به گزارش ایرنا، سال ۲۰۲۰ برای بسیاری از صنایع از جمله صنعت نفت سالی بحرانی بود. پس از شکست مذاکرات برای کاهش تولید نفت در ابتدای شیوع کرونا و همه گیری، قیمت هر بشکه نفت به شدت سقوط کرد. به دلیل سرریز شدن امکانات ذخیره سازی جهان، هیچ کشوری خریدار نفت نبود. این وضعیت بر نرخ ارز روبل روسیه که به طور سنتی به درآمد نفت و گاز وابسته است، تأثیر منفی زیادی گذاشت.
وضعیت روسیه بدتر از همه بود زیرا کرملین نه تنها ناگزیر به کاهش ۵.۲ میلیون بشکه به اندازه نیمی از جریان صادرات این کشور شد بلکه به شکلی غیر قابل تصور بخشی از میادین خود را بست و بدین ترتیب تامین کننده اصلی بودجه مسکو را زیر لبه تیغ رفت.
واحد پول روسیه در سال گذشته ۲۴.۱ درصد در برابر دلار سقوط کرد. نرخ دلار در سال ۲۰۲۰ به حدود ۸۲ روبل رسید ، در حالی که سال ۲۰۱۹ حداکثر ۶۲ روبل برای هر دلار بود.
سقوط یکباره قیمت نفت به روند نزولی ارزش روبل روسیه و سهام شرکت های متعدد نفتی این کشور سرعت بخشید، روندی که به دلیل شیوع ویروس کرونا در روسیه و جهان به وقوع پیوست.
کاهش قیمت نفت و کاهش شدید روبل به گرانی قیمت کالاها بخصوص مواد غذایی در این کشور منجر شد به طوری که اقتصاد روسیه بد ترین حالت را طی سالهای اخیر پشت سر گذاشت.
به گفته روسها، وضعیت شوکی که صنعت نفت در سال ۲۰۲۰ میلادی به وارد آن شد و به اقتصاد روسیه خسارت وارد کرد تنها با ۱۹۸۵ میلادی قابل مقایسه است. در آن سال عربستان سعودی تولید نفت را پنج برابر و هزینه مواد اولیه ۳.۵ برابر سقوط کرد. این برای فروپاشی اقتصاد اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی کافی بود.
تلاش مسکو برای بهبود قیمت نفت و افزایش تولید
اکنون مقامات نفتی روس در قالب اوپک پلاس به تکاپو افتاده اند تا این بحران را پشت سربگذارند و بر همین اساس می خواهند که با هدف بالا رفتن قیمت نفت، رضایت کشورهای تولید کننده را برای رعایت سقف فراهم کنند و از طرفی میزان تولید خود را افزایش دهند.
همچنین روسیه امیدوار است با تولید واکسنهای خود و واکسیناسیون عمومی بر کرونا غلیه کرده و اقتصاد بیشتر وابسته به نفت خود را بهبود دهد.
در راستای همین تلاش ها «الکساندر نوواک» مدیر نفت روسیه در سیزدهمین اجلاس وزارتی اوپک پلاس در دوشنبه و سه شنبه این هفته، موفق به کسب رضایت کشورهای عضو اوپک پلاس برای افزایش تولید نفت روسیه شد.
اعضای اوپک پلاس به توافق برای شاخص های تولید نفت در ماه های فوریه و مارس دست یافتند بر اساس این توافق، شاخص های تولید نفت در ماه ژانویه (کاهش ۵۰۰ هزار بشکه در روز) برای ماه های فوریه و مارس به استثنای روسیه و قزاقستان حفظ خواهد شد یعنی روسیه در ماههای فوریه و مارس تولید نفت خود را روزانه ۶۵ هزار بشکه افزایش می دهد.
الکساندر نوواک" معاون نخست وزیر روسیه دوشنبه به دنبال برگزاری سیزدهمین نشست وزارتی اوپک پلاس گفت: امیدوارم در سال ۲۰۲۱ وضع بازار جهانی نفت بهبود یابد و با تزریق همگانی واکسن کرونا بتوانیم عرضه نفت را به سطح سابق برسانیم.
وی افزود: ما امیدواریم که در سال ۲۰۲۱ شاهد احیای سطح تقاضا برای نفت از جمله بخاطر واکسیناسیون کرونا باشیم که در زمان حاضر در کشورهای مختلف جریان دارد.
معاون نخست وزیر روسیه گفت که به استفاده از ساز وکارها در چارچوب توافق اوپک پلاس که کارایی آنها برای تثبیت بازار نفت و احیای سطح تولید نفت ثابت شده، امیدوار است.
نوواک خاطرنشان کرد: سال ۲۰۲۰ میلادی بسیار ویژه بود و توانستیم بر سر کاهش تاریخی عرضه نفت توافق کنیم و دوران سخت را پشت سر بگذاریم.
وی اظهار امیدواری کرد که بتدریج کشورهای اوپک پلاس از مکانیسم های مختلف و ابزاری که تاثیر و کارایی آن اثبات شده است استفاده کرده و با تصمیم های درست تثبیت بیشتر در بازار جهانی را حاصل کنند.
