همزمان با پشت سر گذاشتن نخستین دهه دی‌ماه، تنور فعالیت جشنواره‌های تئاتر با وجود ادامه‌دار بودن شرایط کرونایی کشور روز به روز در حال گرمتر شدن است. از جشنواره تئاتر فجر، جشنواره تئاتر سردار آسمانی گرفته تا رویدادهای دیگر نمایشی که به سبب شیوع کرونا بخش عمده‌ای از فعالیت جشنواره‌های کشور را به خود اختصاص داده‌اند. بعد از مدتی رُکود به سبب موج سوم شیوع کرونا در کشور، عرصه هنر نمایش طی یک هفته اخیر مملو از اتفاقات ریز و درشت بود.
در کنار گرمتر شدن جنب و جوش هنرمندان برای حضور در بخش‌های گوناگون سی‌ونهمین جشنواره تئاترفجر که مهمترین و جریان‌سازترین رویداد نمایشی کشور در طول سال شناخته می‌شود و برگزاری دومین جشنواره سراسری تئاتر سردار آسمانی همزمان با نخستین سالروز شهادت سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی به وضوح نشان داد که خانواده تئاتر کشور حالا دیگر با وجود ویروس کرونا به عنوان مهمان ناخوانده شهر و دیارمان از هر نظر آماده و مهیای آغاز فعالیت‌های نمایشی در تمامی شاخه‌ها و بخش‌های آن هستند.
آنچنان که به سبب نزدیک شدن به اوج فعالیت‌های جشنواره‌ای تئاتر کشور که غالبا در نیمه دوم سال متمرکز است، هنرمندان و مسئولان دست در دست هم تلاش می‌کنند با ارائه راه‌کارهای خلاقانه بتوانند برنامه‌ها و رویدادهای تئاتری کشور را در روزها و ماه‌های پیش‌رو، زیر سایه سنگین ویروس کرونا برنامه‌ریزی و اجرایی کنند. از گوشه و کنار ایران خبر فعالیت‌های اهالی این هنر در عرصه‌های مختلف تولید، اجرا و جشنواره‌ها به گوش می‌رسد.
از مهمترین رویدادها و اتفاقات این هفته می‌توان به معرفی هیات انتخاب دو بخش غیررقابتی و برگزیدگان جشنواره‌های تئاتر استان، معرفی مدیر بخش تله‌تئاتر و گزارش‌های صحنه‌ای جشنواره تئاتر فجر، انتشار فراخوان بخش ویژه هنر بدن و حرکت «تئاتر فجر»، معرفی مقالات بخش «مسابقه پژوهش» جشنواره نمایش عروسکی، برپایی دومین کارگاه جشنواره نمایش عروسکی در فضای مجازی، انتشار فراخوان دومین جشنواره مونولوگ دانشجویی افرا، تجلیل از رضا ایرانمنش در اختتامیه جشنواره تئاتر «سردار آسمانی»، احتمال استفاده از ظرفیت ۵۰ درصدی سالن‌ها در تئاتر فجر، معرفی منتخبان ایده فصل پنجم از پروژه چهارفصل تئاتر ایران و رویدادهای دیگر اشاره کرد.
اگر پیگیری بی وقفه اخبار ویروس کرونا کمتر زمانی برای رصد اخبار تئاتر برای شما باقی گذاشته در گزارش پیش رو مهمترین اخبار این حوزه را در دوره زمانی ۱۳ تا ۱۹ دی‌ماه ۱۳۹۹ مرور کنید.
احتمال استفاده از ظرفیت ۵۰ درصدی سالن‌ها در تئاتر فجر
حسین مسافرآستانه دبیر سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر درباره نحوه برگزاری این دوره از جشنواره با توجه به شرایط و محدودیت‌های کرونایی گفت: جلسه‌ای با دوستان برگزار کننده جشنواره تئاتر مقاومت داشتیم تا از تجربیات آن در خصوص برگزاری آنلاین جشنواره مقاومت بهره ببریم البته سطح برگزاری جشنواره تئاتر فجر خیلی منطبق بر جشنواره تئاتر مقاومت نیست و خیلی گسترده است ولی قصدمان استفاده از تجربیات بود. با توجه به شرایط کرونایی موجود به طور مسلم جشنواره سی‌ونهم تئاتر فجر را صد در صد به صورت مجازی برگزار خواهیم کرد.
