استیضاح ترامپ یکی از اتفاقات بیسابقه تاریخ آمریکا به شمار می رود که نشاندهنده عمق فاجعه سیاسی در این کشور است. دموکراتها به خوبی به این نکته آگاهی دارند که اگر ترامپ برکنار یا استیضاح شود براساس قانون ایالات متحده آمریکا دیگر اجازه نخواهد داشت در انتخابات آینده ریاستجمهوری شرکت کند. به نظر میرسد، هدف اصلی دموکراتها در این زمینه همین مسأله باشد. بررسی روزنامهها، تارنماها و خبرگزاریهای داخلی نشان میدهد که رسانههای داخلی در یادداشت ها و گزارش هایی به بررسی و تحلیل ابعاد مختلف این رویداد و آینده سیاسی آمریکا و چگونگی انتقال قدرت و برخورد با ترامپ پرداخته اند.
رسانههای اصلاح طلب
آغازی بر پایان حیات سیاسی ترامپ
روزنامه آرمان در یادداشتی به قلم سیدعلی خرم استاد دانشگاه حقوق بینالملل نوشت: داستان ریاستجمهوری پرتنش و پرتشنج دونالد ترامپ اگرچه بهسختی ولی بالاخره در حال اتمام است. فردی راستگرای افراطی و نژادپرست که ابدا شایسته ریاستجمهوری قدرت اول جهان نبود و دادن فرماندهی کل قوا به وی، بهمثابه دادن تیغ زهرآگین بهدست زنگی مست بود. اگر فرماندهان نظامی آمریکا که با تواناییهای نظامی ایران آشنا بودند، مخالفت نکرده بودند، ترامپ چندبار قصد حمله به ایران را داشت. متاسفانه جهان شاهد برسرکار آمدن راستگرایان تندرو در عرصه است که خطر جدی برای صلح و امنیت بینالمللی محسوب میگردد. تاریخ نشان داده بروز راستگرایان افراطی در هر کشوری موجب خیانت به منافع و امنیت ملی آن کشور و ایجاد صدمات فراوان به منطقه و جهان شده است. دونالد ترامپ نه تنها مظالم فراوان مردم ایران به کار برد بلکه با تحریمهای فراقانونی و بهبهانه سرنگونی حکومت تهران، حق حیات را از مردم ایران گرفت و ایران ثروتمند را در کنار فساد و سوءمدیریت داخلی به کشوری فقیر تبدیل کرد که شایسته مردم عزیز ایران نبود. دونالد ترامپ به مردم خود نیز خیانت کرد و با تشکیل ارتشی از اراذل و اوباش، به جنگ قانون رفت تا بلکه به کمک میلیشیا، رئیسجمهور منتخب را از رسیدن به ریاستجمهوری آمریکا بازدارد و خود کماکان ساکن کاخ سفید باشد. او با همین تصور زورگویی، دستور ترور سردار سلیمانی را صادر کرد و باوجود تضاد این دستور با نرمها و حقوق بینالملل، متاسفانه با مماشات جهان در محکوم کردن این ترور دولتی و با تایید برخی همحزبیهای دونالد ترامپ روبهرو شد که نتیجه آن، گسترش بیشتر خصومت و تنفر در منطقه خاورمیانه خواهد بود. این تشویق ترامپ باعث گردید او تصور نماید هرکجا بخواهد میتواند دستور ترور و وحشت دهد و حاصل آن، پیاده کردن خشونت و ترور در داخل آمریکا بود که در واقعه کنگره، پنج نفر قربانی تندرویهای ترامپ شدند. اما در آخرین صحنه نمایش، پرده کنار رفت و همه مردم آمریکا، حزب جمهوریخواه و همه کشورهای جهان مشاهده کردند آن که برای امضای تحریمهای کشنده آمریکا علیه مردم ایران جلوی دوربینها افتخار میکرد، اکنون خلافکار و جنایتکاری بیش نیست و باید این لکه ننگ از دامان تاریخ آمریکا برداشته شود.
