به گزارش روز جمعه خبرنگار فرهنگی، حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از جمله حوزه های فرهنگی محسوب می شود که طی هفته گذشته روزهای پر خبری را به مانند دیگر حوزه های فرهنگی و هنری سپری کرد که به شاخص برخی خبرها و گزارشهای این حوزه پرداخت و مرور می کنیم.
پیگیری صحت فرو ریختن بخشی از طاق کسرا
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری، صنایع دستی گفت: کارشناسان میراث فرهنگی در حال پیگیری صحت فرو ریختن بخشی از طاق کسرا هستند، پس از اعلام نتایج بررسی‌ها و در صورت تخصیص اعتبارات از سوی سازمان برنامه و بودجه و موافقت دولت، کارشناسان مرمت ایران برای مرمت این طاق باستانی به عراق اعزام می‌شوند.
علی اصغر مونسان، با اشاره به قرار گرفتن طاق کسرا در کشور عراق گفت: این بنای تاریخی همواره برای ما از اهمیت زیادی برخوردار بوده است و حتما پیگیری می کنیم که کاری برای احیا و مرمت طاق کسرا انجام دهیم و پیش از این نیز همواره از همتایانم خواستم حفاظت این ابنیه تاریخی را جدی بگیرند و توجه بیشتر کنند چون این اثر تاریخی محدود به یک کشور نیست و به تاریخ دنیا و بشریت تعلق دارد.
وی افزود: البته کشور عراق به دلیل مشکلات ناشی از جنگ کمتر توانسته در حوزه میراث فرهنگی فعالیت داشته باشد.
مونسان با اعلام این که کارشناسان میراث فرهنگی در حال پیگیری صحت فرو ریختن بخشی از این طاق باستانی هستند، گفت: نتایج بررسی ها به دولت اعلام می شود و در صورت تخصیص اعتبارات از سوی سازمان برنامه و بودجه و موافقت دولت، کارشناسان مرمت ایران به عراق اعزام می شوند.
تدوین طرح شناسایی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری
ولی تیموری معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، گفت: طرح شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری با هدف بازنگری شاخص‌های انتخاب روستاهای هدف به عنوان یکی از مقاصد مهم گردشگری کشور تدوین شد.
تیموری پیرو برگزاری نشست مشترک با گروه تدوین پروژه شناسایی، ارزیابی و رتبه بندی روستاهای هدف گردشگری، گفت: پروژه شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی مقاصد گردشگری کشور در دو بخش جاذبه‌های روستایی و شهری در دستور کار است تا بر مبنای پژوهش علمی، ارزش و جایگاه هر یک از جاذبه‌ها تعیین و به عنوان بستری قابل اتکا در عرصه تصمیم‌گیری‌های مختلف از جمله نرخ‌گذاری بسته‌های سفر به کار گرفته شود.
تیموری افزود: در این پروژه مرحله شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری انجام شده است تا بر مبنای این اقدام ابتدا ظرفیت همه روستاهای کشور احصاء و سپس طبق بررسی، انطباق با شاخصه‌ها و نیز الگوپذیری از مبنای علمی احصاء شده، به عنوان روستای هدف انتخاب شوند.
وی با اشاره به اینکه ساختار اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی روستا نیازمند مدلی انطباق‌یافته با ویژگی‌ها و ماهیت روستا است؛ یادآور شد: با توجه به افزایش تمایل به سفرهای روستایی و به طور کل توسعه گردشگری روستایی ضروری بود تا با بازنگری در فرایند شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری زمینه مدیر
وزیر میراث فرهنگی: فله فروشی در صنایع دستی نداریم
علی اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با اشاره به ضرورت حمایت در بخش تجاری سازی صنایع دستی گفت: توجه به برندسازی و اهمیت بسته بندی سبب شده دیگر فله فروشی در صنایع دستی نداشته باشیم.
علی اصغر مونسان گفت: تلاش های گسترده ای برای حمایت از صنایع دستی به خصوص صنایعی که منسوخ شده انجام شد. در این راستا بخش تجاری سازی صنایع دستی توسعه داده شده و هم اکنون دیگر فروش فله فروشی وجود ندارد.
مونسان اضافه کرد: در سال‌های گذشته و پیش از شروع کرونا بسیاری از محصولات صنایع دستی از طریق گردشگران داخلی و خارجی به فروش می‌رفت، ولی در شرایط کنونی امکان فروش محصولات صنایع دستی در نمایشگاه وجود ندارد.
وزیر میراث فرهنگی گفت: برگزاری نخستین نمایشگاه ملی مجازی صنایع دستی از جمله اقدامات حمایتی برای فروش صنایع دستی بوده است . برای این نمایشگاه سامانه خوبی نیز طراحی و تدوین شد و هم اکنون بسیاری از هنرمندان این صنعت از تمام استانها اقدام به فروش محصولاتشان می کنند.
