بیرجند - ایرنا - فعال‌سازی ظرفیت‌های بالقوه در بخش‌های مختلف کشاورزی، گیاهان دارویی، صنایع و فرآورده‌های معدنی از اهداف توسعه‌ای در خراسان جنوبی است که بهره‌گیری از توان شرکت‌های دانش‌ بنیان و واحدهای فناور به تحقق این اهداف شتاب می‌بخشد.

به گزارش ایرنا مرکز رشد واحدهای فناور نهادی پژوهشی و فناوری تحت مدیریت متخصصان حرفه‌ای است که با ارائه خدمات حمایتی، از ایجاد و توسعه فناوری و نوآوری توسط کارآفرینان و نوآورانی پشتیبانی می‌کند که در قالب واحدهای فناور در زمینه‌های مختلف فعالیت می‌کنند و اهداف اقتصادی مبتنی بر دانش و فناوری دارند.

شرکت‌های کوچک و متوسط فناور در رونق اقتصادی، توسعه فناوری و به تبع آن کارآفرینی نقش موثری دارند. توسعه این شرکت‌ها در گرو ایجاد زیرساخت‌های لازم برای کاهش خطرپذیری آنها در دوران شروع فعالیت خود است و یکی از مهمترین این زیرساخت‌ها، مراکز رشد واحدهای فناور است.

مرکز رشد واحدهای فناور برای کارآفرینان و واحدهای کوچک و متوسطی که با تکیه بر علم و فناوری دارای ایده‌های محوری قابل تجاری شدن هستند، برای مدت چند سال اطلاعات و مشاوره‌های ضروری و نیز خدمات و تجهیزات مناسب را ارائه می‌دهد و آنها را برای حضور مستقل و مؤثر در صحنه فناوری کشور آماده می‌کند.

در حال حاضر در خراسان جنوبی مرکز رشد واحدهای فناور در شهرهای بیرجند، قاین، طبس و فردوس وجود دارد که در این مراکز و پارک علم و فناوری خراسان جنوبی بیش از ۱۴۰ واحد فناور فعالیت دارند.

هر فرد حقیقی و تیم فناور که ایده فناورانه با قابلیت ارائه در بازار را داشته باشد از جنبه‌هایی چون دفتر کار، کارگاه، مشاوره و تسهیلات حمایت می‌شود و یکی از مراکز رشد فعال در خراسان جنوبی مرکز رشد واحدهای فناور قاین است که معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری هم چهارم دی امسال از آن بازدید کرد.

کشت وسیع زعفران در قاینات، وجود معادن غنی و کارخانه در دست احداث فولاد، واحدهای صنعتی و جاذبه‌های گردشگری گوناگون فرصت‌های فراوانی را برای انجام کار پژوهشی و فناورانه مبتنی بر نیازهای موجود برای دانش‌آموختگان و جوانان جویای کار منطقه فراهم کرده است.

این قابلیت از نگاه معاون وزیر علوم هم در سفر اخیر به خراسان جنوبی پنهان نماند و غلامحسین رحیمی ضمن مثبت ارزیابی کردن فعالیت‌های صورت گرفته در مرکز رشد واحدهای فناور قاین گفت: مراکز رشد و فناوری یکی از فرصت‌های مهم اشتغال برای تحصیل‌کرده‌ها است و مسوولان محلی باید همکاری بیشتری با این مرکز داشته باشند و شرایط را برای پژوهشگران فراهم کنند.

معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: با همکاری مسوولان و همراهی دانشگاه بزرگمهر قاینات می‌توان در آینده پردیس مرکز رشد و فناوری را در این شهرستان راه‌اندازی کرد و این کار نیاز به حمایت همه جانبه دارد.

بیشتر شرکت‌های فناور و دانش بنیان خراسان جنوبی در حوزه فناوری اطلاعات (IT) فعال هستند که یکی از مزیت‌های این استان به شمار می‌رود و گیاهان دارویی و کشاورزی، مکانیک، الکترونیک و برق از دیگر حوزه‌های کاری این شرکت‌ها است.

تمرکز به ایجاد شرکت‌های فناور در حوزه کشاورزی 

رییس مرکز رشد واحدهای فناور قاین تمرکز اصلی این مرکز را کمک به ایجاد شرکت‌های فناور در حوزه‌های کشاورزی با تاکید بر زعفران و زرشک، گیاهان دارویی، صنایع و فرآورده‌های معدنی غیرفلزی و سایر حوزه‌های فناوری با در نظر گرفتن ظرفیت‌های منطقه عنوان کرد.

