کشت گلخانه‌ای روشی پیشرفته در تامین و تولید فرآورده‌های کشاورزی است که برای رونق اقتصادی به خصوص در مناطق کم‌آب مناسب است و علاوه بر کنترل آفات و بیماری‌ها، عرصه‌ای مطلوب در ظهور توانمندی دانش‌آموختگان حوزه کشاورزی محسوب می‌شود.
با توجه به تنش آبی حاکم بر کشور در سال‌های اخیر، تکیه بر کشت گلخانه‌ای می‌تواند مسیر برون‌رفت از این چالش را هموارتر کرده و در مدیریت بهینه آب اثرگذاری مستقیم داشته باشد چرا که شیوه‌های نوین آبیاری در عرصه گلخانه‌ای می‌تواند از هدررفت بخش بزرگی از منابع آبی که اکنون در شیوه زراعت سنتی هرز می‌رود، جلوگیری کرده و در این راستا برنامه‌ریزی و اجرای طرح‌های توسعه‌ای همواره در دستور کار دولت‌ها قرار داشته است.
به گفته مجری طرح توسعه گلخانه‌های کشور، به منظور تحقق شعار سال، برنامه چهار هزار و ۶۰۰ هکتار توسعه و بهره‌برداری تولید محصولات گلخانه‌ای در سال ۹۹ تدوین شده است.
«حبیب رادفر» از بهره‌برداری ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار از این برنامه در سال‌جاری خبر داده و گفته است با بهره‌برداری این میزان، ۶۰۰ هزار تن تولید، معادل ۲۰ درصد تولید کل سبزی و صیفی گلخانه‌ای افزایش می‌یابد.
مجری طرح توسعه گلخانه‌های کشور این اقدام را موجب ایجاد اشتغال ۲۵ هزار نفر به صورت مستقیم و ۷۵ هزار نفر به صورت غیرمستقیم بیان کرده است.
توسعه هشت هزار و ۳۵۰ هکتاری عرصه‌های گلخانه‌ای کشور
معاون طرح توسعه گلخانه‌های معاونت امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی نیز با اشاره به اینکه در چهار سال اخیر هشت هزار و ۳۵۰ هکتار توسعه گلخانه‌ای صورت گرفته، گفته است: این میزان نسبت به خود برنامه بیش از ۸۴ درصد رشد را نشان می‌دهد.
به گفته « داریوش سالم پور»، پیش بینی امسال برای توسعه گلخانه‌ای با ارایه تسهیلات کم بهره، چهار هزار و ۶۰۰ هکتار است.
وی اظهار داشته است: امسال چهار هزار میلیارد تومان تسهیلات برای توسعه گلخانه‌ها در نظر گرفته شده است.
سالم پور یادآوری کرده که طرح توسعه گلخانه‌ها برنامه‌ای ۱۰ ساله در اقتصاد مقاومتی است که اجرای آن از سال ۹۵ کلید خورده و تا افق ۱۴۰۴ ادامه خواهد داشت.
با این حال استان مرکزی علاوه بر اینکه یکی از قطب‌های مهم صنعت کشور است در حوزه کشاورزی نیز در زمره ۱۰ استان برتر محسوب می‌شود و ۹۰ هزار بهره بردار شامل ۲۰ درصد شاغلان استان در این حوزه فعال هستند.
۶۷۰ هزار هکتار اراضی باغی و کشاورزی در استان مرکزی وجود دارد که یک و ۲ دهم درصد تولیدات کشاورزی مازاد بر نیاز استان به سایر مناطق ارسال می‌شود.
هدفگذاری توسعه دوسالانه ۸۵ هکتاری گلخانه‌ها در استان مرکزی
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی گفت: راهبرد توسعه دوسالانه ۸۵ هکتاری در حوزه کشت گلخانه‌ای این استان هدفگذاری شده که در این راستا حمایت و برنامه‌های تخصصی متعددی کلید خورده است.
زارعی افزود: ۳۵ هکتار از عرصه‌های کشت گلخانه‌ای در سال زراعی جاری محقق شده و بقیه راهبردهای این بخش نیز سال زراعی آینده به اراضی گلخانه‌ای استان مرکزی افزوده می‌شود.
وی ادامه داد: ۱۱ هکتار عرصه‌های گلخانه‌ای از ابتدای سال‌جاری تاکنون به اراضی گلخانه‌ای استان مرکزی افزوده شده و پرونده ایجاد ۱۲ هکتار دیگر برای دریافت تسهیلات به بانک‌های عامل ارسال شده است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی حمایت از ایجاد اراضی گلخانه‌ای را از برنامه‌های اولویت‌دار سازمان جهاد کشاورزی این استان عنوان کرد و گفت: مشکلی در راستای تامین تسهیلات مورد نیاز برای ایجاد عرصه‌های کشت گلخانه‌ای در استان وجود ندارد و این سازمان از آمادگی کامل برای معرفی متقاضیان به بانک‌های عامل برخوردار است.
زارعی خاطرنشان کرد: افزایش سود تسهیلات و قیمت تجهیزات مورد نیاز گلخانه‌ها از جمله مهمترین مشکلات گلخانه‌داران است و چرا که سود تسهیلات پرداختی به گلخانه‌داران از هفت درصد در مناطق محروم و ۹ درصد در مناطق برخوردار به ترتیب به ۱۲ و پنج دهم و ۱۴ و پنج دهم درصد افزایش یافته است.
خمین به عنوان یکی از شهرهای مهم در نوار جنوبی استان مرکزی است و ۵۲ درصد از جمعیت ۱۰۵ هزار نفری خمین کشاورز هستند و این شهرستان رتبه دوم تولید گل شاخه بریده استان مرکزی بعد از محلات را در اختیار دارد.