مسافرآستانه با اشاره به طراحی یک روش دوم در کنار برگزاری مجازی جشنواره سی و نهم، توضیح داد: در این روش با رعایت فاصله گذاری اجتماعی و پروتکل‌های بهداشتی ۵۰ درصد ظرفیت سالن‌ها برای اجرای زنده آثار جشنواره مدنظر قرار گرفته است که البته این روش را به ستاد ملی مقابله با کرونا ارائه داده و منتظر پاسخ ستاد هستیم.
دبیر سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر با تأکید بر اینکه اگر این روش مورد تأیید ستاد ملی مقابله با کرونا قرار بگیرد در کنار برگزاری جشنواره مجازی استفاده خواهد شد، یادآور شد: طی این روش سالن‌های کوچک تنها با ۵۰ درصد ظرفیت خود میزبان مهمانان و اصحاب رسانه خواهند بود و در سالن‌های بزرگ با توجه به ظرفیت بالایی که دارند فروش محدود بلیت برای مخاطبان نیز انجام خواهد شد.
معرفی هیات انتخاب دو بخش غیررقابتی و برگزیدگان جشنواره‌های تئاتر استان
حسین مسافرآستانه دبیر سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر، طی احکامی محمدرضا الوند، کوروش سلیمانی و سینا ییلاق‌بیگی را به عنوان اعضای هیات انتخاب آثار منتخب جشنواره‌های تئاتر استان‌ها برای حضور در این دئره جشنواره تئاتر فجر انتخاب و معرفی کرد.
مسافرآستانه همچنین طی احکامی جداگانه افشین خورشید باختری، عباس اقسامی و رضا آشفته را به عنوان اعضای هیات انتخاب نمایش‌های صحنه‌ای سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر در بخش غیررقابتی این دوره از جشنواره تئاتر فجر را انتخاب و معرفی کرد.
سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر به دبیری حسین مسافرآستانه ۱۱ تا ۲۱بهمن ۹۹ برگزار می‌شود. آدرس سایت جشنواره www.fitf.ir است.
معرفی مدیر بخش تله‌تئاتر و گزارش‌های صحنه‌ای جشنواره تئاتر فجر
در ادامه معرفی دبیران، داوران و اعضای هیات انتخاب آثار نمایشی جهت حضور در سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر، طی حکمی از سوی حسین مسافرآستانه دبیر این دوره رویداد، رضا حامدی‌خواه به عنوان مسئول بخش تله‌تئاتر و گزارش‌های صحنه‌ای سی و نهمین جشنواره تئاتر انتخاب و معرفی شد.
انتشار فراخوان بخش ویژه هنر بدن و حرکت «تئاتر فجر»
فراخوان بخش هنر بدن و حرکت (فیزیکال-تئاتر) به عنوان یک بخش ویژه از سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر منتشر شد. به این ترتیب بخش هنر بدن و حرکت (فیزیکال-تئاتر) با مدیریت یاسر خاسب به سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر اضافه شد.
سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر با هدف توجه به گونه‌های مختلف اجرایی تئاتر و با توجه به گسترش اقبال جوانان خلاق عرصه هنر نمایش به شیوه‌های نوین اجرایی مبتنی بر هنر بدن و حرکت با مشارکت مجموعه فرهنگی آوای خلیج فارس و حمایت معاونت فرهنگی-اجتماعی منطقه آزاد کیش بخش ویژه هنر بدن و حرکت را برگزار می‌کند.
