به گزارش دبیرخانه ستاد هماهنگی شهرها و روستاهای دوستدار کتاب، نشست هم اندیشی پیرامون هفتمین جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب ایران امروز سه شنبه نهم دی ماه به صورت آن‍‍‍لاین با حضور مروجان، تسهیلگران، مسئولان طرح‌های کتابخوانی روستاها و مناطق عشایری کشور و نیز دهیاران و نیز مدیران مسئول نهادهای همکار برگزار شد.
ابراهیم حیدری مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ریزی فرهنگی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این نشست گفت: در این دوره از جشنواره متاثر از شیوع ویروس کرونا به فعالیت ها و برنامه های ترویج کتابخوانی که برای این شرایط نیز چاره اندیشی کردند توجه ویژه می شود. طبیعتا انتظار می رود متاثر از محدودیت های پدید آمده متاثر از شیوع ویروس کرونا بخشی از فعالیت ها نیز متناسب با این وضعیت به فعالیت در فضای مجازی اختصاص یابد یا آنکه از ظرفیت های فضای مجازی برای گسترش برنامه های کتابخوانی استفاده حداکثری شود.
وی افزود: از اهداف این جشنواره توسعه و ترویج کتابخوانی، توسعه زیرساخت‌های کتاب و فرهنگ در مناطق روستایی از اهداف جشنواره روستاها و عشاری دوستدار کتاب بوده است. برای تحقق اهداف جشنواره از ظرفیت‌های بومی و محلی، نیز جلب مشارکت مردمی و هم‌افزایی دستگاه‌های مختلف اجرایی و دولتی و غیر دولتی بهره گرفته شده است.
دبیر ستاد هماهنگی شهرها و روستاهای دوستدار متذکر شد: در این جشنواره فعالیت فردی ملاک عمل نیست بلکه، مجموعه اقدام گروه‌های مختلف فعال در روستا که کنار هم انجام می شود، واجد اهمیت و توجه است. از سویی بهره‌گیری از مجموعه ظرفیت‌های گردشگری، تولیدی، بومی و... در روستاها و استفاده از آنها در قالب برنامه‌های ترویج کتابخوانی بسیار اهمیت دارد. فعالان ترویج کتابخوانی و دهیارها و ... در مناطق روستایی توجه داشته باشند که برای روایت فعالیت‌های گذشته ارائه مستندات ضرورت دارد. همچنین برای برنامه‌های در دست اقدام هم لازم هست ضمانت‌های اجرای آنها مستندسازی و به دبیرخانه ارائه شود.
اسماعیل زیارتی رئیس مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهری و روستایی سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور نیز با تاکید بر بهره‌برداری موثر از آموزه‌های جدید برای مدیریت محلی گفت: مدیریت روستایی باید متناسب به تحولات نوظهور در حوزه مدیریتی فعالیت‌هایش را دنبال کند. یکی از مهمترین دلائل ضرورت تغییر رویکرد مدیریت روستایی در این است که بتوانیم متناسب با تغییرات جدید به توسعه پایدار دست پیدا کنیم. ما در این سال‌ها در زمینه توسعه عمرانی، راه و تلفن و نسبت به سال‌های قبل رشد خوبی داشتیم. اما توسعه پایدار در مناطق روستایی محقق نشده است. به این اعتبار ضرورت تغییر رویکرد از توسعه عمرانی - خدماتی به رویکرد توسعه فرهنگی بیش از پیش احساس می‌شود.
وی افزود: ضرورت دارد دهیاری‌ها بیشتر به بحث‌های فرهنگی و اجتماعی ورود پیدا کنند. قرار نیست دهیار تولیت همه امور را دست بگیرید. مدیریت محلی مطلوب مدیریتی است که جای پارو زدن، سکانداری فعالیت‌ها را به عهده می‌گیرد. دهیارها در روستا می‌توانند، در زمینه‌های فرهنگی منابع مالی خیرین و همچنین منابع انسانی روستا را بسیج کنند. بیایند بسیج منابع انجام دهند و اولویت‌های فرهنگی و اجتماعی را به کمک مردم انجام دهند و کارها را به تشکل‌های مردم نهاد بدهند. به افزایش توان مردم در این حوزه‌ها کمک شود. مردم باید در تمام کارهای ما سهم‌دار باشند و فعالیت‌ها و توسعه مبتنی بر مشارکت باشد. وقتی مردم احساس کنند در امور نقش دارند و در برنامه‌های اجرا شده سهمی برایشان لحاظ شده است به نتایج مطلوبی خواهیم رسید.
