به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، قانون اقدام راهبردی برای رفع تحریم ها گرچه با مخالفت دولت تدوین، تصویب و ابلاغ شد اما قوه مجریه بر اساس قانون خود را موظف به اجرای این مصوبه مجلس دانست و ظهر روز دوشنبه ۱۵ دی ماه؛ سخنگوی دولت از آغاز گام های اجرایی این قانون و آغاز فرآیند تزریق گاز و تولید اورانیوم غنی شده ۶UF خبر داد.
«علی ربیعی» تاکید کرد: «کلیه این فرآیند پس از انجام اقدامات اولیه از قبیل اطلاع‌رسانی به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تحویل پرسشنامه طراحی بر مبنای تعهدات پادمانی کشور صورت گرفته است.» پیشتر «علی اکبر صالحی» رییس سازمان انرژی اتمی از نامه ایران به‌آژانس درباره تولید سوخت ۲۰ درصد خبر داده بود.
«کاظم غریب آبادی» سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین نیز از حضور بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی در سایت فردو و برداشته شدن مهر و موم یک سیلندر ۱۳۷.۲ کیلوگرمی حاوی اورانیوم ۴.۱ درصد و اتصال آن به خط تولید اورانیوم تا غنای ۲۰ درصد خبر داد.
«سیدعباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر امور خارجه هم درخصوص این برنامه با بیان اینکه اروپایی ها ناتوانی خود را در تعهد به برجام نشان دادند، تصریح کرد: «۲۰درصد غنی سازی به معنای مرگ برجام نیست بلکه عکس العمل ما به عدم تعهدات طرف مقابل در برجام است.» ایران غنی سازی ۲۰ درصدی اورانیوم را از سال ۱۳۹۲ و در پی توافق ابتدایی با کشورهای ۵+۱ متوقف کرده بود. آغاز مجدد آن با گرچه از سوی کشورهای اروپایی با واکنش های منفی مواجه شد اما نشان می دهد که صبر استراتژیک جمهوری اسلامی در برابر بی تعهدی طرفین باقی مانده در برجام و نقض عهد آمریکا لبریز شده و مطالبه ایران چیزی بیشتر از حرف و وعده بازگشت به برجام است.
واکنش های بین المللی به آغاز غنی سازی ایران
ساعاتی پس از آغاز ترزیق گاز به سانتیریفیوژها و تولید اورانیوم با غنای۲۰ درصد، واکنش ها به این اقدام جمهوری اسلامی هم آغاز شد. «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی تایید کرد که ایران اقدامات فنی لازم برای غنی سازی اورانیوم با این میزان خلوص را آغاز کرده است.
بیانیه سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم تکرار ادعاهای همیشگی کاخ سفید بود. در این بیانیه تاکید شده است: «اقدام ایران در غنی‌سازی اورانیوم به ۲۰ درصد در فردو تلاشی آشکار در راستای تشدید کمپین باج‌خواهی هسته‌ای این کشور است. این تلاش همچنان به شکست خواهد انجامید.» «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی مدعی شد این اقدام تهران را فقط می‌توان در راستای توسعه برنامه هسته‌ای نظامی ارزیابی کرد و اسرائیل چنین اجازه‌ای را نخواهد داد.
«پیتر استانو» سخنگوی کمیسیون روابط خارجی اتحادیه اروپا با اشاره به اینکه اگر این اعلام اجرایی شود به مثابه خروج قابل ملاحظه ایران از پایبندی هایش به توافق هسته ای خواهد بود؛ گفته است: «این اقدام ایران پیامدهای خطرناکی بر مقابله با انتشار سلاح هسته ای خواهد داشت و از هرگونه اقدامی که ممکن است مانع حفظ برجام شود، اجتناب کنید.».
«کاتسونوبو کاتو «سخنگوی ارشد دولت ژاپن درباره آغاز غنی سازی ۲۰ درصد ایران ابراز نگرانی کرد و مدعی شد این اقدام نقض توافق هسته ای خواهد بود. «هوآ چون اینگ» سخنگوی وزارت امور خارجه چین از همه طرف ها خواست آرامش و خویشتنداری خود را حفظ کنند. این در حالی است که «ماریا زاخارووا» سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه تاکید کرد که تمام فعالیت های هسته ای ایران تحت نظارت بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی انجام می گیرد و غنی سازی ۲۰ درصدی اورانیوم توسط ایران پیمان ان. پی. تی را نقض نمی کند.