این بخش که به صورت مجزا همزمان با جشنواره سی و نهم در جزیره کیش برگزار خواهد شد، طی فراخوانی در ۲ بخش تک نفره (سولو) و ۲ نفره (دوئت) از متقاضیان دعوت به ثبت نام کرد.
هنرمندان علاقه مند به حضور در این بخش می‌توانند فایل تصویری اجرای خود را تا ۲۵ دی ۹۹ به همراه مشخصات کامل به نشانی الکترونیکی ۳۹fadjrtheaterfest@gmail.com ارسال کرده یا به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند.
سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر به دبیری حسین مسافرآستانه ۱۱ تا ۲۱ بهمن ۹۹ برگزار می‌شود. نشانی سایت جشنواره www.fitf.ir است.
معرفی مقالات بخش «مسابقه پژوهش» جشنواره نمایش عروسکی
هیات داوران بخش«پژوهش» هجدهمین جشنواره نمایش عروسکی تهران- مبارک متشکل از فریندخت زاهدی، حمیدرضا اردلان و بهرام جلالی‌پور پس از بررسی چکیده مقالات رسیده به این دوره جشنواره، ۱۴ پژوهش را برای بررسی نهایی انتخاب کردند که پس از دریافت و داوری اصل مقالات، برگزیدگان نهایی پژوهش جشنواره معرفی خواهند شد.
بر این اساس پژوهشگران تا ۱۰ بهمن فرصت دارند اصل مقالات را بر اساس فراخوان این بخش برای داوری نهایی در تارنمای جشنواره بارگذاری کنند. همچنین متقاضیان ارائه مقالات بخش ترجمه هم تا ۱۰ بهمن ماه فرصت دارند اصل مقالات ترجمه شده خود را طبق روال فراخوان بارگذاری کنند.
برپایی دومین کارگاه جشنواره نمایش عروسکی در فضای مجازی
برگزاری کارگاه‌های تخصصی در راستای ارتقای بنیه علمی نمایشگران عروسکی از جمله رویدادهایی است که در هجدهمین جشنواره نمایش عروسکی تهران- مبارک رخ خواهد داد بر همین اساس کارگاه «تئاتر فراگیر و کاربرد آن در تئاتر عروسکی» با حضور آزاده گنجه عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران و استادیار گروه هنرهای نمایشی، دومین مورد آن است؛ کارگاهی که روز دوشنبه ۲۲ دی‌ماه به مدت سه ساعت و به صورت آنلاین برگزار می‌شود.
آزاده گنجه درباره موضوع این کارگاه گفت: «تئاتر فراگیر» به عنوان موضوع این کارگاه تخصصی که این روزها توجه بسیاری به آن می‌شود، تعریفی تازه است که با تکیه بر فضا، شیوه‌های مختلف اجرا را دربرمی‌گیرد و طبعا در تئاتر عروسکی هم می‌تواند کاربرد داشته باشد. توجه ویژه به کارکرد فضا در اجرا و قرارگیری اجراگر و تماشاگر در محیطی با امکان کنش‌گری مشترک، از جمله پتانسیل‌های تئاتر فرگیر در حوزه نمایش عروسکی است.
وی درباره مسائلی که در کارگاه «تئاتر فراگیر و کاربرد آن در تئاتر عروسکی» مطرح خواهد کرد، افزود: در این کارگاه در مورد ماهیت «تئاتر فراگیر» صحبت خواهد شد. همچنین در مورد این که چگونه می‌توان عروسک را به مثابه اجراگر واقعی در کنار تماشاگر قرار داد و این فضای فانتزی را هرچه بیشتر با رئالیته برابر کرد نیز گفتگو خواهم کرد و مسئله سوم دیدن نمونه‌های موفق از چنین شیوه‌ای در دنیا به قصد بررسی ایده‌های آنهاست.