عملیات اجرایی ساخت مجتمع گلخانه ای شهرستان خمین از سال ۸۶ در زمینی به وسعت ۱۰۰هکتار در روستای لیلیان خمین کلید خورده و واگذاری ۱۰۴ قطعه زمین برای راه‌اندازی گلخانه در این مجتمع طراحی شده و تاکنون ۲۹ قطعه واگذار و ۱۳ قطعه نیز فعال شده است.
تکمیل زیرساخت‌های شهرک گل و گیاه خمین
استاندار مرکزی در خصوص مزیت‌های شهرک گل و گیاه در روستای لیلیان خمین معتقد است: زیرساخت‌های لازم همچون آب، برق و گاز برای تولید محصول با کیفیت در این شهرک تامین شده است.
آقازاده این شهرک را کانون ایجاد اشتغال پایدار در زادگاه امام راحل دانست و افزود: گلخانه‌های فعال در این شهرک برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای به آب نیاز دارند و قرار است که این مهم از منابع آب و فاضلاب تامین شود که پیگیری‌لازم در این خصوص در حال انجام است.
افزایش ۱۰۰ درصدی گلخانه‌های خمین در هفت سال
مدیر جهاد کشاورزی خمین گفت: وسعت گلخانه‌های این شهرستان در هفت سال اخیر بیش از ۱۰۰ درصد افزایش یافت و به ۱۰۶ هکتار رسید.
«عباس ارشدی» می‌گوید: توسعه سطح گلخانه‌های خمین از سال ۹۲ به دلیل کم آبی و نیز صرفه اقتصادی این نوع از کشت و کار با حمایت دولت و تدبیر و امید آغاز شد.
وی اظهار داشت: اکنون گل شاخه بریده در ۹۵ هکتار، گیاهان آپارتمانی گلدار در چهار هکتار، گیاهان آپارتمانی برگ زینتی در سه هکتار و درختچه های زینتی در چهار هکتار از سطح گلخانه های خمین کشت می‌شود.
مدیر جهاد کشاورزی خمین یادآور شد: گلایول، میخک، داوودی، شب بو، زنبق، مریم و لیلیوم از جمله گونه‌های پرورشی در گلخانه های این شهرستان است.
ارشدی تصریح کرد: بیش از ۹۰ درصد تولید گل و گیاه زینتی این شهرستان مازاد بر نیاز است که به بازار گل تهران و کرج ارسال می‌شود.
وی گفت: ۸۰۰ بهره‌بردار خمین به صورت مستقیم به حرفه گلکاری اشتغال دارند و به ازای هر هکتار گلخانه ۱۰ زمینه اشتغال مستقیم فراهم شده است.
رئیس اداره تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خمین نیز درباره اهمیت کشت گلخانه‌ای توضیح داد: با توجه به افزایش روزافزون جمعیت از یک سو و محدودیت آبی و خاکی از سوی دیگر، اهمیت افزایش تولید درواحد سطح بیش از پیش احساس می‌شود.
«علی‌اصغر کاظمی» افزود: این امر علاوه بر استفاده از روش های تغذیه ای مناسب، به خصوص با ریز مغذی ها با استفاده از سایر روش های تولیدات گلخانه‌ای و بهره برداری فشرده از زمین با استفاده از تکنیک های جدید، حتی کشاورزانی که اراضی کوچک دارند و دارای محدودیت آبی هستند قادر به کسب درآمد کافی خواهند شد.
وی، بازار پسندی محصولات گلخانه ای، مصرف بهینه آب، تولید محصولات در خارج از فصل، زودرسی و پیش رسی، استفاده بهینه از نیروی انسانی و امکان پرورش و نگهداری گیاهان در خارج از موطن اصلی آنها را از مزایای کشت گلخانه ای بیان کرد.
رئیس اداره تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خمین ادامه داد: کشت‌های گلخانه‌ای فرصت‌های شغلی مناسب برای جوانان و کار آموختگان کشاورزی و استفاده از اوقات فراغت کشاورزان در فصل‌های پاییز و زمستان را ایجاد می‌کند.
کاظمی گفت: سبزی و صیفی گلخانه‌ای در بیش از ۱۱ هکتار از سطح گلخانه های این شهرستان کشت شد و ۵۱۳ تن محصول در این سطوح تولید شد.
وی اضافه کرد: ۴۹ میلیارد ریال تسهیلات به ۹ متقاضی ایجاد گلخانه امسال در این شهرستان پرداخت شد که با بهره‌برداری از آنها سطح این نوع کشت در این منطقه ۲۳ هکتار افزایش می‌یابد.
به گفته این مسئول تسهیلات مذکور برای ایجاد پنج گلخانه صنعتی و چهار واحد کوچک مقیاس پرداخت شده که بهره‌برداری از آنها نفش موثری در افزایش تولیدات کشاورزی و ایجاد اشتغال دارد.
ایجاد تعادل بین بسترهای توسعه استان مرکزی از جمله صنعت، کشاورزی و خدمات و بهبود برنامه محور زنجیره‌های مرتبط با آن نیازی است که در قلب کشور احساس می‌شود و کارشناسان بر این باورند که استان مرکزی با اقلیم نیمه خشک و خشک نیاز دارد تا در عرصه کشت گلخانه‌ای رشد هدفمند و معنی‌داری را دنبال کند تا ضمن بهبود مدیریت منابع آب، سهم کشاورزی در اقتصاد بارور منطقه بهبود موثر یابد.