به گزارش روز پنج شنبه ایرنا از مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، سعید رضا عاملی درجلسه ۳۴۸ شورای اسلامی شدن دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی که به ریاست منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد. افزود: باید این نکته مورد توجه قرار گیرد که لایحه توزیع عادلانه امکانات و فرصت‌ها به مجموعه سهمیه‌ها به طور کلی توجه داشته است. بخشی مهمی از سهمیه‌ها از قبیل سهمیه‌های مربوط به ایثارگران مصوب مجلس است و امکان نقض آن مصوبه وجود ندارد. لذا بهتر است یک بار کل کار مورد بررسی قرار گیرد و مبنا متن لایحه باشد.
وی پیشنهاد کرد: می‌توان با بررسی کلیت لایحه توزیع عادلانه امکانات و فرصت‌ها اقدام به جمع بندی مسئله سهمیه‌ها به صورت بررسی کارشناسانه کرد، و در ادامه مقولات مربوط به مصوبات مجلس شورای اسلامی جهت اقدام و بررسی به مجلس ارجاع شده مقولات مربوط به مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز در صحن شورا مورد بررسی و تصمیم‌گیری قرار گیرد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به تجربه هیات ویژه گفت: فضای همکاری و هم‌افزایی میان دانشگاهی از موارد مهمی است که هرچه بتوان در جهت افزایش همکاری‌ها با دولت و بخش بازار بطور عام معطوف شود ارزشمند است.
عاملی با تأکید بر اهمیت محسوس بودن نتایج تحقیقات افزود: مناسب است دستورالعمل‌های ابلاغ شده و نتایج پژوهش هیات بررسی در اختیار همگان قرار گیرد.
وی افزود: ما نزدیک به چهار میلیون دانشجو و نزدیک به ۱۵۰ هزار عضو هیات علمی در کشور داریم که به‌طور بالقوه قابلیت رفع مشکلات و حل مسائل مهم و اساسی کشور را دارا هستند. به میزانی که به آنها کار اجرا شود، حوزه توانائی ها و نوآوری ها تقویت می شود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: شایسته است که شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم از این نوع تحقیقات حمایت به عمل آورد.
وی با اشاره به مشکل عدم تمکین به قانون در مسایل جاری کشور تصریح کرد: اگر ضامن اجرای قانون قوه قضاییه است باید تخلفات مربوط به ابلاغیات را پیگیری کند که چرا به عنوان مثال معضل سیلاب کماکان در اهواز جاری است.
مسایل مختلف کشور تجزیه و تحلیل و برای دولت ارسال شد
منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری هم خاطرنشان کرد: در دوره فعلی به تشکیل خوشه‌های علمی اقدام کرده و مسایل مختلف کشور را در گروه‌های مربوطه تجزیه و تحلیل کرده که جمع‌بندی آن را برای دولت ارسال کرده‌ایم.
در ادامه حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی، با اشاره به نتایج حاصل از گزارش مزبور پیشنهاد کرد: بهتر است با عبور از تجربه دانشگاه‌های علم محور به مسئله جدیدی به نام دانشگاه موضوع‌محور متمایل شویم و مثل همین تجربه هیئت مذکور به تشکیل دانشکده‌ای مثل دانشکده سیلاب اهتمام داشته باشیم تا از این طریق نهادهای دولتی و نظام موضوعات دانشگاهی را به این سمت هدایت کنیم.
بومی گزینی در دانشگاه ها در اولویت بررسی است
همچنین معاون خط مشی‌گذاری ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در این جلسه گفت: موضوع بومی‌گزینی در دانشگاه ها در اولویت بررسی قرار گرفت.
ابراهیم سوزنچی افزود: جلسات متعددی با حضور سازمان سنجش و آموزش کشور و همچنین وزارت خانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درخصوص موضوع سهمیه‌های دانشگاهی موضوع بومی‌گزینی مورد توجه و ارزیابی قرار گرفت.