حمام تاریخی میرزا یوسف بابل در آستانه فروپاشی
حمام تاریخی میرزا یوسف بابل که از آثار ثبتی تحت تملک اوقاف و امرو خیریه می‌باشد، این روزها با فروریختن بخشی از گنبد بنا در مسیر تخریب و فروپاشی قرار گرفته است.
حمام تاریخی میرزا یوسف بابل در تاریخ ۱۹ مهر ۱۳۷۸ با شماره ۲۴۷۵ در فهرست آثار ملی ثبت شد و علی رغم ثبت این اثر تاریخی وقفی، این روزها بابلی‌ها شاهد فروپاشی کامل یکی از خاطره انگیزترین آثار تاریخی شهر خود می باشند.
پنج دانگ از حمام تاریخی میرزا یوسف بابل وقفی و در تملک اداره اوقاف و امور خیریه بابل و یک دانگ آن ملکی است که نزدیک به یکصد سال در اجاره و تملک محمد حسن ولی پور و اجداد آن می باشد. حال این بنای تاریخی که در عصر فتحعلی شاه قاجار در سال ۱۲۱۶ قمری احداث شد، بعد از سالها خاطره انگیزی برای بابلی ها به روزهای آخر عمر خود نزدیک شده است.
به دنبال بارش های شدید باران در ۲ هفته گذشته آب باران برای اولین بار از داخل گنبد حمام تاریخی میرزا یوسف بابل عبور کرده و با ایجاد شکاف های متعدد و تخریب بخشی از آن، این گنبد تاریخی در آستانه فروپاشی کامل قرار گرفت که علاوه بر نابودی یک اثر تاریخی خطر جانی هم ایجاد کرده است .
آواز امیری و کئی‌پلای مازندران ثبت ملی شد
آواز امیری خوانی ، مهارت ساختن و نواختن ساز سنتی " دسرکوتن " و پخت " کئی پلا " به همراه پخت هفت نوع غذای سنتی دیگر از استان مازندران به عنوان میراث ناملموس فرهنگی در فهرست آثار ملی ثبت شد.
وزارت میراث فرهنگی از ثبت ملی ۳۳ میراث‌فرهنگی ناملموس کشور خبر داد که ۱۰ اثر از این تعداد مربوط به مازندران است.
بر اساس اعلام دفتر ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی وزارت میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی ، مهارت پخت شیرینی سنتی پِشتِ زیک ، مهارت پخت نان محلی سوس نون ، مهارت پخت کَیچیله نون و نان قندی محلی منطقه سوادکوه از دیگر میراث ناملموس فرهنگی مازندران است که در فهرست ملی ثبت شده است.
وزارت میراث فرهنگی همچنین مهارت پخت دِلِه دَکِرده نون که نان پیازی منطقه سوادکوه روستای درمیان است ، مهارت پخت غذای کَیی‌پلا یا بیجی پلا ، مهارت پخت نان شیرینی محلی گاتا منطقه سوادکوه در دهستان اوریم رودبار و مهارت پخت نان محلی پنجه‌کَش را هم در فهرست آثار ملی ثبت کرده است.
میل کوره‌های آجرپزی ملایر در فهرست آثار ملی کشور ثبت می‌شود
ابراهیم جلیلی رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر گفت: پرونده میل کوره‌های آجرپزی این شهرستان در ورودی شهر ملایر از سمت سامن تهیه و برای ثبت در فهرست آثار ملی کشور ارسال خواهد شد.
جلیلی اظهار داشت: ارتفاع میل کوره‌های آجرپزی ملایر حدود ۳۵ متر و در قسمت پایین حدود ۱۴ متر قطر دارد که امیدواریم به عنوان یکی دیگر از آثار ملی این شهرستان به ثبت برسد.
وی با اشاره به اینکه آجر و خشت به عنوان مهم‌ترین عناصر معماری ایرانی در پیشینه معماری نقش ویژه‌ای دارد افزود: مطالعات معماری ایران نشان می‌دهد کوره‌های آجرپزی از هزاره‌های قبل از میلاد تاکنون فرم‌ها و فناوری‌های مختلفی همچون کوره‌های سرپوشیده کشف شده در شهر کهن نیشابور، کوره‌های فضای باز در پیرامون شهرهای مختلف ایران در اواخر دوران قاجار و کوره‌های با دودکش بسیار بلند داشته و از جمله نمونه‌های بررسی شده همچون کوره آجرپزی ملایر هستند.
