در روزهای اخیر، وقوع چند رخداد مهم در محیط پیرامونی ایران به گمانه زنی در خصوص رویارویی نظامی تهران و واشنگتن دامن زده است. اظهارات ضدآمریکایی مسوولان عالی رتبه نظامی ایران در سالروز شهادت سردار سلیمانی، حملات موشکی به اماکن دیپلماتیک آمریکا در بغداد، تمدید حضور ناو هواپیمابر آمریکایی «یواس‌اس نیمیتز» و پرواز بمب‌افکن‌های آمریکایی در خلیج فارس و غیره تنها چند مورد از این موارد تنش زا هستند.
در حالی که چند روز پیش «کریستوفر میلر» وزیر دفاع آمریکا، دستوری مبنی بر بازگشت ناو یواس‌اس نیمیتز به عنوان تنها ناو هواپیمابر این کشور در خاورمیانه را صادر کرد اما فرا رسیدن سالروز شهادت سردار سلیمانی و هراس از اقدام تلافی جویانه تهران بسترساز لغو این فرمان شد. میلر در گزارش خود تهدیدات ایران علیه رییس جمهوری و سایر مقامات دولت آمریکا را دلیل تمدید حضور ناو آمریکایی را در آب های خلیج فارس می داند.
تقابل با آمریکا از دو مسیر دیپلماتیک و میدانی
چند هفته پیش دو فروند هواپیمای بمب افکن بی ۵۲ بر فراز خلیج فارس به پرواز درآمدند که آن زمان بسیاری از تحلیلگران سیاسی نسبت به پیامدهای مخرب این چنین مانورهایی هشدار دادند. در پی این اقدام تحریک آمیز آمریکا بود که نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل با ارسال نامه‌ای به رییس شورای امنیت و دبیرکل سازمان ملل اعلام کرد «ماجراجویی نظامی آمریکا در خلیج فارس و دریای عمان، به ویژه در هفته‌های اخیر افزایش یافته است.»
در این نامه آمده بود که آمریکا علاوه بر اعزام سلاح‌های پیشرفته و بسیار پیچیده به این منطقه در چند هفته گذشته، به انجام برخی اعمال تحریک‌آمیز نظامی نیز مبادرت کرده است که به پرواز در آوردن تعدادی از بمب‌افکن‌های راهبردی دوربرد خود در روزهای اخیر بر فراز خلیج فارس از جمله آنها است.
هر چند دیپلمات های ایران از مجاری قانونی و مجامع بین المللی، رفتار تنش زای آمریکا را در خلیج فارس به نقد می کشند اما حفظ مرزها و دفاع از خاک کشور موضوعی نیست که تنها از راه دیپلماتیک قابل پیگیری باشد. از این رو شاهد تندترین موضع گیری مقامات عالی رتبه نظامی کشورمان بودیم. امیر سرتیپ «قادر رحیم زاده» جانشین قرارگاه پدافند هوایی کشور در واکنش به حضور هواپیماهای بمب افکن آمریکا در منطقه تاکید کرد که «کوچکترین تجاوز به حریم هوایی کشور با پاسخ آتشین پدافند هوایی مواجه خواهد شد.»
همچنین سردار «حسین دهقان» مشاور فرماندهی کل قوا در حوزه صنایع دفاعی نیز در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «در خبرها دیدم آمریکایی ها از ترس انتقام در آماده‌باش هستند و برای تبلیغات، دو بمب‌افکن B-۵۲ هم بر فراز خلیج فارس به پرواز درآورده‌اند. تمام پایگاه‌های نظامی‌شان در منطقه زیر پوشش موشک‌های ماست. به اخراجی کاخ سفید توصیه می‌کنم سال نو میلادی را برای آمریکایی‌ها به عزا تبدیل نکند.»
