استان اردبیل دارای ۳۸۰ کیلومتر مرز مشترک با جمهوری آذربایجان است، مناطق تازه آزاد شده از اشغال این کشور از جمله فضولی، جبرئیل ، قبادلی و زنگیلان در مرز و یا نزدیکی نوار مرزی این استان قرار دارند، این مناطق که در جریان جنگ قره‌باغ در دهه‌های گذشته به کلی ویران شده‌اند نیاز به بازسازی اساسی دارند و این مهم فرصت مناسبی برای شرکت‌های فنی و مهندسی و نیز نیروهای کارشناسی ایرانی فراهم کرده تا به صورت فعال در زمینه بازسازی این مناطق مشارکت داشته باشند.
رییس‌جمهوری آذربایجان چند روز پیش از کشورهای همسایه و دوست این کشور دعوت کرد که در بازسازی قره باغ کوهستانی مشارکت کنند.
الهام علی اف گفت: بسیاری از مناطق تحت اشغال نیروهای ارمنی در قره‌باغ از جمله شهرستان‌های "آق‌دام " ، " فضولی " ، "جبرایل " ، "زنگیلان " و " قبادلی " بطور کامل تخریب شده و در حال حاضر دوره بازسازی و امور عمرانی گسترده در قره‌باغ فرا رسیده است و برای اجرای این کارها علاوه بر شرکت‌های آذربایجانی، شرکت‌های کشورهای دوست را نیز دعوت خواهیم کرد.
به گزارش ایرنا، با این فراخوان فرصت مناسبی بدست آمده است که استان اردبیل با توجه به مزیت‌هایی همچون نزدیکی به مناطق آسیب‌دیده از جنگ قره‌باغ، داشتن نیروی فنی ماهر، داشتن فرهنگ و زبان مشترک، تولیدات مناسب در زمینه محصولات ساختمانی و راهسازی، داشتن تجربه مناسب در بازسازی مناطق زلزله‌زده، شهرک‌سازی و نیز احداث کارحانجات و توسعه کشاورزی در بحث بازسازی جمهوری آذربایجان مشارکت داشته باشد.
کارشناسان معتقدند که نزدیکی به مناطق آسیب‌دیده از جنگ جمهوری آذربایجان که هزینه‌های تهیه مواد اولیه، نیروی کار ماهر و نیمه‌ماهر و دانش فنی ارزان را برای جمهوری آذربایجان فراهم می‌کند و نیز سابقه همکاری‌های مشترک امتیازهایی است که استان اردبیل به اندازه کافی از آن بهره‌مند است، ضمن اینکه شرکت‌های خصوصی و نیز دستگاه‌های اجرایی این استان دارای تجربه‌های مفیدی در بازسازی مناطق آسیب‌دیده از زلزله و حوادث طبیعی و نیز احیای واحدهای صنعتی کشور همسایه می‌باشند.
شرکت‌های ایرانی آماده حضور در بازسازی قره‌باغ می‌شوند
هر چند که تاکنون اقدام عملی در جمهوری آذربایجان برای پذیرش شرکت‌های خارجی جهت بازسازی مناطق آسیب‌دیده از جنگ قره‌باغ انجام نگرفته است ولی بخش خصوصی در نقاط مختلف ایران بویژه استان اردبیل خود را آماده حضور در این کشور برای بدست گرفتن بخشی از عملیات بازسازی را می‌کنند.
حسین پیرموذن ، رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و جمهوری آذربایجان در این باره گفت: شرکت‌های ایرانی آمادگی آن را دارند تا در بازسازی قره‌باغ حضور داشته باشند.
وی با اشاره به اعلام آمادگی ایران برای حضور در بازسازی مناطق آسیب‌دیده از جنگ قره‌باغ گفت: هنوز هیچ اقدام عملیاتی چه از سوی جمهوری آذربایجان و نیز کشورهای خارجی در مورد بازسازی قره‌باغ انجام نشده است، ما برای برای بازسازی ییشنهاداتی داریم و در اولین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی به این موضوعات خواهیم پرداخت.
او با بیان اینکه در حال ساماندهی شرکت‌هایی توانمند برای حضور در بحث بازسازی و حضور اقتصادی در جمهوری آذربایجان هستیم، اظهارکرد: ما می‌توانیم در مناطق مرزی همکاری‌های خوبی با هم داشته باشیم.