خودبخشودگی ترامپ، اعتراف به جرم است
خبرگزاری ایلنا به گفت و گو با «هیبتالله نژندیمنش» عضو هیأت علمی دانشکده حقوق دانشگاه علامه طباطبایی پرداخت و نوشت: در روزهای اخیر، این خبر را شنیده و خواندهایم که ترامپ میخواهد در واپسین روزهای ریاستجمهوریاش به خود «عفو» بدهد و از این طریق خود را از هر گونه تعقیب قضایی مصون دارد. در حقیقت، ترامپ به این باور جدی رسیده است که آن قدر در دوره ریاستجمهوری خود مرتکب جرایم متعدد و حتی جرایم بینالمللی شده است که پس از دوره ریاستجمهوری از تعقیب محاکم ملی داخلی و خارجی و حتی (احتمالاً) محاکم بینالمللی در امان نخواهد بود. او به درستی این نکته را درک کرده است که آخرین روز ریاست جمهوریاش آغاز کابوسهای قضایی و فراقضایی علیه وی خواهد بود. ترامپ عمیقاً به این باور رسیده است که هم در داخل آمریکا و هم در ورای مرزها، دشمنان زیادی دارد. او به طور فزاینده متقاعد شده است که بعد از دوره ریاست جمهوریاش دشمنان او (در بهترین حالت) از اهرمهای اجرای قانون علیه وی استفاده میکنند. بدیهی است ترامپ با نقض قانون داخلی و حقوق بینالمللی بشر و بشردوستانه ظلمهای زیادی را انجام داده است که قربانیان در صورت ناکارآمدی نظام حقوقی یا خلاء قانونی احتمالاً به ساز و کارهای فراقانونی متوسل خواهند شد. به همین خاطر، ترامپ به دستیاران و مشاوران خود پیشنهاد داده است که میخواهد در روزهای آخر ریاستجمهوری اش خود را عفو کند؛ اقدامی که در تاریخ آمریکا در استفاده از قدرت ریاستجمهوری برای اعطای عفو بیسابقه است. بدون تردید اقدام ترامپ تیر در تاریکی انداختن است و آثار حقوقی و سیاسی آن نامعلوم و مبهم است. حال این پرسش مطرح میشود که که اگر او بخواهد خود را عفو کند، چه آثار حقوقی و سیاسی به دنبال خواهد داشت؟ پرسش دیگر این است که آیا رئیسجمهوری میتواند خود را عفو کند یا خیر؟ از حیث رویه و سابقه تاریخی، هیچ رئیس جمهوری در آمریکا تاکنون خود را عفو نکرده است. بنابراین، این مسأله تاکنون در نظام قضایی آمریکا در معرض آزمون قرار نگرفته است.
ورشکستگی تجاری در انتظار ترامپ
روزنامه مردم سالاری در گزارشی نوشت: پروژه استیضاح و حذف رسمی ترامپ به مجلس سنا رسیده است. ترامپ به یک بازنده در عرصه سیاسی تبدیل شده است. از سوی دیگر، با ادامه پروژه حذف دونالد ترامپ از سوی بانکهای مختلف، شرکتهای تجاری و رسانههای اجتماعی، به نظر میرسد رئیس جمهوری آمریکا نه تنها در سیاست شکست خورده بلکه با اقداماتش آینده تجاری خود را نیز به خطر انداخته است. به دنبال یورش طرفداران ترامپ به کنگره، حالا نه تنها سیاستمداران که بانکداران هم از او فاصله گرفته اند؛ اقدامی که تردیدها درباره آینده امپراتوری تجاری اش را همزمان با آماده شدن برای خروج از کاخ سفید در هفته آینده تعمیق کرده است. طرح استیضاح ترامپ تصویب شده و او باید برای دومین بار در محکمه سنا و این بار به اتهام ضربه به امنیت و اعتبار کشورش محاکمه شود، موضوعی که نه تنها او را از اعتبار سیاسی شاید برای همیشه ساقط کند بلکه میتواند شرکای تجاری او را نیز از هرگونه همکاری با وی در آینده ناامید سازد. مسئولان شهر نیویورک با ملحق شدن به فهرست فزاینده ای از شرکتها و پلتفورمهای رسانههای اجتماعی که در حال «حذف و کنار گذاشتن» ترامپ هستند گفته اند که در حال بررسی احتمال پایان دادن به روابط تجاری با شرکت ترامپ در زمینه قراردادهای مربوط به بخشهای تفریحی از جمله دو پیست اسکی هستند که سالانه ۱۷ میلیون دلار درامد دارد.
