به گزارش ایرنا، برخی از کارشناسان عقیده دارند که آسیب‌های اجتماعی موجود در جامعه از جمله بیکاری، فقر، اختلافات خانوادگی، اضطراب، افسردگی، خشونت خانگی، کودک و همسرآزاری، آزاد گذاشتن کودکان و نوجوانان در فضای مجازی از جمله معضلاتی است که برخی از خانواده‌ها با آن دست به گریبان هستند.
به عقیده این کارشناسان با توجه به شیوع ویروس کرونا، رسیدگی به این مشکلات را به حاشیه برده است، که این امر به نظر کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه روان‌شناسی و اجتماعی در آینده، زمینه بروز بحرانها و افزایش این آسیب‌ها و همچنین بروز آسیب‌های نوظهور را فراهم خواهد کرد.
با توجه به اهمیت بحث چالشها و آسیب‌های اجتماعی در جامعه خبرنگار خبرگزاری ایرنا مرکز شهرکرد به مصاحبه با نرگس عسگری مدیرکل و اشرف عسگری معاون امور اجتماعی بهزیستی چهارمحال وبختیاری پرداخته است.
ایرنا: شیوع ویروس کرونا چه تاثیری در افزایش یا کاهش آسیب‌های اجتماعی داشته است؟
نرگس عسگری: نیروی انسانی به عنوان بزرگترین سرمایه هر کشور است و بحث قبول افراد در بستر جامعه و شناسایی و پذیرش همه جانبه این سرمایه باعث جلوگیری از بروز آسیب‌های اجتماعی می‌شود.
با توجه به شیوع ویروس کرونا بسیاری از جنبه‌های زندگی افراد تحت تاثیر قرار گرفته است که مهمترین جنبه بحث اجتماعی بودن انسان است که تحت تاثیر این ویروس قرار گرفته و تعاملات اجتماعی کمرنگ شده و افراد به سمت خود محور بودن، گرایش پیدا کردند.
در این ایام افراد به جای اینکه اجتماع‌محور باشند، به سمت خودمحور رفته‌اند که خود به عنوان یک آسیب است و اگر این دوران طولانی شود و زمان تنها بودن‌های افراد طولانی شود، زمینه بروز آسیب‌های دیگر در بین افراد از جمله افسردگی، انزوا، استفاده بیش از حد از فضای مجازی رواج پیدا می‌کند.
در حال حاضر با وجود اینکه افراد خانواده ساعات بیشتری را در کنار هم در خانه هستند اما جدای افراد از هم در خانه مشهود است و اعضای خانواده در هر گوشه مشغول فعالیت‌های شخصی یا استفاده از فضای مجازی هستند.
با توجه به اینکه فاصله‌گذاری اجتماعی لازمه پیشگیری از شیوع کروناست، اما نباید بگذاریم بحران‌های حادتر از بحران کرونا در ایام پساکرونا دامن گیر افراد و خانواده‌ها شود.
در استان امسال هفت هزار و ۷۷۳ نفر مشاوره حضوری و ۱۸هزار و ۸۰۰ نفر مشاوره غیرحضوری از طریق تماس با خط ۱۲۳ و ۱۴۸۰ دریافت کرده‌اند که مشکلات خلقی، اضطرابی و همچنین مشکلات و مشاجرات خانوادگی، مشکلات زندگی بیشترین مشکلات بوده است.
ایرنا: راهکارهای لازم برای کاهش آسیب در دوران کرونا چیست؟
عسگری: کم شدن دورهم بودن‌ها، کم شدن رغبت دور هم‌نشینی، زمینه بروز یک نگرانی را در جهان بوجود آورده است و در این راستا، سازمان جهانی بهداشت برای بحران کرونا و وضعیت موجود دیدگاهی جدید با عنوان "حباب‌های خانوادگی" را پیاده کرده است و این دیدگاه نشان‌دهنده آن است که باید با تشکیل این حباب‌ها رفت و آمد در خانوادها و یا بین افراد به صورت تعداد افراد محدود برقرار شود تا از بحث روابط اجتماعی جدا نشویم.
ترویج حباب‌های خانوادگی در جامعه ضروری است تا افراد جامعه به صورت محدود با هم رفت و آمد داشته باشند تا آسیب‌های بعدی در ایام پساکرونا به خانه و خانواده ضربه نزند.
توسعه فضای مجازی و استفاده از این فضا برای آموزش دانش‌آموزان و در دسترس قرار دادن این فضا زمینه بروز بسیاری از آسیب‌ها را در آینده افزایش خواهد داد و زمینه بروز آسیب‌های جدید و نوظهور را فراهم خواهد کرد.