وی گفت: در تمامی زمینه‌های عمرانی، اقتصادی، صنعتی می‌توانیم فعالیت‌های مشترکی داشته باشیم، در مورد بارانداز و شهرک صنعتی مشترک با جمهوری آذربایجان به توافق رسیده‌ایم که پس از کنترل کرونا آنها را عملیاتی می‌کنیم.
پیرموذن افزود: فعالان بخش صنعت، تولید و حتی نظام ساختمانی آمادگی مشارکت در بازسازی قره‌باغ آذربایجان را دارند و در ماه آینده با برگزاری نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و آذربایجان تلاش خواهیم کرد تا زمینه مشارکت ایران را در این حوزه فراهم کنیم.
وی اضافه کرد: ما آمادگی پذیرش پیشنهادات به صورت مکتوب در بازسازی قره‌باغ و همراهی مجموعه‌های تولیدی، اقتصادی، سرمایه‌گذاری و حتی صنعت ساختمان را داریم تا بستر و زمینه این مشارکت و همکاری متقابل فراهم آید.
او بیان کرد: ایران تنها کشوری بود که در دوران کرونا توانست روابط اقتصادی و تجاری خود را با جمهوری آذربایجان حفظ کند، روابط تجاری دو کشور همچنان پررونق است و گمرک‌های بیله‌سوار، آستارا و جلفا در این ایام با افزایش ظرفیت صادراتی مواجه بوده و هم‌اکنون نیز فعالیت در گذرگاه‌های مرزی ۲۴ ساعته است.
پیرموذن با بیان اینکه در سال جاری صادرات از گمرک بیله‌سوار به جمهوری آذربایجان هشت درصد افزایش داشته است، بیان کرد: در همین مدت ترانزیت نیز به این جمهوری از طریق ایران تداوم داشته است.
تجربه و آمادگی صنعت راه و ساختمان ایران برای مشارکت در بازسای قره‌باغ
در بحث بازسازی مناطق آسیب‌دیده از جنگ قره‌باغ بخش راه و ساختمان مهم‌ترین حوزه فعالیت در جمهوری آذربایجان است، هم‌اکنون نیز ساخت راه‌های ارتباطی به مناطق آزاد شده از اشغال آغاز شده و در این راستا و با توسعه فعالیت‌ها در این زمینه شرکت‌های ایرانی با پشتوانه تجربه و توان فنی می‌توانند حضور خوبی در این بخش داشته باشند.
محبوب حیدری ، مدیرکل راه و شهرسازی استان اردبیل با بیان اینکه این اداره کل و بخش خصوصی آمادگی مشارکت در بازسازی و نوسازی قره‌باغ را دارد، گفت: اگر هماهنگی لازم با مسوولان کشوری صورت بگیرد این توانایی و قابلیت در استان وجود دارد که در بازسازی قره‌باغ مشارکت کند.
حیدری اظهارکرد: علاوه بر ظرفیت و توانمندی بخش دولتی بخش خصوصی هم این توانایی را دارد در بحث راهسازی، شهرسازی ،مسکن و رفع نقاط حادثه‌خیز قره‌باغ مشارکت کند.
وی ادامه داد: هیچ مشکلی در بحث نیروی انسانی و تجهیزات فنی در استان وجود ندارد و هر زمان هماهنگی‌های دو طرف صورت گیرد نیروهای فنی ما در آنجا حضور داشته و با دانش فنی روز اقدام به فعالیت خواهند کرد.
فرهاد سبحانی ، مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان اردبیل هم در این باره گفت: این بنیاد تجربه ذی‌قیمت در بحث بازسازی و نوسازی ساختمان‌ها و اجرای طرح‌های بازسازی را دارد و می‌تواند تجربه خود را در بازسازی مناطق آسیب‌دیده از جنگ قره‌باغ بکار گیرد.
وی افزود: بنیاد مسکن استان اردبیل در بازسازی مناطق زلزله زده و سیل زده کشور کارنامه درخشانی دارد و نیرو ها و تجهیزات فنی مورد نیاز هم در این سازمان وجود دارد که به محض هماهنگی‌های لازم در کشور همسایه فعالیت خود را شروع کند.
مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان اردبیل بیان کرد: شرکت‌های خصوصی همکار با بنیاد مسکن هم این آمادگی را دارند و در چندین استان کشور هم در بحث بازسازی ،ساختمان‌سازی و اجرای طرح هادی موفق عمل کرده‌اند.
