تهران- ایرنا- تکاپو برای تاسیس نهاد اجماع‌ساز جدید و امکان‌سنجی حضور نامزدهای اصلاح‌طلب، مهم‌ترین اقداماتی است که جریان اصلاحات این روزها انجام داده و امیدوار اند موجی شبیه خرداد ۷۶ آن‌ها را به ساحل پاستور برساند.

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، سازوکاری که قرار است از جلسات حقیقی و مجازی شورای هماهنگی جبهه اصلاحات ایجاد شده و در انتخابات پیش رو نقش آفرینی کند، هنوز ابهام برانگیز است. اینکه اعضای حقیقی چه کسانی خواهند بود و چگونه انتخاب خواهند شد تاکنون مشخص نیست و اینکه سازوکار تازه چهل نفره می تواند اجماع مورد نیاز اصلاح طلبان برای رسیدن به یک نامزد مشخص و استراتژی روشن را ایجاد کند هم محل پرسش است. با این همه نامزدهای بالقوه همچنان در رسانه ها و میان خبرها دیده و شنیده می شوند و این بار نام «اسحاق جهانگیری» عضو ارشد حزب کارگزاران سازندگی بیشتر از دیگران مطرح است. با وجود اما و اگرهای موجود در مسیر انتخاباتی اصلاح طلبان، آن ها از تاثیرگذاری چندان ناامید نبوده و در پی ایجاد موجی هستند که بتواند ورق را برگردانده و آرا را به نفع آن ها روانه صندوقها سازد.

تازه‌ترین خبرها از نهاد اجماع‌ساز

۳۰ دبیرکل یا نماینده سی حزب اصلاح طلب در کنار ۱۰ تن از شخصیت های حقیقی و البته غیرحزبی، به عنوان نهاد اجماع ساز اصلاحات، قرار است فعالیت های انتخاباتی این جریان سیاسی را سامان داده و در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری حرف آخر را بزنند. تکلیف ۳۰ حزب اعلام شده تا حدودی مشخص است اما اینکه ۱۰ نفر باقی مانده چه کسانی خواهند بود و از چه طریق انتخاب خواهند شد؛ موضوع بحث برانگیز است و در تازه ترین این بحث ها، اعلام شده است که انتخاب آن ها با نظر و مشورت «سیدمحمد خاتمی» رییس دولت اصلاحات خواهد بود.

«علی محمد نمازی» عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی با اشاره به اینکه نهاد جدید چیزی بین پارلمان اصلاحات و شورای هماهنگی خواهد بود گفته است: «سی حزب به همراه ۱۰الی ۱۳ فرد حقیقی به عضویت این نهاد در می‌آیند و همه یک رای خواهند داشت بنابراین احزاب تحت تاثیر اشخاص حقیقی قرار نمی گیرند. چه بسا رییس دولت اصلاحات کمک کند تا احزاب قوی تر سهم بیشتری از افراد حقیقی داشته باشند.»

اینکه شخصیت های حقیقی حاضر در نهاد اجماع ساز صاحب چه میزان تاثیری خواهند بود، هنوز مشخص نیست اما «احمد حکیمی پور» دبیرکل حزب اراده ملت ایران، گفته است: «قبلا اشخاص حقیقی عضو شورا بودند و حق رای داشتند. یعنی رای یک حزب و عضو حقیقی یکی بود اما در ساز و کار جدید علاه بر کم شدن تعداد اعضای حقیقی، این افراد باید عضو هیچ حزبی نباشند و حق رای هم ندارند.»

«حسن رسولی» دیگر فعال اصلاح طلب هم تصریح کرده است: «۱۰ نفر شخصیت حقیقی، اولا باید چهره ملی باشند و ثانیا حزبی نباشند و اینکه چگونه انتخاب شوند آن گونه که بنده شنیده‌ام، بناست با نظر مشورتی خاتمی این ۱۰ نفر انتخاب شوند. « «مصطفی کواکبیان» دبیرکل حزب مردم سالاری هم از تشکیل کمیته ای ۵ نفره با مشورت رییس دولت اصلاحات برای تعیین ۱۰ نفر شخصیت حقیقی نهاد اجماع ساز جدید خبرداده است. نظرات مخالف حضور و تاثیرگذاری شخصیت های حقیقی هم از هم اکنون انتقادهای خود را مطرح می کنند. حجت الاسلام «رسول منتجب نیا» دبیرکل حزب جمهوریت با تاکید بر اینکه شخصیت‌های حقیقی اصلاح‌طلب نباید در کار احزاب دخالت کنند، گفته است: «اگر شخصیت های حقیقی را در کنار شخصیت های حقوقی و احزاب قرار دهیم، یعنی یک نفر غیرحزبی در کنار یک حزب سراسری قرار گیرد و این بی انصافی، بی عدالتی و یک کار غیر استراتژیک است.»

