بازار میوه و تره بار و اقلام کشاورزی به عنوان یکی از حوزه‌های مهم مرتبط با نیاز غذایی مردم، بعضا با افت و خیزهایی همراه بوده و نوسان قیمت‌ها باعث نارضایتی مصرف‌کنندگان شده و این در حالی است که تولیدکنندگان و کشاورزان نه تنها از این افزایش قیمت سود نمی‌برند، بلکه زیان می‌بینند.
اداره کل پژوهش و بررسی‌های خبری ایرنا، در همین زمینه و در میزگرد «بازار میوه و تره بار و تعاون روستایی» با حضور «محمدرضا رزاقی» رئیس اتحادیه مرکزی تعاونی‌های تولید روستایی کشور، «محمدعلی مصطفی لو» رئیس اتحادیه سراسری تعاونی‌های باغداران و «هوشنگ افسردیر» رئیس اتحادیه مرکزی تعاونی‌های روستایی و کشاورزی ایران به بررسی مشکلات کشاورزان و فرایند تولید و توزیع محصولات کشاورزی پرداخته است.
در این نشست رزاقی با بیان این که اجرای طرح هوشمندسازی کشاورزی به تازگی آغاز شده و با سرعت خوبی در حال پیشرفت است، گفت: این طرح کمک زیادی به توسعه پایدار می‌کند و باید سال‌ها قبل اجرا می‌شد. به گفته رزاقی، برای اجرای این طرح، مجری اختصاصی تعیین شده که مستقیما زیر نظر وزیر فعالیت می‌کند و یکی از پایه‌های آن تشکل‌ها هستند.
وی با بیان این که الان فرستنده و گیرنده خیلی از اطلاعاتِ ما انسان‌ها هستند، افزود: انسان بعضا اشتباه می‌کند، اما وقتی ورود اطلاعات سیستمی انجام شود، درصد خطا کم می‌شود و در برنامه‌ریزی‌ها کمک می‌کند تا از اطلاعات اطرافمان مطلع می‌شویم. در این صورت اگر کشاورزی می‌خواهد در جیرفت سیب زمینی بکارد، از طریق کدی که دارد، به راحتی می‌تواند در سامانه جستجو کند که تا این تاریخ چقدر در کشور سیب زمینی کشت شده و هم‌زمان با هم چقدر سیب زمینی برداشت می‌شود؟ چه کسانی صادر می‌کنند؟ چه بذرهایی استفاده می‌شود، کدام‌ها بهتر است و چه تاریخ کشتی بهتر است تا به سرما نخورد؟
رئیس اتحادیه مرکزی تعاونی‌های تولید روستایی کشور در پاسخ به زمان راه اندازی این سامانه گفت: گویا بخشی از این سامانه قرار است در بهمن ماه راه اندازی شود. قرار است برخی دستگاه‌های فرستنده و گیرنده در این زمینه در نقاط مختلف کشور تعبیه شود و یک سیستم مونیتورینگ مرکزی هم در خود وزارتخانه مستقر شده تا اطلاعات دریافتی را آنالیز کرده و هم در اختیار مسوولان و هم کشاورزان بگذارد. این راه حلی اساسی است که می‌تواند در بحث الگوی کشت، توسعه پایدار کشاورزی و بحث توزیع و بازار موثر باشد.
امکان صادرات سالانه ۱۶ میلیون تن محصولات باغی
در بخش دیگری از این نشست، مصطفی لو رئیس اتحادیه سراسری تعاونی‌های باغداران با اشاره به تجربه موفق ایفای نقش محصولات باغی در سال‌های اخیر در جبران مشکلات صدور نفت گفت: خوشبختانه در کشور سالانه بیش از ۲۰ میلیون تن محصولات باغی تولید می‌شود که تنها حدود ۳ تا ۴ میلیون تن آن مصرف کشور است و بقیه باید صادر شود. در چند سال اخیر تشکل‌ها و بخش خصوصی و بازرگانان در این زمینه برای کشور ارزآوری داشته‌اند و بخشی از کاهش صادرات نفت را جبران کردند.
وی در تشریح عوامل افزایش قیمت میوه از چند برابر شدن قیمت کود، ماشین آلات، مزد کارگر، حمل و نقل، جعبه و بسته بندی خبر داد و افزود: قیمت همه اینها چند برابر شده و طبعا در افزایش قیمت میوه و محصولات کشاورزی موثر بوده است. به عنوان نمونه، ما سال گذشته هر کیلو کود ریزمغذی را ۱۰۰هزار تومان وارد می‌کردیم، اما امسال زیر ۳۰۰ هزار تومان نیست. از این موارد تنها کود اوره با قیمت دولتی عرضه می‌شود و بقیه را کشاورزان و باغداران باید به صورت آزاد تهیه کنند.
بادمجان ۸۰۰ تومانی چگونه ۵هزار تومانی می‌شود؟
هوشنگ افسردیر رئیس اتحادیه مرکزی تعاونی‌های روستایی و کشاورزی ایران هم به نقش عوامل موثر در قیمت بعد از تولید محصولات کشاورزی اشاره کرد و با اشاره به معضل ماندن بادمجان روی دست کشاورزان هرمزگانی گفت: اخیرا وقتی بادمجان در هرمزگان به مشکل خورد، ما وارد عمل شدیم و با خرید بادمجان، آن را در بازار عرضه کردیم. من هر کیلو بادمجان را ۸۰۰ تومان از کشاورز می‌خریدم و برای حمل هر کیلوی آن تا تهران ۱۱۰۰ تومان پرداخت می‌کردم. با این حساب حتی بدون سود، چیز زیادی گیر کشاورز نمی‌آید. ۷ تا ۱۰ درصد فروش محصول را هم میدان اضافه کرده و برمی‌دارد. خرده فروش و میوه فروش هم به دلیل این که محصول کشاورزی افت دارد، ۱۰ تا ۳۰ درصد به قیمت اضافه می‌کنند. به این ترتیب، بادمجان ۸۰۰ تومانی کشاورز، بین ۴ تا ۵ هزار تومان در بازار عرضه می‌شود.
وی توضیح داد: در این میان کشاورز سودی نمی‌برد و تنها می‌تواند با فروش محصول، بخشی از هزینه ای را که کرده تامین کند و به کسانی که از آنها قرض کرده پس بدهد. پس ما باید زنجیره ای که بعد از تولید تا عرضه می‌رسد را اصلاح و از کشاورز حمایت کنیم.
افسردیر با مطلوب توصیف کردن اقدامات مدیریت سازمان تعاون روستایی، از راه اندازی «روستا بازار» یاد کرد که به کشاورز روستایی امکان عرضه مستقیم محصولش را می‌دهد. البته به گفته او، همه کشاورزان امکان استفاده از این سامانه‌ها را ندارند.
به زودی مشروح این میزگرد، در اختیار علاقمندان قرار می‌گیرد.