در دوران از کرونا، محدودیت‌های خانواده و جامعه بر استفاده از فضای مجازی برای دانش‌آموزان برداشته شده بود و این قشر در فضای ناامن اینترنت ساعت‌های نامحدود به سر می‌برند و این امر می‌طلبد که خانواده‌ها نظارت بیشتر بر استفاده کودکان و نوجوانان از این فضا داشته باشند.
با توجه به توسعه آسیب‌ها و معضلات اجتماعی در جامعه سرمایه‌گذاری و فرهنگ‌سازی در حوزه مسایل اجتماعی در جامعه و به خصوص بین خانواده ضروری است.
ایرنا: اعتبارات خاص در خصوص مقابله با کرونا در سازمان بهزیستی در نظر گرفته شده است؟
عسگری: اعتبارات بخش مقابله با شیوع ویروس کرونا برای حمایت از جمعیت هدف بهزیستی در نظر گرفته شد و از حمایت‌های بنیاد علوی و بنیاد برکت و همچنین خیران و نیکوکاران برای حمایت از افراد آسیب‌دیده و همچنین جامعه هدف بهزیستی استفاده شد.
در چهارمحال و بختیاری ۳۸ هزار نفر از خدمات سازمان بهزیستی بهره‌مند هستند که از این تعداد ۳۲ هزار نفر را معلولان تشکیل می‌دهند و این افراد جزء اقشار آسیب‌پذیر و کم‌درآمد هستند و برای حمایت از این افراد، اکنون نیازمند حمایت خیران، حامیان و حمایت تشکل‌ها مردم‌نهاد هستیم تا از بروز آسیب اقتصادی این قشر جلوگیری شود.
اجرای طرح ایران همدل، پازل همدلی و همچنین کمک مومنانه و مواسات در این ایام از طرح‌های سازمان بهزیستی برای جمع‌آوری کمک برای حمایت از افراد زیرپوشش بهزیستی بود که در استان از این طرحها استقبال چشمگیری انجام شد.
در طرح ایران همدل ۶ میلیارد و ۲۴۰ میلیون ریال کمک نقدی و غیرنقدی جمع‌آوری و در قالب بسته‌های معیشتی و بهداشتی بین مددجویان توزیع شد و در طرح پازل مهربانی ۶۵۰ میلیون ریال در استان جمع‌آوری و برای تهیه نوشت‌افزار دانش‌آموزان زیرپوشش بهزیستی هزینه شد.
فعال شدن مراکز مثبت زندگی در راستای واگذای فعالیت‌های سازمان بهزیستی به بخش خصوی نیز از برنامه‌های پیش‌روی این سازمان است تا بتوان در ارائه خدمات مطلوب‌تر به جامعه هدف و همچنین شناسایی افراد جدید و همچنین شناسایی خیران برای کمک و حمایت از مددجویان استفاده کرد.
با راه اندازی هر مرکز ۱۵۰ تا ۴۰۰ پرونده مددجویان منطقه به مرکز واگذار می‌شود تا بتوان خدمات مطلوبتردر محل زندگی به مددجویان ارائه شود .
ایرنا: آیا هم‌پوشانی بین فعالیت سازمان بهزیستی و کمیته امداد و سایر نهادهای حمایتی وجود دارد برای رفع این هم‌پوشانی چه برنامه‌ای در دست اقدام است؟
عسگری: با توجه به اینکه تعداد کمی از مددجویان زیرپوشش نهادهای حمایتی از طریق مختلف و نهادهای مختلف کمک دریافت می‌کنند، برای رعایت عدالت اجتماعی بین جامعه هدف سامانه بین سازمان بهزیستی و کمیته امداد فعال شده تا با واردکردن کد ملی افراد درخواست کننده حمایت و کمک از نحوه دریافت کمک و یا حمایت از سوی نهادهای مختلف برای فرد مطلع شد.
هم‌پوشانی کمک‌ها برای جامعه هدف باعث شده بود که تعدادی از افراد که قدرت چانه‌زنی بالاتر داشتند از حمایت‌های مختلف بهره‌مند شوند و درصدی از افراد که نیازمند حمایت واقعی بودند از دریافت خدمات و حمایت بی‌بهره باشند.
با راه‌اندازی مراکر مثبت زندگی می‌توان این هم‌پوشانی را کاهش داد و حمایت‌های افراد زیرپوشش از طریق این مرکز و با حمایت‌های خیران انجام شود.