شخصیت های حقیقی اصلاح طلب که عضو احزاب این جریان نباشند گزینه هایی چون آیت الله «محمد موسوی خوئینی ها» هستند اما آیا در چنین سازوکاری که حق رایی برای آن ها قائل نیست؛ حاضر به مشارکت خواهند بود؟ ابهامات درباره سازوکار جدید همچنان پابرجاست و این برای جریان سیاسی که کمتر از ۶ ماه برای حضور اثرگذار در انتخابات زمان لازم دارد به معنای تسریع و شتاب در تصمیم گیری و نهادسازی است.

جهانگیری گزینه اصلی اصلاح‌طلبان

اردوگاه چپ سیاسی در ایران هم مانند جریان رقیب در حال آنالیز گزینه های موردنظر خود است و گاهی نامی از میان اصلاح طلبان توجه و دقت رسانه ها را به خود معطوف می کند. این نام به فاصله ۶ ماه تا انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم، «اسحاق جهانگیری» معاون رییس جمهوری است که مدتی پس از اعلام نظر مثبت وی برای حضور در انتخابات از سوی اصلاح طلبانی چون «علی صوفی» در تازه ترین اظهارات تقویت کننده این گمانه، از جریان رقیب «محمدرضا باهنر» دبیرکل جبهه پیروان خط امام و رهبری در گفت و گویی از تمایل جهانگیری برای حضور در انتخابات در صورت وجود درخواست سخن گفته است.

جهانگیری توان ایجاد توافق را دارد؛ وی از یک طرف با رییس دولت اصلاحات روابط نزدیک دارد و از سوی دیگر سال هاست که ردای اصلاح طلبی بر تن داشته است از این رو همان نامزد اصیلی است که اصلاح طلبان حضور در انتخابات را به وجود کسی مانند جهانگیری منوط و مشروط کرده اند. از سوی دیگر آن اندازه تکنوکرات است که حزبی که عضو آن است یعنی کارگزاران سازندگی ذره ای برای حمایت از وی تردید به خود راه ندهد.

«محمدعلی ابطحی» عضو مجمع روحانیون مبارز در واکنش به گمانه زنی های حضور جهانگیری، وی را «همیشه یک اصلاح‌طلب» دانسته است و «اسماعیل دوستی» فعال اصلاح‌طلب هم جهانگیری را دارای شایستگی بیشتری برای ریاست‌جمهوری دانسته و اعتقاد دارد وی کاندیدای اصلاح طلبان خواهد بود. با این همه اما جهانگیری هم مانند بسیاری دیگر از اصلاح طلبان با چالشی بزرگ به نام اعتماد مردم روبرو است. اینکه جهانگیری البته با فرض کاندیداتوری برای ایجاد شور مورد نظر انتخاباتی پرشور چه خواهد کرد؛ مشخص نیست همانگونه که نظر بدنه اصلاحات و احزاب کوچکتر این جریان درباره حمایت از وی در انتخابات روشن نیست.

تداوم امید اصلاحات به اقبال مردم

سردی تاریخی فضای انتخابات ریاست جمهوری گرچه دلایل بسیاری دارد اما تقریبا هردو جریان سیاسی اصلاح طلب و اصولگرا را نگران تداوم این سردی تا خرداد ۱۴۰۰ و کاهش میزان مشارکت مردم در انتخابات می کند. اصلاحات بنا بر دلایل پیدا و پنهان بیش از رقیب نگران این موضوع است. با این همه اما امید خود را از افزایش مشارکت مردم و ایجاد موجی که اصلاح طلبان را به پاستور برساند قطع نکرده اند.

«بهزاد نبوی» با اشاره به تلاش های صورت گرفته برای کاهش امکان حضور اصلاح طلبان در میدان رقابت؛ تصریح کرده است: «این بدان معنی نیست که از الان دست‌ها را بالا بگیریم و تسلیم شویم! با بازگشت آمریکا به برجام و لغو حداقل بخشی از تحریم‌ها، ممکن است شاهد جو مثبت موجی از امید در داخل کشور باشیم. مردم ما با امواج مختلف به صحنه می‌آیند. خاتمی محصول یک موج در سال ۷۶ بود. روحانی محصول یک موج در ۹۲ بود.» «محمدجواد حق شناس» عضو شورای مرکزی حزب اعتمادملی هم معتقد است: «اگر فضا و فرصتی که جریان اصلاحات در ذات خود دارد، با تلاش و جدیت و با ارائه حرف و سخن تازه و برقراری پیوندی عمیق و جدی با بدنه اصلاح‌طلبی و مردم به کار گرفته شود، به خوبی می‌توان از این فرصت اندک باقیمانده استفاده کرد. اصلاح‌طلبان می‌توانند بار دیگر مردم را برای حضور در پای صندوق رای قانع کنند.»

امید به موجی که بتواند بار دیگر نشاطی از جنس ۷۶ برای اصلاحات به وجود بیاورد خوشبینانه ترین تحلیل این روزهای عرصه سیاست است اما نمی توان به طور قطع آن را رد کرد همانگونه که نمی توان به صراحت آن را تایید. باید منتظر برگ برنده اصلاحات برای ایجاد موج موردنظر نشست.