وی درباره گروه هدف «تئاتر فراگیر و کاربرد آن در تئاتر عروسکی» گفت: چه دوستانی که به طور خاص در حوزه تئاتر عروسکی کار می‌کنند و چه کسانی که علاقه‌مند به شیوه‌های تئاتر مشارکتی، بهره‌گیری از فضای عمومی و تئاترهایی هستند که درگیر کردن یک محیط عمومی و فضا با اجرا اولویت آنهاست می‌توانند در این کارگاه شرکت کنند.
متقاضیان برای شرکت در این کارگاه تا روز ۲۰ دی‌ماه فرصت دارند از طریق تماس با شماره تلفن‌های ۰۹۳۵۳۸۰۱۹۸۲ و ۰۲۱۶۶۷۵۴۶۹۶ ثبت‌نام کنند.
نخستین کارگاه هجدهمین جشنواره نمایش عروسکی تهران- مبارک «بیان تصویری عروسک در قاب» است که طی روزهای ۱۸ و ۲۵ دی با حضور امیر سلطان‌احمدی، میزبان متقاضیان خواهد بود.
هجدهمین جشنواره نمایش عروسکی تهران- مبارک اسفندماه سال جاری برگزار خواهد شد. مدیریت بخش پژوهش این دوره از جشنواره بر عهده فهیمه میرزاحسینی است.
انتشار فراخوان دومین جشنواره مونولوگ دانشجویی افرا
عمارت نوفل‌لوشاتو دومین جشنواره مونولوگ دانشجویی افرا را با عنوان «جایزه بزرگ استاد ناظرزاده کرمانی» به دبیری داود نامور و در بهار ۱۴۰۰ برگزار می‌کند.
آکادمی افرا در جهت تقویت و آینده‌سازی شیوه اجرایی محبوب مونولوگ، مخصوصا در روزگار سخت فاصله‌گذاری انسان‌ها به سبب شیوع ویروس کرونا، این جشنواره را در عمارت نوفل‌لوشاتو برگزار می‌کند.
بخش مونولوگ (متعارف) پذیرای آثاری خواهد بود که در عین نوآور بودن، برای بازتاب متعارف این شیوه اجرایی در بخش صحنه‌ای مناسب باشد و بخش مونولوگ (اجرا) پذیرای آثاری تک نفره خواهد بود که بیشتر مبتنی بر نامتعارف بودن است و ویژگی‌های اجرائی و تجربی جدیدی در حوزه اجرا است و شامل آثاری است که با محوریت تجربه‌های اجرائی (پست دراماتیک، آلترناتیو، ضد جریان، انواع تجربیات رقص معاصر و...) تولید شده باشند.
بنا بر اعلام دبیرخانه این رویداد، جوایز نقدی و لوح زرین در رشته‌های نمایشنامه‌نویسی، بازیگری زن، بازیگری مرد و کارگردانی به نفرات برتر اهدا خواهد شد و اجرای عمومی در عمارت نوفل‌لوشاتو شامل سه گروه برگزیده جشنواره می‌شود.
هنرمندان علاقمند برای حضور در این رویداد تا ۲۵ دی‌ماه ۱۳۹۹ برای ثبت‌نام و تحویل مدارک فرصت دارند، اعلام متون یا طرح پذیرفته شده برای بازبینی در ۲۵ بهمن ماه خواهد بود و اعلام پذیرفته‌شدگان مرحله بازبینی در روزهای پایانی اسفندماه صورت خواهد گرفت و طبق تقویم جشنواره، این رویداد در بهار ۱۴۰۰ برگزار خواهد شد.
تجلیل از رضا ایرانمنش در اختتامیه جشنواره تئاتر «سردار آسمانی»
آیین اختتامیه دومین جشنواره تئاتر «سردار آسمانی» ۱۵ دی ماه در مجموعه تئاتر شهر استان کرمان در شرایطی برگزار شد که در این مراسم علاوه بر معرفی منتخبان بخش‌های رقابتی جشنواره از رضا ایرانمنش بازیگر شناخته شده تئاتر، سینما و تلویزیون کشور و از هنرمندان اهل کرمان به شکل ویژه‌ای تقدیر و تجلیل به عمل آمد.
