خطرناک ادامه داشته باشد و مردم ساده انگاری نکنند.
بدرآبادی اضافه کرد: برخی از شهروندان احساس می‌کنند که آمار مبتلایان کاهش یافته است دیگر خطری نیست بلکه با کوچک‌ترین اشتباه موج دیگری رقم می‌خورد و شرایط بدتر از موج‌های قبل خواهد بود.
پرستاران بیشتر از خستگی، غم مرگ بیماران را می خورند
سرپرستار اورژانس بیمارستان شهید صدوقی یزد گفت: در برخی رسانه‌ها می‌گویند پرستاران خسته شدند، می‌خواهم بگویم کار ما خستگی ندارد و خسته هم نیستیم بلکه ناراحت هستیم که شهروندان ما به دلیل ابتلاء به کرونا پرپر می‌شوند و تلاش‌های کادر درمان جواب نمی‌دهد.
سیدعباس مرتضوی افزود: خیلی سخت است وقتی می‌بینیم که در یک خانواده چند نفر خواهر، برادر و مادر با هم فوت می‌کنند که دیدن این صحنه‌ها خیلی دردناک است، همه صحبت ما این است که برای حفظ جان خود پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنید و تا حد امکان در خانه بمانید.
وی که دارای ۱۶ سال سابقه فعالیت در مراکز درمانی است، اظهار داشت: اوایل بیماری کووید ۱۹ ناشناخته بود و اضطراب و نگرانی بسیاری در مردم برانگیخت اما این کادر بهداشت و درمان بودند که ایثارگرانه در کنار بیمارانی که حتی خانواده آنها در زمان ابتلاء از فرد دوری می‌کردند، پای کار ماندند.
سرپرستار اورژانس بیمارستان شهید صدوقی یزد افزود: بسیاری از پرستاران در این دوران عزیزان خود را از دست دادند و حتی نتوانستند فرزندان خود را به آغوش بکشند مبادا عامل انتقال بیماری به دلبندشان باشند.
مسؤولان به وعده‌ها خود عمل کنند
مرتضوی افزود: در گوشه و کنار می‌شنویم که می‌گویند که حقوق پرستاران بخاطر شرایط کرونا افزایش پیدا کرده و اگر در این شرایط در بیمارستان‌ها هستند، حقوق‌های کلان می‌گیرند در صورتیکه این طور نیست به حقوق پرستاران چیزی اضافه نشده است.
وی تصریح کرد: تنها گروهی که به خودشان اجازه خستگی نمی‌دهند، کارکنان بخش درمانی هستند که با وجود گلایه ها، با تمام وجود در این مسیر برای رضای خدا و نجات جان مردم تلاش می‌کنند و با مشکلات اقتصادی در رسیدگی به بیماران لحظه‌ای کم‌کاری نمی‌کنند، اما دوست داریم مردم بدانند اگر در خبرها گفته می‌شود فلان مبلغ برای کارانه پرستاران اختصاص پیدا کرده، هنوز پرستاران چنین چیزی دریافت نکرده حتی اگر چنین مبلغی تخصیص داده‌شود، مربوط به مطالبات یک سال گذشته است.
مرتضوی افزود: پرستاران به شغل خود علاقه دارند و بدون هیج چشم داشتی به فعالیت خود ادامه می‌دهند اما از مسؤولان انتظار دارند که به وعده‌های خود عمل کنند.
کوچک‌ترین سهل انگاری موج چهارم را رقم می‌زند
مرضیه میرجلیلی پرستاری که ۲۴ سال از عمر خود را در این حرفه مقدس سپری کرده، بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی و شرکت نکردن در تجمعات تاکید کرد و گفت: ما تا کنون سه موج کووید ۱۹ را طی کرده‌ایم اگر دوباره سهل انگاری کنیم ، رنگ کرونا قرمزتر از آن که فکر می‌کنیم، خواهد شد.
این پرستار که در بخش آی سی یو مشغول فعالیت است، افزود: بسیاری از بیماران کرونایی را می‌بینیم که با ما حرف می‌زنند از لحاظ ظاهری خوب هستند اما شرایط جسمی آنها خوب نیست و پس از چند روز بستری فوت می‌کند.