موضع گیری سردار «اسماعیل قاآنی» فرمانده نیروی قدس سپاه در مراسم نخستین سالگرد سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس و همراهان ایشان که در دانشگاه تهران برگزار شد نیز بازتاب وسیعی یافت. وی در سخنانی اظهار داشت: مسیر نیروی قدس و مقاومت با شیطنت های که آمریکا می کند، تغییر نمی کند؛ ممکن است از داخل خانه تان پاسخ جنایت تان را بدهند.
ستیزه جویی ترامپ و شیطنت متحدان عبری- عربی
برخلاف انتظار و تلاش مقامات رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی منطقه به رهبری عربستان سعودی مبنی بر کشاندن آمریکا به رویارویی نظامی با ایران، ترامپ تا کنون مطابق میل آنها رفتار نکرده است. حملات موشکی به تاسیسات نفتی آرامکو، داستان ادامه دار توقیف نفت کش ها، انفجار چند نفتکش در بندر فجیره، سرنگونی پهپاد «گلوبال هاوک» آمریکا از سوی ایران، شهادت سردار سلیمانی، حملات موشکی ایران به «عین الاسد» پایگاه نظامیان امریکا در عراق و ... هم به جنگ ایران و آمریکا منجر نشد.
بنابراین اعراب و اسراییلی که پس از ورود ترامپ به کاخ سفید و خروج رسمی او از برجام قصد داشتند هزینه جنگ با ایران را بر دوش رییس جمهوری ستیزه جوی این کشور بیاندازند، مایوس و سرخورده شدند. آنها سعی کردند تا خود دست به کار شده تا شاید با تشدید تنش ها در منطقه، ایران و ترامپ را وارد یک درگیری جدی در روزهای پایانی دولت او کنند.
عملیات خرابکارانه رژیم صهیونیستی در تاسیسات هسته ای نطنز و متعاقب آن ترور «محسن فخری‌زاده مهابادی» دانشمند هسته ای کشورمان از جمله این اقدامات بودند. ترور شهید فخری زاده تنها چند روز پس از دیدار پنهانی اسراییل، عربستان و پمپئو در ریاض رخ داد که از همسویی محور عبری – عربی منطقه در مواجهه با ایران نشان داشت.
اینک نیز با تشدید تنش ها بین ایران و آمریکا، چندین موشک به منطقه سبز بغداد و مجاورت سفارت آمریکا اصابت کرده تا مقامات کاخ سفید انگشت اتهام خود را به سمت ایران نشانه روند. پس از آنکه پمپئو ایران را مسوول این حملات دانست، ظریف کاخ سفید را از نقشه شوم صهیونیست ها آگاه ساخت و شنبه ۱۳ دی‌ماه در صفحه توئیتر خود نوشت: اطلاعات تازه از عراق حاکی از آن است که عوامل آتش‌افروز اسرائیل در حال توطئه‌چینی برای حمله به آمریکایی‌ها هستند- تا ترامپ در حال رفتن را به بهانه‌ای ساختگی به جنگ بکشانند. ترامپ، مراقب تله باش. هرگونه آتش‌بازی، پاسخ متقابل جدی همراه خواهد داشت، به خصوص علیه همان دوستان صمیمی‌ات.
بسیاری از کارشناسان گزینه نظامی آمریکا علیه ایران را در روزهای آخر دولت ترامپ رد می کنند و معتقدند حضور نظامیان آمریکا در خلیج فارس افزون بر جنبه بازدارندگی با هدف نمایش قدرت نظامی آمریکا، دلجویی از متحدان منطقه ای و فشار افزون تر بر تهران با هدف کسب امتیاز در مذاکرات احتمالی صورت می گیرد.
از نگاه ناظران، ترامپ که در این روزها در صدد کاهش نیروهای نظامی آمریکا از عراق و افغانستان برآمده، حاضر به ایجاد یک باتلاق جدید برای نظامیان آمریکایی نیست. ضمن اینکه در موضوعی به این وسعت و حساسیت، ترامپ با سد کنگره، رییس جمهوری منتخب و حتی هم حزبی های خود مواجه خواهد شد که در کارزار انتخاباتی از وی حمایت چندانی به عمل نیاورند.