انسولین، هورمونی پروتئینی است که از سلول های بتا در لوزالمعده تولید و هر پروتئینی از واحدهای ساختاری به نام اسید آمینه تشکیل می شود. به عنوان مثال انسولین از دو زنجیره ۲۱ تایی و ۳۰ تایی اسیدهای آمینه تشکیل شده است.
بیماران دیابتی دو نوع انسولین مصرف می کنند به نام های انسولین انسانی (رگولار) و انسولین آنالوگ (NPH) که پایه هر دو این انسولین ها انسانی است.
انسولین انسانی (رگولار)
حال اگر انسولین تولیدشده ساختاری دقیقا مشابه انسولین تولیدی بدن داشته باشد، به آن انسولین انسانی گفته می شود که از آن به عنوان انسولین رگولار هم یاد می شود. انسولین رگولار عمر کوتاهی دارد و پیک یا حداکثر اثر آن حدود ۲ ساعت بعد از تزریق ظاهر می شود. اما برای طولانی اثر کردن آن، ماده دیگری به نام پروتامین سولفات به انسولین رگولار می افزایند که منجر به دیرتر آزاد شدن این انسولین در بدن می شود. بنابراین اثر آن بلندمدت تر می‌شود.
انسولین آنالوگ(NPH)
برای ایجاد تغییر در شروع اثر یا طول اثر انسولین، دانشمندان از طریق مهندسی ژنتیک اقدام به ایجاد تغییراتی در زنجیره های پروتئینی انسولین کردند که به انسولین تولیدشده حاصل از این تغییرات انسولین آنالوگ گفته می شود، برخی از این انسولین ها تنها در یک اسید آمینه با انسولین انسانی تفاوت دارند.
اسدالله رجب روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا افزود: بسیاری از بیماران مبتلا به دیابت سال ها است برای کنترل قند خون خود از انسولین آنالوگ استفاده می کنند و این کمبود باعث شده دچار مشکل شوند.
وی ادامه داد: اگر نتوان مشکلات موجود درباره کمبود انسولین آنالوگ را برطرف کرد، باید درباره تغییر شیوه درمان و نوع داروی بیماران دیابتی همفکری شود.
رجب با بیان اینکه در کشور انسولین انسانی نیز تولید می شود، اظهار داشت: تغییر شیوه درمان بیماران دیابتی که از انسولین آنالوگ استفاده می کنند، بسیار زمان‌بر است. گرچه انسولین های انسانی تولید داخل نیز باکیفیت هستند ولی اگر بخواهیم نوع درمان و داروی این بیماران را عوض کنیم، باید مسوولان بهداشتی و بیمه ها در این زمینه با انجمن همکاری کنند.
رییس انجمن دیابت ایران افزود: در دیابت نوع یک، ساخت انسولین در بدن متوقف شده و سلول‌های بتا به طور کامل تخریب می شوند؛ بنابراین بدن برای استفاده از غذای مصرفی به تزریق انسولین نیاز دارد. در دیابت نوع ۲، ساخت انسولین متوقف نشده است اما بدن در پاسخ به خوردن غذا، پاسخ مناسبی نمی‌دهد.
رجب اظهار داشت: در بسیاری از مبتلایان به دیابت نوع ۲، برای کنترل قند خون و کمک به بدن برای استفاده مناسب از غذای خورده شده، به قرص یا انسولین نیاز است. انسولین یک مولکول پروتئینی است و در صورت خورده شدن به راحتی مانند تخم‌مرغ یا گوشت در معده هضم می‌شود. بنابراین انسولین را نمی‌توان به صورت خوراکی مصرف کرد.
وی تصریح کرد: انسولین باید زیر پوست در بافت چربی تزریق شود تا به آرامی جذب شده و وارد جریان خون شود.
به گزارش ایرنا، ماه گذشته نیز سازمان غذا و دارو دلیل اصلی کمبود انسولین در ایران را تحریم‌های آمریکا عنوان کرد.
یک شرکت ایرانی به تازگی خط تولید انسولین آنالوگ تحت لیسانس را در داخل کشور ایجاد کرده است.