وی ادامه داد: هرچند با تغییر شرایط جوی و اعمال برخی محدودیت‌ها اکنون وضعیت بهتر شده و شمار بیماران بستری و مبتلا به ویروس کرونا از حدود یکهزار و ۲۰۰ نفر به ۲۵۰ بیمار کاهش یافته اما کوچک‌ترین ساده انگاری می‌تواند این دستاورد را از بین ببرد.
میرجلیلی خاطرنشان کرد: تنها انتظاری کارکنان درمان از مردم این است که پروتکل‌های بهداشتی و حفاظتی را به دقت رعایت کنند، تا به این وسیله چرخه انتقال شکسته شود.
وی ادامه داد: بر خلاف تصور این بیماری همه گروه های سنی را درگیر می‌کند بطوری که در بین بستری‌هایی کرونایی در این مرکز، یک بیمار کارمند بانک بود که به سختی نفس می‌کشید، مشکل تنفس داشت، در این زمینه کادر درمانی بسیج شدند که جان این بیمار که ۲ فرزند داشت، را نجات بدهند، اما متأسفانه اقدامات به جایی نرسید و ناباورانه جان خود را از دست داد که بسیار اندوهگین شدیم.
میرجلیلی افزود: یادم نمی‌رود که این بیمار که نفس‌هایش بالا نمی‌آمد همه اش تکرار می‌کرد کمک کنیم نگذارید بمیرم، نگران دلبندانم هستم اما اکسیژن دیگر جوابگوی ریه هایش نبود.
وی در ادامه یاد آور شد: زندگی یک پرستار زندگی معمولی نیست و یک فرد پرستار با استرس‌های فراوانی روبرو است، گاهی باید شب‌ها را دور از خانواده بگذارند، روزهای تعطیل و حتی سال تحویل را در منزلش نباشد و قطعاً تا پرستار نباشی نمی‌توانی سختی‌های آن را تصور کرد.
کمبود ۵۰۰ پرستار در استان یزد
مدیر اداره پرستاری دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد از کمبود ۵۰۰ پرستار در بیمارستان‌های دولتی و خصوصی استان خبر داد و گفت: با شیوع ویروس کرونا و اضافه شدن تعداد تخت‌های بیمارستانی و بخش‌های عفونی کمبود این نیروها بیشتر احساس می‌شود.
علی اکبر جراحی در گفت و گو با گزارشگر ایرنا با بیان اینکه استان از لحاظ تعداد پرستار با استانداردهای جهانی فاصله دارد اما نسبت به میانگین کشوری در جایگاه مطلوبی است، اظهار کرد: طبق استاندارد جهانی، نسبت پرستار به ازای هر تخت بیمارستانی ۱.۸ نفر است در حالی که در کشور نسبت پرستار به ازای هر تخت بیمارستانی زیر یک نفر و در استان یک نفر است.
وی یادآور شد: دانشگاه کمبود نیروهای پرستاری را از طریق جذب نیروهای شرکتی، بازنشسته‌ها، تمدید نیروهای طرحی و جذب دانشجویان رشته پرستاری به صورت ساعتی جبران کرده است.
وی تعداد پرستاران استان را سه هزار و ۶۰۰ نفر بیان کرد و گفت: در استان ۲۸ درصد پرستاران مرد و ۷۲ درصد زن هستند در حالی که در کشور ۱۹ درصد را پرستاران مرد و ۸۱ درصد را زنان تشکیل می‌دهند.
جراحی با بیان اینکه از مجموع پرستاران استان ۲ هزار و ۶۰۰ نفر آنها در بیمارستان‌های دولتی و مابقی در بیمارستان‌های خصوصی و تأمین اجتماعی مشغول فعالیت هستند، تصریح کرد: از سال گذشته تاکنون با توجه به نیاز استان به نیرو، ۱۸۰ نفر از طریق برگزاری آزمون و نیروهای شرکتی جذب شدند.
نایب رئیس شورای عالی نظام پرستاری کشور خاطرنشان کرد: در آزمون استخدامی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که در دی ماه برگزار می‌شود سهمیه استان ۱۴۰ نفر است که با توجه با پیگیری‌ها و رایزنی‌ها صورت گرفته افزون بر ۷۰ درصد جذب نیروها در گروه پرستاری است.