رای به استیضاح برای حذف ترامپ در ٢٠٢٤
روزنامه آرمان به گفت و گو با نصرا... تاجیک، تحلیلگر مسائل بینالملل پرداخت و نوشت:آن چیزی که دموکراتها را ترغیب میکند موضوع استیضاح ترامپ را در دستور کار خود قرار بدهند این است که اقدام بیسابقهای در آمریکا رخ داده است. تاکنون هیچ رئیسجمهوری به خود جرأت نداده هواداران خود را ترغیب کند که به کنگره این کشور به عنوان نماد دموکراسی حمله کنند. این اتفاق در تاریخ آمریکا بیسابقه بوده است. به همین دلیل دموکرات ها علاوهبر اینکه به دنبال از بین بردن عقبه ترامپ هستند به دنبال آن هستند که از تکرار چنین اقداماتی که باعث آبروریزی این کشور در سطح بینالمللی شده است جلوگیری کنند»....جمهوریخواهان به دنبال این هستند که از شر ترامپ راحت شوند. واقعیت این است که ترامپ تاکنون حزب جمهوریخواه را به گروگان گرفته بود. این گروگانگیری نیز توسط فردی انجام شده بود که جامعه آمریکا را با مخاطرات زیادی مواجه کرده و در مواجهه با بحران کرونا عملکرد ضعیفی از خود نشان داده است. از سوی دیگر وی در عرصه سیاست خارجی نیز اقدامات مخربی انجام داده و بسیاری از معادلات بینالمللی را به هم زده است. بدونتردید اگر وی فرصت جدیدی برای حضور در کاخ سفید پیدا میکرد جهان را تا آستانه جنگ جهانی سوم پیش میبرد. اقدام آخر ترامپ در راستای ترغیب هواداران خود برای حمله به کنگره نیز میخ آخر به تابوت سیاسی خودش بوده و شرایطی را به وجود آورده که دموکراتها به دنبال استیضاح وی باشند.
تفاوتهای ترامپ و بایدن
روزنامه دنیای اقتصاد به گفت و گو با کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی پرداخت و نوشت: بین سیاستهای دموکراتها و جمهوریخواهان و همچنین میان شخصیت ترامپ و شخصیت بایدن تفاوتهایی وجود دارد. او معتقد است ما باید تمام این عوامل را در نظر بگیریم و آن زمان بتوانیم پیشبینی کنیم که چه خواهد گذشت. رئیس شورای راهبردی روابط خارجی درخصوص تجربه مذاکره با آمریکا گفت: «نفس این مذاکرات نشان میدهد که ما اهل مذاکره هستیم و از آن فرار نمیکنیم.» وی همچنین افزود اگر آمریکا بخواهد بدون رفع تحریمها به برجام برگردد، موجب «باجخواهی» است. کمال خرازی در گفتوگو با این سایت در رابطه با تاکید مقام معظم رهبری بر رفع تحریمها و این مساله که بدون رفع تحریمها بازگشت آمریکا به برجام نه تنها برای کشورمان سودی ندارد بلکه ممکن است ضرر هم داشته باشد، گفت: «برجام سندی بینالمللی است که میان چند کشور امضا شد و طبیعتا همه طرفها باید به آن متعهد باشند. باید دید چرا برجام به این روز افتاد و به پیکر نیمهجانی تبدیل شد. علتش این بود که تحریمها برداشته نشد.» وی ادامه داد: «دلیل اینکه ما با این گروه مذاکره کردیم، برای برداشته شدن تحریمها بود و برای اینکه طبق متن برجام عمل شود، باید عامل ناکامی آن رفع شود. بنابراین لازم است آمریکا ابتدا تحریمها را رفع کند تا بتواند دوباره به برجام برگردد. اگر کشورهای اروپایی هم بخواهند بدون آمریکا برجام را به وضع اولش برگردانند، اول باید به تعهداتی که تا به حال عمل نکردهاند، عمل کنند و تحریمها را بردارند.»