مهدی رمضانی، معاون توسعه و کتابخوانی نهاد کتابخانههای عمومی کشور نیز در سخنانی از همراهی این نهاد با جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب یاد کرد و گفت: برای حل و فصل چالش‌های اجتماعی در مناطق روستایی و آبادی‌های عشایری راهی غیر از تقویت فعالیت‌های فرهنگی نداریم. یکی از بسترهای قابل اعتنا فعالیت فرهنگی کتاب و کتابخوانی است. این جشنواره فرصت و امکان خوبی برای دیده شدن روستاها و روستاییان از منظری فرهنگی است. کتابخانههای ثابت و سیار نهاد کتابخانههای عمومی نیز در خدمت روستاها و بستری برای پیش‌برد و تحقق اهداف جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب است.
همچنین سعید سعادتی معاون فرهنگی و هنری ستاد عالی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور، جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب را فرصتی برای ترویج کتابخوانی و اهتمام به کتاب دانست و در ادامه به ارائه گزارشی از فعالیت‌های کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور در زمینه کتابخوانی پرداخت و گفت: ما در کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور با توسل به رویدادهای ترویج کتابخوانی از جمله جام باشگاه‌های کتابخوانی توانستیم تحرک خوبی را در زمینه کتابخوانی در کانون‌ها شاهد باشیم و در این سال بالغ بر ۴۷ هزار نفر در مسابقه‌های کتابخوانی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد مشارکت داشتند.
وی ادامه داد: این میزان مشارکت ناشی از هم‌افزایی ایجاد شده نهادهای مختلف در ترویج کتابخوانی است. همچنین در سایه برنامه‌های ترویج کتابخوانی و جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب شاهد شکل‌گیری پویش مبادله کتاب میان اهالی روستا هستیم. افزایش استقبال از طرح کتابخانههای باز کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور نیز از دیگر اتفاق های مثبت رخ داده در سایه این برنامه های ترویج کتابخوانی است .
همچنین رضا برزگر مدیر کل دفتر فرهنگی اجتماعی معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست جمهوری نیز به اهمیت جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب تاکید کرد و گفت: این رویداد رونق تازهای به کتابخوانی در ایران داده است. به افزایش همبستگی و افزایش امید و نشاط فرهنگی میان جوان‌ها دامن زده است. او در پایان به طرح توضیحی درباره بسته فرهنگی روستاها پرداخت.
در پایان این نشست به پرسش‌های مروجان و تسهلیگران و دهیاران و حاضر در نشست پاسخ داده شد.
«جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب» برنامه‌ای است که هر سال با محوریت معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با همکاری مجموعه‌ای از دستگاه‌های دولتی و غیردولتی اجرا می‌شود. بر این اساس هر سال ده روستا یا آبادی عشایری به عنوان روستاها و عشایر دوستدار کتاب معرفی می‌شوند. برای شرکت در این جشنواره، روستاها باید ضمن معرفی ویژگی‌های خاص فرهنگی و اجتماعی روستا، مجموعه فعالیت‌ها، طرح‌ها و برنامه‌های اجرایی خود را برای تقویت زیرساخت‌های کتابخوانی و ترویج عمومی کتاب در روستا معرفی کنند.
هدف این جشنواره حمایت از اقدام‌های انجام‌شده در روستاها و پشتیبانی از پیشنهادهای ابتکاری در حوزه کتاب و کتابخوانی در روستاها، و معرفی فعالیت‌های فرهنگی و ترویجی مرتبط با کتابخوانی است که با مشارکت مردم و دستگاه‌های فعال در روستا انجام شده یا اجرای آن برای سال آینده پیش‌بینی شده است. تلاش برای تأمین بودجه‌های لازم برای گسترش فعالیت‌های مربوط به کتاب و کتابخوانی در روستاها و توجه دادن مردم و نهادهای روستایی به اهمیت کتاب و فرهنگی‌تر شدن فضای روستاها و نیز پر کردن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان روستایی با کتاب از دیگر اهداف این جشنواره است.
از همین رو با همکاری تعدادی از دستگاه‌های دولتی و غیردولتی در هر استان، دبیرخانه‌ای تشکیل شد تا هدایت‌کننده جشنواره در استان باشد. هر روستا بر اساس فراخوان جشنواره مدارک و مستندات خود را که مبنی بر فعالیت‌های مرتبط با کتاب و کتابخوانی آن روستا را با امضای دهیار و رئیس شورای اسلامی روستا، همراه با فرم‌های تکمیل شده به دبیرخانه استانی جشنواره مستقر در ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها یا دبیرخانه مرکزی در تهران ارسال می‌کند.
دهیاران، شورای اسلامی روستا، بخشداران، کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد، مدارس، و سایر نهادی فرهنگی و تشکل‌های مردمی نقش مهمی در معرفی روستاهای دوستدار کتاب دارند.