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر ادامه داد: ساختمان کوره‌های آجرپزی قدیمی این شهر شامل ۲ بخش کلی کوره و میل یا دودکش است که میل‌ها یا دودکش‌ها ارتفاع بسیار بلندی دارند و از فواصل دور به راحتی قابل مشاهده هستند.
فراخوان عمومی واگذاری حق بهره‌برداری از ۱۵ بنای تاریخی و فرهنگی
صندوق توسعه صنایع‌دستی و فرش دستباف و احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی، ۱۵ مجموعه تاریخی را در ۱۴ استان به‌منظور احیا، مرمت و واگذاری حق بهره‌برداری مدت معین به فراخوان عمومی گذاشت.
واجدین صلاحیت و درخواست‌کنندگان می‌توانند از تاریخ نشر آگهی (۱۳ دی ماه در صفحه ۱۱ روزنامه ایران)، اسناد مزایده را از دبیرخانه کمیسیون مزایده صندوق توسعه، به نشانی تهران، میدان بهارستان، خیابان اکباتان، عمارت مسعودیه، ساختمان صندوق توسعه دریافت کنند.
همچنین می‌توانند از طریق شماره تلفن ۱۷ - ۳۳۹۹۲۰۱۶ - ۰۲۱ یا پایگاه اینترنتی صندوق توسعه و یا پایگاه ملی اطلاع‌رسانی مناقصات اسناد مزایده را دریافت کنند و حداکثر تا ساعت ۱۶ روز چهارشنبه ۲۴ دی ۹۹ مدارک مربوطه را تکمیل کنند و نسبت به تحویل پاکت‌ها به دبیرخانه اقدام و رسید دریافت کنند.
گشایش پاکت الف و ب روز شنبه رأس ساعت ۸ صبح در تاریخ ۲۷ دی ۹۹ در محل دفتر مرکزی صندوق به نشانی تهران، میدان بهارستان، خیابان اکباتان، عمارت مسعودیه، ساختمان صندوق توسعه انجام خواهد شد.
استعلام سوابق پزشکی در سامانه «جانا»؛ اولین گام برای سفر هوشمند
محمد خیاطیان معاون توسعه مدیریت و امور مجلس وزارت میراث‌فرهنگی، از ۱۷هزار ثبت‌نام انجام شده در سامانه جانا خبر داد و گفت: استعلام کدملی افراد و بررسی پرونده پزشکی مسافران توسط تأسیسات گردشگری در این سامانه، اولین گام برای سفر هوشمند است.
خیاطیان گفت: گردشگری هوشمند از سوی معاون گردشگری کشور در مهرماه ۹۹ مطرح شد. در همین راستا با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سامانه ای را برای بارگذاری اطلاعات تأسیسات گردشگری و گردشگران طراحی کردیم.
معاون توسعه مدیریت و امور مجلس وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تصریح کرد: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بانک اطلاعاتی افراد را در اختیار وزارت میراث فرهنگی قرار داد که آنرا به وسیله سامانه جانا در اختیار تأسیسات گردشگری قرار می‌دهیم.
خیاطیان خبر داد: تاکنون ۱۷هزار ثبت‌نام در جانا انجام شده است. در این سامانه گزینه‌ای برای استعلام کدملی افراد طراحی شده که وضعیت پرونده پزشکی آنها توسط تأسیسات گردشگری بررسی می‌شود.
میراث فرهنگی به گورستان دولاب تهران نظارت دارد
پرهام جانفشان مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران گفت: بهسازی بافت سطوح گورستان دولاب منطقه ۱۴ توسط شهرداری و سازمان زیباسازی و با نظارت میراث فرهنگی استان تهران انجام می شود.
وی افزود: هم اینک شهرداری به عنوان متولی این گورستان شناخته می‌شود که در نظر دارد برای ساماندهی این محوطه بهسازی و اصلاح محوطه انجام دهد. در این راستا هر گونه عملیات با نظارت کامل میراث فرهنگی استان تهران انجام می شود تا هیچ مشکل و نگرانی در خصوص تغییر و تخریب آن به وجود نیاید.
به گفته مدیر کل میراث فرهنگی استان تهران، مدیریت آرامستان دولاب با شهرداری است ولی قبل از انجام عملیات عمرانی در محوطه های تاریخی باید از میراث فرهنگی استعلام قانونی اخذ شود در غیر این صورت از ادامه فعالیت آنها جلوگیری می شود.
هدف پروژه «شهر گردشگر» ارتقای رقابت‌پذیری مقاصد گردشگرپذیر است
زاهد شفیعی مدیرکل دفتر مطالعات و آموزش گردشگری گفت: هدف شهر گردشگر ارتقای رقابت‌پذیری مقاصد گردشگرپذیر کشور، معرفی و ترغیب برندهای مقاصد گردشگری اعم از شهر و روستاست.