رسانههای اصولگرا
آینده سیاسی ترامپ در هاله ای از ابهام
روزنامه خراسان در یادداشتی به قلم امیرعلی ابوالفتح نوشت:از موضوع تصویب لایحه استیضاح در مجلس نمایندگان مهم تر، موضوع محاکمه ترامپ در سنا خواهد بود. بر اساس قانون اساسی وظیفه طرح اتهام به مقامات فدرال از جمله رئیس جمهوری، برعهده مجلس نمایندگان است و دادگاه رسیدگی به آن در سنا برگزار می شود. در دادگاه سنا نیز ریاست با رئیس دیوان عالی فدرال است و تمامی سناتورها نقش دادستان و هیئت منصفه را برعهده می گیرند و اگر اتهامات واردشده مورد تایید دو سوم سناتورها قرار گیرد، فرد متهم، گناهکارشناخته و به شکل خودکار، از سمت خود عزل می شود. اکنون مشکل استیضاح دوم ترامپ، محدود بودن زمان باقی مانده از ریاست جمهوری وی است. روز بیستم ژانویه ۲۰۲۱ مراسم تحلیف جو بایدن برگزار می شود و ریاست جمهوری ترامپ پایان می پذیرد. این در حالی است که نخستین جلسه سنا بعد از تصویب لایحه استیضاح ترامپ در مجلس نمایندگان، روز نوزدهم ژانویه برگزار می شود. با توجه به این که رسیدگی دادگاه سنا به استیضاح اول ترامپ حدود ۲۰ روز به درازا کشیده شد، مسلما رسیدگی به استیضاح دوم، به بعد از پایان ریاست جمهوری ترامپ و آغاز ریاست جمهوری بایدن کشیده خواهد شد. از این رو، حتی محکومیت احتمالی ترامپ در دادگاه سنا، موجب عزل رئیس جمهوری وقت نخواهد شد. اما برای دموکرات و برخی از جمهوری خواهان که از ترامپ کینه شدیدی به دل گرفته اند، برکناری وی از سمت ریاست جمهوری از درجه اهمیت برخوردار نیست بلکه آنان، در تلاش هستند مانع بازگشت ترامپ به قدرت شوند. یکی از بندهای استیضاح ترامپ، به متمم چهاردهم قانون اساسی اشاره دارد که بعد از پایان جنگ داخلی در نیمه دوم قرن نوزدهم به تصویب رسید. این متمم عهده دار شدن هر مقام آمریکایی را که زیر سوگند، علیه دولت فدرال شورش کرده باشد، برای سمت های دولتی ممنوع می کند.
اکثر مردم آمریکا از تلاش کنگره برای محاکمه ترامپ حمایت میکنند
خبرگزاری فارس در گزارشی نوشت:در تازهترین نظرسنجی انجام شده ۹۰ درصد مردم آمریکا با حملات روز ۶ ژانویه (۱۷ دی ماه) به کنگره ابراز مخالفت کرده و هفتاد درصد نیز گفتهاند که «دونالد ترامپ» رئیس جمهور این کشور دست کم باید مسئولیت بخشی از این رویداد را بر عهده بگیرد. در این نظرسنجی که توسط ایبیسی نیوز/واشنگتن پست انجام شد، ۵۶ درصد از پرسششوندگان از تلاشهای کنگره برای محروم کردن ترامپ از شرکت در انتخابات بعدی در آمریکا حمایت کردهاند. همچنین ۴۴ درصد در این نظرسنجی ملی گفتهاند که ترامپ باید به دلیل تحریک طرفدارانش برای حمله به کنگره محاکمه شود و ۶۶ درصد نیز گفتهاند که بیانیهها و اقدامات ترامپ پس از انتخابات غیر مسئولانه بوده است. نیمی از پرسششوندگان نیز گفتهاند که رویدادهای هفته پیش در واشنگتن اعتماد آنها به ثبات دموکراسی در آمریکا را کاهش داده است و ۲۰ درصد نیز گفتهاند که درباره آینده سستم دولت آمریکا بدبین هستند.
