ناهید خداکرمی روز یکشنبه در نطق پیش از دستور دویست و شصت و سومین جلسه شورای شهر تهران بیان داشت: باید با ایجاد و تولید موج‌های فکری عمیق و هدفمند، باب ضرورت تمکین حاکمیت به تغییر در بسیاری از قوانین بالادستی کشور گشوده شود.
وی با بیان اینکه در راستای تدوین سند سلامت بررسی‌های گسترده‌ای در پراکندگی شهر تهران صورت گرفته که قصد دارم در مورد پراکندگی جمعیت اتباع خارجی در مناطق ۲۲ گانه شهر تهران صحبت کنم، افزود: حدود ۵۵۰ مهاجر یا پناهنده افغانی در استان تهران زندگی می‌کنند که از این تعداد در مجموع بیش از ۹۶ هزار نفر که حدود ۲۴ هزار خانوار می‌شوند در مناطق مختلف شهر تهران ساکن هستند که البته این آمار غیر رسمی نشان می دهد تعداد بسیار بیشتر است.
خدا کرمی گفت: اگر چه یک روز پس از مرگ نادرشاه افغانستان کشوری مستقل و جدا از ایران تلقی می‌شد اما تا زمان معاهده پاریس در سال ۱۸۵۷ میلادی این جدایی رسمیت نداشت و به مثابه یک شورش محلی بر ضد حکومت مرکزی تلقی می‌شد.
وی با بیان اینکه مقصد اغلب مهاجران و پناه‌جویان افغانستان، ایران است، افزود: این افراد در حقیقت ایرانیانی هستند که مرزهای قراردادی، آنها را از سرزمین آبا و اجدادی خود جدا کرده و حال آرامش و امنیت را در اینجا جستجو می‌کنند پس شرایط آن را دارند که بخشی از جمعیت کشور محسوب شوند و زمینه زندگی، کار و اقامت محترمانه در ایران برایشان فراهم شود.
این عضو شورای شهر تهران اضافه کرد: اغلب این فارسی زبانان عزیز در تهران در شرایط سختی به کار مشغولند اما از چرخه بانکی، اقتصادی، مالیاتی و حتی اجتماعی فرهنگی کشور خارج هستند؛ چرخه حقوق و دستمزد آنان در سیستم بانکی کشور غائب است و از طرفی علیرغم دریافت خدمات شهری در نظام پرداخت عوارض جایی ندارند.
به گفته وی گرچه با درایت رهبر معظم انقلاب فرزندان مهاجران افغانستانی می توانند به مدرسه بروند، اما یک کارگر افغانستانی که بیش از ۳۰ سال است در ایران زندگی می‌کند هنوز نمی‌تواند حساب بانکی داشته باشد، خانه بخرد، گواهینامه داشته باشد و از بسیاری امکانات اولیه همچون خرید یک سیم کارت تلفن همراه نیز محروم است.
خداکرمی ادامه داد: به طور قطع این افراد علاوه بر اینکه بر ارتقا کمی جمعیت تاثیر دارند، از نظر حقوق و اخلاقی نیز شایسته یک کشور مسلمان است پناه‌جویانش تحت شرایطی بتوانند اقامت و تابعیت سرزمینی را که برای زندگی برگزیدند، به دست آورند.
وی اظهار داشت: در بسیاری از مناطق شهری همچون ۱۸، ۲، ۱۹ و پنج تعداد زیادی از این افراد در شرایط سخت و در مواردی ۲۰ نفر در یک اتاق زندگی می‌کنند و به واقع باید فکری برای آنها شود؛ بخصوص که این آمار را شهرداری استخراج کرده است اگر این‌ها کد ملی و کد کار نداشته باشند تبعات اجتماعی بیشتری برای ما دارند.
خداکرمی تاکید کرد: بر اساس اطلاعات جمع آوری شده از ۲۲ منطقه شهری پایتخت در مورد خانوارهای عراقی، افغانستانی، پاکستانی و حتی چینیان ساکن مناطق مختلف، پیدا است که به صورت مخروطی در همه شهر تهران پراکنده هستند.
وی اضافه کرد: بنابراین می‌طلبد با یک اقدام عاجل از طریق مذاکره با نمایندگان مجلس، کمیسیون اتباع و کسانی که در سیاست‌گذاری نقش دارند، این قشرها ساماندهی شوند و کمک کنیم سیاست‌گذاری‌های ما براساس واقعیت‌های حرکتی در شهر تهران باشد.