سهیل وثوقی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: وجود دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی معتبر، واحدهای صنعتی گوناگون، معادن غنی، مناطق وسیع کشاورزی و جاذبه‌های گردشگری فراوان، شهر قاین را به یکی از قطب‌های اصلی اقتصادی استان خراسان جنوبی تبدیل کرده است.

وی گفت: احداث مرکز رشد واحدهای فناور قاین در این قطب علمی - اقتصادی شرق کشور، موقعیت ممتازی را برای شرکت‌ها و واحدهای مستقر در آن برای توسعه فعالیت‌های اقتصادی و ایجاد ارتباطات مناسب با دانشگاه‌های منطقه و ارتباط با صنایع و معادن ایجاد می‌کند.

رییس مرکز رشد واحدهای فناور قاین افزود: ۳۲ واحد فناور در این مرکز پذیرش شده‌اند که از این تعداد ۱۹ واحد در محل ساختمان مرکز مستقر و مابقی به دلیل محدودیت در فضای خارج از مرکز هستند.

وی گفت: چنانچه واحد فناور بخواهد از خدمات مادی و معنوی مرکز بهره‌مند شود باید طبق قانون در ساختمان مرکز مستقر باشد تا از معافیت مالیاتی بهره‌مند شود بنابراین این محدودیت فضا باعث می‌شود تعدادی از شرکت‌ها از این فرصت و خیلی مزیت‌های دیگر محروم شوند.

وثوقی اظهار داشت: ۶ شرکت دانش بنیان هستند که در حوزه‌های آی تی و برنامه نویسی، مکانیک، الکترونیک و سایر رشته‌ها فعالیت داشته و ۱۳۰ نفر اشتغالزایی نیز داشته است.

وی با اشاره به اقدامات حمایتی از شرکت‌های فناور افزود: اجرای نشست‌های تخصصی، سمینارهای علمی و دوره‌های آموزشی کوتاه مدت، تمهید بسترهایی به منظور ارتباط با مراکز دانشگاهی، پژوهشی و پارک‌های علم و فناوری، اخذ عناوین اولویت‌دار سازمان‌های دولتی و غیردولتی برای اجرا توسط واحدهای فناور، ارائه خدمات اداری، تعامل با سازمان‌های برون دانشگاهی برای ثبت مالکیت فکری و تجاری‌سازی دستاوردهای پژوهشی، حمایت و ارائه تسهیلات برای حضور در نمایشگاه‌ها، در اختیار قرار دادن دفتر و فضای اداری مناسب از جمله حمایت‌های مادی و معنوی از شرکت‌های فناور است.

اما مدیرعامل شرکت دانش بنیان کنترل صنعت سورنا معتقد است که اولین مشکل شرکت‌های مستقر در این مرکز مالکیت اصل ساختمان است، زیرا ساختمان در مالکیت پارک‌های علم و فناوری نیست به همین دلیل فضای مناسبی برای شرکت‌ها مهیا نیست که با پیگیری‌های رییس مرکز به جای خوبی رسیده ولی نیازمند همت همه جانبه مسوولان شهر است.

سید حسن انوری گفت: علیرغم مراجعه مدیریت جهاد کشاورزی و بازدید از دستگاه ساخته شده در این شرکت (خشک‌کن هوشمند زرشک به صورت پفکی با شاخه) و همسو بودن این اختراع با سیاست‌های جهاد کشاورزی خراسان جنوبی به خصوص خطه قاینات، با بی‌مهری این اداره مواجه شدیم.

وی با اشاره به لزوم حمایت از شرکت‌های دانش بنیان اظهار داشت: حمایت همه ادارات ‌جز مرکز رشد در حد بازدید بوده و حتی ما حمایت معنوی و حتی تبلیغی ندیدیم، در صورتی که این سیستم نیاز منطقه است و با کاهش زمان خشک شدن زرشک، کیفیت آن حفظ شده و با توجه به خروجی این سیستم زرشک بدون باکتری و قارچ است.

انوری گفت: مراکز رشد مکان بسیار مفید برای تمامی شرکت‌های نوپا است که نیازمند فضای مناسب برای شروع کسب و کار هستند و حضور در مرکز رشد واحدهای فناور و شرکت‌های دانش بنیان باعث پیشرفت و انگیزه مضاعف می‌شود.

مانعی به نام بروکراسی اداری

مدیر شرکت کیمیاگران طب هم بروکراسی اداری را از موانع فعالیت خود مطرح کرد و گفت: حمایت‌های مورد انتظار از مرکز تا حدی صورت گرفته ولی سیستم‌های بوروکراسی اداری واقعا مانع کار است و شرکت‌های فناور با توجه به هزینه‌ای که برای محصول انجام می‌دهند، مورد توجه قرار نمی‌گیرند و گاهی برای دریافت یک مجوز باید چند ماه زمان منتظر ماند که این موضوع باعث به هم خوردن برنامه‌های شرکت و گاهی از پاشیدگی شرکت‌ها می‌شود.

