مجری طرح مطالعه محاسبه نیاز آبی تالاب کجی نمکزار گفت: این تالاب با برخورداری از تنوع زیستی بالا، نقش مهمی در عملکرد هیدرولوژیکی منطقه ایفا می‌کند و به دلایل انسانی همچنین خشکسالی، تنش‌های شدیدی به آن وارد شده است.
محمدحسین صیادی روز سه‌شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: تعیین نیاز آبی تالاب می‌تواند ضمن بازگرداندن فعالیت شرایط اکولوژیکی، عملکرد محیط زیستی تالاب را بهبود بخشد.
وی اظهار داشت: در این طرح، براساس روش ترکیبی در۶ سناریو نیاز آبی اکوهیدرولوژی تالاب کجی محاسبه شد و با استفاده از داده‌های سنجش از دور، سیستم اطلاعات جغرافیایی و مشاهدات میدانی اطلاعات مورد نیاز را کسب کردیم و با استفاده از معادله بیلان آبی، مقدار نیاز آبی در سناریوهای هیدرولوژیکی و اکولوژیکی محاسبه شد.
عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه بیرجند گفت: نتایج نشان داد برای تامین حد متوسط لکه آب به حجم آبی معادل ۱۳.۹۷ میلیون متر مکعب به طور سالانه نیاز است که ۱۲.۲ میلیون متر مکعب آن از طریق روان آب سطحی تامین می‌شود و ۱.۷۷ میلیون متر مکعب کمبود وجود دارد که باید با کاهش حدود ۲۰ درصدی برداشت از آب زیرزمینی منطقه تامین شود.
وی بیان کرد: همچنین به منظور حفظ پوشش گیاهی و گونه‌های شاخص جانوری منطقه به ترتیب به طور سالانه به آبی معادل ۱۲/. میلیون متر مکعب و ۳۴۸.../. میلیون متر مکعب نیاز است.
صیادی افزود: با تامین نیاز آبی خدمات اکوسیستمی تالاب به منظور حفظ ریزگرد، اکوسیستم گیاهی و جانوری منطقه نیز حفظ می‌شود.
وی عنوان کرد: این طرح با استفاده از دانش تخصص‌های مختلف دانشگاهی توانست با بازگرداندن شرایط اکولوژیکی (احیا و حفاظت از گونه‌های گیاهی و جانوری) و بهبود عملکرد تالاب ضمن حل معضلات مهم ناشی از خشکی تالاب مانند ریزگرد که تهدید جدی محیط زیست انسانی و صنعت منطقه بوده، باعث ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار اکوتوریسم برای افراد بومی منطقه شود.
این پژوهشگر و استاد دانشگاه گفت: تدوین طرح جامع مدیریت و پایش تالاب، راهکارهای تامین آب مورد نیاز تالاب و افزایش تدریجی تراز آن، بررسی و مقایسه توان اکولوژیکی در کاربری‌های فعلی اطراف تالاب، تدوین الزامات لازم برای احیای نهایی و حفظ پایدار شرایط تالاب به عنوان برنامه و توسعه آتی این طرح آمده است.
وی افزود: معاونت پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال جاری طرح‌های صنعتی برگزیده دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های کشور را معرفی کرد که طرح مطالعه محاسبه نیاز آبی تالاب کجی نمکزار به عنوان یکی از طرح‌های صنعتی برگزیده و معرفی شد.
طرح مطالعه محاسبه نیاز آبی تالاب کجی نمکزار به کارفرمایی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی از مهر ۱۳۹۷ تا تیر ۱۳۹۹ انجام شد.
تالاب کجی نمکزار نهبندان یک تالاب فصلی است که آبگیری آن به ریزش باران و جوشش چشمه‌های کرانه تالاب بستگی دارد و معمولا از اواسط پاییز آغاز می‌شود که در حال حاضر پهنه آبی و مدت زمان آبی آن به دلیل کاهش بارندگی‌ها همچنین برداشت بی‌رویه آب در اطراف تالاب کاهش چشمگیری داشته است.
تالاب کجی نمکزار نهبندان یک تالاب نمکی است که از سال ۱۳۸۹ به عنوان پایگاه حیات وحش به تصویب سازمان حفاظت محیط زیست رسید و در ادوار گذشته یکی از تالاب‌های دایمی ایران بوده است که پرندگان مهاجر در تمام فصول در این منطقه حضور داشته‌اند اما با گذر زمان و خشکسالی‌های به وجود آمده این تالاب به صورت فصلی آبگیری می‌شود.
پناهگاه حیات وحش تالاب کجی نمکزار با ۲۲ هزار هکتار شامل تالاب و محدوده جنگلی است که در ۷۵ کیلومتری شهر نهبندان و در حاشیه جاده ارتباطی بیرجند - زاهدان قرار دارد.