قادر آشنا مدیرکل اداره هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم با تاکید بر اینکه در دنیای به هم پیوسته برای رشد باید به خودباوری رسید، اظهار کرد: اگر قوم و ملتی می‌خواهد به رشد برسد باید پیش از هر چیز به خود اتکایی برسد و خوداتکایی یعنی به توانمندی‌هایی که داریم اتکا کنیم و دست نیاز به سوی غیر نداشته باشیم.
ملتی که به اقتدار برسد به افتخار دست خواهد یافت و برای مردمش احساس عزت و سربلندی به ارمغان می‌آورد و در جهان به عنوان یک عنصر تأثیرگذار شناخته می‌شود و در درون جامعه به مشروعیت می‌رسد و سر تسلیم جلوی هیچ کسی فرو نمی‌برد.
آشنا بیان کرد: آنچه ما داریم و به آن افتخار می‌کنیم بیشمار است ولی ما باید به شهدای هشت سال دفاع مقدس و آرمان‌های انقلاب افتخار کنیم. سردار سلیمانی و مدافعان حرم زمانی وارد میدان جنگ شدند که داعش و اربابانشان تصمیم گرفتند ایرانیان را نابود کنند چراکه ایرانیان را برای دنیا خطرناک می‌دیدند.
در ادامه این مراسم آئین بزرگداشت رضا ایرانمنش برگزار شد. این هنرمند پیشکسوت پس از قدردانی از سوی برگزار کنندگان جشنواره گفت: من این مراسم را بیش از هنرمندان متعلق به حاج قاسم سلیمانی می‌دانم کسی که جدای از رشادتش عشق به هنر داشت. به یاد دارم در زمان اجرای نمایش «صدام در دام» به کارگردانی حمیدرضا صدفی، حاج قاسم سلیمانی از اجرا به قدری شاد شد که گفت شما دامنتان هیچگاه به آتش جهنم نخواهد سوخت. همین که بچه‌ها از عملیات طاقت فرسا آمده اند و لبخند بر لبانشان نقش بسته، شما آتش جهنم را نخواهید دید.
روزی در یک اجرا سردار سلیمانی صدایم کرد و گفت شما در جنگ با نمایش‌تان حضور داشتید، امروز هم که جنگ نرم است با هنرتان ایستاده‌اید و باید فردا هم با این هنر بایستید.
معرفی منتخبان ایده فصل پنجم از پروژه چهارفصل تئاتر ایران
منتخبان ایده فصل پنجم از پروژه ملی «چهارفصل تئاتر ایران» با عنوان «مدافعان سلامت» معرفی شدند.
ایوب آقاخانی مدیر دفتر مطالعات و پژوهش‌های مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری و مؤسس و دبیر پروژه جامع آموزشیِ نمایشنامه‌نویسی برای خارج از پایتخت تحت عنوان «چهارفصل تئاتر ایران» از انتخاب ۹ ایده اولیه از هشت استان کشور خبر داد که از میان ایده‌های ارسالی در پاسخ به فراخوان پنجم دور نوینِ این پروژه با نام «مدافعان سلامت» به این رویداد ارسال شده است.
اعضای هیات علمی این فصل شهرام کرمی و سعید اسدی پس از بررسی ایده‌های اولیه، ۹ ایده را به عنوان منتخب مرحله اول اعلام کردند.
منتخبان اعلام شده تا نیمه بهمن‌ماه فرصت دارند تا ایده‌های به نگارش درآمده خود را در قالب نمایشنامه نهایی به دبیرخانه این پروژه یعنی دفتر مطالعات و پژوهش‌های مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری به آدرس الکترونیکی sahnemagazine@yahoo.com ارسال کنند.
نویسندگان نمایشنامه‌های ارسال‌شده پس از بررسی و تأیید اعضای هیات علمی فصل برای شرکت در کارگاه‌های حضوری (و در صورت لزوم مجازی) فصلی پروژه دعوت خواهند شد.