شفیعی درباره پروژه شهر گردشگر گفت: هدف شهر گردشگر که فاز نخست آن سال گذشته انجام شد و فاز دوم آن نیز آغاز شده، ارتقای رقابت‌پذیری مقاصد گردشگرپذیر کشور، معرفی و ترغیب برندهای مقاصد گردشگری اعم از شهر و روستاست که در پروژه ملی اعتبارسنجی، ارزیابی و رتبه‌بندی مقاصد گردشگرپذیر تعریف می‌شود.
او با اشاره به اینکه در اجرای فاز دوم پروژه مطالعات عمیق‌تری روی مقاصد گردشگرپذیر صورت گرفته است، به تشریح اهداف این مطالعات پرداخت و عنوان کرد: این مطالعات و تحلیل‌ها ظرفیت‌های هر مکان را به‌طور موردی مشخص و سه هدف را دنبال می‌کند. هدف ارزشی که ابزاری برای تحقق یک هدف غایی در ایجاد فضایی پویا و رقابتی بین مقاصد گردشگری کشور است. هدف کاربردی که گواهینامه‌ای منطبق بر ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل مقصد است و سطح توسعه‌یافتگی مقاصد کشور از منظر گردشگری را نشان می‌دهد.
وی تصریح کرد: این گواهینامه یک برآیند کلی از نتایج حاصل از قدرت برند اعم از دارایی شهر، تجربه گردشگران، ادراک گردشگران از دارایی، نگرش جامعه محلی نسبت به توسعه گردشگری است.
شفیعی هدف اعتباری را به‌عنوان سومین هدف این تحلیل‌ها و مطالعات نام برد و افزود: یک نشان معتبر ملی محسوب می‌شود که برندهای گردشگری در سطح ملی و بین‌المللی معرفی می‌شوند.
وزیر میراث فرهنگی: صنایع‌دستی از گوشه‌گیری درآمده است
اصغر مونسان وزیر میراث‌فرهنگی،گردشگری و صنایع‌دستی با اشاره به کاربردی شدن صنایع‌دستی گفت: امروزه این محصولات از گوشه‌گیری درآمده و در زندگی روزمره مردم جایگاه خود را پیدا کرده‌اند.
علی اصغر مونسان گفت: تلاش‌های گسترده‌ای برای خارج کردن صنایع دستی از محدودیت، انجام شد و هم اکنون شاهدیم بسیاری از محصولات صنایع دستی کشور در زندگی روز مره مردم جایگاه خود را پیدا کرده است.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ادامه داد: نسل جوان امروز دریافته صنایع‌دستی بخشی از هویت ملی کشور است و باید داشته‌های فرهنگی خود را حفظ کند. در این فرآیند تجاری‌سازی محصولات تاثیرگذار بوده است. همچنین در این مدت، روی موضوع بسته‌بندی محصولات صنایع‌دستی کار زیادی انجام شده تا جایی که دیگر فله فروشی نداریم.
مونسان با اشاره به اینکه در سال‌های گذشته صنایع‌دستی تنها در بخش دکوراتیو مطرح بود، گفت: امروزه صنایع‌دستی محدود به محصولات و تولیدات دکوراتیو و فاخر نیست و بسیاری از محصولات، اقلام مورد استفاده در خانه و کاربردی شدند.
بانک نقوش صنایع دستی فراموش شده، طراحی می‌شود
معاون صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی، از ایجاد بانکی با محتوای نقوش صنایع دستی فراموش شده به منظور کاربردی و تجاری کردن آنها خبر داد.
پویا محمودیان درباره اهداف مسابقه ملی طراحی و اجرای صنایع دستی با محوریت رشته های احیا شده و در حال فراموشی گفت: طراحی بانکی با محتوای نقوش به منظور استفاده و کابردی و تجاری شدن آنها از جمله اهداف اصلی این مسابقه است.
وی با اشاره به این که ایران دارای ۲۹۵ رشته صنایع دستی است، که برخی از آنها فراموش شده و نیاز به احیا و باز طراحی دارد، گفت: از حدود یک سال پیش که مکاتبات با استان ها برای احیای صنایع دستی فراموش شده آغاز شد، ۵۵ رشته صنایع دستی کاملاً احیا شد و در مجموع در دولت تدبیر و امید ۹۹ رشته باز طراحی و احیا شده است.
وی گفت: فعالیت ما در این دوره اختصاص به احیای رشته های کم رونق، رشته های منسوخ شده و صنایع دستی داشت که جایگاهی در بازار نداشت.
محمودیان با بیان این که این مسابقه و برگزاری نمایشگاه و اعلام نفرات برتر نقطه شروع است، افزود: حفظ و احیا این نقوش و ٍآثار و تجاری کردن آن از وظایف معاونت صنایع دستی است.