وی به پیچیدگی موضوع سهمیه‌های دانشگاهی و ارتباط آن با مصوبات قانون برنامه ششم توسعه اشاره کرد و تصریح کرد: موضوع بومی‌گزینی در بررسی‌های مربوطه در اولویت قرار گرفت و طی جلسات مربوط آمار بومی گزینی در کشور و در استان‌های مختلف کشور مورد ارزیابی قرار گرفت.
سوزنچی ادامه داد: در مبحث بومی‌گزینی یکی از مواردی که به عنوان پیشنهاد مطرح شده است این بود که برای دانشگاه‌های برتر از قبیل دانشگاه تهران فرآیند بومی‌گزینی لحاظ نشود و جذب در سطح کشوری صورت گیرد و در دوره‌های تحصیلات تکمیلی نیز فرآیند مذکور اجرایی نشود.
تشکیل سیستم مدیریت دانش و مستندسازی اطلاعات
رییس دانشگاه تهران هم گفت: گام‌های اصلی که این هیئت انجام داد، شامل "روایت حادثه"، "آسیب‌شناسی وضعیت موجود"، "مستندسازی درس‌آموخته‌های رخ‌داده‌های سیل ابتدای سال ۹۷ و ۹۸" و نیز "ارائه راهبردها" بوده است.
محمود نیلی احمدآبادی افزود: این هیات که شامل ۱۵ کارگروه همراه با ۲۹۰ عضو بوده است توانسته با تشکیل سیستم مدیریت دانش و مستندسازی اطلاعات مجموعه‌ای قوی از اخبار، گزارش، تحلیل و پایان‌نامه پیرامون موضوع سیلاب جمع‌آوری کند.
وی ادامه داد: همچنین اقداماتی از قبیل جمع‌آوری و به اشتراک‌گذاری تجارب موفق جهانی در مدیریت سیل، برقراری ارتباط با دانشگاه‌ها و سازمان‌های فعال در حوزه سیل در سایر کشورها، تنظیم جلسات با گروه‌های بین‌الملل در زمینه موضوع سیل و مواردی از این قبیل مسائلی بوده که هیئت مذکور در زمینه بین‌الملل انجام داده است.
وی تصریح کرد: در کل هیات به این نتیجه رسید که اگر در حکمرانی اصلاحات اساسی را صورت ندهیم، نگاه بخشی به مساله سیل مشکل ما را حل نخواهد کرد.
رییس دانشگاه تهران گفت: گزارش نهایی هیات تلاشی است برای این که معلوم شود چگونگی عناصر حکمرانی در حیطه تخصصی هرکارگروه و ترکیب کارکرد عناصر حکمرانی در حیطه همه کارگروه‌ها به نحوی کار کرده‌اند که مسئله مدیریت سیلاب در هر سه بازه زمانی پیش، حین و پس از سیلاب سبب بروز نقصان‌ها، خسارات و فاصله با وضع مطلوب شده و در نهایت چه اصلاحاتی باید صورت گیرد.
وی ادامه داد: تجربه هیات ویژه گزارش ملی سیلاب‌ها ما را متقاعد می‌سازد که این شیوه از بررسی مسایل با اتکای به جامعه کارشناسی و علمی کشور با رویکردی بین‌رشته‌ای و بین بخشی همراه با تضمین استقلال هیئت بر بررسی و اعلام نتایج صورت گرفته است.
نیلی احمدی آبادی خاطرنشان کرد: در کشور نیروهای متخصص و مبرز زیادی وجود دارد ضمن آنکه در زمینه موضوع سیل پایان‌نامه‌ها و رساله‌های بسیار مفیدی احصاء شد و امیدواریم جهت پیشگیری از خطرات ناشی از سیلاب از دستاوردهای این گزارش و الگوهای آن که در اختیار دولت قرار داده شده است استفاده شود.
وی در ادامه تصریح کرد: تجربه هیئت سیلاب نشان داد که با حداقل اصطکاک و با همکاری کامل دانشگاهی و دستگاهی نتایج خوبی به دست آمد.