اسماعیلی ادامه داد: با توجه به اینکه اکثر شرکت‌های دانش‌بنیان محصولات سلامت محور و مرتبط با علوم پزشکی را تولید می‌کنند، از مسوولان ذیربط خواستار حذف بخشنامه‌های سخت‌گیرانه هستیم تا شرکت را را وارد یک کلاف سردرگم نکنند؛ برای مثال مجموعه علوم پزشکی از یک شرکت نوپا توقع کارگاه‌های مجهز و بزرگ را دارد که این موضوع در توان شرکت‌های نوپا نیست.

وی خواستار همکاری بیشتر مسوولان و حمایت آنها از شرکت‌های دانش بنیان شد و گفت: عزیزانی که در بازدیدها قول می‌دهند، واقعا مشکلات را پیگیری کنند و برای گرفتن مجوزهای مختلف پشتیبان باشند.

این کارآفرین گفت: اصولا تسهیل در کار شرکت‌های دانش بنیان باعث رشد شده، تا شرکت توان خود را در ایده‌ها گذاشته و در صورت نبود همکاری همان توان و وقت را باید در ادارات مختلف صرف کرد که این موضوع در نهایت با توجه به زمان‌بر بودن صدور مجوزها باعث کاهش درآمد شرکت و افزایش هزینه‌های مالی می‌شود در نهایت ایده‌ای که می‌توانست صادر شود در ذهن افراد مانده و تحقیق و توسعه انجام نمی‌شود.

وی افزود: حضور در جمع گروه‌های فناور و استفاده از ظرفیت تخصص‌های مختلف واحدهای فناور مرکز رشد همچنین فرایند ثبت محصول به‌ عنوان دانش بنیان و از طرفی استفاده از فضای فیزیکی برای تحقیق و توسعه شرکت از مزیت مرکز رشد واحدهای فناور است.

اسماعیلی گفت: این حالت به شما کمک می‌کند تا توقع خود را بالا برده و از فناوری‌های روز استفاده کنید، ذهن خلاقی داشته باشید و کار در کنار شرکت‌های فناور باعث انگیزه مضاعف و پیشرفت می‌شود.

سیاست پارک علم و فناوری خراسان جنوبی براساس موقعیت جغرافیایی و خشکسالی‌های پیاپی، اشتغالزایی فناورانه اعلام شده، زیرا خشکسالی و نبود راه‌های ریلی اشتغال سنتی را با مشکل مواجه کرده است.

خشکسالی و کم‌آبی، کشاورزی را با مشکل مواجه کرده و صنعت استان هم از گرانی هزینه‌ها رنج می‌برد پس اشتغال فناور برای خراسان جنوبی با توجه به مزیت نیروی انسانی تحصیلکرده راهکار اصلی و اثرگذار است.

بنابراین هرچه واحدهای فناور و شرکت‌های دانش بنیان با توجه به ظرفیت نیروی انسانی منحصر به فرد خراسان جنوبی تقویت شود، اشتغال پایدار را شاهد خواهیم بود.

همچنین در سفر معاون علمی و فناوری رییس جمهوری به خراسان جنوبی در ۱۲ خرداد امسال برای حمایت از سیاست‌های اشتغال فناورانه، صندوق پژوهش و فناوری استان افتتاح شد که فرصت خوبی برای حمایت از فناوران است.

سورنا ستاری در این سفر گفت: خراسان جنوبی ظرفیت‌های فوق العاده‌ای دارد که یکی از این ظرفیت‌ها سبقه علمی استان است و مدرسه شوکتیه بیرجند یکی از این ظرفیت‌ها است که اکنون نیز در زمینه فعالیت‌های قرآنی فعال است.

وی با تاکید بر اینکه همه باید به دنبال این باشیم که اقتصاد دانش ‌بنیان در استان و کشور رخ دهد افزود: دوره خام‌فروشی محصولات مختلف تمام شده و مهم این است که چه دانشی روی مواد خام طراحی شود تا محصولی جدید را تولید کنیم و در کنار آن ارزش افزوده بیشتری را پدید آوریم.

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری گفت: در بازدید از مراکز رشد خراسان جنوبی فناوری‌های خوبی را دیدم که می‌توان روی آنها کار کرد و شرکت‌های دانش ‌بنیان بزرگی را در این استان راه‌اندازی کنیم.

۲۲ مرکز علمی و دانشگاهی در استان خراسان جنوبی با حدود ۲۰ هزار دانشجو تعریف شده است.