وی تصریح کرد: حدود ۲۰ درصد پرستاران استان به صورت مشترک در بیمارستان‌های دولتی و خصوصی در شیفت‌ها مختلف خدمات ارائه می کنند که این موضوع به دلیل کم بودن حقوق و مزایای آنهاست.
جراحی مرخصی‌های تشویقی به نیروها برای ارتباط بیشتر با خانواده و همچنین افزایش ۳۰ درصد ضریب ساعت کارکرد و پرداخت به صورت اضافه و پرداخت تعدادی از معوقه‌ها و مطالبات آنها از اقدامات دانشگاه علوم پزشکی در حمایت از پرستاران بیان کرد.
ابتلاء ۷۶۰ نفر از کادر پرستاری به کرونا
جراحی با بیان اینکه ۷۶۰ نفر معادل ۲۵ درصد از مجموع کادر پرستاری استان از اسفند ماه ۹۸ تاکنون به کرونا مبتلا شده‌اند، افزود: به طور میانگین روزانه ۷۰ تا ۸۰ نفر از کادر پرستاری در مرخصی استعلاجی یا در قرنطینه خانگی به سر می‌برند که این موضوع موجب شده کمبود نیرو در استان بیشتر احساس شود.
نایب رئیس شورای عالی نظام پرستاری کشور تصریح کرد: پرستاری از مشاغل سخت و زیان آور است که بین بازنشستگی و سختی شغل آنها رابطه مستقیمی وجود ندارد زیرا به دلیل کمبود نیرو با ۲۰ و ۲۵ سال سابقه نیز نمی‌توانند بازنشسته شوند.
وی حقوق و مزایایی پرستاران را بسیار کم دانست و از مدیران بیمارستان‌های خصوصی استان خواست که ارتقای قانون بهره وری را در مراکز درمانی خود اجرا کنند.
برنامه‌های هفته پرستار در استان
مدیر اداره پرستاری دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد نشست با مسؤولان دستگاه قضائی، ارتباط مجازی با پرستاران، برگزاری مسابقات مختلف به صورت مجازی، تجلیل از پرستاران نمونه و بازدید از بیمارستان‌ها و قدردرانی از پرستاران با اهدا گل را از جمله برنامه‌های این هفته در استان اعلام کرد.
۱۸ پرستار نمونه کشوری از استان یزد
جراحی با بیان اینکه همه پرستاران استان نمونه هستند، اظهار کرد: از استان یزد ۱۳ نفر از بیمارستان‌های دولتی و سه تن از تأمین اجتماعی و ۲ پرستار نیز از بیمارستان‌های خصوصی به عنوان پرستاران نمونه کشوری انتخاب شدند که مجموعاً در این هفته از ۱۰۰ پرستار استان تجلیل می‌شود.
نایب رئیس شورای عالی نظام پرستاری کشور گفت: با جلسات متعددی که با سران سه قوه و مدیران ارشد وزارت بهداشت انجام شد، اجرای طرح تعرفه گذاری، اجرای کامل دستورالعمل ارتقای بهروه وری و همچنین اجرای مزایای شغل سخت و زیان آور برای کادر پرستاری درخواست شد، تا از این طریق جامعه پرستاری حمایت شوند و در این شرایط سخت کرونا روحیه کاری پرستاران افزایش یابد.
وی خاطرنشان کرد: کارانه و اضافه کار کادر درمان از سال جاری از یکدیگر تفکیک و پرداخت می‌شود و جهت ترمیم حقوق آنها و با موافقت سازمان برنامه و بودجه، مبلغی به عنوان فوق العاده ویژه به حقوق همه همکاران براساس نوع خدمت و سابقه کار اضافه خواهد شد.
پنجم جمادی الاول سالروز تولد حضرت زینب (س) در تقویم ما ایرانیان به نام روز پرستار نام‌گذاری شده و از ۲۶ آذر تا دوم دیماه هم هفته پرستار اعلام شده؛ اما امسال این هفته در حالی بزرگ داشته می‌شود که سپیدجامگان این عرصه به دلیل شیوع ویروس کرونا و به پاس حماسه آفرینی در صیانت از سلامت شهروندان، عنوان مدافعان سلامت را به خود گرفته‌اند و جامعه بیشتر به نقش و جایگاه آنها واقف شده، نقشی که شاید دیر به آن پی برده ایم.