وی افزود: این تجربه نشان داد که اگر سازماندهی خوبی بر مبنای علمی وجود داشته باشد، همکاری ثمربخش خواهد بود.
رییس دانشگاه تهران ادامه داد: مشارکت‌های مردمی و نقش مردم از جمله مواردی بود که در هیئت مذکور بدان پرداخته شده است.
وی افزود: آنچه در این میان گاهی منجر به مشکل می‌شد، عدم فرماندهی واحد بود که گاهی این مشارکت‌ها را دچار آسیب می‌کرد.
نیلی احمدابادی با اشاره به تجربه دانشگاه تهران در بررسی زلزله کرمانشاه گفت: در آنجا مشاهده کردیم که مردم به راحتی با نهادهای دولتی ارتباط برقرار نمی‌کنند و در همین رابطه گروه‌های تسهیل‌گری که از دانشکده‌های روانشناسی و علوم اجتماعی حضور یافته بودند نقش فوق‌العاده‌ای در جهت اقناع مردم برای باور به همکاری دولت و همراهی با نهادهای دولتی ایفا کردند.
حلقه اتصال میان تحقیق و اجرا مرتبط شود
همچنین عبدالله جاسبی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: مناسب است اقدامات خوبی که به صورت پژوهش‌های کاربردی انجام می‌شود با بدنه نهادهای مسئول و مجری نیز مرتبط و عملیاتی شود تا حلقه اتصال میان تحقیق و اجرا مرتبط شود.
دکتر فرزاد جهان‌بین سرپرست معاونت فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره ظرفیت سامانه پژوهشیار با قریب به ۱۴۰هزار رکورد گفت: انتظار می‌رود در پروژه‌های ملی از تمامی ظرفیت‌های موجود از قبیل ظرفیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی نیز استفاده شود.
وی افزود: به نظر می‌رسد نوع نگاهی که مسئولین به دانشگاه دارند سبب شده تا به ظرفیت دانشگاه توجه چندانی نشود و برای همین امر پیشنهاد می‌شود در کنار فعالیت‌های دانشگاهی در طرح‌های ملی اینچنینی حضور پررنگ مسئولین را نیز شاهد باشیم.
غلامرضا غفاری معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم پیشنهاد کرد: با توجه به وجود مشکلات متعدد اینچنینی در کشور می‌توان برای تمامی دروس دانشگاهی واحدی تحت عنوان درس مدیریت بحران را لحاظ کرد.
دکتر مجتبی زارعی رئیس سازمان بسیج اساتید کشور نیز خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد در بحران‌هایی چون کرونا و سیل؛ قوانین و کارگزاران از حادثه عقب افتاده‌اند، اما مردم و نهادهای مردمی پیشروتر بوده‌اند که می‌توان بین قدرت مردم در ایران و سایر کشورها نسبت سنجی مطالعاتی به عمل آورد.
وی افزود: به تازگی بسیج اساتید اولین همایش تجربه‌نگاری و آینده‌پژوهی مدیریت مردم نهاد مخاطرات با تأکید بر سیل را به سرانجام رسانده‌اند
احسان جمالی معاون فنی و آماری سازمان سنجش هم اطرنشان کرد: لایحه پیشنهادی توزیع عادلانه امکانات و فرصت‌ها که به امضای دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رسیده است لایحه‌ای جامع است که همه آزمون‌ها و نه صرفاً آزمون سراسری را در بر می‌گیرد.
وی افزود: پیشنهاد ما که حاصل چندسال کار کارشناسی بوده است و برای چند سال در جلسات کمیسیون مشورتی شورای عالی انقلاب فرهنگی و ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور ارائه شده است حذف کامل سهمیه بومی‌گزینی دانشگاه‌ها با نظر به اجرای کامل لایحه پیشنهادی توزیع عادلانه امکانات و فرصت‌ها است.