به گفته وی در تمام کشورهای جهان قوانینی وجود دارد که یک شخص طبق شاخص‌هایی پس از پنج یا ۱۰ سال تابعیت آن کشور را کسب می‌کند.
وی گفت: سند سلامت شهر تهران به سفارش کمیته سلامت و با همکاری مرکز مطالعات شهرداری در دست تدوین و یکی از اهدافش ترسیم وضعیت جمعیتی و مشخصات دموگرافیک (مطالعه‌ی علمی ویژگی‌های جمعیت‌های انسانی و تغییرات آن در طول زمان) ساکنان شهر تهران و استخراج شاخص ها و نیاز های سلامتی شهروندان است.
خدا کرمی ادامه داد: سرمایه انسانی از اصلی ترین عوامل رشد و توسعه شهرها است و نبود توازن یا کاهش این سرمایه، فرایند رشد و توسعه را به تاخیر میاندازد.
وی ادامه داد: ایران از جمله کشورهایی است که با کاهش نرخ باروری، کاهش رشد جمعیت و افزایش پیوسته فرار مغزها روبرو بوده است و طبق آمار ارائه شده از سوی سازمان ملل، در بین ۷۲ کشور در حال توسعه جهان، ایران رتبه سوم فرار مغزها را با توجه به جمعیت خود دارا است.
خداکرمی افزود: نرخ باروری یکی از مهم ترین شاخص های جمعیتی است که در سیاست‌گزاری ها اهمیت فراوانی دارد. در واقع این شاخص، اصلی ترین پیش بینی کننده ساختار سنی و جنسی جامعه در آینده است و براساس این ساختار باید برنامه های مدونی به ویژه در زمینه ی سلامت تدوین شود.
رییس کمیته سلامت شورای شهر تهران با بیان اینکه نرخ ۱.۲ برای باروری کلی به عنوان نرخ جایگزینی تعریف شده است، گفت: این مقدار تضمین می کند که جامعه روند ترمیم و جایگزینی خود را در ادامه حفظ کند که این عدد در شهر تهران ۱.۷ برآورد شده است که بسیار نگران کننده است.
خداکرمی افزود: مشخصات دموگرافیک و جمعیت شهر تهران نشان می‌دهد که این شهر استثنایی نه تنها پایتخت کشور که یک ایران را با همه تنوع‌های قومی، فرهنگی و زبانی در دل خود جای داده است.
وی اظهار داشت: شناخت وضعیت موجود جمعیتی در مناطق و محلات تهران امر مهمی است که با مطالعات انجام شده، اطلاعات ذیقیمتی در حال جمع آوری است و امیدواریم انتشار آنها بتواند با ایجاد و تولید موج‌های فکری عمیق و هدفمند، باب ضرورت تمکین حاکمیت به تغییر را در بسیاری از قوانین بالا دستی کشور بگشاید.
خداکرمی افزود: حدود ۵۵۰ هزار پناهنده یا مهاجر افغانستانی در استان تهران زندگی می‌کنند که از این تعداد در مجموع بیش از ۹۶ هزار نفر که حدود ۲۴ هزار خانوار می شوند در مناطق مختلف شهر تهران ساکنند و البته آمار غیر رسمی بیش از این ارقام است.
توضیحات مسجد جامعی درباره جدایی افغانستان از ایران
عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران نیز با اشاره به موضوع مهاجران کشور افغانستان از نطق خانم خداکرمی در این خصوص تشکر کرد و گفت: ما به لحاظ تاریخی و فرهنگی با کشور افغانستان ریشه مشترک داریم.
وی افزود: برغم آنچه در نطق گفته شد، زمان نادرشاه نیز افغانستان جزئی از ایران و خراسان بزرگ بود و نادر شاه به کمک نیروهای خراسان بزرگ از طریق افغانستان وارد هند شد و این کشور را در تسخیر کرد.
مسجدجامعی ادامه داد: قرارداد پاریس که موجب این جدایی بود از سوی انگلیسی‌ها که نسبت به هند نگران بودند به ایران تحمیل شد.
وی در ادامه با بیان اینکه کلمه افغانی نداریم، بلکه کلمه افغانستانی درست است، گفت: افغانی یکی از اقوام افغانستان است.
«محسن هاشمی» رئیس شورای شهر تهران نیز خطاب به مسجد جامعی گفت: گفته های شما من را نگران می کند و ممکن است اختلافات مرزی و کشوری ایجاد کند.
مسجد جامعی تاکید کرد: مرزها مشخص است ومن می شناسم، نگران نباشید.