سبحانی گفت: در بین استان های شمال غرب کشور استان اردبیل در بحث بازسازی همواره پیشگام بوده و کار بازسازی و نوسازی را با سریع‌ترین زمان ممکن انجام داده است.
مشارکت در بازسازی شهرها، صنایع ،معدن و کشاورزی قره‌باغ در دستور کار استان قرار گرفته است
از همان زمان آزادسازی مناطق اشغالی جمهوری آذربایجان، در استان اردبیل بحث‌هایی برای استفاده از فرصت بوجود آمده و مشارکت در بازسازی و نیز احیای صنایع و کشاورزی همسایه شمالی ایجاد شد و با توجه به شرایط جدید این فرصت دورنمایی خوبی برای کشور و استان خلق کرده است.
ارژنگ عزیزی ، معاون اقتصادی استاندار اردبیل در این باره گفت: بحث بازسازی قره‌باغ در جلسات دولت و بخش خصوصی استان اردبیل در دستور کار قرار گرفته و نمایندگان بخش خصوصی در این باره اعلام آمادگی کرده‌اند.
وی افزود: بخش خصوصی با نظارت و هماهنگی بخش دولتی می‌تواند در بازسازی قره باغ ورود داشته باشد و طبق هماهنگی‌های بعمل آمده نظام مهندسی کشاورزی، معدن و ساختمان این توانایی را دارند که در موضوع ورود کرده و تجربه کافی و لازم هم در این زمینه دارند.
عزیزی اضافه کرد: جمهوری آذربایجان استان‌های مرزی ایران را در بحث بازسازی قره‌باغ دعوت به همکاری کرده و در صورت موافقت دو طرف بخش خصوصی استان اردبیل با هماهنگی بخش دولتی آماده مشارکت در این زمینه است.
وی افزود: بخش خصوصی توان لازم به لحاظ نیروی انسانی و تجهزات فنی را دارد و هیچ مشکلی هم در این ارتباط وجود ندارد، مهندسان کشاورزی می‌توانند در بحث کشت فرا سرزمینی، مهندسان عمران در بحث راهسازی و ساختمان و مهندسان معدن هم در بحث معدن آماده مشارکت با طرف آذری هستند.
معاون اقتصادی استاندار اردبیل بیان کرد: شرکت‌های سرمایه‌گذاری بنیاد مسکن هم می‌توانند در ساخت مسکن در قره‌باغ فعالیت کنند، ضمن اینکه تامین منابع مالی بر عهده جمهوری آذربایجان است.
وی افزود: مهندسان کشاورزی،ساختمان و معدن اطلاعات و دانش خوبی در بحث بازسازی دارند و در صورت هماهنگی‌های لازم نیاز است که جمهوری آذربایجان کارها و اقدات صورت گرفته را تضمین کند.
شهرام محمدی ، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی استان اردبیل هم دراین باره گفت:در صورت هماهنگی لازم آماده انتقال تجربیات فنی و کشاورزی به قره‌باغ هستیم.
وی افزود: نزدیک هفت هزار مهندس کشاورزی در استان اردبیل وجود دارد که سه هزار نفر آن در بخش‌های مختلف کشت و زرع ،گلخانه، تولید بذور فعال هستند و آماده‌ایم در بحث تولید بذور ،احداث گلخانه و کشت فراسرزمینی مشارکت فعالی داشته باشیم.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی استان اردبیل ادامه داد: با توجه به اینکه اراضی قره‌باغ بکر است و سالیان سال کشت و زرع کارشناسی روی این زمین‌ها صورت نگرفته باید مطالعات لازم در جهت استعدادیابی بر روی این زمین‌ها صورت بگیرد .
محمدی گفت: مهندسان کشاورزی استان اردبیل در بحث‌های کشت و زرع و تولید بذور موفق عمل کرده‌اند و تجربه کافی هم در این زمینه دارند و مطمئن هستم در بحث انتقال تجربیات خدمات فنی و کشاورزی در بازسازی قره‌باغ اعم از باغداری ،گل کاری،احداث گلخانه و کشت فراسرزمینی مشارکت فعالی خواهند داشت.
به هر حال فرصت مناسب اقتصادی برای مشارکت جمهوری اسلامی ایران در بازسازی بخشی از مناطق جمهوری آذربایجان فراهم شده است و ضرورت دارد اقدام‌های اساسی از سوی وزارت خارجه و مجموعه دولت برای فراهم کردن این همکاری با کشور همسایه و نیز استفاده از ظرفیت استان‌های مرزی فراهم شود.