جمالی ادامه داد: کلیت عدالت آموزشی در پذیرش دانشجو بر این مبنا استوار است که فرد دارای نمره بالاتر شانس بالاتری برای پذیرش داشته باشد.
محمدعلی کی‌نژاد عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه گفت: بهتر است تا زمانی که تعریف دقیقی از نقاط محروم ارائه نشده است، عنوان مذکور در طرح ارائه نشده به همان واژه نقاط کمتر برخوردار اکتفا شود.
وی ادامه داد: در برخی از رشته‌ها ضرورتی ندارد که دانشگاه تهران اقدام به پذیرش در سطح کشورها کند، بلکه صرفاً در رشته‌های مشخص می‌توان به چنین مواردی اشاره داشت.
همچنین دکتر جاسبی خاطرنشان کرد: مقوله‌ای به عنوان بومی‌سازی مربوط به شرایط متعلق به دهه ۶۰ است که در آن دوره یکسری از مناطق فاقد دانشگاه بودند و در نتیجه مجبور بودند برای ادامه تحصیل به مراکز شهرهای بزرگ مراجعه کنند اما در شرایط کنونی چنین مسئله‌ای قابل اتکا نیست.
در ادامه حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی رستمی رییس دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها گفت: از آنجا که لایحه مذکور لایحه‌ای یکپارچه بوده تقسیم‌بندی آن به مصوبات مجلس شورای اسلامی و مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی چندان مناسب به نظر نمی‌رسد.
وی افزود: بهتر است با تشکیل کمیسیون مشترکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و نمایندگان شورای عالی انقلاب فرهنگی با یکسری اختیاراتی به برسی لایحه مذکور بپردازند و جمع‌بندی آن کمیسیون مشترک را برای تصویب نهایی ارایه کنند.
احسان جمالی معاون فنی و آماری سازمان سنجش خاطرنشان کرد: لایحه پیشنهادی توزیع عادلانه امکانات و فرصت‌ها که به امضای دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رسیده است لایحه‌ای جامع است که همه آزمون‌ها و نه صرفاً آزمون سراسری را در بر می‌گیرد.
وی افزود: پیشنهاد ما که حاصل چندسال کار کارشناسی بوده است و برای چند سال در جلسات کمیسیون مشورتی شورای عالی انقلاب فرهنگی و ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور ارائه شده است حذف کامل سهمیه بومی‌گزینی دانشگاه‌ها با نظر به اجرای کامل لایحه پیشنهادی توزیع عادلانه امکانات و فرصت‌ها است.
دکتر جمالی ادامه داد: کلیت عدالت آموزشی در پذیرش دانشجو بر این مبنا استوار است که فرد دارای نمره بالاتر شانس بالاتری برای پذیرش داشته باشد.
محمدعلی کی‌نژاد عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه گفت: بهتر است تا زمانی که تعریف دقیقی از نقاط محروم ارایه نشده است، عنوان مذکور در طرح ارائه نشده به همان واژه نقاط کمتر برخوردار اکتفا شود.
وی ادامه داد: در برخی از رشته‌ها ضرورتی ندارد که دانشگاه تهران اقدام به پذیرش در سطح کشورها کند، بلکه صرفاً در رشته‌های مشخص می‌توان به چنین مواردی اشاره داشت.
همچنین دکتر جاسبی خاطرنشان کرد: مقوله‌ای به عنوان بومی‌سازی مربوط به شرایط متعلق به دهه ۶۰ است که در آن دوره یکسری از مناطق فاقد دانشگاه بودند و در نتیجه مجبور بودند برای ادامه تحصیل به مراکز شهرهای بزرگ مراجعه کنند اما در شرایط کنونی چنین مسئله‌ای قابل اتکا نیست.
دکتر عاملی نیز در پایان جمع‌بندی کرد: تلاش می‌کنیم هر دو نظر را همراه با یکدیگر دنبال کرده ضمن تشکیل کمیسیون مشترک به بررسی کارشناسی موضوع مزبور در دبیرخانه شورا اقدام کنیم.