«تحقیر حداکثری» ترامپ، خواسته دموکرات ها
روزنامه خراسان در گزارشی نوشت: دونالد ترامپ که خود با تحریک هوادارانش کبریت در انبار کاه انداخته بود، در پیامی ویدئویی که کاخ سفید آن را منتشر کرد، گفت: «من صریحا خشونتی را که هفته گذشته شاهد آن بودیم، محکوم میکنم.» او همچنین گفت: «من هم مثل همه شما از این فاجعه شوکه و عمیقا غمگین شدم. خشونت و خرابکاری در کشور ما جایی ندارد.» ترامپ همچنین سعی کرد از هوادارانش که به کنگره حمله کردند، فاصله بگیرد. با توجه به گزارشهای منتشرشده درباره احتمال بروز خشونت در واشنگتن و دیگر شهرها در روز چهارشنبه و همزمان با مراسم سوگند ریاست جمهوری جو بایدن، ترامپ از هوادارانش خواست تا از اعمال خشونت بپرهیزند. محکومیت دیرهنگام حوادث ششم ژانویه توسط ترامپ درحالی است که بسیاری از هواداران شورشی وی بازداشت شده اند و اطلاعیههایی برای شناسایی باقی مجرمان منتشر شده است. یکی ازآن ها «کلت کلر»، ستاره پیشین شنای آمریکا و برنده مدال طلای مسابقات شنای المپیک آتن در سال ۲۰۰۴ میلادی است. پلیس فدرال آمریکا FBI که این قهرمان المپیک در ماده شنای آزاد ۸۰۰ متر را بازداشت کرده، می گوید تصاویر به دست آمده حضور او در حمله به کنگره را اثبات می کند. در پی انتشار خبر حضور کلت کلر در حمله به کنگره آمریکا، کانالهای وی در شبکه های اجتماعی حذف شدهاند و دیگر در دسترس نیستند. همان سرنوشتی که دونالد ترامپ به آن دچار شده است. استیضاح با ترامپ چه میکند؟ اما چند روز مانده به مراسم تحلیف و آغاز به کار جو بایدن به عنوان رئیسجمهور جدید آمریکا، خیابانهای پایتخت این کشور رنگ و روی امنیتی گرفته و هزاران نیروی گارد ملی و پلیس مخفی محدوده مرکزی واشنگتن و محوطه اطراف کنگره آمریکا را قرق کردهاند. همزمان با تصویب طرح استیضاح دونالد ترامپ برای بار دوم، گفت و گوها درباره چگونگی برگزاری جلسات استیضاح در مجلس سنا به مناقشه جدیدی میان دو حزب دموکرات و جمهوریخواه بدل شده است. آخر هفته گذشته طرح استیضاح ترامپ بعد از سخنرانی و اعلام مواضع نمایندگان به رای گذاشته شد. ۲۲۲ نماینده دموکرات و ۱۰ نماینده جمهوری خواه به این طرح رای مثبت دادند. ۱۹۷ نماینده جمهوری خواه با این طرح مخالفت کردند.
ریل گذاری ترامپ برای بایدن
روزنامه سیاست روز به گفت و گو با سیدرضا صدرالحسینی کارشناس مسایل سیاست خارجی پرداخت و نوشت: آنکه دونالد ترامپ در روزهای پایانی ریاست جمهوری خود همچنان بر طبل تحریمهای جدید میکوبد و جو بایدن رییس جمهور آتی این کشور نیز سکوت اختیار کرده است، گفت: اقدامات اخیر ترامپ نشان دهنده این است که سیاستهای راهبردی آمریکا در موضوعات مهم در سیاست خارجی و بالاخص در قبال انقلاب اسلامی سیاست های ثابتی است. در حقیقت اوباما رییس جمهور پیشین آمریکا برای افزایش تحریمها برای رییس جمهور بعدی خود ریل گذاری کرد و ترامپ توانست افزایش تحریمها و فشارهای حداکثری را در قبال جمهوری اسلامی ایران به اجرا در بیاورد. دولت بایدن اگر بخواهد شرایطی برای ایجاد گفت وگو فراهم کند این کار برای آنها دشوار خواهد بود و البته بهانهای برای افزایش تحریم ها و یا تداوم تحریمها بر اساس سیاست های ترامپ برایشان وجود خواهد داشت. در حقیقت اقدامات ترامپ برای جلوگیری از کاهش تحریم ها علیه اشخاص، نهادها و سازمانها در جمهوری اسلامی ایران کاملا مشهود است. این کارشناس مسائل سیاست خارجی با تاکید بر اینکه سکوت بایدن و تیم همراهش که اشخاص شاخص او تقریبا مشخص شدهاند حاکی از این نکته است که آنها نیز این تحریمهای فزاینده علیه جمهوری اسلامی ایران مورد تاییدشان است، گفت: چرا که آنها هیچ واکنش منفی در قبال تحریم های ضد ایرانی ترامپ مطرح نکردند. بطور حتم دولت جدید آمریکا نیز مساله کاهش تحریم ها را در دستور کار خود قرار نخواد داد؛ این اقدامات اخیر ترامپ در روزهای پایانی ریاست جمهوری اش نشان دهنده تاکید ساختار حاکمیت آمریکا بر دشمنی آشکار با ملت ایران است.