دولت و عمل به مصوبه مجلس
ماده اول قانون اقدام راهبردی برای رفع تحریم ها، سازمان انرژی اتمی را موظف به تولید اورانیوم با غنای بیست درصد (۲۰%) و ذخیره سالانه ۱۲۰ کیلوگرم از آن کرده است. در راستای اجرای این قانون گرچه رییس جمهوری در نشست خبری ۲۴ آذرماه بر مخالفت دولت با آن تاکید کرد اما از تدوین آیین نامه اجرایی آن در هیات دولت هم خبر داد. آیین‌نامه‌ای که به منظور اجرای ماده یک قانون سازمان انرژی اتمی را موظف کرده ظرف دو ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن قانون در گزارشی به دولت موارد نیاز به اورانیوم با غنای ۲۰ درصد و پیش نیازهای فنی و مالی آن را اعلام کند و با تامین اعتبار و پیش‌نیازهای فنی لازم اقدامات لازم را برای انجام غنی‌سازی به منظور استفاده صلح‌آمیز انجام دهد تا طی یک سال، حداقل ۱۲۰ کیلوگرم مواد مقرر در ماده یک قانون مزبور ذخیره‌سازی شود.
طبق گفته ربیعی اعتبار مورد نیاز برای این منظور به دستور رییس جمهوری تامین شده است. مصوبه قانون شده مجلس گرچه در کشمکش های سیاسی این روزها، از سوی برخی تریبون ها پاسخی به بدعهدی های طرف های برجامی بود اما دولت بسیار پیش تر و از سال یک سال پس از خروج آمریکا از برجام و تداوم نقض تعهدات طرف های اروپایی در پنج گام تعهدات هسته ای ایران را کاهش به شرایط پیش از برجام بازگرداند.
آغاز غنی سازی ۲۰ درصدی اورانیوم کمتر از یک ماه پس از تصویب قانون، گرچه از سوی مخالفان برجام به عنوان برگ برنده و آخرین تیر بر پیکر این توافق است اما بار دیگر نشان می دهد که تخریب و تحقیر چهارساله دولت به دلیل امضای این توافق و با این فریاد که دستاوردهای هسته ای جمهوری اسلامی نابود شده است! تنها ژستی برای هجمه به دولت بوده و دستگاه دیپلماسی هیچ دستاورد مادی و معنوی از صنعت هسته ای را نابود نکرده بلکه قادر است در عرض ۱۲ ساعت میزان غنی سازی اورانیوم را به ۲۰ درصد موردنیاز برساند.
اجرایی شدن قانون مصوب مجلس با وجود تمام مخالفت ها نشان می دهد برخلاف برخی ادعاها، دولت قانون مصوب کشور را بر دیدگاه و رای خود مقدم می داند و قانون مصوب مجلس حتی اگر هیچ ارتباطی به لغو تحریم ها نداشته باشد، از سوی دولت اجرا خواهد شد.
ایران در پی منافع خود است نه تنش
تاکید بر بازگشت پذیر بودن اقدامات ایران در سخنان مقامات جمهوری اسلامی نشان دهنده همان حسن نیتی است که طی سال های گذشته و با عمل به تعهدات برجامی نشان داده شده بود. ایران بارها و بارها از طرف های توافق خواسته است در برابر تعهدات برجامی خود مسوولیت پذیر باشند. شاید به همین دلیل است که ربیعی در پاسخ به ابزار نگرانی مقامات اروپایی خاطرنشان کرده است: «اتحادیه اروپا به جای صدور بیانیه و اعلام نگرانی نسبت به استفاده ایران از حقوق خود و تصمیماتی که برگشت پذیر است، فکری به حال تعهدات بر زمین مانده خود بکند.» ظریف هم در توییت اعلام آغاز غنی سازی یادآور شده است: «اقدامات جبرانی ما در انطباق کامل با بند ۳۶ برجام است و بعد از سال‌ها عدم پایبندی چند عضو دیگر برجام اجرا شده است. تدابیر ما در صورت پایبندی همه به تعهداتشان به طور کامل بازگشت‌پذیر است.»
به گفته سید عباس عراقچی «غنی سازی ۲۰ درصدی برای نیاز راکتور اتمی تهران بوده و براساس قانون مصوب مجلس، آن را انجام دادیم. اگر طرفین ما به تعهدات خود برگردند ما نیز امکان بازگشت به تعهدات خود در برجام را داریم.» این تاکیدات راه رسیدن به یک توافق پایدار را به کشورهای اروپایی و دولت آینده آمریکا نشان می دهد و حکایت از این اصل مهم دارد که ایران اجرای یکجانبه تعهدات هسته ای را با وجود فشار حداکثری تحریم ها دیگر در راستای منافع خود نمی داند و ضمن بازگشت به شرایط موردنظر از یک سو بر بازگشت پذیر بودن اقدامات خود تاکید می کند و از سوی دیگر این اقدامات را در چارچوب بندهای برجام و با اطلاع آژانس بین المللی انرژی اتمی انجام می دهد.