دیدگاه‌های آسیب اجتماعی از منظر معاون بهزیستی استان
ایرنا:آسیب‌های اجتماعی در دوران کنونی با گذشته چه تغییراتی داشته است؟
اشرف عسگری معاون امور اجتماعی بهزیستی چهارمحال وبختیاری: حوزه اجتماعی آسیب‌های فراوان وجود دارد و در سال‌های گذشته نوع آسیب‌های اجتماعی در بین خانواده و افراد تغییر پیدا کرده و آسیب‌های جدید در جامعه قابل مشاهده است.
تا ۱۰ سال گذشته بیشترین آسیب در حوزه کودکان مربوط به کودکان و فرزندان بی‌سرپرست بود که این کودکان در مراکز زیر نظر بهزیستی نگهداری می‌شدند و در صورت امکان به خانواده‌های متقاضی واگذار می‌شدند، اما در سال‌های اخیر این مساله به کودکان بدسرپرست تبدیل شده و آمار کودکان بدسرپرست افزایش یافته است.
افزایش مسایل اقتصادی، افزایش اعتیاد و طلاق و به خصوص اعتیاد مادر خانواده باعث شده است آمار کودکان بدسرپرست افزایش یابد و این امر زمینه بروز آسیب‌های اجتماعی را در حال حاضر و همچنین آینده این فرزندان افزایش می‌دهد.
نبود قانون حمایت از زنان بدسرپرست از مهمترین مشکلات این قشر است که زمینه بروز آسیب اجتماعی را در این قشر و همچنین خانواده آن‌ها افزایش می‌دهد.
شرایط شیوع ویروس کرونا نیز عاملی بر افزایش آسیب‌های اجتماعی نوپدید در جامعه شده است به گونه‌ای که میانگین حضور باکیفیت اعضای خانواده کنار هم را کاهش داده است.
پیش از کرونا با توجه به اینکه اعضای خانواده ساعات کمتری را کنار هم بودند و میانگین حضور با کیفیت در خانواده‌های ایرانی ۱۵ دقیقه بود اما با شیوع ویروس کرونا ساعت با هم بودن خانواده‌ها افزایش پیدا کرده است ولی میزان حضور با کیفیت و عاطفی به ۱۰ دقیقه رسیده است.
افزایش آموزش خانواده در زمینه بروز عواطف و همچنین نحوه برقرای ارتباط عاطفی یک راهکار برای افزایش میانگین حضور عاطفی خانواده‌هاست.
انزواطلبی، افسردگی و گرایش به خودمحوری در زندگی اجتماعی و خانواده‌ها رو به افزایش است و این امر نیاز به یک برنامه ریزی دارد.
افزایش افسردگی در بین مردان در استان به دلیل از دست دادن شغل و بیکار شدن در ایام کرونایی ، پایین آمدن درآمد و مشکلات اقتصادی به عنوان یکی از دلایل افزایش افسردگی در بین مردان است .
شرایط کرونایی و شرایط اقتصادی جامعه به بحث آسیب‌های اجتماعی دامن زده است و آسیب‌های اجتماعی جدید را به وجود آورده است که باید در این زمینه اقدامات پیشگیرانه انجام شود تا بعد از کرونا با یک بحران روانی شدید در جامعه مواجه نشویم.
افراد در ایام کرونایی از لحاظ روحی و روانی در حالت سکون زندگی می‌کنند و زندگی متفاوت با گذشته دارند و در پساکرونا شرایط جدید به هم می‌ریزد و با بحران‌های جدید مواجه خواهیم شد که برای مقابله با این بحرانها دستگاههای متولی و برنامه‌ریزان اجتماعی در سطح کلان باید یک برنامه مدون داشته باشند تا بتوان در مواقع بروز بحران از آن استفاده کرد.
به گزارش ایرنا، ویروس کرونا که منجر به بیماری نوپدید کووید ۱۹ شده است، بسیاری از کشورهای جهان درگیر کرده است و سازمان بهداشت جهانی را برآن داشته تا وضعیت فوق‌العاده اعلام کند.
استفاده همگانی از ماسک، رعایت فاصله ۲ متری از یکدیگر، شست‌وشوی دست‌ها با آب و صابون، رعایت بهداشت فردی، خودداری از دست دادن‌های مکرر و منع سفر و حضور در اجتماعات از جمله نکاتی است که پزشکان متخصص برای پیشگیری از شیوع این ویروس توصیه می‌کنند.