هیچکس بالاتر از قانون نیست حتی ترامپ!
باشگاه خبرنگاران جوان به بازتاب سخنان تیم کوک مدیر عامل اپل پرداخت و نوشت: هرکسی که هفته گذشته در شورشهای ایالات متحده نقشی داشته باشد باید پاسخگو باشد. کوک در این مصاحبه صراحتا به نام دونالد ترامپ اشاره کرد. او در دوران ریاستش با ترامپ رابطهای نزدیک اما متعادلی داشت. وک در یک کلیپ ویدئویی که روز سهشنبه از او منتشر شد گفت: من فکر میکنم هیچکس بالاتر از قانون نیست. این نکته مهمی در مورد کشور ایالات متحده است. ما یک کشور قانونمند هستیم. من فکر میکنم هرکسی که در این شورشها سهیم بوده باید پاسخگو باشد. این رویدادها چیزی نیست که بتوان به سادگی از کنار آن عبور کرد. ما باید رو به جلو حرکت کنیم. من فکر میکنم پاسخگویی به مردم بسیار مهم است. اپل پس از اینکه متوجه شد از اپلیکیشن پارلر برای برقراری تماسهای خشونت آمیز در شورشهای کاپیتول استفاده میشود، مطابق با قوانین خود این برنامه را که جایگزین رسانههای اجتماعی است را از App Store حذف کرد. کوک نسبت به سیاستهای اصلی ترامپ مانند تصمیم برای خاتمه پیمان DACA، برنامهای در دوران اوباما که از برخی مهاجران در برابر اخراج محافظت میکند، انتقاد کردهاست. وی در سال ۲۰۱۶ و در زمان انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده برای هیلاری کلینتون کمک مالی جمعآوری کرده است اما پس از انتخابات او بیش از همه فعالین در صنعت توانست حمایت ترامپ را کسب کند. اپل نسبت به سایر شرکتهای بزرگ فناوری اجازه بازگرداندن پول نقد با نرخ مالیات پایینتر و معافیت محصولات خود از تعرفه کالاهای وارداتی از چین، توانست رشد چشمگیری داشته باشد. پیش بینی میشود مصاحبه کامل کوک در روز چهارشنبه پخش شود و نکات بیشتری از حرفهای او برداشت شود. البته این مصاحبه مربوط به معرفی یک محصول جدید نخواهد بود.
فرجام سخن:
ایالات متحده آمریکا روزهایی را سپری میکند که در تاریخ این کشور کمنظیر بوده است. اشغال چند ساعته کنگره توسط معترضان به دومین استیضاح ترامپ منجر شد این اقدام رسوایی بزرگ برای دونالد ترامپ به همراه آورد. نکته قابل توجه در استیضاح دوم ترامپ این که برخلاف استیضاح نخست در ماه دسامبر ۲۰۱۹، این بار ۱۰ عضو جمهوری خواه مجلس نمایندگان به استیضاح وی رای مثبت دادند. این در حالی بود که تنها چند روز از ریاستجمهوری ترامپ باقی مانده و جو بایدن در یکم بهمن ۱۳۹۹خورشیدی مراسم تحلیف خود را به جای خواهد آورد.