پیش بینی های قیمت نفت برای سال ۲۰۲۱
روزنامه روسی گازیتا پیش بینی های فعلی جهانی قیمت نفت برای سال ۲۰۲۱ را اعلام کرد که بر اساس این پیش بینی ها قیمت نفت برنت ۴۷.۸ دلار به ازای هر بشکه در سال ۲۰۲۱ را نشان می دهد. اداره اطلاعات انرژی تحت وزارت انرژی ایالات متحده قیمت برنت را ۴۸.۵ دلار پیش بینی کرده است.
آژانس رتبه بندی «فیچ» متوسط قیمت سالانه برنت را ۵۳ دلار تخمین زده است. بانک گلدمن ساکس ادعا می کند که تا پایان سال ۲۰۲۱ برنت به ۶۵ دلار و میانگین سالانه آن به ۵۵ دلار می رسد. طبق پیش بینی بانک روسیه، قیمت متوسط نفت اورال روسیه (که معمولاً با تخفیف ۱-۲ دلار نسبت به قیمت برنت معامله می شود) در سال ۲۰۲۱ حداقل ۴۵ دلار خواهد بود.
تاثیر واکسناسیون بر قیمت نفت
«آرتم لبدسکایا تمبیف»، کارشناس انرژی روسیه می گوید، در صورت موفقیت آمیز بودن واکسیناسیون، می توانیم از بین بردن محدودیت ها برای مشاغل و شهروندان انتظار داشته باشیم.
تمبیف نتیجه گیری می کند: که قیمت های نفت ممکن است به بالای ۶۰ دلار افزایش یابد و به طور متوسط برای سال ۲۰۲۱ در محدوده ۵۳-۵۵ دلار برای هر بشکه باقی بماند»
به نظر وی، کووید ۱۹ همچنان عامل اصلی تأثیرگذاری در بازار نفت در سال ۲۰۲۱ خواهد بود.
اوله هانسن، کارشناس بانکی روسیه، اظهار داشت که خوش بینی در مورد واکسن ها و محرک های پولی عامل کلیدی در بازارها، از جمله نفت است.
وی تصریح کرد: در حالی که قیمت های نفت در سال ۲۰۲۱ به افزایش ادامه می دهند و با رسیدن به ۵۱-۵۲ دلار در هر بشکه، نفت احتمالاً به بالاترین حد خود خواهد رسید.
هانسن پیش بینی می کند که در بلند مدت، اخبار مربوط به آغاز واکسیناسیون های گسترده از بازار پشتیبانی می کند. وی پیش بینی کرد که در پایان سال ۲۰۲۱، هر بشکه برنت ۶۲ دلار قیمت خواهد داشت.
الکساندر نوواک معاون نخست وزیر فدراسیون روسیه مملو از خوش بینی است. وی در شب سال نو گفت که بازار جهانی نفت در سال ۲۰۲۱ می تواند تا سطح قبل از بحران سال ۲۰۱۹ بهبود یابد.
میزان وابستگی روبل به نفت
البته به گفته دیمیتری پولووی، اقتصاددان برجسته روس از زمان معرفی قانون بودجه در سال ۲۰۱۷، ارتباط بین نفت و روبل به طور قابل توجهی کاهش یافته است، رشد موقت آن فقط در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۰ در برابر یک بیماری همه گیر مشاهده شد.
وی تصریح کرد وابستگی روبل به نفت به اندازه سال ۲۰۱۷ نخواهد ماند، اما بدون شک این اتصال همچنان برقرار خواهد بود
اوگنی میرونیوک، تحلیلگر روس مطمئن است که روبل به نفت وابسته است اما این وابستگی کاهش یافته است.
این کارشناس تأکید کرد: "حتی با وجود اینکه سهم درآمد نفت و گاز در بودجه ۲۰۲۱ به یک سوم کل درآمد کاهش خواهد یافت، نفت همچنان یکی از عوامل اصلی حمایت از ورودی درآمد ارزی صادراتی خواهد بود. "
وی گفت: قیمت برنت احتمالاً در محدوده ۴۰-۶۰ دلار در هر بشکه خواهد بود و اگر بیشتر شود ممکن است روبل ۳-۵ درصد تقویت شود.
اوپک افزایش تولید در سال ۲۰۲۱ را به میزان ۵.۹ میلیون بشکه در روز نسبت به سال جاری را پیش بینی کرده است از اینرو کارشناسان روس انتظار دارند که با بهبود تدریجی وضعیت اقتصاد جهانی، نفت با اطمینان بتواند جایگاه خود را در محدوده ۵۰-۶۰ دلار در هر بشکه بدست آورد.
الکسی آنتونوف، تحلیلگر ارشد روس خاطر نشان می کند، "علاوه بر نفت، روسیه در مقادیر قابل توجهی گاز و، فلزات سلاح و همچنین غلات به بازار جهانی می فروشد، بنابراین رابط نزدیک روبل
با نفت ادامه کاهش می یابد.
وی گفت: به احتمال زیاد، تضعیف دلار در برابر سبد ارز ادامه خواهد یافت و تقاضا برای سوخت به طور مداوم رشد می کند. بنابراین، نفت به احتمال زیاد به ۶۰ دلار در هر بشکه می رسد که این امر اندکی از نرخ ارز روبل پشتیبانی خواهد کرد.